Tölvumál - 01.11.1995, Blaðsíða 26
Nóvember 1995
aðarfyrirtæki hérlendis. Þó
voru nokkur að byrja svo sem
Iðntækni og Tölvumiðstöðin en
bæði þessi fyrirtæki voru stofn-
uð um miðjan áttunda áratug-
inn. Á þeim tíma, það er fram
til 1980, var fyrst og fremst
Iitið á tölvur sem skrifstofu-
tæki til að auðvelda bókhald,
launaútreikninga og reikn-
ingaútskrift.
• Hugbúnaður skiptir
máli
Um 1980 varð breyting á.
Hugbúnaðarfyrirtæki eins og
Kerfí, Þróun, Rekstrartækni og
síðar Islensk forritaþróun efld-
ust mjög og urðu all umfangs-
mikil. Þessi fyrirtæki, t.d.
Rekstrartækni, ráku eigin
tölvur og seldu fyrirtækjum,
meðal annars mörgum sjávar-
útvegsfyrirtækjum Ijarvinnslu,
með eigin tölvubúnaði. Þessi
fyrirtæki fóru einnig að sér-
smíða íslenskan viðskipta-
hugbúnað og þá varð til hug-
búnaður eins og Alvís. System
34 og 36 tölvumar frá IBM og
einnig DEC vélar voru alls-
ráðandi og hugbúnaðarfram-
leiðendur og seljendur lögðu
mikla áherslu á að fá að þjóna
þeim stóru. Mönnum var að
byrja að verða ljóst mikilvægi
tölvuvinnslunnar sem stefnu-
markandi þáttar í rekstri
fyrirtækja og að hugbúnaður
skiptir þar miklu máli. Þróun
tölvumála varð að vera hluti af
stefnumörkun fyrirtækja á
hinum ýmsu sviðum. Enn var
þó ekki litið á upplýsinga-
tæknina sem drifkraft að
breytingum á fyrirtækjum.
• Einkatölvan kemur
Um miðjan níunda áratuginn,
eða fyrir nálega tíu árum, kom
einkatölvan frá Apple og síðan
PC tölvan til sögunnar af alvöru
í atvinnulífmu. Þá verða á ný
kaflaskil. Reyndar hafði einka-
tölvan komið fram nokkru áður
og um mitt ár 1991 þróaði Eim-
skip ljárhagsáætlunarkerfi á
Apple tölvu, sem var fyrsta
tölvuvædda áætlanakerfi fél-
agsins. Sú tölva var 48 K og
kostaði að núvirði 750.000
krónur. Marga klukkutíma tók
að gera breytingar á rekstrar-
áætlun sem tekur brot úr mínútu
í dag. Það er athyglisvert eftir
á að hyggja, að farin skyldi
þessi leið fremur en að búa til
kerfi á stórtölvuna eða kaupa
dýrt og þungt kerfi erlendis frá
eins og sumir ráðgjafar lögðu
til. Mörgum var orðið ljóst að
oft var betra að þróa kerfi á
einkatölvu þótt þær hefðu ekki
sömu möguleika og í dag. Enn
í dag er hugmyndafræðin úr
þessu kerfi nýtt hjá félaginu.
Um miðjan níunda áratuginn
hófst fyrir alvöru þróun bók-
halds- og viðskiptahugbúnaðar
hér á landi og fleiri hugbúnað-
arkerfa fyrir PC vélar. Um svip-
að leyti kom System 38 og síðar
AS 400 vélin frá IBM. Win-
dows var ekki komið til sög-
unnar en DOS stýrikerfi var
almennt notað á PC vélar. Enn-
þá var IBM talsvert ráðandi, en
veldi þeirra fór minnkandi.
IBM PC tölvur urðu þó staðall,
en OS 2 stýrikerfið komst aldrei
á flug. Á þessum tíma var mikill
uppgangur hjá Digital-umboð-
inu hér á landi, Islenskri forrita-
þróun og nokkrum öðrum hug-
búnaðarfyrirtækjum, sem voru
með íslenskan hugbúnað. Að
ýmsu leyti var þetta blómaskeið
hugbúnaðarfyrirtækja, en sum
fóru einnig illa út úr áhættu-
sömum verkefnum. Fyrirtæki
sem fjárfestu í stórtölvum eins
og IBM 9370 áttuðu sig á því
að UNIX tölvur urðu ofan á
stuttu síðar. Menn voru farnir
að sjá að tölvutæknin mundi
breyta starfsemi fyrirtækja,
en þeir áttuðu sig ekki enn á
því hvernig sú breyting yrði.
• Hópvinnukerfi -
staðlaður
hugbúnaður
I byrjun þessa áratugar verða
aftur enn ein kaflaskil þar sem
einkatölvur tengjast saman á
neti og hópvinnukerfi halda
innreið sína. Einkatölvurnar
verða sífellt öflugri og nýr öfl-
ugur alþjóðlegur viðskipta-
hugbúnaður nær miklum vin-
sældum um allan heim. Nú
hefst blómaskeið hinna stöðl-
uðu kerfa. Windows fer að ná
sér á strik. UNIX verður að
viðurkenndum staðli. Þetta
hefur breytt stöðu og rekstri
hugbúnaðarfyrirtækja hér á
landi. Sum gömul og rótgróin
hugbúnaðarfyrirtæki staðna en
ný koma til sögunnar. íslensk
fyrirtæki munu héðan í frá ekki
þróa frá grunni viðskiptahug-
búnað og önnur kerfi, heldur
aðlaga erlendan hugbúnað eða
staðlaðar lausnir að íslenskum
aðstæðum. Það er einmitt það
sem hefur einkennt undanfarin
ár með ritvinnslukerfum,
Fjölni, Concord, Lotus Notes
og öðrum sambærilegum hug-
búnaði. Hins vegar munu
íslensk fyrirtæki, þar með talin
hugbúnaðarfyrirtæki, vinna að
sérhæfðum lausnum á sviði
sjávarútvegs, heilbrigðismála,
bankastarfsemi og flutninga-
starfsemi, svo dæmi séu nefnd.
Fyrirtæki sem vinna að gerð
vinnslukerfa og tækjabúnaðar
til fiskveiða og vinnslu svipað
og Marel, byggja nú að stórum
hluta á hugbúnaði og nýtingu
tölvutækninnar. Skemmtana-
iðnaðurinn, meðal annars kvik-
myndagerð og tölvuleikir nýta
hugbúnað og er fyrirtækið OZ
dæmi um hvaða árangri má ná
hér á landi. Menntun byggir í
vaxandi mæli á nýtingu upplýs-
26 - Tölvumál