Morgunblaðið - 29.10.2000, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 2000 B 27
Hilmar á 70. afmælisdaginn í Bláa lúninu með hluta af börnum sínum og
tveimur barnabörnum.
Hilmar Bjarnason sendibflstjúri.
á árunum upp úr 1950. Ég byrjaði
með Guðna Bjarnasyni, sem var
lengi leikssviðstjóri hjá Þjóðleikhús-
inu. Haukur Bjarnason lögreglu-
maður, bróðir Guðna, var einnig í
þessum þungaflutningum og ég fór
að starfa með þeim. Faðir þeirra
hafði verið með þessa flutninga og
fyrirtækið var fjölskyldufyrirtæki.
Ég starfaði með þeim bræðrum í
nokkur ár. Við fluttum píanó, flygla,
peningaskápa og fleira. A þessum
árum voru fáir bílar sem gátu flutt
píanó. Ég hafði keypt mér stærri bíl
til að geta annast þessa flutninga.
Eftir að Guðni og Haukur hættu, hef
ég verið með hóp flutningamanna á
eigin vegum um áratugaskeið."
Hefur þú þá kynnst tónlistar-
mönnum t.d í sambandi við flutninga
á hljóðfærum?
„Já, mörgum. Ég flutti t.d. oft
flygilinn fyrir Árna ísleifsson. Ég
var með honum í flutningum þegar
hann flutti austur á Egilsstaði þar
sem hann bjó í mörg ár. Það er
hreint ekki sama hvernig þetta er
gert. Þetta eru rándýr tæki og það
þarf að sýna mikla aðgætni og vand-
virkni. Það eru mikil verðmæti í
vönduðum hljóðfærum og það má lít-
ið út af bera þegar þau eru flutt á
milli húsa, oft uppá hæðir í lyftulaus-
um húsum.
Ég var mikið í flutningum fyrir
hljóðfæraverslun Poul Bernburg.
Ég ók vörum frá skipaafgreiðslum
og yfir í hljóðfæraverslunina í mörg
ár. Þaðan fór ég síðan með vörurnar
heim til viðskiptavina frá verslun-
inni. Ég fór einning oft með hljóð-
færi í stillingar. Þá var ég einnig í
flutningum fyrir hljóðfæraverslun
Pálmars ísólfssonar og fyrir ýmsa
aðra fasta viðskipavini og einnig við-
skiptavini á Sendibílastöðinni. Ég
vann fyrir Stefán Líndal sem átti
hljóðfæraverslunina Rín. Þá ók ég
lengi fyrir Helga Hallgrímsson, föð-
ur Hallgríms Helgasonar tónskálds,
sem fór oft til Danmerkur og keypti
notuð stykki og flutti hingað heim og
seldi og ég vann mikið fyrir hann.“
Eru einhverjir eftirminnilegir við-
skiptavinir eða vinir frá þessum ár-
um fyrir utan þá sem þú ert þegar
búinn að segja frá?
„Já, t.d Kristján Þorvaldsson, sem
var með heildverslun á Grettisgöt-
unni. Ég keyrði mikið fyrir hann. Þá
má ég til með minnast á Ólaf Magn-
ússon söngvara frá Mosfelli, sem var
lengi umsjónarmaður í Heilsuvemd-
arstöðinni. Ólafur er einni besti vin-
ur sem ég hef eignast. Hann er löngu
látinn, en ég sakna hans enn. Hann
var mikill söng- og gleðimaður og
það var gaman að skemmta sér með
honum.“
Keyrði líkbíl á
Suðurnesjum
Áttu ekki einhverjar skemmtileg-
ar minningar frá fyrri ámm þegar
þú fórst með leikflokka um landið?
„Ég fór tvö sumur í röð með leik-
flokka út á landsbyggðina. Það var
ámnum á milli 1955 og 60. Ég fór
fyrst með leikflokk sem kallaði sig
„Rokk og rómantík". I þeim hópi
vom þeir ágætu leikarar Láms Ing-
ólfsson, Bessi Bjamason, Sigríður
Hagalín, Auróra Halldórsdóttir,
Nína Sveinsdóttir og fleiri. Síðar fór
ég með leikflokkinn, „Stúlkan á loft-
inu“ í fimm vikna ferða um landið. í
þeim flokki vom hjónin Helgi Skúla-
son og Helga Bachmann og Róbert
Arnfinnsson og hans kona Stella
Guðmundsdóttir. Það var gaman að
fara með þessa hópa um landið og
margs að minnast. Þessir leikarar
vom allir landskunnir og það var al-
staðar fullt út úr dymm í samkomu-
húsunum þar sem sýningar fóm
fram og gríðarlega góð stemmning
og oft mikið helgið."
Þú ókst einnig við jarðarfarir og
með líkkistur um landið?
„Ég þjónaði Keflavík og Njarðvík
við jarðarfarir í nærri þrjátíu ár.
Þetta var hlutastarf með akstrinum
á Sendibílastöðinni. Akstur við jarð-
arfarir varð að hafa allgjöran for-
gang. Ég hefði sleppt Akureyrartúr
hefði hann komið upp á jarðarfarar-
degi. Þá ók ég oft með líkkistur út á
land.“
Varðstu aldrei var við neitt sem
telja má til dulrænnar reynslu?
„Farþegarnir sem ég ók í líkbíln-
um vom bestu farþegar sem ég hef
keyrt um daganna. Eg varð aldrei
var við neina reimleika, hef aldrei
orðið var við drauga. Ég þekkti yfir-
leitt ekki fólkið sem ég ók hinsta
Morgunblaðið/Golli
spölinn. Mér þótti mjög erfitt að aka
við jarðarfarir þegar var verið að
jarðsetja böm.“
Nú varst þú lengst af á nýjum,
svörtum bílum, gljábónuðum sem
vom kannski miklu huggulegri en
sendiferðabílar almennt. Var það
ekki ástæðan fyrir því að þú fékkst
vinnu hjá utanríkisráðuneytinu o.fl.
opinbemm aðilum þegar til landsins
komu ýmsir erlendir þjóðhöfðingj-
ar?
„Árið 1963 eignaðist ég fyrsta
svarta bílinn og ég hef átt þá nokkra
síðan. Ég hef keyrt fyrir ráðuneytin
farangur fyrirfólks og fólks sem hef-
ur komið hingað í opinbemm erind-
um. Aksturinn fyrir ráðuneytin hófst
um það leyti sem Ben-Gurion kom til
íslands í opinbera heimsókn 1961 og
í svipinn man ég t.d. eftir að hafa
keyrt farangur fyrir utanríksráðu-
neytið þegar þeir komu hér Nixon og
Pompidou 1973 og síðar t.d Elísabet
Englandsdrottning og æðsti maður
kaþólsku kirkjunnar Jóhannes Páll
páfi.“
Einn besti glímumaður
landsins um langt árabil
Hélstu ekki áfram að glíma eftir
að þú komst til Reykjavíkur?
„Jú. Ég fór strax að glíma. Láms
Salomonsson frétti að ég væri kom-
inn í bæinn og hann fékk mig til að
ganga í Ungmannafélag Reykjavík-
ur. Fyrstu æfingarnar sem ég sótti
vom í íþróttasal Menntaskólans í
Reykjavík. Þaðan fómm við yfir í
Miðbæjarbamaskólann og voram
þar í mörg ár með æfingar. Glímu-
mót fóm yfirleitt fram í gamla her-
mannabragganum á Hálogalandi og
svo vora glímusýningar í skemmti-
ferðaskipum og á samkomum víða
um land. Hér fyrr á árum vom oft
glímusýningar t.d. á Melavellinum
17. júní eða jafnvel á Þingvöllum og
ég tók þátt í þeim mörgum.
Ég var fyrst í léttasta þyngdar-
flokki, en keppti lengst af í öðmm
flokki . Ég var ekki búinn að vera
lengi í Ungmannafélagi Reykjavíkur
þegar ég kynntist Ármanni J. Láras-
syni sem var glímukóngur íslands
um árabil og einn fremsti glímumað-
ur íslands fyrr og síðar. Við urðum
strax miklir vinir og eram enn.“
Eplið og eikin. Hilmar var um árabil einn virtasti þungaflutningamaður
á landinu. Nú hefur sonur hans, Jún Hilmar, tekið við.
Tókstu þá ekki þátt í mörgum
glímumótum?
„Jú, mörgum. Ég hætti ekki að
glíma fyrr en 1970, þá orðinn fertug-
ur. Ég tók þátt í mótum eins og
Flokkaglímu Reykjavíkur, Lands-
flokkaglímunni, Islandsglímunni og
Skjaldaglímu Armanns."
Er eitthvert glímumót þér minnis-
stætt?
„Þau em mörg eftirminnileg. Ég
hafði gaman af að glíma á móti sem
haldið var þegar Kópavogskaup-
staður varð tíu ára. Þá var ég í góðu
formi. Ég náði öðra sæti eftir harða
baráttu við vin min Armann J. Lár-
usson.“
Armann sagði eitt sinn í viðtali að,
að öllum öðram ólöstuðum væri
Hilmar Bjarnason eftirminnilegasti
glímumaðurinn á löngum ferli
Armanns í glímunni. Þeir glímdu
yfirleitt ekki saman í keppni því þeir
vora ekki í sama þyngdarflokki en
glímusýningar þeirra félaganna era
ógleymanlegar þeim sem á horfðu.
Hefur þú fylgst með öðrum
íþróttagreinum? Frjálsum íþróttum,
handbolta eða knattspyrnu?
„Jú, ég hef alltaf verið mikill
íþróttaáhugamaður. Ég fór t.d. á
hvert einasta frjálsíþróttamót á
gamla Melavellinum á ámnum íyrir
1950 og á sjötta áratug aldarinnar
þegar við áttum fjölmarga frábæra
afreksmenn í frjálsum íþróttum eins
og t.d. Clausenbræður, Gunnar
Huseby. Torfa Bryngeirsson og
marga aðra frábæra frjálsíþrótta-
menn. Það var oft mikil stemning á
Melavellinum og mikill fjöldi áhorf-
enda bæði á frjálsíþróttamótum og
knattspyrnuleikjum."
Einhver knattspymuleikur sem
þú mannst öðmm fremur eftir?
„Ég man auðvitað eftir mörgum
leikjum. Eftirminnilegasti leikurinn
var viðureign íslands og Svíþjóðar
árið 1951 þegar Island vann 4-3 og
Ríkharður Jónsson skoraði öll mörk
íslenska landsliðsins. Ég hélt alltaf
með Skagaliðinu og tók mér
stundum frí frá vinnu þegar Skaga-
liðið var að spila. Eins og margir
ungir menn á þeim áram dýrkaði ég
Ríkharð Jónsson, Svein Teitsson,
Halldór Sigurbjömsson, „Donna“,
Guðjón Finnbogason, Þórð Jónsson
og Þórð Þórðarson og átti reyndar
því láni að fagna að kynnast sumum
þeima vel.
Ég hef líka lengi haft mikinn
áhuga á handknattleik og hef átt
margar góðar stundir á eftirminni-
legum handboltaleikjum. Ég hef ver-
ið meðal áhorfenda á kappleikjum ís-
lenska landsliðsins erlendis, oft með
elstu dóttur minni Hjördísi. Ég var
t.d á HM í Sviss árið 1986 þegar ís-
lenska landsliðið vann fyrrverandi
heimsmeistara Rúmena og rass-
skelti Danina. Þar vann íslenska
landsliðið sér þátttökurétt á Ólymp-
íuleikunum 1988 og ég fór til Seoul
að styðja við bakið á „strákunum
okkar“. Minn maður í handboltanum
er Geir Hallsteinsson. Hann var eng-
um líkur, hreinn töframaður með
knöttinn, hann var snillingur. Ég
hélt alltaf með FH í handboltanum.
Iþróttaáhugi minn minkaði auðvit-
að ekki við það að eitt barna minna,
sonur minn Hörður, varð afreksmað-
ur í knattspymu, lék lengi með Val
og landsliðinu og um skeið sem at-
vinnumaður í Svíþjóð. Við fjölskyld-
an fórum oft saman á völlinn þegar
hann var að spila og þá var yfirleitt
glatt á hjalla."
„Hilmar fyrsti“
Þurftir þú ekki að fara í mikla að-
gerð á sjúkrahúsi fyrir aðeins örfá-
umárum?
„Jú. Ég greindist með krabba-
mein árið 1995. Áður hafði ég því
miður átt við áfengisvandamál að
stríða sem var ein aðalástæðan fyrir
því við skildum, við Aðalheiður. Nú
hef ég ekki dmkkið í um áratug. Ég
margleitaði mér aðstoðar þegar
ástandið var orðið mjög slæmt. Eftir
að ég hætti að drekka fékk ég
krabbamein, síðan hætti ég að
reykja, þá fékk ég astma.“
Fyrir nokkmm ámm fór ég í
merkilega aðgerð, þá fyrstu sem hef-
ur veriðframkvæmd hér á landi. Mér
þykir vænt um lækninn sem fram-
kvæmdi aðgerðina, enda hefur lík-
lega enginn gert eins mikið fyrir
mig. Þessi aðgerð var framkvæmd 5.
mars 1997 og fyrir henni stóð Ei-
ríkur Jónsson, yfirlæknir á þvag-
færadeild Borgarspítalans. Við að-
gerðina starfaði einnig annar
prýðislæknir, Guðmundur Geirsson,
en það var hann sem kom mér í
kynni við Eirík. Eiríkur er ágætur
húmoristi. Hann sagði að við hefðum
stofnað lítið fyrirtæki um aðgerðina,
læknirinn og sjúklingurinn, fyrir
rúmum þrem ámm. Eiríkur heiðraði
mig á sjötugsafmælinu með því að
kom í veisluna. I ávarpi í afmælinu
sagði hann að ég gengi undir nafninu
„Hilmar fyrsti“ í kjölfar aðgerðar-
innar. Eftir aðgerðina hef ég verið
nokkuð góður, astminn angrar mig
þó daglega, en ég hef góð meðul við
honum.
Ég fer vel með mig, borða góðan
mat, en er því miður latur og nenni
ekki að stunda göngur eða sund, en
mér líður ágætlega. Ég hef yndi af
ljóðum og vísum og fletti stundum
upp í ljóðabókum. Uppáhaldsskáld
mitt er Davíð Stefánsson og ég les
mikið Ijóð eftir Stein Steinar og
Bólu-Hjálmar. Þá hef ég lengi haft
mikið dálæti á Jónasi Hallgrímssyni
og Grími Thomsen og ætli ég kunni
ekki ennþá Gunnarshólma og Skúla-
skeið utan að.“