Morgunblaðið - 14.11.2000, Qupperneq 34

34 ÞRIÐJUDAGUR 14. NÓVEMBER 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ljósmynd/Ólafur H. Torfason
Fjórir listamannanna voru viðstaddir opnunina á „Icelandic Art 2000:
Modern Treasures". F.v. Soffía Sæmundsdóttir, Guðrún Halldórsdóttir,
Kristín Guðjónsdóttir og Þorgerður Sigurðardóttir.
Ljósmynd/Ami Sigurðsson
F.v. Louise D. Bloem, í sýningarstjórn Iistafélags IMF, Michiko Sugis-
^aki, heiðursforseti félagsins, og Jón Baldvin Hannibalsson sendiherra.
Islensk myndlistarsýning
í Washington DC
Enn stórt leikrit
NÚ STENDUR yfir samsýning 13 ís-
lenskra myndlistarmanna á 45 verk-
um í sýningarsal Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins (IMF) í Washington DC og
nefnist hún „Icelandic Art 2000:
Modern Treasures."
Þegar sýningin var opnuð héldu
ræður Bryndís Schram, eiginkona
Jóns Baldvins Hannibalssonar sendi-
herra, og Linda Byron, forseti IMF
Arts Society, listafélags starfs-
manna. Signý Sæmundsdóttir söng
íslensk lög við undirleik Atla Heimis
Sveinssonar tónskálds og Sigurður
Hall sá um framreiðslu veitinga.
Viðstaddir opnunina voru fjórir
listamenn sem eiga myndir á sýning-
unni, Guðrún Halldórsdóttir, Kristín
Guðjónsdóttir, Soffía Sæmundsdótt-
ir og Þorgerður Sigurðardóttir. Auk
þeirra eiga þama verk Bragi Ás-
geirsson, Daði Guðbjörnsson, Guð-
björg Lind Jónsdóttir, Guðrún Krist-
jánsdóttir, Ingibjörg Styrgerður
Haraldsdóttir, Karólína Lámsdóttir,
Magnús Þorgrímsson, Pétur Gautur
Svavarsson og Tryggvi Ólafsson.
Sýningin er haldin í tengslum við
hátíðahöld í tilefni þess að 1000 ár
em frá landnámi norrænna manna í
Vesturheimi. Er hún samstarfsverk-
efrn íslenska sendiráðsins í Washing-
ton, landafundanefndar, IMF og
Gallerís Foldar. Sýningai sljóri er
Elínbjört Jónsdóttir. Seðlabanki ís-
lands, Eimskip og Flugleiðir styrktu
verkefhið.
Sýningin stendur til loka nóvem-
ber. Sýningarsalurinn er opinn kl. 9-
17 mánudaga til föstudaga í bygg-
ingu IMF nr. 700 við 19. stræti NW, í
nágrenni við fjöhnargar ríkis- og al-
þjóðastofnanir. Sýningarsalurinn er
jafnframt móttöku- og samkomusal-
ur inni af anddyri stofnunarinnar og
heimsækir hann að staðaldri fjöldi
gesta frá öllum heimshornum.
Starfsmenn í bygginguimi em 1.200.
LEIKLIST
Leikfélag Sell'oss
ÓVITAR
Höfundur: Guðrún Helgadóttir.
Leikstjóri: Ólafur Jens Sigurðsson.
Sunnudagur 12. nóvember 2000.
EINHVERN veginn hef ég á til-
finningunni að samskipti bama og
fullorðinna hafi þróast til betri vegar
síðan Guðrún Helgadóttir skrifaði
Óvita á barnaárinu 1979. Ég held
(kannski er það óskhyggja) að það sé
hlustað meira á böm, þau njóti meiri
virðingar og þörfum þeirra sé sýnd-
ur betri skilningur nú en þá. Og ef
svo er þá er loksins hægt að horfa á
Óvita úr þeirri fjarlægð sem ein sker
úr um hvort verkið lifir eður ei.
Og það lifir svo sannarlega. Alveg
burtséð frá hinni fullkomlega ómót-
stæðilegu gmnnhugmynd þá er
fléttan svo vel byggð, aðalpersón-
urnar svo eðlilegar og skýrar og
samtölin svo skemmtileg að ég set
Óvita hiklaust við hliðina á Kardi-
mommubænum hans Egners og leik-
gerðunum á Astrid Lindgren. Húrra
fyrir Guðrúnu. Af hverju hefur hún
ekki skrifað fleiri leikrit? Hefur hún
aldrei verið beðin um það? Eða vill
hún það ekki? Ef eitthvert núlifandi
íslenskt leikskáld getur skrifað betri
senu, en þegar vinnualkinn,. faðh'
Guðmundar, syngur úr sér sam-
viskubitið yfir vanrækslunni á börn-
unum án þess að átta sig á að það er
ekki Guðmundur sem hann ávarpar
heldur strokudrengurinn Finnur, þá
þætti mér gaman að vita hver það er.
Óvitar veita leikfélögum fágætt
tækifæri til að leiða saman krafta af
öllum kynslóðum. Bæði til að leika
saman en líka og ekki síður til að
spegla atferli hvers annars, bömin
sýna okkur fullorðna fólkinu hvemig
þau sjá okkur og við fáum útrás íyrir
barnið sem við eram, að við höldum,
vaxin upp úr. Og viðsnúningurinn
setur síðan viðhorfin, fordómana og
skeytingarleysið sem við sýnum
hvort öðra undir myndvarpann og
gerh' allt svo augljóst og klárt.
Það er ekki heiglum hent að koma
sýningu á borð við þessa fyrir á svið-
inu í litla leikhúsinu þeirra Selfyss-
inga. Óvitar er mannmargt leikrit,
þó sumir taki ekki mikið pláss, og
það gerist á mörgum stöðum, þó að-
allega á einu heimili sem þýðir að
mest verður að leggja í þá mynd og
láta hinar mæta afgangi. Ólafur Jens
hefur leyst þetta verkefni prýðilega,
þó stundum örlaði á vandræðagangi
hjá leikhópnum við að komast leiðar
sinnar um sviðið. Oft var hann
reyndar viðeigandi, enda húsakynn-
in hönnuð með þarfir hinna full-
orðnu, hinna litlu, í huga.
Af leikhópnum mæðir mest á Guð-
mundi og fjölskyldu hans. Ég hygg
ekki að á neinn sé hallað þó ég segi
að Guðmundur Karl Sigurdórsson í
hlutverki nafna síns beri þessa sýn-
ingu uppi. Guðmundur er fullkom-
lega eðlilegur sem hjartagóði lúðinn
sem er alltof stór, en líklega
þroskaðasti einstaklingurinn í verk-
inu. Tímasetningar og líkamsbeiting
hans er bráðfyndin. Helstu mótleik-
arar hans stóðu sig einnig með prýði,
Marinó Fannar Garðarsson sem
Finnur, Guðrún Katrín Oddsdóttir
sem móðirin, Brynjar Öm Sigur-
dórsson sem pabbi og unglingssyst-
irin Dagný sem Ása Ninna Karls-
dóttir lék. Fleiri áttu góða takta en
upptalningu verður að linna einhvers
staðar.
Mikið veltur á að samskipti og af-
staða bama og fullorðinna séu skýr í
verkinu. Hluti af gamninu er að sjá
valdið sem smáfólkið hefur jdir börn-
um sínum. Á stundum þótti mér sem
þessu hefði ekki verið gefinn nægi-
legur gaumur. Ólafur Jens hefði að
ósekju mátt aga eldra liðið sitt örlít-
ið, þó vissulega sé gaman að sjá
virðulegar húsmæður og mektar-
menn hegða sér óvitalega. Á hinn
bóginn vora yngri leikararnir jafnvel
of prúðir á köflum, jafnvel svo að það
sem þeir höfðu að segja kafnaði í fyr-
irganginum í óþekktarormunum af
eldri kynslóðinni.
En þetta vegur satt að segja ekki
stórt. Sýningin skilar þessu snjalla
verki til nýrrar kynslóðar og er
sannarlega kjörin fyrir börn og for-
eldra til að sækja heim, skoða og
ræða svo saman, í bróðerni og á jafn-
réttisgrandvelli. Óvitar era stórt
leikrit og það verður varla lítið úr
þessu.
Þorgeir Tryggvason

ag|BarV m 1 P Jrúl ' ja
Drengjakúr Laugarneskirkju.
Unglingakór Selfosskirkju.
Strákar og
steipur syngja
TðNLIST
II ó m k i r k j a n
KÓRTÓNLEIKAR Á
TÓNLISTARDÖGUM
DÓMKIRKJUNNAR
Drengjakór Laugarneskirkju og
eldri félagar drengjakórsins og
Unglingakór Selfosskirkju sungu
erlend og íslensk kórverk. Stjóm-
andi Drengjakórsins var Friðrik S.
Kristinsson og pfanóleikari Peter
Máté, en stjórnandi Unglingakórs
Selfosskirkju var Margrét Bóas-
dóttir og undirleikari Jörg Sonder-
mann. Sunnudagkl. 17.
ÞAÐ verður seint ofmælt hvað
tónlistarappeldi bama skiptir miklu
fyrir samfélagið. Það er gaman að
horfa á fallega krakka standa sig vel
og taka þátt í uppbyggilegu starfi
eins og kórstarf er. Og samfélagið
andvarpar af feginleik yfir því að á
meðan að minnsta kosti séu bömin
ekki að aðhafast eitthvað verra. Rök-
um af þessu tagi er gjarnan beitt þeg-
ar fjallað er um nauðsyn tónlistar-
uppeldis í skólum. En oft gleymist
aðalatriðið; tónlistin sjálf - samband
bamsins og tónlistarinnar, og sú upp-
lifun þess að fá að ryóta sín í skapandi
list. Tónlistaruppeldi er fyrst og
fremst persónuþroskandi en síðar
samfélagsbót. Þar fá böm að reyna á
músíkhæfileika sína, sem einstakl-
ingar en einnig í hóp. Tónleikar
tveggja bama- og unglingakóra á
Tónlistardögum Dómkirkjunnar
voru gott dæmi um það góða starf
sem unnið er með bömum í tónlLst.
Drengjakór Laugameskirkju söng
einn og með eldri félögum sínum und-
ir stjóm Friðriks S. Kristinssonar, og
Unglingakór Selfosskirkju söng und-
ir stjóm Margrétar Bóasdóttur. Kór-
amir sungu líka saman nokkur lög.
Drengjakórinn hefúr á að skipa úr-
valsröddum. Hijómur kórsins var
góður, en stundum var íyrsti sópran
ekki alveg nógu hreinn. Það hefði líka
mátt beita meiri dýnamík til að laða
fram blæbrigðaríkari söng. Það besta
þjá drengjakómum var Heilagi Guð á
himni og jörð eftir Heinrieh Schútz
og Leið mig Guð eftir Samuel Seb-
astian Wesley, en í báðum lögunum
sungu eldri félagar kórsins með.
Unglingakór Selfosskirkju, undir
stjóm Margrétar Bóasdóttur, hefur á
að skipa eldri stúlkum. Hljómur kórs-
ins er einstaklega heilsteyptur og fal-
legur, og jafnvægi milli radda mjög
gott. Fyrsti sópran söng klingjandi
hreint og fallega og gaman var að
heyra hvað neðri raddimar vora líka
öraggar og góðar. Stúlkumar sungu
mjög músíkalskt og reyndi vel á allt
litróf blæbrigða í söng þeirra. Það
besta hjá Unglingakór Selfosskirkju
var Öll veröldin fagni fyrir Drottni
eftir Tiyggva M. Baldvinsson, sem
var hreint frábærlega sungið, og
Sanctus úr Messu heilagrar Sesselju
eftir Gounod. Þá er komið að því að
lofa einsöngvara kóranna. í messu-
þætti Gounods söng Halla Dröfn
Jónsdóttir einsöng með kómum, og
var dæmalaust góð. Rödd hennar er
einstök og söngurinn músíkalskur.
Tryggvi Valdimarsson úr Drengja-
kór Laugarneskirkju söng Pie Jesu
úr Sálumessu eftir Gabriel Fauré.
Tryggvi hefur ákaflega góða og fal-
lega rödd og söng þessa bæn dásam-
lega vel.
Þetta voru finir tónleikar og gam-
an að heyra krakkana syngja af inn-
lifun og ánægju.
Bergþóra Jónsdóttir
Nýjar plötur
• ÚT er kominn geisladiskurinn
Ég hlakka til með Ingu J. Back-
man sópransöngkonu. Á þessari
fyrstu hljóm-
plötu Ingu era
24 sönglög eftir
íslensk tónskáld
við mörg af feg-
urstu ljóðum
skáldanna. TVö
laganna eru eftir
bróður Ingu,
Arnmund S.
Backman. Píanó-
leik annast Ólaf-
ur Vignir Albertsson.
Inga J. Backman er fædd og
uppalin á Akranesi og stundaði þar
m.a. píanónám hjá Hauki Guð-
laugssyni. Inga er stúdent frá MH
og lauk söngkennaraprófi frá
Söngskólanum í Reykjavík árið
1988. Hún hefur sótt fjölda nám-
skeiða, m.a. á Italíu og í Þýska-
landi, en undanfarin ár hefur hún
notið leiðsagnar Dóru Reyndal
söngkennara.
Inga hefur komið víða fram sem
einsöngvari. Auk einsöngstónleika
hefur hún sungið einsöng með
ýmsum virtustu kórum landsins,
sungið í óratoríum og tveimur óp-
erum eftir Puccini, hlutverk Suor
Angelicu í samnefndri óperu og
Mimiar í La Bohéme. Inga hefur
stjórnað kór eldri borgara í Nes-
kirkju undanfarin 10 ár og sungið
með Neskirkjukórnum og Hljóm-
kórnum.
Inga hefur um árabil starfað
með Ólafi Vigni Albertssyni píanó-
leikara. Á þessari plötu er að finna
mörg uppáhaldslög þeirra beggja.
Ólafur Vignir Albertsson píanó-
leikari lauk burtfararprófi frá Tón-
listarskólanum í Reykjavík árið
1961. Hann stundaði fram-
haldsnám við Royal Academy of
Music í London.
Auk ótal tónleika á íslandi hefur
Ólafur Vignir leikið í mörgum
löndum Evrópu, í Bandaríkjunum
og Kanada, einnig í útvarpi, sjón-
varpi og inn á hljómplötur. Hann
starfar nú sem píanókennari við
Söngskólann í Reykjavík.
Platan var hljóðrituð í Víðistaða-
kirkju í sumar sem leið. Halldór
Víkingsson annaðist upptökustjórn
og hljóðvinnslu. Ljóðin við lögin
fylgja með plötunni, og einnig á
ensku, en Rut Magnússon þýddi
þuu. Guðjón Reynir tók ljósmyndir
á hulstri ogplötuumslagi. Ernst J.
Backman sá um útlitshönnun.
-------M-*---------
Nýjar bækur
• ÚT er komin bókin Að sniía aft-
ur, ijóðaþýðingar Gyrðis Elíasson-
arrithöfundar.
I fréttatilkynningu segir: „Að
snúa aftur er safn ljóðaþýðinga -
eftir allmarga samtímahöfunda
sem Gyrðir Elíasson, eitt helsta
skáld okkar, hefur valið og þýtt.
Höfundarnir eiga það m.a. sameig-
inlegt að þótt flestir þeirra séu
löngu viðurkenndir meðal helstii
skálda í sínum löndum, hafa fá ljóð
verið þýdd eftir þá á íslensku hing-
að til.
Meðal þeirra má nefna Banda-
ríkjamennina Richard Brautigan,
Raymond Carver, James Wright,
John Haines og Leo Dangel; Þjóð-
verjana Ralf Thenior, Barböru
Köhler, Kito Lorenc og Wolfgang
Schiffer; Tékkann Miroslav Holub
og Danina Jens August Schade og
Erik Knudsen. Þá era í bókinni
Ijóð eftir persneska skáldið Jala-
luddin Rumi, sem uppi var á 13.
öld; Kínverjana fornu Han Shan;
Wang Wei og Tu Fu; og einnig er í
bókinni ljóð eftir þjóðskáld Portú-
gala, Femando Pessoa.
Allar eru þýðingarnar gerðar af
þeirri dæmafáu vandvirkni og ljóð-
rænu gáfu sem einkennir verk
Gyrðis Elíassonar.“
Utgefandi er Mál og menning.
Bókin er 118 bls., unnin í
Prentsmiðjunni Odda h.f. Kápuna
hannaði Margrét E. Laxness, en
Ijósmynd á kápu tók Nökkvi Elías-
son. Verð: 3.490 krónur.
Inga J.
Backman