Norðurfari - 01.01.1848, Page 56

56
KORBtJRFABI.
stjórnvitur hófðiiigi, en þó einkum með þeim mönnum sem líkaði
Jiað bezt að sem mest vœri konungavald; hinum jiótti, sem von
var, að heldur færu alltaf mcir og meir að reynast lygi orð hans,
þar sem hann hjet að halda vel stjórnarskrána, og bráðum skulum
vjer sjá að það sannaðist mjög á L. Fillipus, sem kveðið hefur
verið á íslenzku: —
(<Enginn k.tnn íÍ það að gizka
Hvað brögdóttan brestur opt vizka.*’
ATdrif hans sýna enn fremur, ef þess þyrfti við, ágæti þeirrar
rcglu. að sannleikurinn er jafnan sagna beztur.
Jjað á ei svo illa við að minnast fyrst ögn á Iandaskipun þá
scm var í Evrópu eptir fall Napóleóns, svo sem hún var gjörð í
Vínar-samningonum. Jiað cr auðvitað að það cr eðlilcgast að hver
þjóð sje fyrir sig, eg svo sjeu allar vinvcittar; því þó öðruvísi
megi vci fara, þá er þó ekki hugsandi að því verði til leiðar komið
nteð kúgun, því hún ollir einmitt þjóðahatrinu, scin von er; og það
ntá öllum þykja eðlilegt að blóðið renni til skyldunnar, og að menn
heldur vilji þjóna sinni eigin þjóð enn annari, á meðan nokkur
munur er á þjóðonum. En svona var ei cptir Vínar-samningonum;
Jtýzkulandi var einkum skipt í marga parta, á milli ýntsra höfð-
ingja, svo að Jijóðvcrjar voru skyldir að berjast við Jtjóðverja herra
sinna vegna. Menn þurfa ei annað enn líta snöggrast á landa-
brjef Norðurálfunnar til þcss að sjá hve ónátturleg þessi tilhögun
var, og sannfærast í fljótu bragði um það, að hún var ekki annað
enn miðaldarleif frá því að einvaldsdrottnar voru að brjóta undir
sig lönd, einungsis handa sjálfum sjer. I ndir Austurríkis keisara-
dæmi t. a. m. lágu þýzk, slafnesk, magýörsk og ítölsk lönd. Saina
er að scgja um Prússaríki; það er nú varla nokkur prússnesk þjóð
til, en ríkis þcgnaruir eru af enni þýzku cða slafnesku þjóð. Jiað
er því auðsjeð að þessi skipting er ei gjörð þjóðonum í hag en
einasta til þess að Austurríkis keisari eða Prússa konungur hefðu
dálítið að leika sjer að. Og þetta var nú hið blessaða marglofaða
jafnvægi milli ríkjanna í Norðurálfunni! það hefði verið rjettncfndara
jafnvægi milli störhöfðingjanna. Hvað stjórninni viðvíkur þá var
hún að mcstu leiti einvaldastjórn, því stórríkin hældu þau smærri,
sem frjálsari voru, svo þeirra gætti ei; og þó cnska stjórnin ætíð
væri frjáls og góð, þá er England ælinlega, scm fyrr er sagt, undarlega
áfskckkt frá meginlandinu, og stjórnin bretska hefur ælíð verið eigin-
gjörn, og skiptir sjcr ei svo mjög af þó ánauð sje annarsstaðar ef
það ei er Englandi til tjóns; því það má ætið segja henni til hróss
að hún svíkur aldrei landsmcnn sjálfa cins og hinar stjórniinar.
Stjórnin á Frakklandi átti að vera lik því sem er á Englandi; en
L. Filippus sá svo um að færa hana alltaf fjær og fjæi því sem
hún átti að vera, og sást það Ijósast þegar hann móti vilja Eng-
lands gipti son sinn systur spánsku droltningarinnar, til þcss, ef
unnt væri, að koma ætl sinni til ríkis þar. Frá þeirri stund var
búin vínáttan við England, og það höfðu menn fyrir víst að L.