Alþýðublaðið - 13.02.1966, Blaðsíða 5

K
R
ÆSA
TIL UPPREISNA
Benedikt Gröndai
UM HELGINA
Aóeins komin
hálfa leið
ÚTVABPIÐ r.kýrði sv'o frá í fréttum í fyrrakvöld, aS norska
ríkisstjórnin liefði lagt fram á þingi frumvarp um nýjan ellilíf-
Bjrri fyrir alla landsmenn. Fylgdi fréttinni, að búast mætti við
deilum um málið, en það væri raunar frá báðum komið, núver-
andi og fyrrverandi ríkisstjórn.
Mái þetta var undirbúið af jafnaðarmanna-
stjórn Gerbardsens, og var það í samrærni
við þróun á sama sviði í Svíþjóð og Ðanmörkúk
Hins vegar má gera ráð fyrir, að rfkisstjóim
Bortens hafi gert einhverjar breytingar Á':
málinu o>g eigi því lokamynd þess. Merkileg-
ast ér þó, að fyrstá hægristjórn Norðmanna
i 35 ár skuli '4 fyrstu mánuðum sínum flytja
sVo veigamikið tryggingamál, sem jafnaðav-
onenn liöfðu undirbúið. Sýnir þetta, hvé
menna viðurkenningu tryggingastefna
sósíáldemókrata hefur hlotið.
ElliliíXeyrir er greiddur á öllum Norðúv-
löndum. Var nann í fyrra sem hér segir fyrir einstaklinga: íslamJ-
26.200 kr., Danmörk 32.600 kr„ Noregur 25.200 kr. og Svíþjófk
33.000 kr„ og er þ'á alls staðar miðað við ístenzkar krónur. Líf-
eyrir hjóna var sem hér segir: ísland 47.200 kr„ Danmörk 40.
000 kr„ Noregu'r 37.800 kr. og Svíþjóð 51.500 kr.
Með því að greiða 'gamla fólkinu þessi laun fýrir ævistarfið
má segja, að þjóðfélagið forði því frá fátækt og skorti. En aug-
ljóst er þó, að hafi gamalmenni ekki aðrar tekjur, hljóta lífs-
’kjör þess að vera ærið kröpp. Þjóðfélagið er því aðeins kómið Wá3tfa
leið að því marki að tryggja öllum svipuð lífskjör til æviloka —
þeir nutu á beztu starfsárum sínum, gera elliárin að velkomrnni
hvíld, en lOsa þau við stöðugar fjárhagsáhyggjur og ótta.
Hugmynd jafnaðarmanna hefur verið sú, að halda núver-
andi ellilífeyri sem grunntryggingU, þótt upphæð hans geti að sjáM-
sögðu breytzt. Til viðbótar komi önnur trygging, sem verði
mismunandi há eftir þvi, hve miklar tekjur menn hafa hafi
Þannig er gert ráð fyrir, að allir landsmenn hljóti samahlag*
60—70% af þeim tékjum, sem þeir höfðu á beztu starfsártöw
sínum, en það ætti að nægja flestum til að halda svo til óbreytt-
um lífskjörum.
Mál þetta hefur vakið miklar deilur á hinum Norðurlöndim-
um, sérstaklega í Svíþjóð/ enda er það stórt í sniðurn. Hér er fjall
að um miklar fjár'hæðir og grundvallarbreytingu á þjóðfélaginu.
Mál þetta hefur verið undirbúið hér á landi, chda þótt það só
styttra komið en í Noregi. Haraldur Guðmundssön, fyrrveranðl
ráðherra, fékk það hlutverk að gera fyrstu athugun á því, og hefur
hann fyrir nokkru skilað rikisstjórninni skýrslu. Má búast við, að
atJhugun skýrslunnar Ijúki innam fárra vikna. Eggert G. Þorsteins-
son félagsmálaráðherra mun þ'á væntanlega skýra Alþingi frá
gangi málsins og hafa samráð við það um næstu skrefin.
Alþýðufiokkurinn hefur á undanförnum áratugum lagt meh'i
áherzlu á framfarir í tryggingamálum en nokkuð annað, enda heiuv
náðst Sá árangur á því sviði, að flokkurinn gæti staðið uppréttuí,
þótt hann hefði ekkert annað gert. Hin nýja ellitrygging verður
á komandi árum það mlál, sem flokkurinn mun leggja hvað mesta
áherzlu á.
ERU Kínverjar að taka upp
herskárri stefnu í Austurlöndum
fjær? Ýmislegt bendir til þess
að svo sé og er hér ekki aðeins
um að ræða viðvörun þá, sem Kín-
verjar sendu Bretum nýlega við
Gúmmístígvél
Og
Kuldaskór
á aBa fjölskylduna.
Sendl í póstkröfu.
Skóverzlun og skóvinnu
stofa Sigurbjörns
Þorgeirssonar
Miðbæ viC HfealeítWbraut B9-00
Simi 33980.
komu bandarískra herskipa til
Hongkong. Fyrir skemmstu var
einnig frá því skýrt, að „Þjóð-
frelsissamband Malaya” hefði skip
að fastan sendifulltrúa í Peking,
og er þetta talið bera vott um að
Kínverjar séu í þann veginn að
auka stuðning sinn við kommúnist
ískau uppreisnarhreyfingar í ger
vallri Suðaustur-Asíu.
Það var hvað sem öðru líður
engum blöðum um það að fletta,
að Kínverjum er þungt í skapi
vegna þess að þeir hafa beðið
livern ósigurinn á fætur öðrum á
stjórnmálasviðinu á undanförnum
sex mánuðum og að þeir vilja
finna leið út úr ógöngunum. Ó-
farir Kinverja hófust þegar her-
foringjarnir brutust til valda í
Indónesíu í októberbyrjun. Greini-
legt var, ef nokkuð má yfirleitt
kallast greinilegt sem gerðist í
Indónesíu, að valdataka herforingj-
anna sigldi í kjölfar kommúnist-
ískrar byltingartilraunar oða að
herforingjarnir hafi að minnsta
kosti notað byltíngartilraun af
hálfu kommúnista fyrir átyllu til
þess að taka völdin í sínar hend-
ur.
Kínverjar voru sennilega ekki
viðriðnir byltihgáfrtilraunina,
þar sem þeir höfðu ekkert á henni
að græða, en engu að síður voru
það Kínverjar en biðu álitshnekki
og skuldinni var skellt á. Af einni
milljón Kínverja, sem búa í Indó-
nesíu, hafa tugir þúsunda látið
lífið á undanförnum mánuðum.
★ ÁFÖLL í ASÍU OG
AFRÍKU
Byltingin í Indónesíu gerði að
engu þá tiiraun valdamanna í Pek-
ing að mynda nýja valdablökk á
hinní miklu ráðs*ofnu Afríku- og
Asíuríkja, sem átti að hefjast í
Algeirsborg 5. nóvember en var
frestað.
Tilraunir Kínverja til að afla
sér bandamanna í Afríku fór út um
þúfur. Starfsemi Kínverja leiddi
þvert á móti til þess að ýmis Afr-
íkuríki, þeirra á meðal Dahomey
og Mið-Afríkulýðveldið, sökuðu
Kinverja um frekleg afskipti af
innanrikismálum þeirr.a-
Ásakanir þessar áttu uggiaust
rætur sínar að rekja til byltinga,
sem gerðar voru í löndunum, enda
þurftu nýju leiðtogarnir að finna
einhvern sökudólg og eitthvað sem
réttlætt gæti valdarán þeiiTa, en
það er hvað sem öðru líður at-
hyglisvert, að hrakfarir Kínverja
geFðu þeim kleift að finna söku-
dólginn einmitt í Peking.
Verra var frá bæjardyrum Kín-
verja séð að nýjustu fjandmenn
þeirra, Rússar, sáu sér leik á
borði vegna hins þverrandi álits
Kínverja í vanþróuðu ríkjunum.
Hin virka og kæna stefna Rússa
í Asíu er nú í þann veginn að
bera ríkulegan ávöxt. Umfram
allt unnu Rússar mikinn sigur og
áunnu sér mikla velvild í Tasj-
kent þar sem Kosygin forsætis-
ráðherra tókst að koma á sættum
með Indverjum og Pakistönum.
Samtímis varð Sjeljepin mikið á-
gengt í Hanoí og Bresjnev flokks-
ritara í Mongólíu, þar sem undir-
ritaður var varnarmála- og vin-
áttusamningur til tuttugu ára.
Loks hefur þróun mála í Singa
pore þar sem fólk af kínverskum
ættum er í miklum meh'ihluta,
valdið valdamönnum í Peking
vonbrigðum. Eini stjórnarand-
stöðuflokkurinn, „Barisan Sosialis”
(Sósíalistiska fylkingin), stendur
andspænis klofningu, þar cð fimm
leiðtogar flokksins hafa sagt sig
úr flokknum í mótmælaskyni við
samþykkt sem hánn gerði þess
efnis að hætta öllum afskiptum
af stjórnmálalífinu. Barisian Sos-
ialis er ekki beinlínis kommún-
istískur flokkur, en hefur sýnt
sjónarmiðum herranna í Peking
mikia samúð.
★ STÖÐVARí
THAILANDI
í Hongkong er tvennt talið benda
til þess að Kínverjar reyni nú að
blása lífi í hina kommúnistísku
uppreisnarhreyfingu á Malakka-
skaga: Kínverjar vilja sýna, að
andstreymi það, sem þeir liafa
átt við að stríða á undanförnum
sex mánuðum, sé hrein tilviljun,
og þeir hyggjast koma á fót nýj-
um herbúðum „leppríkja.” Kjarni
hinna fvrri herbúða, sem Kínverj-
ar liugðust koma á fót, var Indó-
nesía, en þessar ráðagerðir fóru
út om þúfur vegna byltingar hers-
ins þar. Nýju herbúðirnar eiga
að samanstanda af „þjóðfrelsis-
hreyfingum” í Suður-Vietnan),
Thailandi og Malaya (þ.e. megin-
landi Malaysíusambandsins). •
Kjarni uppreisnarhreyfingar-
ingarimiar í Malaysíu er nú land-
flótta, norðan landamæra Thai-
lands. Hér er um að ræða leifar
„Frelsishers malayísku alþýðpnn-
ar”, sem skipaður var 14 þúspná
mönnum í borgarastyrjöldinni 4em
geisaði á Malaya í tólf ár. Leiðtogi
hersins. Chin Peng, mun nú vipna
að endurskipulagningu liðs síns
og sífellt bætast við nýliðar, sejn
fá þjálfun sína í leynilegum (æf-
ingabúðum í hinum torfæru liér-
uðum í sunnanvérðu Thailancfi. 1
ítölsk
Damask-efni
Breidd 2,50 m.
GARDÍNUBÚÐIN
Ingólfsstræti.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 13. febrúar 1966 »J