Morgunblaðið - 29.10.2000, Blaðsíða 24

24 B SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Setið að spilum í hegningarhúsinu að Skúlavöruðustíg 9. F.v.: Ásgeir,
Eggert og Hallgrímur.
Eðvarð og Ásgeir að tafli í hegningarhúsinu.
voru andstæðir þeim en ég varð
aldrei fyrir neinum óþægindum af
því. Svoleiðis að ég varði þá þama,
ég var einn verjandi þeirra í Saka-
dómi, skrifaði þá heillanga vörn ég
held upp á 30 blaðsíður eða eitt-
hvað þar um bil.
y Niðurstaðan varð sú að fjórir
voru sýknaðir, það töldum við nú
gott þá, fjórir af þessum tíu voru
algjörlega sýknaðir. Tveir fengu 18
mánaða dóm, fangelsi í 18 mánuði
og tveir fengu fangelsi í fjóra mán-
uði. Ritstjóramir fengu fangelsi
líka. En þegar þessi niðurstaða var
fengin þá vom allir ákveðnir í því
að áfrýja þessu máli til Hæstarétt-
ar. Það opinbera vildi fá dómana
þyngda því að við þessu broti sem
talið var að um væri að ræða var
allt að sex ára fangelsi svoleiðis að
það opinbera áfrýjaði dómunum til
-t þyngingar. En hinir vildu náttúr-
lega til sýknu, að verða sýknaðir.
Pétur: Nú kemur það fram í
skrifum Einars Olgeirssonar þegar
hann rifjar þessi mál upp að hann
telur að Alþýðublaðið, ritstjórn
þess, og einnig nefnir hann Stefán
Jóhann Stefánsson sem hafi nú eig-
inlega ekki harmað það ef þjarmað
yrði eitthvað að sósíalistum sem
svo nefndu sig á þessum áram.
Egill: Já, það voru náttúrlega
uppi ýmsar skoðanir um þetta at-
hæfi með þessu og á móti en ég
skal segja þér það, Pétur, að þegar
málið var flutt í Hæstarétti þá kom
nú fram að það var stór hópur
manna sem studdi þessa menn. Ég
, var nú 30 ára þegar þetta skeði og
hafði ekki fengið leyfi til málflutn-
ings fyrir Hæstarétti en fékk svo
þetta mál sem fyrsta prófmál og
þegar málið var flutt þá var Hæsti-
réttur í gamla tugthúsinu við
Skólavörðustíg. Þar vora grindur í
kringum okkur lögmennina en bak
við okkur var einn bekkur þar sem
gert var ráð fyrir að sakborningar,
þ.e. hinir ákærðu sætu og hlustuðu
á og aðeins lítið pláss þar. En við
málflutninginn var svo mikill fjöldi
þarna saman kominn að hann stóð
■ eins og sfld í tunnu fyrir aftan okk-
ur, I allri forstofunni fyrir framan,
niður allan stigann og út á götu.
Þetta fólk hlustaði á málflutning-
inn.
ð voram þarna tveir verj-
endur og það er nú nokk-
ur saga á bak við það því
að á þessum tíma var ég
heimagangur á skrifstofu Péturs
Magnússonar hæstaréttarlög-
manns. Ég mætti fyrir skrifstofu
hans í Bæjarþingi, í sjódómi, í
fógetarétti og þess háttar svo að ég
þekkti Pétur nokkuð vel persónu-
lega. Ég talaði um það við Pétur
því mér óx þetta mál náttúralega
mjög í augum, ég skal viðurkenna
það, sem ungum manni og sem
prófmál að ég mátti náttúrlega
ekki halda fram í Hæstarétti helst
nema frambærilegum rökum,
lögfræðilegum rökum. Svo að ég
talaði um það við Pétur hvort hann
vildi ekki gerast meðverjandi minn
í Hæstarétti. Pétur féllst á það og
ég talaði síðan um það við Éðvarð
Sigurðsson og Einar Olgeirsson og
þeir féllust á þetta að ég yrði ekki
einn verjandi í Hæstarétti fyrir þá
tíu. Og niðurstaðan varð sú að
Pétur tók að sér að verja tvo
menn.
Pétur var einn snjallasti lög-
fræðingur á Islandi í þann tíma. Og
það verð ég að segja að í þessum
málflutningi í Hæstarétti þá fór
hann á kostum. Hann talaði ekki
aðeins til dómsins heldur má segja
að hann hafi talað til áheyrendanna
líka enda vora menn mjög hrifnir
af hans málflutningi og þess hefur
lengi verið getið hvað honum hafi
mælst vel. En hitt er annað mál að
ef ég sem prófmaður hefði haldið
öllu fram sem hann gerði þá hefði
ég nú verið felldur á prófinu.
Pétur: En þú hefur nú talið þetta
mikinn sigur fyrir þig þá þegar að
fá hann til að gjalda jákvæði við
þessum tilmælum þínum að gerast
veijandi þeirra einnig?
Égill: Já, þetta var miklu sterk-
ari málflutningur, það verð ég að
segja. Ég kornungur maður og
óvanur, Pétur þaulvanur og snjall
málflutningsmaður og þetta setti
mikinn og sterkan svip á málflutn-
inginn. Pétur var svo mikill per-
sónuleiki líka og þetta setti mikinn
og sterkan blæ á vömina og Pétri
mæltist náttúrlega mjög vel.
Niðurstaðan varð sú að refsing-
in á mönnunum var lækkuð, 18
mánuðir niður í 15 og réttinda-
skerðingin á þeim tveimur var
felld niður. Svoleiðis að það varð
þarna að okkar áliti góð niður-
staða að þessu leyti enda held ég
nú að þeir hafi nú ekki tekið út
þessa refsingu að fullu, ég man
ekki betur heldur en það hafi verið
stytt veralega þetta tímabil sem
þeir sátu inni. Ritstjórarnir sátu
aldrei inni í þetta sinn. Þeir vora
örugglega náðaðir af þessari refs-
ingu seinna meir þannig að þeir
sátu aldrei inni.
Pétur: Þetta hefur verið
mikill styrkur fyrir þig
ungan mann að fá þennan
snjalla málflutningsmann
til flutnings með þér. En einhvern
tíma hef ég heyrt vísuhelming sem
kastað var fram á þessum áram:
Er nú komma eina von
orðinn Pétur Magnússon.
Kannastu við að hafa heyrt
þetta?
Egill: Já, ég heyrði þetta nú
enda var nú sannleikurinn sá að
það þótti ýmsum eiginlega undar-
legt að Pétur skyldi vilja vera verj-
andi í þessu máli og jafnvel mínum
mönnum var svona um og ó að fá
Pétur sem verjanda í þessu máli.
En þeir sáu ekki eftir því eftir að
þeir höfðu hlustað á hann í réttin-
um, þá sá enginn eftir því að Pétur
hafði verið fenginn í þetta. Það var
vel ráðið að mínu áliti enn í dag.
Pétur: Enda varð han nú síðar
náinn samstarfsmaður sumra þess-
ara manna sem ráðherra í nýsköp-
unarstjóminni sem svo var kölluð.
Egill: Pétur var alveg einstakt
prúðmenni. Hann var mjög snjall
málflutningsmaður og mikið var
gaman að heyra og hlusta á Pétur,
sérstaklega þegar hann úti í sveit
var að flytja landamerkjamál og
önnur mál fyrir bændur. Það var
unun að hlusta á hann.
Hann beitti þessari aðferð líka
þarna þegar þessi mikli mannsöfn-
uður var í Hæstarétti þá beitti
hann þessum persónutöfrum sínum
og þessari snilld að hann hreif alla
sem hlustuðu á hann.
Pétur: En svo við geram þessu
enn þá fyllri og nákvæmari skil má
ég spyrja þig um málflutning
þeirra sem sóttu málið? Hvað er
þér minnisstætt?
Egill: Já, málflutningur þeirra
var náttúrlega byggður á opinberri
ákæra og fluttur af lögfræðilegum
rökum. Það er nú mikið öðravísi
málflutningur sem tíðkast hér á ís-
landi þar sem engir kviðdómar eru
heldur en nú tíðkast eða hafa tíðk-
ast í þeim löndum sem hafa kvið-
dóm. Á íslandi ræða lögfræðingar
máiin faglega af lögfræðilegum
rökum en ekki í því formi sem tíðk-
ast í kviðdómi.
Pétur Magnússon hæstaréttar-
málaflutningsmaður var veijandi
tveggja dreifíbréfsmanna, Ás-
geirs og Eggerts. Hann þótti fara
á kostum í varnarræðu sinni.
Eric Gook, sonur Arthurs Gook,
trúboða á Akureyri, annaðist yf-
irheyrslurnar.
Helgi Guðlaugsson verkamaður.
Pétur: Heldurðu að Bretar hafi
fylgst með þessum málflutningi?
Varðstu var við að þeir væra við-
staddir þarna?
Egill: Nei, ég minnist þess ekki
að þeir hafi verið viðstaddir en ég
er alveg sannfærður um það að
þeir hafa fylgst mjög vel með
þessu því að mennirnir vora látnir
lausir vegna þess að ráðherrann
lýsti því yfir að mál þeirra yrði
rannaskað af íslenskum dómi. Þeir
fylgdust örugglega vel með því
hvað íslensku dómstólarnir gerðu í
málinu, það var enginn vafi á því.
Ég hef haft sannar fréttir af því
eftir á.“
Margir rituðu um fangelsun
„dreifibréfsmanna" og ritstjóra
Þjóðviljans. Sýndist sitt hverjum.
Vestur-íslendingur, Soffanías
Thorkelsson, átaldi íslendinga
fyrir óhlýðni við bresku her-
námsyfirvöldin og kvað bresku
stjórnina hafa verið íslendingum
„sérlega vinveitta og hlíft þeim oft
við hirtingu er þeir hefðu unnið
til“. Hann lætur þess líka getið að
ritstjórar Þjóðviljans hafi verið
leystir úr haldi og náðaðir „gegn
loforði þeirra um að þeir höguðu sé
betur“. Soffanías gleymir því að
Þjóðverjar höfðu ráðist inn í Sovét-
ríkin og börðust Rússar þá við hlið
Breta og síðar Bandaríkjamanna
gegn nazistum. Ofstækismönnum
hættir til að skrásetja söguna án
tillits til staðreynda.
Það væri verðugt rannsóknar-
éfhi að kanna þátt Vestur-Islend-
inga í auðsveipnisafstöðu er síðar
leiddi til hernáms hugarfarsins.
Hvar eru mörkin milli landráða og
hollustu?
Soffanías var einn margra Vest-
ur-íslendinga sem töldu að Islend-
ingar ættu að sýna Bretum og
Bandaríkjamönnum algera undir-
gefni og hlýðnast öllum tilskipun-
um.
Skammt var milli heimila Péturs
Magnússonar og Ólafs Thors. Pét-
ur var heimilisvinur og ráðgjafi
Ólafs. Kunnur lögmaður, sem ekki
var eins hrifinn af þeim ráðgjöfum
sem Ólafur valdi sér síðar sagði:
Mikið var hann Ólafur Thors gáf-
aður meðan Pétur Magnússon var
á lífi.

Jóga gegn kvíða með Ásmundi Gunnlaugssyni
hefst 7. nóvember - þn. og fim. u. 19.30
4ra vikna uppbyggjandi námskeið, m.a. byggt á eigin reynslu Ásmundar, fyrir
þá, sem eiga við streitu, kvíða og fælni að stríða og/eða eru að ganga í gegn-
um miklar breytingar í lífinu. Kenndar verða leiðir til þess að slaka á og öðlast
aukið frelsi og Irfsgleði. Engin reynsla eða þekking á jóga nauðsynleg.
Ásmundur tekur fyrir þætti eins og jógaleikfimi (asana), öndun, slökun og
andleg lögmál, sem stuðla að velgengni, jafnvægi og heilsu.
Allar nánari upplýsingar er að finna á heimasíðu okkar www.yogastudio.is
Asmundur
YOGA^
STUDIO
Auðbrekku 14, Kópavogi,
sími 5-44-55-60.
GSM 864 1445.
Ó
HALUR OG SPRUNÐ ehf.
halur@yogastudio.is
Biotone nuddvörur, Oshadhi ilmkjarnaolíur
og Custom Craftworks nuddbekkir
5x5 stjórnun, enn betri yfirsýn
Námsstefna Stjórnunarfélags íslands
Námsstefnan "5x5 stjórnun, enn betri yfirsýn" sem hefur
verið haldin fimm sinnum fyrir fullu húsi, verður nú haldin
í allra síðasta sinn. Takmarkað sætaframboöl!
Staður: Hótel Loftleiöir, bíósalur
Fimmtudagur, 2. nóvember 2000
Kl: 09:00-12:30
Á námsstefnunni verður fjallað um 5 grundvallaratriði
stjórnunar:
Framtíðin og hvernig fyrirtækið er búið undir þær
breytingar sem framundan eru. Mótun stefnu og
framtíðarsýn, fjallað um ný viðhorf.
Ferlarnir. í öllum fyrirtækjum skipta vinnuferlarnir miklu
máli en of fáir gera sér grein fyrir því að ferlarnir eru
samkeppnistæki sem verða að vera í lagi. Rafræn
viðskipti eru að bylta ferlum. Þróun E-viðskipta og áhrif
á vinnuferlin innan fyrirtækja.
Frammistaðan. Árangursstjórnun og mæling frammistöðu
eru lykilatriði í stjórnun nútímafyrirtækja.
Fyrirtækið. Við daglega stjórnun þarf að vera jafnvægi
milli agaðra vinnubragða og uppörvandi samskipta.
H
'ól&ycís
Fólkið. Þekkir starfsmaðurinn markmið
fyrirtækisins. Hvernig er hægt að virkja
starfsmanninn best, hvað hvetur hann
áfram til góðra verka.
Fyrirlesari erThomas Möller,
framkvæmdastjóri markaðssviðs
þjónustustöðva Olís. Thomas er
hagverkfræðingur sem hefur að baki
tuttugu ára stjórnunarreynslu hjá
Eimskip og nú hjá Olís.
Námsstefnan er ætluð þeim sem vilja
ná enn betri árangri, vilja fá betri yfirsýn yfir stefnur og
strauma í stjórnun eða vilja endurhæfa þætti í stjórnun
sinni. Markmiðið er að þátttakendur fái staðfestingu á
því sem vel er gert og fái fjölda hugmynda til að breyta
stjórnun og starfsháttum í fyrirtækjum og stofnunum.
Þátttakendurfá ítarlegt námsgögn sem innihalda meðan
annars fjölda hugmynda að betri stjórnun.
Skráning hafin, nánari upplýsingar á www.stjornun.is
og í síma: 533-4567
HOTEL LOFTLEIÐIR
* C C L A N D
H O T E L S