Dagur - 26.02.2000, Blaðsíða 14

LÍF OG HE/LSA 1
LAUGARDAGUR 26. FEBRÚAR 2000
A, B, C, D, E,...Bæti-
efnin sem biasa við í
hillum verslana og
eiga að bæta heilsu
okkar og líðan geta
snúist upp í and-
hverfu sína sé allt of
mikils neytt af þeim.
Þorkell Jóhannesson
prófessor leiðir okk-
ur í allan sannleika
um það.
„Vítamínin eru lífræn efni
sem iíkaminn getur ekki ver-
ið án en hóf er best á hverj-
um hlut. Maður ætti ekki að
troða sig svo út af þeim, að
taka þau inn í lýsi, töflum og
Iíka mat. Til eru reyndar þeir
„Fituleysin vítamín geta safnast fyrir i líkamanum og valdið þar skaða séu þau tekin í
mjög miklu magni“ segir Þorkell Jóhannesson prófessor mynd: hilmar
vítamíngjafi sem lík-
aminn á auðvelt með
að nýta. En ekki er
vert að taka bæði lýsi
og fjölvítamíntöflur
sem innihalda A og D
heldur eru til töflur
sem hcita Vítamínus
sem eru ráðlagðar
þeim sem taka lýsi
reglulega."
Skortseinkenni
heyra sögunni til
- En þurfum við að taka
vítamín inn í töjiuformi
eða lýsi?
„Aðstæður fólks eru
afar breytilegar. Börn
þurfa hlutfallslega
meira af bætiefnum en
fullorðnir. Þungaðar
konur þurfa líka heldur
meira en aðrir eftir að
kemur fram yfir 12.
viku meðgöngunnar.
Sjúklingar, einkum á
sem predika að fólk skuli taka stóra
skammta af vítamínum og telja þau vörn
gegn krabbameini, hjartasjúkdómum,
æðakölkun og hverju sem er, einkum C
vítamínið. En eins og í fleiri tilfellum þar
sem öfgar ráða ferð getur C vítamínið
valdið eymslum í maga og niðurgangi. Til
þess þarf þó að taka stóra skammta, 1-2
þúsund milligrömm á dag, sem er tfu til
tuttugufaldur ráðlagður dagsskammtur."
Húðin rauð og vessandi
„C vítamínið skolast þó tiltölulega vel út
úr líkamanum enda í flokki vatnsleysan-
legra vítamína ásamt með B vítamínunum
sem eru allnokkur talsins. A, D og E
vítamín ásamt fáeinum öðrum eru hins-
vegar fituleysin og þau geta safnast fyrir í
innyflum, lifur og víðar í líkamanum og
valdið þar skaða séu þau tekin í mjög
miklu magni. A vítamínið er varasamast
og stórir skammtar af því geta valdið væg-
um einkennum. Þá verður húðin rauð og
vessandi auk þess sem kláði kemur í hana.
Oþægindi í maga fylgja með og klfgja og
svo koma einkenni frá miðtaugakerfi eins
og syfja og sljóleiki.
Mikil ofneysla A vítamíns getur líka
valdið fósturskemmdum. Þá koma upp
fyrirbæri eins og klofinn hryggur en þau
eru sem betur fer sjaldgæf. D vítamínið
getur valdið skemmdum á nýrum sé þess
neytt í óhófi en þó stafar af því minni
hætta en A.
- Er lýsi kannski varhugarvert?
„Nei, hæfilegt magn af lýsi er góður
fljótandi fæði ættu að fá vítamín vegna álags
og vísbendingar eru um að frásog á melting-
arvegi hjá gömlu fólki geti verið síðra en hjá
því yngra. Hitt er svo annað mál að hér á
landi hefur mataræði breyst mjög til batn-
aðar og er orðið mun fjölbreyttara en var
enda heyra skortseinkenni eins og skyrbjúg-
ur og beinkröm nánast sögunni til.“
- Er mögulegt aö láta mæla vítamínin í Itk-
amanum til að ganga úr skugga um hvemig
sá búskapur sé?
„Já, það er mögulegt en tiltölulega kostn-
aðarsamt og óaðgengilegt. Ég held að hér á
landi hafi aðeins komið fram vægar A og D
vítamín eitranir og almennt séð þurfi fólk
ekki að hafa miklar áhyggjur af þessum mál-
um.“
GUN
Herslumeðöl
Æi já, það er allt of algengt
að kynverur hugsi sem svo
að með stinningu lims hefj-
ist kynlífið og líði svo undir
lok þegar hann linast. En í
stað þess að hella yfir les-
endur einni orðasúpunni
enn um tunguleiki,
fingraleiki og aðra ókyn-
færamiðaða kynlífsleiki
ætlar ykkar auðmjúki
pistlahöfundur að láta reð-
urhyggjuna vera allsráð-
andi í dag og tala um
STINNINGARLYF. Stinningin er jú for-
senda þess að hægt sé að nudda, nugga,
stijúka, sleikja eða örva liminn á þann hátt
sem þarf svo að úr verði sáðlát og fullnæg-
ing mannsins. Það er kaldranaleg staðreynd
tilverurinar að með hækkandi aldri tekur
það menn í lengri og lengri tíma að „ná hon-
um upp“, yngri menn eiga frekar við þann
vanda að etja að stinningin vari ekki eins
Iengi og æskilegt er (hvað svo sem það kann
að vera langur tími). En menn á öllum aldri
eiga það sameiginlegt að geta Ient í að verða
ofurseldir kvíða vegna stinningar eða skorts
á henni. Kvíðinn er oft miklu meira vanda-
mál en líkamlegur hæfileiki til að fá stinn-
ingu og meira að segja getur kvíðakvíði ver-
ið stiginu verri. Með því á ég við að maður-
inn kvfði því að fá kvíða og að sá kvíði valdi
því að limurinn linist ellegar náist ekki upp
þegar óskað er eftir (nei, þetta var ekki flók-
ið).
Góð ráð dýr
En hvað er til ráða? Þar sem við eigum ekki
til starfandi kynfræðing eða sérhæfðan
meðferðaraðila á kynlífssviðinu í okkar upp-
lýsta nútímaþjóðfélagi, þá er líklegast að
maður með stinningarvanda leiti til síns
læknis, gjaman heimilislæknis. Það er ekki
nóg að segja við lækninn „hei, ég næ hon-
um ekki upp“ og ganga svo glaður út með
resept upp á pillur, heldur þarf læknirinn að
taka góða sögu af sjúklingi sínum til að
reyna að komast að því hvar rót vandans
liggur. Astæður fyrir stinningarleysi geta
verið margs konar, t.d. lyf við sjúkdómum í
hjarta- og æðakerfí, svo og Iyf við þunglyndi,
reykingar, áfengisneysla, sykursýki, tauga-
skaði, vandamál í blöðruhálskirtli og eitur-
lyljaneysla.
Resept
Eftir að læknirinn hefur grandskoðað
ástæður stinningarvandans kann að vera að
hann bjóðist til að skrifa upp á stinningarlyf
til reynslu. Þá er um tvennt að velja, stað-
bundna meðferð í formi stungulyfs (já,
vökva sem sprautað er í tippið) og svo
VIAGRA. Kosturinn við að velja stungulyfið
er sá að sú meðferð er staðbundin og hefur
því ekki áhrif á aðra vefi líkamans en lim-
inn. Það skiptir því engu rnáli hvaða lyfjum
viðkomandi kann að vera á og það skiptir
heldur ekki máli hvort hann er graður eða
ekki, limurinn bara harðnar og þá geta nær-
staddir notfært sér hann að vild hvað svo
scm eigandinn kýs að dunda sér við á með-
an. Viagra hefur hins vegar þann ótvíræða
kost að vera tafla og hana þarf einfaldlega
að taka inn með dulitlu vatni sirka hálftíma
áður en ráðgert er að innsetning Iims í píku
fari fram. Sá galli fylgír þó gjöfinni að gred-
da í hæfilegu magni þarf að fylgja svo að lyf-
ið valdi herslunni og svo er stórhættulegt að
taka Viagra ef maður er á sama tíma á lyij-
um sem innihalda nítröt (hjartalyf s.s.
sprengitöflur).
Er manninum við bjargandi?
Vinurinn lini sem skildi vinkonu mína eftir
með hendur í skauti og hálfa rauðvín í síð-
asta pistli er til dæmis ekki maður sem ætti
að hlaupa til sfns læknis og heimta stinning-
arlyf. Hann ætti heldur að læra af reynsl-
unni og reyna að byija að aðskilja þessi tvö
skemmtilegu áhugamál sín, drykkju og
hössl. Kannski verður það erfitt því margir
geta hreinlega ekki drukkið án þess að
hössla, ehm nei það er víst öfugt: margir
KYIMLIF
Ragnheiður
Eiríhsdóttir
skrifar
SMÁAUGLÝSINGAR
HEILSA
Vertu með í heilsuátaki!
Losaðu þig við vetrarslen og þreytu og aukakílóin i
leiðinni. Sjálfstæðir Herbalife dreifendur. Ragnhildur
og Kristján. Símar 453 7015 og 897 7822 agga@vor-
tex.is
Frábær vara! Aukakílóin burt.
Ég missti 11 kg á 9 vikum. Betra útlit, bætt heilsa,
meiri orka.
Hafðu samband.
Stefanía 453 5665 GSM 862 6193
Biddu um það sem þú vilt.
Biddu um hjálp, biddu um ráðleggingar og hugmyn-
dir -en vertu aldrei hræddur um að biðja um hjálp.
Guðmundur, sími 899 4662
Aukakíióin burt!
Ný öflug vara! Náðu varanlegum árangri. Ég missti 7
kg. á 5 vikum. Síðasta sending seldist strax upp.
Frábær vara sem vinnur á appelsínuhúð. Persónuleg
ráðgjöf og stuðningur. Hringdu strax. Iris 898 9995,
iris@mmedia.is Visa/Euro
INTERNET
Hefur þú áhuga á að taka þátt í stæðsta viðskip-
tatækifæri 21. aldarinnar í gegnum INTERNETIÐ.
Árið *98 velti internetið 7 billjónum $
Árið *99 velti internetið 200 bill.jónum $. Ensku
kunnátta nauðsynleg. Uppl. á www.
Iifechanging.com
Hafðu samband við mig
ef þig vantat vörur. Lilja Stefánsdóttir, sjálfstæður
Herbalife dreifiaðili. (visa/euro) vs. 462 4123 hs. 462
3450 GSM 695 1293
INTERNET-HRAÐLESTIN
MEÐ FYRIRTÆKIÐ OKKAR UM BORÐ HYGGUR Á
HNATTFERÐ. Ef þú átt tölvu , þá eigum við
farmiðann. Vilt þú koma með í stórkostlegustu
viðskiptaferð nýrrar aldar? Hafðu samband við
Stefán og Sólveigu sjálfstæða HERBALIFE-
dr.aðila. S. 461- 4161 899-9192 stef@simnet.is
Er offita og næringatengdir
sjúkdómar stærsta heilbrigðisvandamál á nýrri öld?
Eiga islendingar feitustu börn í evrópu? Hundruð
islendinga hafa verið að ná frábærum árangri á
síðustu árum. Vertu einn þeirra og komdu þér í þitt
rétta líkamsform. Hringdu og ég aðstoða þig
samkvæmt þínum þörfum. Aðhald og 100% trú-
naður. Takmarkaður fjöldi. visa/euro Sími 462-1458
Jóhanna
Ertu að missa vitið?
Viltu grennast á auðveldan og fljótlegan hátt. 100%
nátturulegar vörur. 30 daga skilafrestur. Snjólaug
og Gunnar. Sími 483 4699 og 695 5677, sendum
frítt í póstkröfu. Visa/Euro. E-mail
gunnarmagg@islandis.is
www.richfromnet.com
Eftir að læknirinn hefur grandskoðað ástæður stinn-
ingarvandans kann að vera að hann bjóðist til að
skrifa upp á stinningarlyf til reynslu. Þá er um tvennt
að velja, staðbundna meðferð i formi stungulyfs (já,
vökva sem sprautað erí tippiðj og svo VIAGRA. Vi-
agra hefur hins vegar þann ótvíræða kost að vera
tafla og hana þarf einfaldlega að taka inn með
dulitlu vatni sirka hálftíma áður en ráðgert er að inn-
setning lims i piku fari fram. Sá galli fylgir þó gjöfinni
að gredda í hæfilegu magni þarfað fylgja...
geta ekki hösslað án þess að hella ótæpilega
í sig íyrst. Það er ekki góðs viti og þeim til
bjargar ætla ég að koma með nokkur
óbrigðul ráð í næsta pistli sem hægt er að
nota í Nóatúni eða heita pottinum í Vestur-
bæjarlauginni til að vekja losta álitlegs ein-
taks af hinu kyninu.
Ragnheiður Eiríksdóttir er
hjúkrunarfræðingur.
- - *«%*,• hynlifspistill@hotinail.com