Fréttir frá Íslandi - 01.01.1876, Blaðsíða 41

MENNTUN.
41
og má þó segja, að hún sómi sjer vel, það sem hún nær, hjá
svo lítilli þjóð; og sífellt fer vaxandi álit hennar meðal erlendra
þjóða. Hefur bókmenntafjelagið átt góðan þátt i því, og
þó að það eigi hafi annað því, að gefa út svo margar íslenzkar
frœðibœkur handa alþýðu, sem œskilegt væri, hefur það þó á
þonna hátt stundað gagn og sóma landsins. Tala fjelagsmanna,
þeirra er tillög greiða, var í júnímánuði 771, og var það 18
færra en árið áður.
Hinar helztu bœkur, er út hafa verið gefnar á árinu,
voru: 1. Diplomatarium Islandicum, eða íslenzkt
fornbrjefasafn. þ>að er Qórða og síðasta hepti fyrsta hind-
is; það inniheldur þrjú eptirrit af sáttmálunum 1263 við Hákon
gamla og Magnús lagabœti, nokkrar rjettarbœtur Hákonar gamla,
mörg eptirrit af gamla sáttmála við Magnús lagabœti, og enn
nokkur brjef og skrár frá því fyrir 1264. Hepti þessu fylgja
viðaukar við fyrsta bindið allt og nafnaskrár, enn frcmur for-
máli, röð og efni brjefanna, og skrá yfir handrit, þau er forn-
hrjefin í fyrsta bindi eru rituð eptir. ]>etta merkilega rit er
búið til prentunar af Jóni Sigurðssyni í Kaupmannahöfn, og
gefið út af bókmenntafjelaginu. Framhaldsins er von síðar. —
2. Viðbœtir við íslenzkar orðbœkur (Supplement til
islandske Ordhoger), eptir rektor Jón porkelsson, merkilegt rit
í málfrœðinni, og einkar vandlega samið; það er gefið út með
skólaskýrslum 1874—75 og 1875—76. 3. Nýja sagan, eptir
Pál Melstoð. ]>að er að eins eitt lítið hepti, og gefið út af
bókmenntafjelaginu. ]>etta áframhald þessa ágæta sagnarits nær
yfir sögu hinnar frakknesku stjórnarbyltingar aptur að árinu
1794. — 4. Maður og kona, skáldsaga, eptir Jón Thoroddsen,
gefin út af bókmenntaíjelaginu. Saga þessi, sem bæði er skáld-
leg og skemmtileg, er einnig að því leyti fróðleg, að hún lýsir
mörgum siðum og háttum manna lijer á landi á 18. öld. En
merkust er hún þó fyrir það, liversu heppilega skáldinu hefur
tekizt að lýsa skaplyndi einstakra manna, sem koma fyrir í sög-
unni, ekki sízt því, sem eitthvað kýmilegt er við. Aptur er
gangur sögunnar fremur einfaldur. Saga þessi er að eins brot,
því að höfundinum entist cigi aldur til að ijúka við hana. En
efniságrip af því, er vantar, er prentað aptan við, eptir því sem