Morgunblaðið - 13.02.2000, Síða 10

Morgunblaðið - 13.02.2000, Síða 10
10 SUNNUDAGUR 13. FEBRÚAR 2000 MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTIR ms w*# : I Morgunblaðið/Golli 'irni18 Gtíð staða íslendinga í htísnæðismálum lýsir sér í því að við búum í vönduðu, rúmgtíðu og nýlegu húsnæði. fræðirit um húsnæðismál á íslandi. Bókin heitir á ensku Society, Urb- anity and Housing in Iceland. Er hér um að ræða licentiat-ritgerð sem hann lagði fram á síðasta ári við félagsfræðideild háskólans í Upp- sölum. I ritinu skoðar hann þróun sjálfseignarfyrirkomulags íslenska húsnæðismarkaðarins eftir stríðslok og hverjar eru félagslegar, hug- myndalegar og menningarlegar rætur þessarar sjálfseignarstefnu íslendinga. Þar kemst hann að þeirri niðurstöðu að íslendingum hafi tekist að ná betri stöðu í hús- næðismálum en flestum þjóðum heims án mikilla afskipta ríkisvalds- ins og án þess að þróað markaðs- kerfi sé til staðar, en hverjar eru helstu ástæður þessa? „Ástæðuraar eru margar," segir Jón Rúnar. „Ein er nauðsyn upp- byggingar atvinnuveganna á íslandi eftir stríðið. Svo ég haldi mig við samanburð á íslandi og Svíþjóð, sem eru nágrannaþjóðir, þá áttu þessar þjóðir það sameiginlegt að standa vel að vígi fjárhagslega mið- að við aðrar Evrópuþjóðir eftir stríðið. Samt þróuðust húsnæðis- málin í löndunum í andstæðar áttir.“ Atvinna í stað húsnæðis „A þessum árum lagði almenning- ur í Evrópulöndunum mikla áherslu á umbætur og betri lífsgæði. ísland og Svíþjóð voru meðal þeiraa þjóða sem voru ágætlega í stakk búnar til að koma til móts við þessar kröfur. I lok seinni heimstyrjaldarinnar voru jafnaðarmenn við völd og studdist stjórnin við vel skipulagða verka- lýðshreyfingu. Stjórnvöld mótuðu mjög skýra og ákveðna stefnu í hús- næðismálum sem byggðist á hlutum eins og félagslegum leigumarkaði, húsnæðissamvinnufélögum, hús- næðisstyrkjakerfi og skilvirku borg- arskipulagi. Hér á landi mótaði ný- sköpunarstjórnin, sem bæði Al- þýðuflokkur og Sósíalistaflokkur áttu aðild að, vel útfærða stefnu í húsnæðismálum. Af ýmsum ástæð- um varð ekkert úr framkvæmdum. Ein ástæðan var sú að ákveðið var að þeim gífurlegu innistæðum sem við Islendingar áttum í erlendum bönkum við stríðslok skyldi varið til að byggja upp atvinnulífið en ekki í byggingu húsnæðis." Sjálfshjálpin undirstaðan „Benda má á að fleiri Evrópu- lönd, einkum sum lönd í Austur- Evrópu, fóru svipaða leið og við Is- Aukin markaðs- væðing húsnæðis- kerfisins tímabær íslendingum hefur tek- ist að ná betri stöðu í húsnæðismálum en flestum þjóðum heims, segir Jón Rúnar Sveins- son félagsfræðingur í viðtali við Hildi Einars- dóttur. Hann hefur fengist við rannsóknir á húsnæðismarkaðnum í 25 ár og fínnst kominn tími til að markaðsvæða húsnæðiskerfíð. Þegar ég var nemi við fél- agsvísindadeild Háskóla íslands þurfti ég að leigja íbúð í Reykjavík fyrir mig, konu mína og tveggja ára son. Erfitt var að finna góða íbúð og leig- an var há fyrir ungan námsmann og helmingur hennar var „gréiddur undir borðið" eins og það kallast. Á þessum árum var ísland eitt af fáum löndum sem ekki höfðu húsaleigu- lög. Þessi reynsla mín af leigumark- aðnum varð til þess að ég ákvað að helga BA-ritgerð mína íslenska leigumarkaðnum. Að loknu BA-prófinu hélt ég með fjölskyldunni til Lund í Svíþjóð til framhaldsnáms. Þegar við komum Morgunblaðið/Golli. „Við íslendingar fylgdum lengi sjálfshjálparstefnunni í húsnæðismálunum en erum nú að festast í miklum ríkis- afskiptum af þeim,“ segir Jtín Rúnar Sveinsson félagsfræðingur. þangað beið okkar nýbyggð þriggja herbergja íbúð. Leigan var miklu lægri en á svipaðri íbúð í Reykjavík og helmingur leigunnar var greidd- ur af bæjarfélaginu sem húsaleigu- styrkur. Aðstæður á leigumarkaði þessara tveggja staða voru sannar- lega ólíkar,“ segir Jón Rúnar þegar hann rifjar upp aðdragandann að því að hann hefur undanfarin 25 ár sinnt rannsóknum og upplýsinga- miðlun um íslenska húsnæðiskerfið. Hann hefur starfað hjá Húsnæðis- stofnun, nú íbúðalánasjóði, frá 1982. Nýlega kom út eftir Jón Rúnar

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.