Dagur - 27.03.1999, Blaðsíða 14

+
LÍF OG HEILSA
Páskahátíðin er mik-
ill sælgætistími. Há-
tíðarhöldunum fylgir
oft páskaeggjaát og
sætindaát í ferming-
arveislum að
ógleymdu sjálfu
páskalambinu á
páskadaginn. Anna
Elfsabet Ólafsdóttir,
nýráðinn sviðsstjóri
upplýsingasviðs
Rannsóknastofnunar
fiskiðnarins, ráð-
leggur fólki að stilla
sælgætisneyslunni í
hóf.
30 - LAUGARDAGUR 27. MARS 1999
erum jú, mismunandi ein-
staldingar. En sykur getur
hjá mörgum verkað róandi.
Ef kíkt er í gamla kínverska
speki þá segir þar „Þurfir þú
að róa þig þá skalt þú setja
sykur í teið þitt.“ Margir
kannast við það að þeir eru
stressaðir eða þeim líður illa
þá eykst löngun I sælgæti."
Þegar fólk borðar kolvetni
(ma. sykur) þá eykst upp-
taka Amínosýrunnar Tryptp-
han í heila og úr henni
myndum við boðefni sem
heitir Serotónin. Anna segir
að Serotónin sé stundum
kallað gleðiefnið í heilan-
um. „Ofvirk börn sækja
gjaman í sykur, það má velta
því fyrir sér af hvetju. Em
þau e.t.v. að reyna að róa
sig?“
Anna segiraðþvíhafi verið haldið fram að súkkulaðisé örvandi. „Að sjálfsögðu getur q. . .. ...
sykur haft mismunandi áhrifá fólk, því við erum jú, mismunandi einstaklingar. að fiafáMtOkt í lífinu
---------------------------------------------------------------- Anna segir helsta gallann á
sy
StiUuiu
kurati i n
óf
„Ég er mjög hlynnt því að við höldum i
gamlar íslenskar hefðir en í sumum þess-
um matarhefðum er ýmislegt miður hollt.
Það þýðir samt ekki að við verðum að
sleppa því, en mér finnst að maður eigi að
stilla magninu í hóf þegar þannig er í
pottinn búið,“ segir Anna.
Tekur tíma að trappa sig niður
Ömmur og afar gefa barnabörnum gjarn-
an páskaegg og þannig fá sum börn
kannski þrjú fjögur páskaegg af ýmsum
stærðum. Anna segir að sér finnist oft
vera misskilningur þegar fólk setur jafn-
aðarmerki milli magns og gæða. „Ef börn
eru að fá fjögur páskaegg sem eru kannski
300 grömm hvert, þá eru þau að borða
meira en kíló af sælgæti á örfáum dögum.
Ég er algjörlega á móti þessu magni en
ekki því að við höldum uppá páskana og
borðum eitt páskaegg."
Anna segir að þegar fólk borði sælgæti
þá kalli það gjarnan á meira, það taki tíma
á trappa sig niður eftir sælgætisát. „Ef
borðað er mjög mikið af sælgæti þá fæst
mjög mikið af því sem við köllum tómar
kalóríur. Þetta er fæða sem gefur ein-
göngu orku vegna þess að þetta er mest
sykur og fita. Éitan í súkkulaðinu er þar
að auki frekar mettuð (hörð) sem að er
vont fyrir æðakerfið."
Sykur róar suma
Anna segir að því hafi verið haldið fram að
súkkulaði sé örvandi. ,/\ð sjálfsögðu getur
sykur haft mismunandi áhrif á fólk, því við
hátíðarhöldum eins og páskum vera trufl-
unina á hversdagsleikanum. „Rútínan fer
úr skorðum, matmálstímar raskast og
maturinn vill gjarnan verða feitari. Það
skiptir verulegu máli að hafa takt í lífinu
og þá Iíka í matarvenjum,“ segir Anna og
bætir því við að hún vonist til að fólk
hafi það gott um páskana.
„Ég vil koma á framfæri óskum um það
að fólk reyni að hreyfa sig og njóta útivist-
ar meðan það á gott frí. Borða eins reglu-
lega og hægt en að vanda fæðuvalið og
matreiðsluaðferðina. Fá sér eitt páskaegg
á mann, ekki stærri en nr. 4. Svo getur
fólk keypt sér eitt saman þá e.t.v. aðeins
stærra. En uma umfram allt að njóta þess
að borða góðan og vonandi hollan mat.“
-PJESTA
rDnpr
Kaffið er í lagi
Nýlegar franskar rottutilraunir hafa leitt í
ljós að kaffi er ekki ávanabindandi. Það
er ekki fyrr en magnið er komið yfir það
sem venjulegt fólk drekkur á einum degi
sem það veldur fíkn. Fjórir til fimm boll-
ar af kaffi gera fólki ekkert illt nema ef
það drekkur þá hvern á eftir öðrum.
Venjulegt fólk sem notar kaffi til þess að
hífa sig upp, drekkur einn bolla á morgn-
ana, annan um miðjan morgun, einn í
hádeginu, kaffibolla í miðdegiskaffinu og
kaffi eftir kvöldmatinn getur því andað
rólega, það er ekki fyrr en neyslan er orð-
in verulega meiri sem kaffið verður
hættulegt heilsunni. Fólk getur því án
þess að hafa slæma samvisku haldið
áfram að drekka sína fimm kaffibolla á
dag.
Svenleysi hættulegt
Allir kannast við hvaða áhrif óregla í
svefnvenjum hefur á frammistöðu fólks í
vinnunni. Breskir svefnsérfræðingar hafa
lagt til að syfjuðu fólki verði bannað að
aka bifreiðum, með sömu rökum. Þeir
segja að svenleysi hafi svipuð áhrif
á hæfni
m a n n a
til þess
að stjór-
na öku-
t æ k j u m
og áfeng-
isneysla.
Eftir því
sem fólk notar tómstundir sínar betur þá
minnkar tími sem það hefur til þess að
sofa. Því því benda sérfræðingarnir syfj-
uðu fólki á að leggja sig í 10-15 mínútur,
alls ekki lengur. Lengri svefn getur gert
illt verra, sofi fólk lengur en 10-15 mín-
útur þá fer það í djúpsvefn og fólk verði
slappt eftir að hafa vaknað af honum.
Ennþá titrandi
Titrarar eru vin-
sælasta tegund
kynlífsleikfanga
á markaðnum í
dag (önnur Ieik-
föng eru t.d. olí-
ur, sleipuefni,
Ijötratól og lim-
hringir svo örfá
dæmi séu
nefnd). Hér
áður fyrr var að-
eins hægt að
nálgast slíka gripi í vafasömum
hverfum ýmissa stórborga í
basískt lyktandi búllum, þar
sem nærbolsklæddir fstrukarlar
reyktu vindla og afgreiddu gripi
og tól glottandi, eflaust með þá
ósk heitast'a að fá að kenna
kúnnanum ítarlega á leikföngin.
A Islandi klakaköldu var ekki
hægt að nálgast svona leikföng
nema mögulega gegnum póst-
verslanir pornórita en búast má
við að kynáhugasamir góðborg-
arar hafi veigrað sér við að
sækja pakka á pósthúsið með
merkingunni „Sexworld- the
biggest dildo selection EVER“
eða álíka frá hinni erlendu
verslun.
Siðvæðing
Það er gleðiefni að á síðustu
árum virðist pornóheimurinn
hafa siðvæðst verulega og nú eru
víða verslanir sem sérhæfa sig í
fullorðinsleikföngum fyrir venju-
legt fólk, sem hefur áhuga á að
auðga sitt samlíf með skemmti-
legum aukahlutum er eiga ekkert
skylt við „óeðli“ eða „perraskap“.
ístrukarlinn er horfinn og í stað
hans stendur vellyktandi sér-
fræðingur, karl eða kona, bakvið
búðarborðið og veitir kúnnum
ráð af ótrúlegri kunnáttusemi.
Að finna þann rétta
Titrarar geta verið til ánægju fyr-
ir einhleypa sem pör, karla sem
konur. Tegundirnar eru margar
og virknin mismunandi svo að
ýmsu er að gá þegar gripur er val-
inn. Hinn fullkomni titrari er
ekki til, þ.e. það sama hentar
ekki öllum og því verður hver og
einn að ígrunda hvaða kostir eru
æskilegir. Signý í vesturbænum
kann t.d. best við örvun á sníp og
fær sér þess vegna handhægan
batterísknúinn grip með stillan-
legum hraða (t.d. Pocket Rocket,
sem er hægt að stinga niðrí ball-
veski og taka með á Kaffi Reykja-
vík). Lotta og maðurinn hennar
hafa fundið G-blettinn á Lottu
og nota gjarnan Hitatchi Magic
Wand með áföstum G-bletts kitl-
ara (HMW er sá söluhæsti í
heiminum og hægt er að fá ýmsa
aukahluti á hann, eini gallinn er
að hann er rafmagnsknúinn og
aðeins of stór fyrir ballveski).
Lottumanni finnst Iíka gott að
kitla svæðið milli pungs og enda-
þarms af og til með græjunni.
Gógó notar titrandi egg ýmist til
örvunar á sníp eða i leggöngum
en Bíbí vinkonu hennar dugar
ekkert minna en einn japanskur
tvöfaldur með vænum hólk fyrir
leggöngin og áföstum snípkitlara.
Viðhald
Á sama hátt og maður kýs að eiga
hreinan elskhuga ber að halda
titrandi Ieikföngum hreinum.
Huga þarf að því úr hvaða efni
gripurinn er búinn til. Gúmmí og
plast eru efni sem eru að hluta
gegndræp og geta því dregið í sig
vökva (eins og spaghettísósan
sem litar ódýra plastílátið). Yfir-
leitt dugar að nota vatn og sápu
en gætið þess að setja ekki batt-
eríhlutann eða rafmagnssnúrur á
kaf í vatn. Hægt er að enda á því
að strjúka yfir með sprittklút til
að fullkomna hreinleikann og
munið að þurrka leikföngin ykk-
ar vel. Ef þrifin verða Ieiðigjörn
má grípa til þess ráðs að smeygja
smokk yfir leikfangið fyrir notk-
un og alltaf skyldi nota smokk á
leikföng sem deilt er með öðrum.
I næstu viku fjalla ég um notkun-
armöguleika titrara til auðgunar
kynlífs.
KYÍMLIF
Ragnheiður
Eiríksdóttir
skrifar