Alþýðublaðið - 23.06.1961, Blaðsíða 13

S ÝSVISUSVI LÖNDUM
Hin ágæta, ástralska söng-
kona Joan Sutherland var á
afmælisdegi Bretadrottningar
sl. laugardag sæmd einu
æðsta heiðursmerki Breta, C.
B. E. 'S'æmd þessi kemur eng-
um á óvart, þó að konan sé
ung, aðeins 35 ára. Hún söng
lengi við Covent Garden óper
una í London og voru menn
nokkuð lengi að átta sig á
hvað í henni bjó, en svo var
það 17. febrúar 1959, að hún
söng titilhlutverkið í Lucia di
Lammermoor við þá ofsalegu
hrifningu, sem menn hafa
vart heyrt í Bretlandi á síðari
árum. Á því kvöldi varð hún
heimsfræg og hefur verið
feikilega eftirsótt um allan
heim síðan.
Tónskáldinu Igor Stravin-
sky, sem ekki hefur komið lil
föðurlands síns síðan hann
flutti þaðan 1914, hefur verið
boðið að koma til Moskvu og
stjórna þar flutningi á eigin
verkum á áltugasta afmælis-
degi sínum 17. júní næsta ár.
Hljómlist Stravinskys hefur
ávallt verið talin úrkynjuo
borgaramúsik í Sovétríkjun-
um, en hljómlistarmenn þeir,
sem færðu honum boðið í Kali
forníu um helgina, kváðu
hana eiga æ meiri vinsætdum
að fagna með árunum.
Hinum heimsfræga, rúss-
neska fiðlusnillingi David
Oistrakh, hefur verið bannað
að halda hljómleika, sem
hann hugðist halda í Zúrich.
Var þetta gert samkvæmt
lögum, sem í gildi eru þar 1
borg og banna kommúnist-
ískum listamönnum að koma
fram. Listamaðurinn mun
hins vegar leika í Basel, Bern
og Lugano, þar sem þessi lög
eru ekki til.
Leikrit Anouilhs ”Becket”,
sem þegar er á öðru ári { Pa-
rís og gengið hefur mjög vel
í Bandaríkjunum verður sett
upp í Aldwych leikhúsi í
London 11. júlí af The Royal
Shakespeare Theatre Com-
pany. Vegna þeirra, sem á-
huga kunna að hafa, skal hér
getið sýningardaga á næst-

Hraðar en hljóði
Kaupmannahöfn.
MÖRG flugfélög kanna
smíða farþegaflugvélar,
nú möguleikana á, að
sem náð geta 3000 km.
hraða á klukkustund, eða
nær því þrisvar sinnum
hljóðhraffanum.
Hagerup, forstjóri SAS
er nýkominn af alþjóðlegri
flugráffstefna í Kanada,
þar sem þessi mál voru
rædd. Hann segir, að það
sé ekki fyrr en 1975. sem
mögulegt sé að hef ja áætl-
unarferðir með flugvélum,
sem fara hraðar en hljóffið.
Það á eftir að leysa fjöl-
mörg vandamál í sambandi
við þessi mál, áður en far
þegaflug getur, hafizt með
svo hraðskreiðum vélum.
Meðal annars verður að
þaulreyna og prófa alumini
um- og stálblöndur, sem
notaðar eru í slíkar flug-
vélar, en þess er krafizt,
að þær endist í 30.000 flug-
tíma. Þessar vélar þuría
óhemju magn af brennslu-
efni og vegna hávaðans er
ekki hægt að láta þær
fljúga yfir þéttbýl svæði.
Kostnaffur við smíffi þess
ara hraðskreiðu véli er
slíkur, að flugfélögin munu
þurfa ríkisstyrk til þess aff
annast unairbúningsfram-
kvæmdir. Það er talið, aff
kosta muni 7 mifljarða
danskra króna, að smíða
slíka vél eða nær 40 mill-
jörðum ísl. króna, — hér
er átt við reynsluvél, en
er byrjað verður a’ð fram-
leiða þær í stórum stíl,
koma þær til með að kosta
750 milljónir króna. Og
rekstur. slíkra véla borgar
sig ekki nema á lengstu
flugle'iffum. Á styttri vega-
lengdum eru þær ekki not
hæfar.
rtmmMWWtWMMMMMWWIWMMVWWMVMWMIMIWWW
unni: í júlí: 11 — 12 — 17 —
18 _ 19 _ 27 — 28 — 29. í
ágúst: 7 — 8 — 9.
—□—
Svo er að sjá sem það sé
ekki eingöngu dans á rósum
að vera kvikmyndaleikari. —
Flestir vita hvernig komið var
fyrir Errol Flynn á sínum
tíma, áður en ‘hann ”kom aft
ur” og nú hefur Mickey Roo-
ney orðið að lýsa sig gjald-
þrota fyrir rétti j Los Angel-
es, þó að hann haf á 32 árum
í kvikm. unnið sér inn ná
lega 550 millj. ísl. kr. Hann
kvaðst ekkert eiga nema á að
gizka 252 þús. kr. í skuldum.
_□_
Fimmtánda listahátíðin í
Edinborg hefst 20. ágúst og
stendur til 9. september og
hafa menn sennilega aldrei
beðið hennar með jafnmiklum
spenningi og nú. Hinn nýi
stjórnandi hátíðarinnar, Hare
wood lávarður, hefur þegar
komið mörgum enskum blöð-
um á óvart með dugnaði sín-
um og hugkvæmni en fyrst og
fremst bíða menn í ofvæni
eftir móttökunum, sem pró-
grammið, er hann hefur sett
upp, fær.
_□_
Fyrri liststjórnendur a há-
tíðinni 'hafa verið mjög háðir
því við samsetningu pró-
grammsins að þurfa að bera
það undir yfirstjórn hálíðar-
innar og ekki sízt borgar-
stjórnina í Edinborg, sem ár-
lega greiðir um 5—6 milljónir
króna iil hátíðarinnar. Hefur
af þessum sökum verið frem-
ur lítið um “tilraunir“. Nú
hefur Harev/ood lávarður
breytt til. Hann notar óspart
bæði persónulegan kunnings
skap — og byggir upp
hátíðina í kringum Liszt og
Schönberg, sem vægast sagt
verður að teljast djarft, eink
um að því er varðar hinn síð
arnefnda. Á upphafshljóm-
leikunum, sunnudaginn 20.
ágúst, verður aðeins eitt verk
”Gurrolieder” eftir Schön-
berg, leikið af London Sym-
hony undir stjórn Stokovs-
Fraroh. á 14 síðu
Kommar
handtaka
verkalýðs-
foringja
DR. Fricis Menders, hinn
þekkti lettneski verkalýðs-
leiðtogi og þingmaður á þeim
tíma, sem Lettland var sjálf-
stætt, hefur verið handtekinn,
að því er segir í fregnum, sem
borízt hafa til London frá Ri-
ga. Meneres var einn þeirra
manna, er stofnuðu lettneska
ríkið 1918 og var árum saman
formaður jafnaðarmanna-
flokks Lettlands og átti sæti í
framkvæmdanefnd Alþjóða-
sambands jafnaðarmanna.
Sovózka leynilögreglan, K.
G. B. mun hafa gert húsleit
á heimili Dr. Menders í Ri-
ga, þar sem hún fann hand-
ritið að endurminningum
hans. Á grundvelli endur-
minninganna var gefin út á-
kæra á hendur honum og er
búizt við, að hann verði eftir
nokkrar vikur fenginn í hend
ur sovézkum dómstól í Riga.
Dr. Menders er 76 ára — og
þjáist af hjartveiki og er ótt-
azl, að hann verði dæmdur í
nokkurra ára fangelsi og
þvingunarvinnu, æm mundu
vera dauðadómur yfir hon-
um.
Dr. Menders hefur oft ver-
ið handtekinn af ýmsum ríkis
stjórnum. Árið 1906 var hann
fluttur til Síberíu af keisara-
stjórninni. 1948 dæmdi leyni
lögregla Stalins hann í 10
ára þvingunarvinnu. 1955, feft
ir dauða Stalíns, var hann
látinn laus eftir endurtekin
mótmæli Alþjóðasambands
jafnaðarmanna. Nú hefur lög
regla Krústjovs handtekið
hann.
Sovétyfirvöldin halda hand
tökunni stranglega leyndri.
Framiiaid á 14 síðu.
Matsala í
lyfjabúðum
EINHVER vinsælasta ,,stofn-
un“ Bandaríkjanna eru „lyfja-
búðir“, þetta sambland af apo-
teki og íssjoppu. En nú er svo
komið, að lyf, ís og drykkir
er aðeins lítill liður í starf-
semi þessara verzlana. í venju
legri lyfjabúð er nú hægt að
fá mat við vægu verði, hús-
gögn, un'dirföt, tóbak, blöð og
tímarit, frímerki og sumsstað-
ar er hægt að borga þar skatta
og útsvör.
Þessar verzlanir eru alls stað
ar, jafnvel í minnstu bæjum
Þær eru einnig staður, þar sem
fólk hittist og fær sér hress-
ingu. Verðlag í þessum verzl
unum er venjulega lægra en
annars staðar. Þær voru stofn
aðar fyrir rúmri öld en hafa
sífellt verið að þróast upp í
það, sem þær eru núna. Víða
hefur þeim verið breytc í sjálfs
afgreiðslubúðir. En viðskipta-
vinum fellur ekki vel við kerf
ið. Það er erfitt að finna hlut-
ina í slíkum kjörbúðum nema
fólk komi þar daglega og hafi
„lært á þær“.
Alþýðublaðið — 23. júní 1961