Dagur - 26.02.2000, Blaðsíða 4

WÓÐLEIKHÚSIÐ
sími 551-1200
Stóra sviðið kl. 20:00
KRÍTARHRINGURINN
í KÁKASUS
- Bertolt Brecht
í kvöld lau. 26/2, örfá sæti
laus, fös. 3/3, nokkur sæti
laus, og fös. 10/3.
Síðustu sýningar.
GLANNI GLÆPUR í
LATABÆ
- Magnús Scheving og
Sigurður Sigurjónsson.
Sun. 27/2 kl. 14:00 uppselt,
sun. 5/3 kl. 14:00 uppselt,
kl. 17:00 uppselt, sun. 12/3
kl. 14:00 örfá sæti laus,
sun. 19/3 kl. 14:00 örfá sæti
laus, sun. 26/3 kl. 14:00
uppselt, sun. 2/4 kl. 14:00,
nokkur sæti laus, sun. 9/4
kl. 14:00, nokkur sæti laus,
sun. 16/4 kl. 14:00, nokkur
sæti laus.
KOMDU NÆR
- Patrick Marber
4. sýn. sun. 27/2 uppselt,
5. sýn. fim. 2/3, örfá sæti
laus, mið. 8/3, örfá sæti
laus,
7. sýn. fim. 9/3, nokkur sæti laus,
8. sýn. lau. 18/3, nokkur sæti
laus.
Sýníngin er hvorki við hæfi
barna né viðkvæmra.
ABEL SNORKO BÝR
EINN
- Eric-Emmanuel Schmitt
Lau. 4/3 kl: 15:00,
sun. 12/3, örfá sæti laus.
Takmarkaður sýningafjöldi.
GULLNA HLIÐIÐ
- Davíð Stefánsson
Lau. 4/3 örfá sæti laus,
lau. 11/3 kl. 15:00, örfásæti
laus, lau. 11/3 kl. 20:00,
nokkur sætí laus, mið.15/3
uppselt.
Litla sviðið ki. 20:30:
HÆGAN, ELEKTRA
- Hrafnhildur Hagalín
Guðmundsdóttir
2. sýn. í kvöld lau. 26/2,
uppselt,
fös. 3/3, örfá sæti laus,
sun. 5/3, nokkur sæti laus.
Smíðaverkstæðið kl. 20:00
VÉR MORÐINGJAR
- Guðmundur Kamban
Sun. 27/2 uppselt,
fim. 2/3, lau. 4/3.
Athugið breyttan
sýningartíma á
Smíðaverkstæðinu.
LISTAKLÚBBUR
LEIKHÚSKJALLARANS
mán. 28/2 kl. 20:30
Hljómsveitin “Die
Garfiinkel” spilar “kraftfönk"
bæði frumsamda tónlist og
annarra. Hljómsveitina skipa:
Daníel Bjarnason,hljómborð,
Halldór Sveinsson, slagverk og
rapp, Sírnir Einarsson, bassi,
Skarphéðinn Halldórsson, þver-
flauta, Sveinn Friðrik
Sveinsson, gítar, og Þórhallur
Sigurðsson, trommur.
Miðasalan er opin
mánud.- þriðjud.
kl. 13-18, miðvikud.-
sunnud. kl. 13-20.
Símapantanir
frá kl. 10 virka daga.
Sími 551-1200.
thorey@theatre.is
MENNINGARLÍFD
, 20 - LAUGARDAGUR 26. FEBRUAR 2000
.~Dagur
Hetja og skúrkur
—---------- í hugum fólks er
BðKA' Yasser Arafat ná-
HILLAN tengdur baráttu
Palestínumanna
fyrir sjálfstæði.
Hann hóf ferill
sinn sem skæru-
liðaforingi eða
______________ hryðjuverkamað-
lilnkTÍilrlMllil ur eftir því
hvernig á það er
litið, en endaði
scm handhafi
friðarverðlauna
Nóbels og óskoraður leiðtogi
heimastjórnar Palestínu. Þetta er
merkileg vegferð manns sem
lengi hefur verið afar umdeildur
og er enn.
Nokkrir hafa orðið til að skrifa
ævisögur Arafats. Palestínski
blaðamaðurinn Said K. Aburish
er hins vegar fyrstur „innfæddra"
til að semja slíkt rit. „Arafat -
From Defender to Dictator"
nefnist enska útgáfan af bók
hans og hún varpar vægðarlausu
ljósi á mann sem hefur marga
kosti en einnig mikla galla.
Fæddur í Egyptalandi
Yasser Arafat fæddist ekki í Jer-
úsalem, eins og hann hélt lengi
fram sjálfur, heldur í Kairó, höf-
uðborg Egyptalands, 24. ágúst
árið 1929, og heitir fullu nafni
Múhammeð Abdel Rahman
Abdel Raouf Arafat A1 Qudua A1
Husseini. Faðir hans, sem var
kaupmaður, hafði flutt til Kairó
nokkrum árum áður frá Gaza.
Arafat missti móður sína fimm
ára að aldri og var þá sendur til
frændfólks í Jerúsalem ásamt
bróður sínum. Þar voru þeir í
fjögur ár, en sneru þá aftur til
Kairó þar sem elsta systir þeirra
hafði tekið við stjórn heimilisins.
Samband Arafats við föður
sinn var aldrei náið. Hann lét
Sögulegt handtak: Rabin og Arafat
takast í hendur, en Clinton horfir á.
ómissandi. Þá þegar
kom einn helsti kostur
hans í ljós, það er óbi-
landi orka og kraftur.
Hann virtist aldrei
þurfa að sofa, var alltaf
að og átti ekkert einka-
Iíf; baráttan og eigin
frami innan samtaka
harðlínumúslima var
allt. Hann var
settur í fangelsi í fyrsta
sinn í Egyptalandi árið
1954 eftir að harðlínu-
menn höfðu gert til-
Ævisagan um leiö Arafats til valda. raun tjj að ráða Nasser
af dögum.
ekki einu sinni sjá sig við útför
hans árið 1952. Sem drengur var
hann uppivöðslusamur og frek-
ur; myndaði fljótlega gengi í
kringum sig og skipaði fyrir eins
og sjálfkjörinn foringi. Þeim sið
hefur hann haldið alla tíð síðan.
Hins vegar var hann lítið fyrir
skólagöngu; stundaði nám en
með slælegum árangri.
Arafat var þeim mun meira fyr-
ir stjórnmál og félagslíf, tók upp
samstarf við öfgasamtök sem
börðust fyrir rétti Palestínu-
manna og varð formaður í öflug-
um stúdentasamtökum í Egypta-
landi. Hann kom sér í vinfengi
við forystumenn róttækra múslima,
var óþreytandi að vinna fyrir þá
og gera sig smám saman
Mútur og tvöfeldni
Þegar Arafat var laus úr fangelsi
leitaði hann á nýjar slóðir.
Hann sótti árangurslaust um
háskólanám í Texas f Bandríkj-
unum, reyndi að komast til
Sádi-Arabíu en endaði svo í
Kuveit ásamt ýmsum vinum sín-
um. Þar varð hreyfingin A1
Fatah til árið 1956 - en það var
sem formaður þeirra samtaka
og síðar PLO sem Arafat varð
öllum kunnur sem leiðtogi
vopnaðar baráttu gegn Israels-
ríki, einkum eftir sexdagastríðið
1967.
í nýju ævisögunni er saga
þeirrar baráttu rakin mjög ítar-
lega og þó alveg sérstaklega
hlutur Arafats f
henni. Hún var á
stundum hetjuleg, en
vegna einræðistil-
hneiginga sinna, fjár-
málaspillingar og
hirðar hæfileika-
snauðra jámanna,
varð honum hvað eft-
ir annað alvarlega á f
messunni. Þá kom í
ljós að hann hafði níu
pólitísk Iíf. Þegar
hann hafði klúðrað málun svo
að flestir töldu hann úr leik,
tókst honum alltaf að rísa upp
aftur - gjarnan með því að nýta
sér út í æsar óvænt tækifæri
sem gáfust til að koma sér í
sviðsljósið. Þá sýndi hann oft
mikinn kjark og hikaði ekki við
að setja sjálfan sig í lífshættu.
Fjármálasiðferði Arafats er
sóðalegt, enda hefur hann beitt
mútum í stórum stíl til að ná
fram vilja sínum. Ævisagnahöf-
undurinn telur einnig að hann
hafi Iengi sett persónulegan
metnað ofar öllu öðru; það sem
er gott fyrir hann persónulega
er líka gott fyrir landa hans.
Þá er ljóst að mikill munur
hefur ávallt verið á milli opin-
berra yfirlýsinga Arafats og þess
sem hann hefur gert á bakvið
tjöldin. Þannig var hann í beinu
sambandi við bandarísk stjórn-
völd, yfirleitt fyrir milligöngu
leyniþjónustunnar CIA, á sama
tíma og Ameríkanar voru opin-
berlega helsti óvinurinn ásamt
ísrael. Tvöfeldni og óheiðarleiki
í þágu málastaðarins þótti sjálf-
sagt mál og þykir vafalaust enn.
Samkvæmt þessari ævisögu ein-
kennir það feril hans að tilgang-
urinn helgar meðalið, og að öll
meðul eru leyfileg svo lengi sem
þau treysta Arafat í sessi.
I þykjustunni annar
Myndin um hinn hæfileikaríka Ripley er tilnefnd til fimm Óskarsverðlauna og er
Jude Law tilnefndur fyrir leik I aukahlutverki, sem hinn spillti sonur Dickie
Greenleaf.
+ -k-kVt
The Talented
Mr. Ripley.
Leikstjóm og
handrit: Ant-
hony Ming-
helIaEftir sögu:
Patriciu
Highsmith
Aðalleikarar:
Matt Damon,
Gwyneth Pal-
trow, Jude Law,
Cate Blanchett,
Jack Davenport
Þegar Anthony Minghella las bók
Patriciu Highsmith um hinn hæfi-
leikaríka Hr. Ripley, í fyrsta skipti,
ákvað hann að gera úr henni kvik-
mynd. Myndin var frumsýnd
Westra á jóladag, en hún getur
varla talist neitt jólaleg. Eins og
búast má við bandaríska spennu-
sagnahöfundinum Patriciu
Highsmith kemur sagan á óvart og
vart hægt að skrifa um myndina
án þess að segja of mikið og eyði-
leggja spennuna. Sögur hennar
hafa nokkrar orðið að sjónvarps-
myndum og sjálfur meistari
Hitchcock hefur gert mynd eftir
sögu Highsmith.
Að sögn persónunnar Dickie
Greenleaf (jude Low) hafa allir
einn einstæðan hæfileika. Tom
Ripley ( Matt Damon) hefur þrjá
eða tveimur of mikið. Hann getur
logið, hermt eftir öðrum og falsað
undirskriftir. Hann sýnir þá alla. I
upphafl er hann píanóstillingar-
maður í NewYork sem vinnur auk
þess sem þjónn. Þegar hann fær
íánaðann þleiser-jalcka merktum
Princton háskólanum fara hjólin
að snúast. Honum eru boðin góð
laun fyrir að fara til Ítalíu og sækja
son iðnjöfursins hr. Greenleaf.
Vandamálið er að sonurinn,
Dickie Greenleaf, vill ekki fara
heim til Ameríku, hann nýtur hins
ljúfa lífs þar sem hann siglir um
Napólí-flóann ásamt vinum sfn-
um. Hann býr í smábæ einum
ásamt heitmey sinni rithöfundin-
um Marge Sherwood (Gwyneth
Paltrow).
Ripley verður ástfangin af hinu
Ijúfa lífi skötuhjúanna. Samfélag-
ið á Ítalíu er Iíkt og fagur draumur
þar sem lítið þarf að hafa fyrir líf-
inu. Dickie stundar jazzklúbba og
hlustar á plötur í plötubúð ásamt
vini sínum Freddie Miles (Philip
Seymour Hoffman). Myndin er
skemmtileg lyrir eyrun og veisla
fyrir þá sem hafa gaman að tónlist.
Tónlistin í myndinni er samin af
snillingnum frá Líbanon Gabriel
Yared sem einnig vann með Ming-
hella að Enska sjúklingnum. Tón-
listin er tilnefnd til Oskarsverð-
launa en auk þess hefur myndin
fengið Ijórar aðrar tilnefningar.
Jude Low er tilnefndur sem leikari
í aukahlutverki. Það kemur á óvart
að hvorki Cate Blanchett né Gwy-
neth Paltrow séu tilnefndar en
báðar sýna þær góðan leik. Það
sama á við um Matt Damon sem
sýnir það að hann er ekki bara
sætur heldur getur hann Ieikið
líka.
I kynningu myndarinnar á vegg-
spjaldi er spurt hversu langt sé
hægt að ganga til þess að þykjast
vera einhver annar en maður sé í
raun. Tom Ripley hefur afar brott-
hætta sjálfsmynd. Það er ýmislegt
meira en persónuleiki hans sem er
á reiki einsog t.d. kynhneigð hans.
Einu sinni var bannað að fá sam-
úð með vonda karlinum en mynd-
in brýtur þetta lögmál enda er það
svolítið á reiki hversu mikilsvert
lffíð sé. Helsti veikleiki myndar-
innar er af siðferðilegum toga, það
vantar skýrar línur um gott og
vont, sagan lítur sínum eigin lög-
málum.
Á ferð sinni til Ítalíu hitti Ripley
dóttur vefnaðarvörukaupmanns
að nafni Meredith Logue (Cate
Blanchett) og er það einkennilegt
hversu oft hún stingur upp kollin-
um eins og fyrir tilviljun alltaf þeg-
ar allt er að ganga upp í hinu nýja
lífa lífi Ripleys þá er alltaf einhver
spotti sem þarf að hnýta svo hið
fullkomna líf gangi upp og hann
geti Iifað hinu Ijúfa Iífi, en það
kostar fórnir. Eða eins og Oskar
Wilde sagði í ágætu kvæði „allir
drepa yndið sitt“.
KVIK-
MYNDIR