Breiðablik - 01.12.1907, Síða 11

BREIÐABLIK
io;

Á Hofmannaflöt.

2$
Mag-nús Markússon: Ljóðmæli. Með mynd
höf. Winnipeg 1907.—125
bls. Verð í kápu 500.
Enn hefir einn Vestur-Islendingur gjörzt svo
djarfur að leggja ljóðaknern sínum út á vötn
íslenzkra bókmenta. Hannerekki sérlega há-
sigldur og ætlar sér ekki þá dul að komast fram
úr öllum öðrum. En hann hefir lært að haga
seglum og halda í stýristauma og vill heldur fara
milli landa á éigin fleytu, og sigla upp á eigin
býti, en gjörast farþegi með öðrum. Eigi þarf
að -lesa lengi í ljóðum þessum til að finna, að
höfundinum er óvenjulega létt um að yrkja.
Braglist hans er töluvert meiri en rnargra þeirra,
er dýpra leggjast og hærri vind ætla sér að
sigla. Enda er hann háltbróðir síra Ólafs heit-
ins BjörnsSonar á Ríp, sem nefndur var af sum-
uin hvíiaskáld og var hinn mesti bragsnillingur,
en dó ungur. Magnús Markússon er maður
óskólagenginn með öllu og er þeim mun meiri
furða, hve rétt hann fer með málið og hve mikið
orðaval hann hefir. Það er fremur sjaldan að
nókkurra mállýta verði'ir vart. (A bls. 45 jór f.
jó; bls. 46 gróður f. gróðri, t. dæmis). Annars
er málið sérlega slétt og látlaust og með rímið
sýnist skáldið aldrei vera í vanda; það hefir hann
á hraðbergi, án þess að grípa til skáldaleyfa.
Naumast er samt heppilegt að kalla Vesturheim
,,laúfga lóð.“ Orðið lóð er haft um oflítinn
landblett til þess, að heppilegt sé að hafa það
um heila heimsálfu, þó sízt sé fyrir að synja, að
gjört hefir verið af einhverjum áður, og muna
verði, að smá orðin eru í skáldskap endalaust
hafin upp í æðra veldi og látin þenjast út. Eh
þánþol þeirra er ekki jafnt. Vér fáuin eigi betur
skilið, en sanngjörnum mönnum muni finnast
kyeðandi ljóða þessara lipur og ljós vottur um
skáldgáfu höfundarins.
í bókinni eru 101 kvæði, eða svo hefir oss
talist. Af þeim eru 18 minni, 64 ýmislégs efnis,
4 brúðkaugskvæði og 15 erfiljóð. Þau eru að
lang-mestu leyti tækifærisljóð, eins og eðlilegt er
um mann, sem verja verður hverri stund til dag-
legra starfa. Höfundurinn hefir ekki seilzt eftir
þungum yrkisefnum og torveldum; það teljum
vér framar kost en lost. Það sýnir ávalt dóm-
greind að reisa sér ekki hurðarás um öxl, hvort
heldur í skáldskap eða öðrum efnum. En höf.
fer oftast laglega með það efni, seip hann telýur
sér fyrir og lendir aldrei út í moldviðri eða
fimbul famb sem enginn fær botn í. Einna fá-
tæklegust fihst oss hendingin:
»»Gýgjan (ætti að vera gígjan) drýgir vónar
hljóm. “ f2n stundum dottar jafnvel Hómer
gamli. Mest er um það vert,- að hugsanir Ijnóð,-
anna eru ætíð fagrar og vekja góðar og heil-
brigðar hugsanir hjá þeim, sem lesa. Föður-
landsástin, trygðin til Islands, viðkvæmur kær-
leikur til vina'og vandamanna mynda aðal-þætt-
ina í hugsunum ljóðanna; enda eru þetta traust-
ustu þættirnir í sálarlífi hvers manns. Það er
auðsætt, að höf. hugsar ekki lengi það, sem
hann yrkir, og mun mörgum finnast, að betur
hefði mátt með meiri þolinmæði. En það er eðli
hans, að grípa þann fuglinn sem flýgur í bili, en
bíða eigi þeirra, kunna að koma áð morgnk
Bezta kvæðið heflr oss við fljótan yfirlestar
fundist: Drengurinn minn í skólagarðinum.
Höf. horfir út í skólagarðinn, þar sem börnin eru
að leikum. Hann minnist þess þá, að fyrir
skemstu átti hann lítinn dreng í hópi þessara
skólabarna, sem dauðinn hefir tekið frá honum.
,,Þú geíur, tekur, — tjáiréi að klaga,
þín takmörk, drottinn, enginn sér né veit;
hin bezta gjöf, sem gafst mér lífs um daga,
er geymd í mínuin hjartans skóláreit.“