Morgunblaðið - 14.05.2000, Blaðsíða 18

18 SUNNUDAGUR 14. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Morgunblaðið/Einar Falur
Eitt verkanna á sýningunni, en það er eftir Alice Stephanek og Steven Maslin.
Morgunblaðið/Einar Falur
Hluti Gangsins, verkið er eftir Karin Kneffel.
smenn safna þá er svarið það að söfn
séu söfn og þau verði að vinna öðru-
vísi. Ég er alls ekki sammála því. Það
þarf líka sköpunarkraft í eldri list,
hún getur komist mjög nálægt sam-
tímanum ef það er sköpunarkraftur í
framsetningu hennar."
Það kemur fram í máli Helga að
hann hefur stundum boðið listasöfn-
unum verk til sölu á vægu verði eftir
listamenn sem síðan verða vel þekkt-
ir. Sömu verk og hér voru í boði hafa
svo verið seld erlendis seinna á marg-
földu verði.
„Ég var nú sjálfur í safnráði í þrjú
ár og það var mikið um þetta rætt,“
segir Helgi. „Auðvitað er erfitt að
kaupa af dýru og frægu fólki, en ég
vil sjálfur fara í þveröfuga átt. Við
héma heima verðum að taka áhættu
og skoða list af innsæi og kaupa í
samræmi við það. Þá er hægt að búa
til samhangandi safn. Seinna verða
einhver þessara verka uppistaða
safnsins og kannski ekki verri fyrir
að hafa einhverja bræður og systur
við hliðina á sér þótt ekki sé allt í
sama þungaviktarflokknum. Ef í
þetta væri eytt ákveðnu fjármagni á
ári væri hægt að mynda ágætis safn.
Þessi einangraða staða hér hefur þær
afleiðingar að menn reyna að fylgjast
vel með því sem er í erlendum lista-
tímaritum, sem er að einhverju leyti
gott, - maður kennir á þeim nótum
uppi í skóla til að reyna að láta fólk
finna hjartsláttinn í því sem er að
gerast. En svo finnst mér líka vera
svo mikil tilhneiging til að hanga í
einhverju jafnvel þótt það sé farið að
bera á nýrri straumum. Menn vakna
ekki upp fyrr en í lengstu lög og eru
þar af leiðandi dæmdir til að vera
alltaf á eftir. Helmut Federle sem var
einn helsti „neo geo“ forsprakkinn,
sagði einhverntíma þegar allir hér í
skólanum voru farnir að mála eins og
hann, að stærsti gallinn við að mála
svona upp úr listatímaritum væri sá
að listamennirnir misstu af því fimm
til tíu ára ferli sem það tekur ákveðna
stefnu að festa rætur og þróast.“
Of lítil fræðileg
umræða í gangi
- Þú átt við að menn missi afþeim
hugmyndafræðilega bakgrunni sem
iistin byggist á?
Já, og ég held að íslensk myndlist
sé oft dáh'tið brennimerkt af þessu.
Menn missa dýptina í listinni og al-
mennt séð held ég að það sé of lítil
fræðileg umræða í gangi. Þess vegna
finnst mér oft þægilegra að tala við
erlenda kunningja. Ég er nú
bjartsýnn á að umræðugrundvöllur
geti myndast í kringum Listaháskól-
ann. Smæð samfélagsins hérna getur
verið af hinu góða, það þarf bara að
halda utan um hana. Margir af yngri
kennurunum í Listaháskólanum sem
hafa verið að koma heim núna síðustu
ár, eru miklu fræðilegri en eldri
kennararnir sem eru meira á ein-
hverju tilfinningaróli. Þessir yngri
eru líka oft víðlesnari. Sjálfur kem ég
úr listaháskóla í Mið-Evrópu í lok
hippatímabilsins þar sem menn voru
að kasta prófum og svona, ég er ekki
vel „prófaður" sjálfur. En vegna
áhuga á listasögu og sögu almennt, -
eða jafnvel á bókmenntum þá er ég
ágætlega lesinn. “
- En hvernig sérðu fyrir þér að
þessi sýningarstarfsemi hér eigi eftir
að þróast, - hvernig ætlar þú að
halda þérferskum?
„Ef það fylgir því áreynsla við að
reyna að vera ferskur þá held ég að
hún sé orðin neikvæð," segir Helgi og
hlær. „Samt held ég að gæðin í þessu,
svo fremi að það séu gæði, - séu til-
komin vegna þess að mig langar allt-
af til að sjá eitthvað annað en er alls
staðar." A þessum jákvæðu nótum
var endahnúturinn bundinn á þetta
samtal um Gang listarinnar.
ISLENSKU
BARNABÓKA-
YERÐLAININ
• HÖFUNDAR VITJIHANDRITA •
DómneftidVerðlaunasjóðs íslenskra barnabóka
2000 hefur lokið störfum. Fjöldi áhugaverðra
handrita barst í samkeppnina sem bendir til að
mikill hugur sé í bamabókahöfundum um þessar
mundir. Dómnefndinni tókst að lokum að velja
verðlaunahandrit og hefur haft samband við
verðlaunahöfundinn.
Um leið og höfundum er þakkað fyrir að taka
þátt í samkeppninni eru þeir beðnir að vitja
handrita sinna sem fyrst til Vöku-Helgafells,
Síðumúla 6, Reykjavík. Þar eru þau afhent gegn
því að gefinn sé upp titill handrits eða dulnefni
höfundar.
HUGSÆI
MALVERK
L i s t h ú s i ð F o I d
ÞORSTEINN HELGASON
Opið virka daga frá 10-18, laugar-
daga 10-17, sunnudaga 14-17. Til 14
maí. Aðgangur ókeypis.
ÞORSTEINN Helgason lauk
námi í arkitektúr frá Arkitektaskól-
anum í Kaupmannahöfn 1988 og hef-
ur starfað á vettvanginum síðan,
einnig stundað nám við Myndlista-
skóla Reykavíkur í þrjú ár (kvöld-
skóli) og verið gestanemi í MHI í
einn vetur. Að nokkru eru hér
höfð endaskipti á hlutunum, því
hið mikilvægasta fyrir húsagerð-
armeistara hefur lengstum talist
þekking á grunnatriðum mynd-
listar eða allt til nýrri tíma er búið
var til sérfag, arkitektúr, og kennt
í bóknámsháskólum. Að umskipt-
in hafi ekki gagnað húsagerð í það
heila tekið, er löngu viðurkennt,
enda sér afleiðinganna stað um
allan heim, ekki síst hér á landi
þar sem byggingameistarar og
svo tæknifræðingar hafa einnig
lagt hönd á plóginn, en þar gildir
reglustrikan ein. Með rökum má
einnig heimfæra þetta á almenna
menntakerfið víðast hvar, eða allt
frá því að menn slitu það úr sam-
hengi við kenningar frumspek-
inga eins og Platons, snéru raunar
úr þeim og bjuggu til æskilegri
sagnfræði, hafa enda miklar og
hatramar deilur farið fram um
ófremdarástandið sem víða hefur
skapast á undanfömum áratugum.
A þetta einungis drepið í framhjá-
hlaupi, því margt kemur upp í hug-
ann þegar arkitektar halda mál-
verkasýningar, til viðbótar má
minna á að nokkrir mikilvægustu
hönnuðir húsa á tuttugustu öld voru
ekki með próf úr arkitektaskólum og
einn þeiira og hvað mikilvirkastur á
seinni tímum, Phillippe Starck, hef-
ur rétt tyllt tá í hönnunarskóla að
eigin sögn! Hugarflugið og hug-
myndirnar skipta meginmáli, og
þannig séð eru hvers konar athafnir
á myndlistarvettvangi af hinu heil-
brigða og góða meðal nútíma arki-
tekta. Hér voru einna virkastir og
um leið nafnkenndastir hvað pent-
skúfinn snertir, þeir Henry van de
Velde og Le Corbusier, en þá miklu
áhrifavalda ætti ekki að þurfa að
kynna. Helst nefni ég þetta hér
vegna þess, að Þorsteinn Helgason
notast um sumt við minni úr vinnu
sinni sem arkitekt í málverkinu. Má
vera heilbrigt og eðlilegt þar sem
þetta er hans nánasta umhverfi, telst
þó farsælla að hrista upp í hlutunum
eins og það heitir og láta myndlistar-
iðkunina vera frjóanga nýrra hug-
mynda. Hrista upp í hlutunum og
skapa fjölþætt og svipmikil átök við
efniviðinn, liti, línu og form, líkt og
fyrrnefndir forverar hans sem voru
landkönnuðir á vettvanginum. Ailt
var fullgilt hjá þeim hönnun, húsa-
gerð og myndlistariðkun, þótt þeii’
væru 00111 fremur arkitektar, litu
ekki á neitt sem hjáverk. Þorsteinn
nálgast hins vegar málverkið sem af-
Verk eftir Þorstein Ilelgason.
þreyingu sem hefur mikið að gefa,
veitir honum gleði og sálarró. Hér
leitar hann ekki einungis í eigin
reynsluheim sem arkitekt, heldur til
minna úr málaralist undangenginna
áratuga, hins úthverfa innsæis, ljóð-
ræna og óformlegra málverkins. Fer
margt vel úr hendi, litirnir léttir og
lifandi en liggja þó full laust á fletin-
um, skortir dýpt og innra samhengi
sem helst fæst með þrotlausri vinnu
og einbeitingu. Innri lífæðar mál-
verksins höndla menn svo einungis í
eigin vinnu, hér duga engar afmark-
aðar einingar úr skóla, jafnvel ekki
nokkur þúsund. Trúlega nálgast
Þorsteinn helst þessar innri lífæðar
málverksins er hann notfærir sér
gagnsæi lita (1), þróað litaferli (10)
eða lit og formrænt hryn (19). Prýði-
lega er gengið frá sýningunni og
kynning hennar til eftirbreytni.
Bragi Asgeirsson
Utskriftar-
tónleikar í
Smára
ÁTTA af nemendum Söngskólans í
Reykjavík ljúka 8. stig prófi með ein-
söngstónleikum sem verða í Tón-
leikasal Söngskólans - Smára -
Veghúsastíg 7, í vikunni. Fyrstu tón-
leikarnir verða mánudaginn 15. maí
kl. 20. Þá verða tónleikar með Þór-
hildi Örvarsdóttur sópran og Iwona
Jagla píanóleikara og Guðríði Nönnu
Helgadóttur mezzósópran við undir-
leik Ólafs Vignis Albertssonar píanó-
leikara.
Þriðjudaginn 16. maí kl. 20 syngur
Þóra S. Guðmannsdóttir sópran,
Auður Guðjohnsen mezzósópran.
Undirleikari er Ólafur Vignir Ai-
bertsson píanó.
Miðvikudaginn 17. maí kl. 20 eru
tónleikar með Sigurlaugu Jónu
Hannesdóttur sópran við undirleik
Elínar Guðmundsdóttur á píanó og
Jónasi Guðmundssyni tenór og Ólafi
Vigni Albertssyni píanó.
Laugardaginn 20. maí kl. 14 syng-
ur Kristveig Sigurðardóttir sópran
við undirleik Elínar Guðmundsdótt-
ur á píanó og Áslaug H. Hálfdánar-
dóttir mezzósópran syngur við und-
Þau halda burtfararprófstón-
leika úr Söngskólanuni í Reykja-
vík: Sigurlaug, Jónas, Kristveig,
Áslaug, Auður, Þóra, Nanna og
Þórhildur.
irleik Kolbrúnar Sæmundsdóttur á
píanó.
Á efnisskrá tónleikanna eru ís-
lensk og erlend sönglög, söngvar úr
söngleikjum og aríur og dúettar úr
óperum, þverskurður þeirra verk-
efna sem nemendur hafa unnið í
námi sínu við Söngskólann í Reykja-
vík undanfarin ár. Píanóleikararnir
eru allir kennarar við Söngskólann í
Reykjavík.