Morgunblaðið - 14.11.2000, Síða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 14. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Davíð Oddsson forsætisráðherra svarar fyrirspurn um íslensk efnahagsmál
Ekki sömu aðstæður og
í aðdraganda kreppu
á Norðurlöndunum
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
telur ekki að þær aðstæður sem nú
ríkja í íslenskum efnahagsmálum
séu sambærilegar þeim sem voru á
Norðurlöndunum í aðdraganda
fjármálakreppu þar 1990. í óund-
irbúnum fyrirspurnartíma á Al-
þingi í gær spáði forsætisráðherra
því jafnframt að verð hlutabréfa í
ýmsum útflutningsfyrirtækjum
myndi lækka þegar ársreikningar
birtust, einkum vegna þess að
gengið hefði lækkað nokkuð. Þess-
ar aðstæður þýddu hins vegar að
staða fyrirtækjanna styrktist þeg-
ar til lengri tíma væri litið.
Segist ekki sammála
ummælum Yngva Arnar
Jóhanna Sigurðardóttir, þing-
maður Samfylkingar, hafði spurt
um skoðun forsætisráðherra á um-
mælum Yngva Arnar Kristinsson-
ar, fyrrverandi framkvæmdastjóra
peningamálasviðs Seðlabankans,
þess efnis að sennilega hefði efna-
hagsstefnan sem fylgt hefði verið á
íslandi á undanförnum árum að
nokkru leyti magnað þann vanda
sem þjóðarbúið glímir við í dag, og
að afgangurinn af ríkissjóði sé of-
metinn. Spurði hún einnig um af-
stöðu Davíðs til þeirra ummæla
Yngva Arnar að ýmis einkenni
fjármálakreppunnar á Norðurlönd-
unum 1990 væru hliðstæð því sem
sjá má í efnahagsumhverfi ís-
lensku þjóðarinnar í dag.
Davíð sagðist ekki hafa heyrt
ummæli Yngva Arnar en miðað við
endursögn Jóhönnu væri ljóst að
hann væri þeim ekki sammála.
„Ég held að það sé afskaplega
mikill munur á þróuninni hér á
landi annars vegar og á Norður-
ALÞINGI
löndunum hins vegar frá fyrri tíð,
og sé raunverulega ekki neinu þar
saman að jafna,“ sagði Davíð.
Og forsætisráðherra sagði einn-
ig: „Hins vegar verð ég var við það
að mjög margir, ekki síst þeir sem
starfa hjá verðbréfafyrirtækjum
og slíkum stofnunum, hafa að und-
anförnu dregið upp dekkri mynd
en áður af stöðu efnahagsmála. Ég
býst við að ástæðan sé sú að þeir
horfi á hvernig hlutabréf eru að
lækka og að það komi þeim á
óvart. Ég hafði hins vegar margoft
í ræðum einmitt varað menn við
því að gefa fólki til kynna að hluta-
bréf myndu samfellt hækka og
færu ætíð hækkandi en myndu
aldrei lækka, og það yrði samfelld-
ur vindur í seglin hvað það varð-
aði. Til að mynda er ekki vafi á því
að hlutabréf í útflutningsgreinum
ýmsum munu fara lækkandi þegar
ársreikningar birtast, sérstaklega
vegna þess að þegar gengið hefur
lækkað nokkuð er líklegt að það
færist hjá fyrirtækjunum verulegt
gengistap í einu lagi. En svo er
ekki vafi á því að þessar aðstæður
efnahagslega verða fyrirtækjunum
haldgóðar og haldbetri þegar fram
í sækir.“
Merki um að það
dragi úr þenslunni
Davíð Oddsson forsætisráðherra
lagði einnig áherslu á að sannar-
lega fylgdust stjórnvöld vel með
þróun efnahagsmála og sem betur
fer væru uppi merki um að draga
væri úr þenslu og að almenningur
færi sér nú hægar í fjárfestingum
sínum.
Hagvöxtur í landinu hefði und-
anfarin ár verið 5% en nú væri
spáð 1,5-3% hagvexti sem væri af-
ar viðráðanlegt og hagstætt fyrir
íslenskt efnahagslíf.
Einmana
í Pósthús-
stræti
TRYGGASTI vinur mannsins
horfir vökulum augum yfir stræti
borgarinnar og gætir eigna hús-
bónda síns.
Kalt hefur verið í veðri undan
farna daga í höfuðborginni og
hefur eigandi Snata líklega
heldur kosið þægilegan bfltúr í
miðbæ Reykjavíkur fram yfir
hrollkaldan göngutúr í skamm-
deginu.
Alþingi
Dagskrá
ÞINGFUNDUR hefst á Al-
þingi í dag kl. 13.30. Eftir-
farandi mál eru þar á dag-
skrá:
1. Tekjustofnar sveitarfélaga,
frh. 1. umræðu (atkvgr.).
2. Vatnsveitur sveitarfélaga,
frh. 1. umræðu (atkvgr.).
3. Stéttarfélög og vinnudeilur,
frh. 1. umræðu (atkvgr.).
4. Tekjuskattur og eignar-
skattur, frh. 1. umræðu
(atkvgr.).
5. Ríkisábyrgðir, frh. 1. um-
ræðu (atkvgr.).
6. Veiðieftirlitsgjald, frh. 1.
umræðu (atkvgr.).
7. Skýrsla utanríkisráðherra
um utanríkismál.
8. Brottför hersins og yfir-
taka íslendinga á rekstri
Keflavíkurflugvallar, fyrri
umræða.
9. Lagabreytingar vegna
Genfarsáttmála, fyrri um-
ræða.
Morgunblaðið/Golli
Björn Bjarnason menntamálaráðherra um
könnun meðal starfsmanna Rrkisútvarpsins
Afstaða til mannaráðn-
inga kemur á óvart
BJÖRN Bjarnason menntamála-
ráðherra segir það koma sér mjög
á óvart að 80% starfsmanna
Ríkisútvarpsins, sem hafa verið
ráðnir til starfa við stofnunina, telji
að það hafi verið staðið ómálefna-
lega að ráðningum við stofnunina.
Þeir hljóti jú að vera að tjá sig með
þessu um það hvemig staðið var að
þeirra eigin ráðningu.
Björn lét þessi orð falla á Al-
þingi í gær er hann svaraði Astu
Ragnheiði Jóhannesdóttur, þing-
manni Samfylkingar, en hún gerði
niðurstöður skoðanakönnunar á af-
stöðu starfsfólks Ríkisútvarpsins
til ráðningarmála að umtalsefni í
óundirbúnum fyrirspurnatíma.
Ásta Ragnheiður spurði Björn
Bjamason hvort honum, sem æðsta
yfirmanni RÚV, fyndist ekki
ástæða til þess að beita sér fyrir
því að starfsmannamál stofnunar-
innar yrðu endurskoðuð af hlut-
lausum aðila, eins og starfsmanna-
félag stofnunarinnar færi fram á.
Sagði Ásta altalað, að fram fæm
pólitískar ráðningar hjá RÚV.
Menntamálaráðherra réði alla yfir-
menn stofnunarinnar pólitískt og
þeir réðu aðra starfsmenn.
Stjórnendur komi til móts
við sjónarmið starfsfólks
Bjöm Bjarnason kvaðst hvorki
hafa kynnt sér könnun á viðhorfum
starfsmanna RÚV né niðurstöður
hennar og gæti ekki tjáð sig um
hana sem slíka. Eðlilegt væri hins
vegar að stjómendur stofnunarinn-
ar skoðuðu það sem að starfshátt-
um stofnunarinnar lyti og kæmu til
móts við sjónarmið starfsfólksins.
Ráðherrann sagði hins vegar að
það kæmi sér mjög á óvart að 80%
starfsmanna við eina stofnun, sem
hafa verið ráðnir til starfa við
stofnunina, telji að það hafi verið
staðið ómálefnalega að þeirri ráðn-
ingu.
Björn sagði að snerist spurningin
um atriði eins og það hvort bera
ætti ráðningar undir útvarpsráð, að
menn væru ráðnir til starfa við
dagskrárgerð, þá væri það laga-
setningarmál sem sjálfsagt væri að
taka á. I því fmmvarpi sem hann
hefði hug á að leggja fyrir Alþingi
um Ríkisútvarpið yrði tekið á því
máli.
Hlutfall kvenna í lögreglunni 8%
HLUTFALL kvenna í lögreglunni
var í október 8,02% og hefur orðið
86,5% aukning á hlutfalli kvenna í
lögreglunni frá árinu 1996 en þá
var hlutfallið 4,3%.
Þetta kemur fram í skriflegu
svari Sólveigar Pétursdóttur dóms-
málaráðherra við fyrirspum Stefan-
íu Óskarsdóttur, varaþingmanns
Sjálfstæðisflokks, en greint er frá
því til samanburðar að hlutfall
kvenna í lögreglunni í Danmörku sé
nú 6,1%, í Svíþjóð 16% og í Finn-
landi 8,06%.
Hlutfall kvenna meðal yfirmanna
lögreglu er nú 2,4% en var 1,5% ár-
ið 1996 og hefur því orðið liðlega
58% aukning á þessu tímabili. Segir
í svarinu að mjög fátítt sé að konur
sæki um stöður yfirmanna. Er
nefnt sem dæmi að það sem af er
þessu ári hafi verið auglýstar 34
stöður og um þær hafi aðeins 5
konur sótt en 106 karlar.
í svari dómsmálaráðherrans er
enn fremur greint frá því að á árinu
1997 var hlutfall kvenna sem út-
skrifuðust úr Lögregluskólanum
7,14%, árið 1998 var hlutfallið
18,75% og árið 1999 var hlutfallið
26,67%. I vor var hlutfall kvenna
sem útskrifuðust 16,13%. 31 nemi
er nú við nám í lögregluskólanum
sem útskrifast í desember nk. og er
hlutfall kvenna í þessum áfanga
19,35%.
Ekki verið
að neyða
fram sölu á
Orkubúi
Vestfjarða
FJÁRHAGSVANDI sveitarfélaga
var ofarlega á baugi á Alþingi í gær
en m.a. fór fram utandagskrárum-
ræða um skuldastöðu sveitarfélaga á
Vestfjörðum. Páll Pétursson félags-
málaráðheiTa mótmælti í þeirri um-
ræðu fullyrðingum um að ríkisvaldið
væri að neyða Vestfirðinga til að selja
orkubú sitt upp í skuldir vegna fé-
lagslega íbúðakerfisins.
Pétur Bjarnason, varaþingmaður
Frjálslynda flokksins, gerði skulda-
stöðu sveitarfélaga á Vestfjörðum að
umtalsefni en hún nemur fimm og
hálfum milljarði, eða nær 650 þúsund
krónum á hvem íbúa. Sagði Pétur að
þar af væri um að ræða tvo og hálfan
milljarð vegna félagslegra íbúða, sem
mai-gar stæðu nú auðar. Fólksfækk-
un á síðustu tíu árum á Vestfjörðum
skipti hér miklu, en hún er yfir 15%.
Pétur sagði það fráleita hugmynd
að selja Orkubú Vestfjarða á sama
tíma og önnur sveitarfélög væru að
treysta stöðu sína til orkuöflunar og
orkuréttinda. Sagði hann flesta Vest-
firðinga þessarar skoðunar. Spurði
hann hvort þær fyrirætlanir að verja
söluverðmætinu til að greiða niður
skuldir sveitarfélaga á Vestfjörðum
boðuðu nýja stefnu gagnvart sveitar-
félögunum í heild og hvort um þrýst-
ing hefði verið að ræða í þessa veru af
ríkisvaldsins hálfu.
Hugmyndin komin frá
Vestfirðingum sjálfum
Páll Pétursson félagsmálaráð-
herra sagði ríkisvaldið engan áhuga
hafa á því að fara illa með sveitar-
félögin á Vestfjörðum. Hann sagði
hins vegar engan vafa leika á því að
sveitarfélögin bæru fulla ábyrgð á
öllum skuldbindingum vegna félags-
lega íbúðakerfisins. Það þyrfti að
vera klárt.
Páll benti á að hugmyndin um sölu
Orkubús Vestfjarða væri komin frá
Vestfirðingum sjálfum. Skuldimar
hjá einstökum sveitarfélögum á Vest-
fjörðum væm vissulega mjög miklar
og grípa þyrfti til róttækra ráðstaf-
ana til að bregðast við því. Vanskila-
skuldir við íbúðarlánasjóð væra hins
vegar aðeins lítill hluti af þessum
fjárhæðum.
„Það stendur ekki til að fara að
ganga á hlut Vestfirðinga eða gera
þeim einhverja nauðungarkosti. Það
er óskað eftir því að þeir kanni hvort
þeir vilji gera Órkubúið að hlutafélagi
þannig að einstök sveitarfélög geti, ef
þau vilja, selt hlut sinn í því,“ sagði
Páll Pétursson félagsmálaráðherra.