Morgunblaðið - 29.09.2000, Qupperneq 56

*• 56 FÖSTUDAGUR 29. SEPTEMBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Halldór Eyjólfs-
son var fæddur í
Reykjavík 9. mars
1924. Hann lést að
heimili sínu, Espi-
gerði 2 í Reykjavík,
21. september síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Eyjólfur
Júlíus Finnbogason
(1902-1979) frá Út-
skálahamri í Kjós og
Guðrún Þórðardótt-
ir (1903-1985) frá
Folafæti í Súðavík-
urhreppi. Systkini
Halldórs eru Finn-
bogi Kristinn, f. 1925, Þórður, f.
1927, Erla, f. 1929, Hafsteinn, f.
1932, Aðalsteinn, f. 1935, og Örn
Sævar, f. 1939, hálfbróðir sam-
mæðra er Friðrik Rúnar, f. 1945.
Fyrri kona Halldórs er Kristín
Guðmundsdóttir frá Mykjunesi í
Holtum, f. 1924. Börn
þeirra eru fimm. 1)
Guðmundur Þórir, f.
1944, á þijá syni. Eig-
inkona hans er Guð-
Iaug Helga Herberts-
dóttir, f. 1946. 2)
Guðrún, f. 1945, á tvo
syni. Eiginmaður
hennar er Agnar
Smári Einarsson, f.
1942. 3) Gróa, f. 1949,
á tvo syni. Sambýlis-
maður hennar er Ingi
Guðjónsson, f. 1943.
4) Ragnheiður, f.
1952, á þrjá syni, einn
látinn. Sambýlismaður hennar er
Jón Sigurðsson, f. 1958. 5) Ómar,
f. 1954, á þrjú börn. Eiginkona
hans er Margrét Guðjónsdóttir, f.
1955. Barnabarnabörnin eru átta.
Seinni kona Halldórs er Dag-
björt Þórðardóttir frá Kvíarholti í
Holtum, f. 1934. Dóttir þeirra er
Margrét Dögg, f. 1971. Sambýlis-
maður hennar er Jakob Ragnar-
sson, f. 1958.
Halldór ólst upp í Reykjavík
fram að fimm ára aldri en síðan
að mestu í Hvolhreppi í Rangár-
vallasýslu fram til 1936 þegar
hann fluttist til Reykjavíkur aft-
ur. Hann var bifvélavirki og rak
sem verkstæðisformaður bifreiða-
verkstæði Kaupfélags Rangæinga
á Rauðalæk í Holtum frá 1950-
1964 og sinnti jafnhliða ýmsum
akstri og fjallaferðum. Var hann
síðan gjarnan kenndur við Rauða-
læk, og víða þekktur sem Dóri á
Rauðalæk. Þá hóf hann störf hjá
Orkustofnun og síðar Landsvirkj-
un við uppbyggingu vatns-
aflsvirkjana á miðhálendi íslands
og var það starfsvettvangur hans
siðan og einnig áhugamál. Hall-
dór var mikill áhugamaður um
umhverfis- og samgöngumál og
fylgdi eftir ýmsum framförum á
því sviði, m.a. með blaðaskrifum.
Útför Halldórs Eyjólfssonar fer
fram frá Bústaðakirlgu í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
HALLDOR
EYJÓLFSSON
Elsku pabbi minn, mikið sakna ég
þín. En minningamar um þig á ég
alltaf og geymi vel. Þegar ég var bara
lítil stelpa og við fórum á hveijum
sunnudegi út á Álftanes og hittum
hundinn og skoðuðum fjöruna og átt-
'im allan tíma í heiminum. Alltaf vor-
um við að reyna að rétta á mér litlu-
finguma, það gekk ekki alveg. Seinna
léstu drauminn minn rætast og gafst
mér hest og lífið breyttist allt. Það
geta ekki allir séð drauma sína ræt-
ast en þetta gafst þú mér pabbi minn
og svo ótal margt annað, allar stund-
irnar sem allt í einu verða ekki fleiri.
Þú sýndir mér svo mikinn stuðning,
þótt ég færi óvenjulegar leiðir og yrði
búfræðingur en ekki til dæmis lög-
* fræðingur. Kannski var það einmitt
vegna þess að þú fórst sjálfur ótroðn-
ar slóðir. Ég gleymi ekki að segja
ófædda baminu mínu frá afa Dóra
sem spilaði á munnhörpu og söng fal-
leg lög og lét drauma rætast. Ein-
hvern tíma hittumst við svo aftur þar
sem er endalaust hálendi með móra-
uðum refum og mörgum vötnum og
vegimir eru allir beinir. Þá föram við
saman í réttimar.
„Þó ég sé látinn, harmið mig ekki
með táram. Hugsið ekki um dauðann
með harmi og ótta. Ég er svo nærri
að hvert ykkar tár snertir mig og
kvelur, en þegar þið hlæið og syngið
með glöðu hjarta, lyftist sál mín upp í
mót til Ijóssins. Verið þakklát og glöð
fyrir allt sem lífið gefur, og ég, þótt
látinn sé, tek þátt í gleði ykkar yfir
lífinu. (Höf.óþ.)
Margrét Dögg.
Kæri afi Dóri, þú dóst í dag, öllum
að óvöram, og nú sit ég og skrifa
minningargrein um þig. Ég veit ekki
hvað ég á að segja nema kannski það
að þú varst stundum svolítið skrýtinn
karl. Þegar þú hringdir í pabba til að
spjalla, en hann var ekki heima, þá
þagðir þú í símanum þó nokkra stund
og ég beið eftir að þú segðir eitthvað,
þar til allt í einu að þú sagðir: „Allt í
lagi, bless“ og lagðir á. Þá vissi ég að
þér hafði dottið eitthvað í hug, eitt-
hvað sem þú yrðir að gera því þú sast
aldrei aðgerðarlaus. Manstu þegar
ég litaði á mér hárið svart og þegar
þú sást það tókst þú í hendumar á
mér og sagðir „þú sem átt að vera
ljóshærð og bláeyg, einsog fjallaprin-
sessa“, og svo dansaðirðu við mig
vals. Svona er lífið segir pabbi og það
er satt, svona endar víst lífið hjá okk-
ur öllum.
Elsku Dagbjört, elsku amma
Stína, ég græt en tár ykkar era
þyngri en mín.
Kristín Ósk.
Elsku afi, maður verður víst að
sætta sig við gang lífsins. Nú ert þú
farinn á vit feðranna þar sem sál þín
mun hvíla á góðum stað. Ég veit samt
sem áður að þú munt fylgjast með
okkur og halda áfram að forvitnast
góðlátlega um hagi okkar, afkom-
enda þinna.
í „Þegar þú hefur náð ævitindinum,
þá fyrst munt þú hefja fjallgönguna.
Og þegar jörðin krefst líkama þíns,
muntu dansa í fyrsta sinn.“ (Kahlil
Gibran.)
Því miður hittumst við ekki oft en í
minningunni ert þú brosandi. Þegar
ég hugsa til baka sé ég þig fyrir mér
röltandi um grasblettinn upp í bústað
með bros á vör, þar sem þú fylgdist
með bátsferðum á læknum og
stígvélakasti hjá yngstu barnabörn-
unum. Og ef ég hugsa enn lengra til
baka þá stend ég í jólaboði hjá Stínu
ömmu þar sem við bamabömin eram
að leika okkur þegar þú birtist með
munnhörpuna milli fingranna, til-
búinn að spila nokkra vel valda tóna.
Tónamir féllu því miður ekki í kram-
ið hjá okkur bamabömunum í miðj-
um leik, en þú brostir. Ég er feginn,
afi, að þú og Dagbjört buðuð okkur
fjölskyldunni í mat um síðustu jól,
þegar ég kom heim frá Svíþjóð með
Jönu. Þú kallaðir hana víst Önnu
Margréti því það skipti ekki öllu máli
hjá þér hvað hún héti. Það var for-
vitnilegra að vita hverra manna hún
var, ekki satt?
Elsku afi, takk fyrir samfylgdina.
Þú lifir í minningu og hjarta okkar og
ég trúi því að við sjáumst síðar.
„Skoðaðu hug þinn vel, þegar þú
ert glaður, og þú munt sjá að aðeins
það, sem valdið hefur hryggð þinni,
gerir þig glaðan. Þegar þú ert sorg-
mæddur, skoðaðu þá aftur huga þinn
og þú munt sjá, að þú grætur vegna
þess, sem var gleði þín.“ (Kahlil Gibr-
an.)
Þinn
Frímann.
Það er mikil auðlegð fólgin í því að
eiga góða að og verður það seint full-
þakkað. Einn af mínum uppáhalds-
frændum er genginn á vit feðra
sinna. Það er víst það eina sem ör-
uggt er í þessu jarðlífi að öll föram við
að lokum en mikið finnst mér erfitt að
hugsa mér tilveruna án Dóra frænda
sem alltaf var svo hress og glaður og
auðgaði umhverfi sitt þannig að mað-
ur sóttist eftir nærvera hans. Minn-
ingabrot rifjast upp: Dóri inni á fjöll-
um, stendur á árbakkanum, klórar
sér í höfðinu, skimar út í á til að reyna
að finna heppilegt vað; hann fyrir
mörgum áram með vindilstúf í munni
í olíusmituðum fötum á verkstæðinu
á Rauðalæk eða í hátíðarbúningi,
hrókur alls fagnaðar, í veislu. Hver á
að stjóma fjölskyldufundum og
þorrablótum hér eftir, syngja með
okkur ,Aida, kæra alda“, „Eg elska
hafið æst“ eða „Vel sé mætt til vina-
fundar“? Hver kemur nú í heimsókn
á þröskuldinn, spyr hvað sé að frétta,
snýr sér við og kveður, verður að
drífa sig því ekki var hann vanur að
slugsa um ævina? Hver býður nú fjöl-
skyldunni í hrossabjúgu og fær sér
fyrstur á diskinn því engan tíma má
missa, vanur stuttum matartímum á
fjöllum? Hvem hringir maður nú í til
að spyrja um ömefni á hálendi Is-
lands þar sem hann var manna kunn-
ugastur? Dóri frændi lifði lífinu lif-
andi með glimt í auga og bros á vör,
alltaf vakandi fyrir því sem var að
gerast.
Ég sakna þín kæri frændi og
þakka þér fyrir ljúfa samfylgd, vel sé!
Katrín.
Eftir því, sem árin færast yfir,
heggur dauðinn oftar skörð í vina-
hópinn. Sannarlega bar dauða Hall-
dórs Eyjólfssonar frá Rauðalæk
brátt að. Kvöldið áður höfðum við
með tilhlökkun rætt um réttarferð
austur fyrir fjall, sem fara átti daginn
eftir. Úr þeirri ferð varð ekki, enda
hafði Halldór, þessi mikli ferðagarp-
ur, lagt upp í allt aðra og miklu lengri
för þá um nóttina.
Halldór var mikill unnandi ís-
lenzkrar náttúra, sérstaklega há-
lendisins, og ferðaðist meira og oftar
en flestir um víðfeðm öræfin í tengsl-
um við störf sín fyrir Landsvirkjun.
Hann var hafsjór fróðleiks um Þjórs-
ár- og Tungnársvæðið, þai- sem virkj-
anir Landsvirkjunar hafa risið hver
af annarri, og má segja að margur
nýgræðingurinn í stjóm Lands-
virkjunar hafi fengið sína fyrstu eld-
skím á fjöllum undir leiðsögn hans.
Halldór var viðriðinn allar fyrstu
virkjanir Landsvirkjunar og gegndi
margvíslegum störfum við þær. M.a.
stjómaði hann vinnuhópum unglinga,
sem unnu við uppgræðslu við Sigöldu
og Hrauneyjarfoss. Naut hann virð-
ingar unga fólksins, enda röskur
stjómandi og hjálpsamur.
Söguslóðir Fjalla-Eyvinds tengj-
ast gróðurlendi Þjórsárvera. Þar era
Eyvindarver og Eyvindarkofi, þar
sem Eyvindur hafðist við um tíma. Þá
sögu kunni Halldór gjörla og var
mikill áhugamaður um að halda nafni
hans á lofti. Var hann í hópi þeirra,
sem uppgötvuðu Eyvindargötu, þar
sem talið er, að Eyvindur hafi farið á
milli landsfjórðunga.
Nú þegar Halldór er horfinn á
braut rifjast upp ferðalög með honum
um hálendið ásamt innlendum og er-
lendum samferðamönnum. Sérstak-
lega er mér minnisstæð ferð, sem
Halldór skipulagði og bandarískir
kaupsýslumenn komu við sögu.
Löngu síðar minntust þeir ferðarinn-
ar, þar sem boðið var upp á hestaferð
við Búrfell og veiðiskap í Þórisvatni
ásamt smökkun á hákarli, harðfiski
og íslenzku brennivíni. Þetta þótti
Bandaríkjamönnunum ógleymanlegt
og hældu Halldóri í hástert fyrir
ógleymanlega ferð.
Ég þakka Halldóri Eyjólfssyni fyr-
ir samfylgdina og þykist vita, að andi
hans muni halda áfram að sveima um
hálendi Islands.
Alfreð Þorsteinsson.
Sumarið hefúr liðið fljótt en óhætt
að segja að haustið komi skyndilega
þegar þær fregnir berast að morgni
að kær vinur muni ekki vakna fram-
ar. í samtali daginn áður sagðist
hann vera búinn að ganga frá bú-
staðnum sínum og reiknaði ekká með
að koma þangað meira í vetur, fannst
heilsan ekki sem best. Samt lá vel á
honum eins og svo oft, hann spurði
frétta og við minntumst nýlegs kynn-
ingarfundar sem við sóttum, um fyr-
irhugaðar framkvæmdir við Búðar-
háls og haldinn var í sveitinni okkar.
Dóri Eyjólfs birtist eins og storm-
sveipur alltaf glaður og reifur, au-
fúsugestur, þægilegur og skemmti-
legur. Ótal ferðir hafa verið farnar til
að hitta hann, upp á hálendi, í sumar-
bústaðinn að ógleymdum fjölmörgum
samverastundum þar sem lagið var
tekið eins og lífið ætti að leysa í mörg-
um röddum. Þessa hlið þekktu marg-
ir og margir vildu líka þekkja hann.
Eftir langa starfsævi inni á hálendi
þar sem virkjanimar, hver á fætur
annarri, Búrfell, Sigalda, Hrauneyj-
arfoss litu dagsins ljós og kannski
einhverjir ekki á eitt sáttir, hélt Dóri
góðu sambandi við sveitungana í
kring og mörg ferðin farin að kynna
framkvæmdir sem framundan vora í
fylgd góðra manna. í einni af okkar
árlegu hálendishaustferðum hafði
Sigurjón Pálsson frá Galtalæk það á
orði að Þjórsár- og Tungnársvæðið
myndi ekki fullnýtt fyrr en það hefði
verið virkjað tíu sinnum. Það var eins
og talað út úr munni Dóra. Hann var
framsýnn og umhugað um hverskyns
framfarir og samgöngubætur sem
hann taldi nauðsynlegar. Jafnframt
var hann mikill náttúraunnandi og
þjóðrækinn í besta skilningi þess
orðs og er minnisstætt samtal við
hann þar sem hann ræddi um gæði ís-
lensku sauðkindarinnar umfram aðr-
ar skepnur. Hún hlypi ftjáls upp um
fjöll og heiðar og æti lyng og annað
það sem íslensk jörðin gæfi af sér
ólíkt öðram skepnum, enda væra af-
urðir hennar í sérflokki. Hann Dóri
átti líka til aðrar hliðar og mýkri.
Bjátaði eitthvað á var hann fyrstur
manna á staðinn og hann var glögg-
ur, vissi upp á hár um hagi okkar
allra og samfagnaði á stóram stund-
um. En nú er hann ekki með okkur
lengur. Þegar féð er heimt af fjalli nú
á þessu hausti hverfur þessi höfðingi
á vit feðra sinna. Veröldin er stóram
fátækari á eftir og að leiðarlokum
viljum við þakka honum ógleyman-
lega samfylgdina, hún gaf okkur mik-
ið. Eftirlifandi ástvinum vottum við
dýpstu samúð. Blessuð sé minning
Halldórs Eyjólfssonar.
Framíheiðannaró
fannégbólstaðogbjó
þar sem birkið og flalldrapinn grær.
Þarervistmmérgóð
Aldrei heyrist þar hnjóð, þar er himinninn
heiðurogtærl
(Friðrik A. Friðriksson.)
Sæmundur Jónsson
og fjölskylda.
Mig langar með nokkram orðum
að minnast Halldórs Eyjólfssonar.
Það era núna rúm tuttugu ár síðan ég
hóf störf í sumarvinnuflokki Halldórs
við Sigölduvirkjun. Dóri hafði umsjón
með sumarvinnuunglingum hjá
Landsvirkjun í fjölda ára, fyrst við
Sigölduvirkjun, síðar við Hrauneyj-
arfoss eftir að hún kom í rekstur.
Margt var í að lýta fyrstu árin, m.a.
girðingarvinna og ýmiskonar upp-
græðsluverkefni og viðhald á mann-
virkjum og vinnubúðum. Dóri var öt-
ull talsmaður bænda og leit að mörgu
leyti á sitt starf sem fulltrúi landeig-
enda á virkjunarsvæðunum. Var
hann í nánu sambandi við bændur og
vildi hag þeirra sem mestan. Hann
var samvinnumaður og mikill fram-
sóknarmaður og síðast en ekki síst
mikill Rangæingur. Oft gustaði um
Dóra í hans starfi og fór hann jafnan
sínar eigin leiðir að mönnum og mál-
efnum og komst yfirleitt áfram með
það sem honum datt í hug.
Hálendið var hans starfsvettvang-
ur og tel ég að fáir hafi verið jafn vel
kunnugir staðháttum og ýmsum
kennileitum eins og hann á hálend-
inu. Og hafði hann ákveðnar skoðanir
á því hvar vegir ættu að liggja eða
hvar brýr yrðu reistar eða virkjanir
byggðar. Eftir að Dóri hætti störfum
vegna aldurs var hann samt sem áður
mjög áhugasamur um það sem var að
gerast innfrá hveiju sinni, og eftir að
ég tók við sumarvinnunni hafði hann
samband í það minnsta einu sinni í
viku. Annaðhvort til að fara yfir mál-
in eða einfaldlega að forvitnast um
það sem var að gerast hveiju sinni.
Ég tel víst að Dóra hafi fundist
Landsveitin vera fallegasta sveit á
íslandi á björtum sumardegi en þar
byggði hann sér bústað fyrir nokkr-
um áram. Síðast þegar ég heyrði í
Dóra var hann einmitt að búa bú-
staðinn undir veturinn.
Þar sem við hjónin höfum ekki tök
á að fylgja Dóra síðasta spölinn send-
um við eiginkonu, börnum og öðram
ættingjum innilegar samúðarkveðj-
ur.
Eggert Valur Guðmundsson.
„Ég er bróðir hans Finnboga.“
Staðhæfingunni fylgdi bros sem
geislaði eins og bróðirinn frægi þegar
hann tekur upp harmonikkuna. „Það
er fallegt hérna í Landréttum,“ bætti
hann við og benti til Heklu, gat trútt
um talað, nánast fulltrúi Landsvir-
kjunar á öræfum. „Mikið gat hann
Laugi afi þinn annars verið góður við
okkur mömmu í Tryggvaskála. Land-
menn era gott fólk. Ég sé alltaf um að
flagga í réttunum, - þær era líka ein
af þjóðhátíðum íslendinga, eins og
lokadagurinn, - og svo þessar opin-
bera.“
Finnbogi hafði nú tekið upp harm-
onikkuna og söngurinn ómaði um
Réttamesið. „Syngdu líka, frændfólk
þitt hefur svo gaman af söng.“
Halldór var andi öræfanna og hug-
sjón aldamótakynslóðarinnar í einum
manni. Áhugi hans á starfi Lands-
virkjunar var brennandi og gat hann
hringt nótt sem dag, væri það í henn-
ar nafni. Frændi Jóns Sigurðssonar
forseta og kom ættjarðarástin því af
sjálfu sér. Traustur og yfirvegaður,
samofinn andstreymi og basli
kreppuáranna og hugsjónum alda-
mótakynslóðarinnar. Meitlaður í
raunsæi frelsishetjanna, sem vissu
umfram allt, að raunveralegt frelsi
byggðist á traustum efnahag. Líka
svo hreinn og beinn, fundarglaður,
góður penni og bjartsýnn.
Aldamótakynslóðin gaf bömum
sínum verkefni. T.d. vakti skáldið
Einar Benediktsson íslendinga ekki
aðeins til vitundar um það, að sá guli
væri utar og við þyrftum togara,
heldur líka, að vatnsaflið gæti gagn-
ast okkur í brauðstritinu. Kynslóð
Halldórs tók þessari áskoran for-
eldra sinna og umbylti smám saman
landinu bæði í stjómmálum og efna-
hag.
Einar stofnaði Títanfélagið til að
virkja vatnsaflið og með hjálp vina
sinna á Suðurlandi, Eyjólfs oddvita
Guðmundsonar í Hvammi á Landi og
Gests Einarssonar á Hæli í Hrepp-
um, keypti hann öll vatnsréttindi á
Þjórsár-Tungnaár svæðinu. Þegar
fyrri heimsstyrjöldin gerði svo vonir
þeirra að engu og Títanfélagið varð
gjaldþrota, rannu öll þessi vatnsrétt-
indi frítt til íslensku þjóðarinnar. Á
margan hátt má segja að þessi eign
sé grandvöUurinn að Landsvirkjun.
Fimm af stærstu virkjunum okkar
era á þessu svæði, sem Halldór ann-
aðist nánast eins og bamið sitt, og
þúsund megavött létta okkur lífs-
stritið. Hann hafði ungur kynnst
sárri fátækt á kreppuáranum, því
mat hann svo mikils afrek brautryðj-
endanna, sem raunverulega vildu efla
þjóðarhag og treysta sjálfstæðið.
Enn frekar verk forastumanna þjóð-
arinnar og Landsvirkjunar, sem bára
gæfu til þess að leiða sjálfa fram-
kvæmdina til sigurs, og bifuðust
aldrei, þrátt fyrir að við eram náttúr-
lega misframsýn eins og gengur.
Sérstök köllun Halldórs var svo sú
að meta að verðleikum störf þessara
manna, með því á hveiju ári að bjóða
þjóðhöfðingjum okkar til fjalla og
sýna þeim stritandi vélar í fullri sátt
við landið. Meira að segja var gamla
Sigölduvatnið, sem staðið hafði í ár-
þúsundir og tæmst, endurreyst með
virkjununni.
Fánaberi framfaranna og hug-
sjónamaðurinn er nú allur. En verk
hans og félaga era hér fyrir okkur og
komandi kynslóðir.
Betri aðstæður efla hæfileika þjóð-
arinnar og aðdáun veraldarinnar á
íslendingum er mikil. Aldamóta-
kynslóðin og böm hennar hafa svo
sannarlega skilað þjóðinni fram á
veginn í stjómmálum og efnahag, vís-
indum, listum og íþróttum.
Ég votta eftirlifandi eiginkonu,
bömum, ættingjum og vinum öllum
mína dýpstu samúð. Tregi er nú í tón-
unum hans Boga við bróðurmissi. Al-
góður guð taki Halldór minn sér að
hjarta og gefi honum sinn frið.
Guðlaugur Tryggvi Karlsson.