Alþýðublaðið - 20.09.1966, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 20.09.1966, Blaðsíða 7
Jang Mó : BRENNANDI ÆSKA Þóra Vigfúsdóttir þýddi. Reykjavik, Heimskringla 1966. 362 bls. Kínverskar bókmenntir eru víst okkui' flestum lokuð bók, ekki hvað sízt kínverskar sam- tíðarbókmenntir. Því kann á- hugamönnum um hið austræna stórveldi — og hver -hefur ekki áhuga á því, sem þar er að ger- ast? — að þykja akkur i að fá á íslenzku sýnishorn kínverskra samtíðarbókmennta, sögu sem lýs- ir þætti úr byltingar- og frelsis- baráttu Kínverja. Hver veit nema lesandi verði einhverju nær eftir en áður? Brennandi æska eftir Jang Mo (sem líka er nefnd Yang Mo upp á enskan móð) er byggð á henn- ar eigin lífsreynslusögu að sögn Jakobs Benediktssonar sem skrif- ar formála fyrir bókinni. Sagan greinir frá ungri stúlku með há- leitar hugsjónir, Lín Taó-tsíng, eins konar kínverskri öskubusku á fjórða tug aldarinnar. Hún er frilludóttir auðugs landeiganda, kvalin í uppvextinum en hlýtur þó góða menntun í þeirri veru hún verði þá útgengilegt konuefni, brýzt undan aga stjúpmóður sinn- ar og ætlar að vinna fyrir sér með kennslu, fer að búa með ung- um námsmanni í Peking, bendl- ast brátt við byltingarstarfsemi stúdenta, sætir ofsóknum af út- sendurum Kúómintang og verður að flýja borgina, meiri bylting í sveitinni, hafnar í fangelsi þar sem hún er kvalin hrottalega, en hún yfirvinnur hverja þraut með sönnum eldmóði, óbugandi í bar- áttunni fyrir hugsjónum sínum sem æ verða skýrari fyrir henni með vaxandi reynslu og starfi og þroska. Fólkinu, sem Taó-tsíng hefur samskipti við í sögu sinni skiptir í tvö horn. Annars vegar eru feitlagnir, fölleitir og .smjað- urslegir menn, skuggalegir, út- tútriir og illilegir, gefnir fyrir á- fengi, tóbak og spilamennsku, gullmynntir og sumir jafnvel klæddir að vestrænum hætti og einatt með einhver saurlífisáform á prjónunum gegn Taó-tsíng; þetta eru auðvaldssinnar, kúómin- tangliðar og föðurlandssvikarar. Hins vegaar eru magrir og igáfu- legir, áhyggjufullir og djarflegir ungir rrienn, hugsjónabræður Taó- tsíng, sem smám saman leiða hana í allan sannleik um þjóðfé- lagið og stéttabaráttuna. En löng- um reynist misjafn sauður í mörgu fé. Einnig í þessum flokk leynast illir bófar sem verra er að varast en hina fyrri sem báru illmennskuna svo augljóslega utan á sér. Þegar glöggt er að gáð reynast þessir þrjótar þó hafa leiðinlegan augnsvip, daðurslega framkomu, sumir apasmetti, grát- gjarnir menn og blauðir, drykk- felldir á laun; þetta eru ýmist borgaralegir aumingjar eða þá trotzkistar, flokkssvikarar og út- sendsrar kúómintang, og fá nú aldeilis fyrir ferðina áður en lýk- ur. Og Taó-tsíng þroskast. Hún byrjar á því að ánetjast borgara- legum menntamanni með ljóð- rænni hugsjónadýx-ð, en sér fljót- lega gegnum hann og festir ást á raunverulega róttækum stúd ent, byltingax-hetju sem deyr píslarvættisdauða í fangelsi Kú- ómintang; þar á eftir eignast hún ástvin sem er í senn stúdent og verkamaður og sízt minni byit- ingarhetja en hinn fyrri; á hans vegum fær hún inngöngu í sjálf- an kommúnistaflokkinn sem tekur upp baráttuna gegn Japönum í trássi við öll afturhaldsöfl. Og þegar við skiljumst við Taó-tsíng er hún stödd í miðri mótmæla- göngu Peking-stúdenta, gífurleg- um mannfjölda gagnteknum af hrifningu: ,Bjartir fánar bylgjuð- ust eftir strætum liinnar fornu höfuðborgar er óendanlegar fylk- ingar mótmælagöngunnar fóru hröðum skrefum áfram, áfram og alla tíð áfram ....”. Þá skilur hún orðið alla hluti réttum skiln- ingi, hollur kommúnisti og hetja — enda hefur hún þá verið að þokast til þroska síns eftir día- lektisku lögmáli barnasögunnar um 362 prentaðar síður. Er þó bókin stytt í þýðingunni. Ekki skal ég leiða neinum get- um að „gildi” þessarar bókar í Kína fyrir né eftir „menningar- byltingu.” En hitt er ljóst, að ó- kunnugum lesanda segir húix alls ekkert um þá atburði sem lnin þykist lýsa, þjóðíélagið þar sem þeir gerðust né fólkið sem tók þátt í þeirn, til þess er sagan allt of barnalega grófgerð og einföld. Kannski orkar hún sem hetju- saga á drottinholla lesendur heima í Kína — og er þá kín- verskur smekkur að vísu undar- legur, því að sagan er svo leiðin- leg aflestrar, að hún virðist helzt til þess fallin að svæfa með henni nautgripi. En til hvei-s er verið að þýða hana á íslenzku? Það er engu iíkara en útgefandi sé að PAT 5VIOSS og ERIK CARLSSON í tilefni heimsóknar þessara heimskunnu kappaksturshjóna mum Erik Carlsson FLYTJA fyrirlestur og sýna kvikmyndir m. p. h-á Afríku Safari og Monte Carlo kappökstrum í HÁSKÓLABÍÓI þriðjudaginn 20. sept kl. 7 e. h. og BORGARBÍÓI Akureyri - miðvikudag- inr. 21. sept. kl. 6.30 e. h. AÐGANGUR ÓKEYPIS. SÁAB AlB Sveinn Björnsson & Co. reyna að hafa malstað kínversku byltingarinnar að háði og spotti. Svo kynlegur lúxus verður enn torskildari en ella, þegar haft er í huga hve fátt kemur hér út af góðum, erlendum bókmenntum í gildri íslenzkri þýðing og stöð- ugur barlómur forleggjara um að þýðingar góðra bókmennta borgi sig ekki. En þeim forleggjara mun flest fært sem fær þessa bók til að borga sig. Ó. J. Alþjóðasamband félagsfræðinga AípjoOaaainDaiia félagsfræðinga öfndi til sjötta alþjóðaþings fé- lagsfræðinga í Evian, Frakklandi, dagana 4, —10. september 1966. Sátu þingið liðlega 2000 félags- fræðingar úr öllum álfum heims, og voru fluttir yfir 600 fi'æðilegir fyrirlestrar á vegum þingsins. þar sem skýrt var irá ýmsum nýjum félagsfræðirannsóknum og nýjung um varðandi kennslu í félagsfræði og útigáfu félagsfræðirita. Á þinginu var fjallað sameigin- lega um tvö meginviðfangsefni, þ.e. um samkeppni og sérkenni jé lagsfræðinnar og um félagsfræði alþjóðasamskipta. En auk fyrir- lestranna um þessi efni á sam- eiginlegu fundunum voru fluttir um 600 fyrirlestrar á vegum Iiinna ýmsu sérgreinahefnda þingsins, sem héldu fundi sína samtímis en á mismunandi stöðum, dagana sem sameiginlegu fundirnir voru ekki haldnir. Urðu þátttakondur því að velja sér sérgreinanefndir til a'ð starfa með í sntnræmi við áhuga sinn og sérgrein, þar rjem ógern- ingur var að sækja alla fyrii’lestra sérgreinanefndanna. Á þinginu mætti einn íslenzkur félagsfræðingur, Hannes Jónssun, forstjóri Félagsmálastofnunarinn- ar. Starfaði hann með nefndunum, sem fjölluðu um félagsfræði fjöl skyldu- og hjúskaparmáft, félags- fræði alþjóðasamskipta, stjórn- fræðilega félagsfræði og útgáfu- starfsemi félagsfræðii’ita. Alþjóðasambandi félagsfræð- inga er stjórnað af 38 mamia mið- stjórn, sem kýs sér framkvæmda- stjóxm. Hannes Jónsson var val- inn í miðstjórn, sambandsius iil næstu fjögurra áx-a og sat tvo miðstjórnarfundi á meðan á þing inu stóð. Rektor Kölnavháskóla, dr. Rene Konig. hefur verið forseti alþjoða sambandsins síðustu 4 ár. Hann baðst nú undan endurkosningu, en í hans stað var J Szezepanski, prófessor í Varsjá, kjörinn foi’seti. Á meðal varaforsetanuá, sem kjörn ir voru. er S. Rokkan, forstjói’i Michelsensfélagsmálastofnunar- innar í Bergen, pxófessor Bendix frá háskólanum í Kaliforniu og prófessor Rosenmayer frá háskól anum í Vinarborg. Alþjóðasamband félagsfræðinga efndi til sýningar á félagsfræði- legum bókum og tímaritum í þing salnum í Evian á meðan á þinginu stóð. Voru allar 7 bækurnar í bókasafni Félagsmálastofnunarinn ar teknar á sýninguna og vöktu tvær þeirra sérstaka athygli, þ.e. „Samskipti karls og konu“ eftir Hannes Jónsson og „Kjósandinn, stjórnmálin og valdið“ eftir ýmsa islenzka höfunda. Fyrsta þing alþjóðasambands félagsfræðinga var haldið í Zui> ich 1950, annað í Lege 1953, þi’iðjá í Amsterdam 1956, fjórða í Milan 1959 og fimmta í Washington D.C. 1962, en íslendingar hafa ekki átt fullgildan aðila að þinginu fyrr en nú. | Innan alþjóðasambands félags-' fræðinga og félaga innan þess erU fræðimenn, sem lokið hafa háL skólaprófum í félagsfræði, og starfa félagsfræðingar austurs og vestur og allra álfa heims saman í bróðerni innan vébanda þess nS úrlausnum sameiginlogra fræði-, legra verkefna og áhugamála. > ■ ... ................. Lesið Aiþýðublaðið 20. september 1966 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ f

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.