Tölvumál - 01.11.1995, Blaðsíða 25

Nóvember 1995
Upplýsingatækni í atvinnulífinu
Þróun hennar og möguleikar
Eftir Þorkel Sigurlaugsson
Það er ekki ýkja langt síðan eini
kosturinn fyrir þann, sem ætlaði að
kaupa sér tölvu eða eitthvað annað
og vildi sjá gripinn, var að bregða
sér út í búð. Nú á tímum má eins
vel gera þetta með því að fletta upp
upplýsingum á Intemetinu og panta
vöruna í gegnum Vefmn, og í fram-
tíðinni að greiða hana með því að
nota kreditkort, debitkort eða
millifærslu af bankareikningi.
Verslun í gegnum tölvunet er ekki
enn orðin algeng, en þess er ekki
langt að bíða að svo verði.
Hér á landi hefur almennt verið
mikill áhugi fyrirtækninýjungum.
Sérstaklega er þetta áberandi á
sviði tölvu- eða upplýsingatækni.
Fullyrða má að atvinnulífið er
mjög framarlega, ef ekki í fremstu
röð að nýta tölvutæknina og fjár-
fest hefur verið gífurlega mikið á
þeim vettvangi á undanförnum
árum. En það má gera enn betur
og auka framleiðni til mikilla muna
og breyta gangi mála með upp-
lýsingatækninni.
Framan af var hugbúnaðar-
iðnaður yfirleitt einungis þáttur í
öðrum iðnaði, t.d. í framleiðslu
stýrikerfa í fiskvinnslu eða iðnaði.
Á undanförnum árum, einkum á
síðasta áratug hefur hugbúnaðar-
iðnaður verið í þróun hér á landi
sem sjálfstæð atvinnugrein og út-
flutningur á sjálfstæðum hugbún-
aði er vaxandi. Hugtakið hugbún-
aður verður sífellt víðtækara og
upplýsingatæknin teygir anga sína
víða.
Þróunarskeið
tölvutækninnar
Fyrstu kynni mín af tölvu voru
í Hagaskólanum þegar ég var þar
við nám í lok sjöunda áratugarins.
Það var nokkurn veginn á sama
tíma og tölvunotkun var að hefjast
í atvinnulífinu hér á landi. Þá stóðu
þjónustufyrirtækin Eimskip og
Verslunarbanki Islands saman að
rekstri tölvu af gerðinni IBM 360.
Það segir sögu síns tíma að Eim-
skip og Verslunarbankinn létu sér
nægja eina tölvu, sem fyrirtækin
nýttu sér sameiginlega en hún hafði
þó mun minni vinnslugetu en
nútíma einkatölva.
Þróun tölvu- og hugbúnaðar-
mála má skipta í nokkur tímabil.
• Tölva sem rafreiknir
Fyrsta tímabilið, frá sjöunda
áratugnum og fram undir 1980,
einkenndist af sterkri stöðu
stórtölvuframleiðenda á borð
við IBM, DEC og Wang. Þá gat
ekki heitið að til væri hugbún-
Frh. af fyrri síðu
hver vaxtabroddur atvinnutæki-
færa muni verða. Allt byggist þetta
þó á þekkingu og hugviti og munu
þau þjóðfélög bera mest út býtum
sem fremst standa í því að nýta þær
auðlindir.
Evrópusambandið hefur lagt
mikla áherslu á framgang upplýs-
ingatækninnar og miklum íjár-
munum hefur verið og mun verða
varið í verkefhi tengd henni. í fram-
haldi af því hafa flest Evrópulönd
unnið markvisst að stefnumörkun
síns lands á sviði upplýsingatækni.
Þessi lönd hafa gert sér grein fyrir
mikilvægi slíkrar vinnu því for-
senda framfara og nýsköpunar í
iðnaði er að leikreglunar séu skýrar
og sanngjarnar.
Mikilvægt er að íslensk stjórn-
völd skilgreini lög og reglur fyrir
upplýsingaþjóðfélagið. Þróa þarf
lög og reglur um verndun persónu-
upplýsinga, eignarétt hugverka,
fjarskiptamála, skatta- og tolla-
mála, menntamál og yfirleitt allra
þeirra þátta starfsskilyrða sem
upplýsingatæknin mun snerta. I
stefiiuyfirlýsinguríkisstjómarinnar
kemur fram að áhersla verði lögð
á stefnumörkun og framgang upp-
lýsingatækninnar í samvinnu við
atvinnulífið. Lítið hefur enn orðið
um framkvæmdir þó að þörfin sé
brýn. Stjórnvöld verða tafarlaust
að marka stefnu í þessum málum
þannig að fyrirtækin geti í ljósi
hennar mótað sína eigin stefnu og
byggt sig upp.
Guðmundur Asmunds-
son, Samtökum iðn-
aðarins
Tölvumál - 25