Alþýðublaðið - 03.02.1967, Blaðsíða 6

Minningarorð:
Jóhann Kristjánsson
frá Ólafsvík
DAG verður til moldar borinn
eir n af meritustu borgurum Ólafs-
víf ur, Jonarm ívristjánsson. Hann
01 dvaiizt á firafnistu síðustu
fjö ?ur ævíárin, og dlotið þar verð-
skuidaða iivíid eltir áratuga sjó-
sókn.
Jóhann fosddist 4. ágúst 1892 í
Mikiáhoiisseli i Iviiklaholtshreppi,
sonur þeirra Kristjans Þórðarson-
ar frá Kauóxoiisstoöum og Elínar
Jónsdóttur. Óist hann upp í föður-
Ihúsum tif 18 ára aldurs, en þá
hélt hann ;;uður til Reykjavíkur
og !hóf þar sjósókn.
Jóhann gifcist Sigrúnu Þor-
steinsdóttur frá Hiíðarkoti í Fróð-
árhreppi, en missti hana eftir
skamma sanibtíó. Arið 1925 gift-
ist hann aitur Mettu Kristjáns-
dóttur og b iug-gu þau síðan í Ól-
afsVik, þar til ivietta lézt árið 1960.
Metta var mikill kvenkostur og
einfetæður persónuleiki. Þau Jó-
hann áttu mörg sameiginleg hug-
sjónamál, sem þau fórnuðu miklu
fyrlr, ekki sízt umbætúr í þjóð-
félagsmálum til að létta hlutskipti
fátækra og annarra, sem erfið-
lega gekk í lífsbaráttunni, og að
auka réttlæti.
Starf Jóhanns var í 'áratugi
bundið við sjóinn, eins og raun-
-ar allt líf Óiafsvíkinga er og hef-
ur verið. Á yngri árum hafði hann
róið í Reykjavik og Vestmanna-
eyjum, og hann hélt sjómennsku
áfram eftir að hann fluttist til Öl-
afsvikur. Ariö lazú keypti hann
trillu með Jóni tíkúlasyni og fieir-
um, og hlaut iuin nafnið Hrönn.
Eftir tæplega áratug, 1938, keypti
hann með Guðmundi Jenssyni og
fleirum 10 Jesta dekkbát Höfðu
þeir selt Hrönn, en gáfu nýja bátn-
um sama nafn. Var þetta með
fyrstu dekkbátum, sem til Ólafs-
víkur komu, enda var þá að hefj-
ast sú hafnargerð, sem nú fyrst
er að komast í það horf, að hæfi
þrótti og dug sjómanna í Ólafs-
vík.
Þeir Jóhann og félagar hans
eignuðust nýjan 16 lesta bát árið
Jóhann Kristjánsson
1942 og hlaut hann enn sama nafn,
Hrönn. Guðmundur Jensson var
formaður á þeim bát, og var hann
gerður út allt til 1948, en þá hætti
Jóhann afskiptum af útgerð.
Jóhann Kristjánsson var dug-
andi sjómaður og aflamaður alla
tíð. Hann hafði mikinn áhuga á
samfélagsmálum og veitti mál-
efnum alþýðunnar lið í hvívetna.
Jafnaðarstefnan var honum hug-
sta^ð og naufi ágæits stuðnáhgs
'hans, en hann var einnig virkur
félagi í verkalýðssamtökunum og
kaupféiagsskapnum. Hann hafði
sjálfur tekið þátt í erfiðri lífsbar-
áttu og vissi, hve knöpp lífskjör
alls almennings voru, þrátt fyrir
erfið og áhættusöm störf. Hann
sá, hvert leiðin til úrbóta lá, og
benti á hana.
Jóhann naut mikils trausts fé-
laga sinna í alþýðubaráttunni og
var kjörinn til ýmissa trúnaðar-
starfa fyrir þeirra hönd. Hann var
meðal annars fulltrúi Alþýðu-
flokksins í hreppsnefnd árum sam
an, fyrst 1938—46 og aftur 1950—
54.
Að kveðja Jóhann Kristjánsson
er eins og að kveðja heilt tíma-
bil í sögu byggðarinnar, þar sem
hann sleit kröftum sínum. Hann
reri opnum báti frá opinni vík —
eins og forfeður okkar gerðu öld-
um saman. En Jóhann lifði tíma-
mót, sá ný skip og nútíma hafn-
armannvirki. Ifann átti raunar
með félagslegu og pólitísku starfi
sínu þátt í þessum breytingum og
öðrum, sem hafa gert þjóðfélag
okkar það, sem það er í dag.
BG
Fáar sýningar hjá Grímu
Leikfélagiff Gríma hefur nú sýnt í Tjarnarbæ um nokkurt skeiff leik-
ritin Lífsneista eftir Birgi Engilberts og Ég er afi minn eftir Magnús
Jónsson. Affsókn hefur veriff góff á öllum sýningum, en vegna anna
lcikaranna verffa affeins fáar sýningar á þessum nýstárlcgu verkum.
Næsta sýning er í kvöld kl. 9 (3. febr.) Myndin er úr Lífsneista af
kanínunni, sem Bríet Héðinsdóttir leikur. (Ljósmynd: Þorvaldur Ág.)
Höfðingleg gjöf
Styrktarfélagi lamaðra og fatl-
aðra, Sjafnargötu 14, hafa borizt
gjafir frá skólabömum, sem hafa
safnað fjársins með hlutaveltúm.
Frá 23 börnum í 11 ára æfinga-
deild Kennaraskólans kr. 13.791.
Frá Gíslínu, Bertu, Hjörleifi og
Gesti, Selfossi kr. 440,50. Ester,
Pálínu, Eygló, Soffíu og Kristínu
kr. 1785,00. Frá 12 ára E í Kópa-
vogsskóla kr. 330,00. Ennfremur
áheit frá ónefndum kr. 5000,00,
1000,00, J. Ó. kr. 5500,00 og Mar-
gréti Árnadóttur kr. 2000,00. í
byggingars.ióð frá Jóni Lýðssyni
kr. 10.000.00. Öllum þessum gef-
endum flytjum vér alúðarþakkir
fyrir stuðning n? velvild við starf
semi vora. — Söómin.
0 3. febrúar %7 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Frimerkjasöfnun og það, að
tefla skák, er í eðli sínu tóm-
stundaiðja. — Flestir þeir, sem á-
huga hafa á þessum greinum,
grípa í það í tómstundúm sín-
um, að huga að safni sínu, eða
fá einhvern til að tefla vi'ð sig.
Ekki er þó því að neita, að at-
vinnumennskan hefur sme.vgt sér
inn í báðar þessar ágætu tóm-
stunda-skemmtanir. Sumir lifa á
því að tefla skák og aðrir á því
að braska með frímerki, en ekki
er þar með sagt, að neitt sé ó-
heiðarlegt við það.
Ef við virðum fyrir okkur verð-
listana, sem árlega koma út, og
birta mýndir og verð frímerkja
hinna ýmsu landa, sjáum við stoku
S. Loyd.
~~Z 'y//2 7558Y/Z • v "'SJ
? ? . 'éé, xxy x
""■■"U ?+■ xé
13g| ff| ............®
lli IK

" -vxf&ss'^r
'fí m- v "w§

tm
’.rtu r l'
sinnum skákborð og skákmenn á
merkjunum. Tökum sem dæmi
frímerkið, sem Finnar gáfu út 10.
ágúst 1950. Þann dag hófst í Hels-
ingfors Ólympíu-skákmót með
þátttakendum frá 25 þjóðum. —
Koma íslendingar nokkuð þar við
sögu? Jú, við sendum sex manna
sveit, með Eggert Gilfer og Frið-
rik Ólafsson á 1. og 2. borði. Ekki
gekk þessari sveit vorri vel í
keppni þessari, varð víst nr. 22
af 25 þjóðum. Þetta finnska frí-
merki er með mynd af taflborði
í bakgrunni, en hrókur og riddari
— hvítur og svartur — sóma sér
vei sem aðal-mynd. Liturinn er
grár og verðg. 25 mörk, upplag
ein milljón. Þetta er ódýrt merki,
kostar víst innan við 10 kr. í
dag. Þá gáfu Frakkar út skák-
merki sl. sumar. Einnig þar er i
skákborð í bakgrunni, en riddari
sem aðal-mynd. — Verðgildi þess
er 0,60 frankar. — Mun merki
þetta hafa verið gefið út í til-
efni af svæða-móti eða öðru stór-
móti þar suður frá. — Ýmsar
furðusögur og skrítlur eru til í
skák-heiminum ekki síður en í
frímerkja-heiminum. Skulum við
líta hér á eina þeirra, sem á að
hafa gerzt í Búastríðinu í Afríku
árið 1900.
Þegar Búar sátu um virkið í
Mafeking, voru þar til varnar
Englendingar undir stjórn Baden-
Powell, sem seinna varð skáta-
höfðingi. — Tveir hershöfðingjar
Breta, Monkhouse og Nílas sátu
að tafli og var komin upp eftir-
farandi staða:
Svartur hugðist leika Rf3 og
máta, en þá reið af skot frá Bú-
um, sem sópaði riddaranum
burtu. — „Þessir bölvuðu Bú-
ar!” hrópaði Nílas, „þeir sækjast
alltaf eftir beztu mönnunum, en
ég get samt mátað í tveimur leikj-
um: 1. —a5, 2. f3, Ba7, mát.” —
En áður en varði tók kúla frá
óvinunum peðið á a6 burt. „Þetta
er ergilegt,” hrópaði Nílas, „en
ég get þrátt fyrir allt mátað í
þremur leikjum”: 1. — Kb7. 2.
a5, Ka6. 3. f3 Ba7, mát. — En í
þessum töluðum orðum kom
þriðja byssukúlan og sópaði svarta
kónginum burtu.„Nú sé ég á öllu”
sagði Monkhouse, „að við getum
ekki lokið sókninni, því að Bú-
ar.eir bera greinilega Trkki meiri
virðingu fyrir kóngum heldur en
drottningu okkar, Victoríu.” —
„Ekki að tala um, sagði hinn kald-
rifjaði Nilas, „ætli ég geti ekki
mátað þig, án þess að liafa kóng-
inn”: 1. — Ba7. 2. a5, c6, 3. a6,
c5-. 4. f3, c4, mát!