Dagur - 08.04.2000, Blaðsíða 17

LAUGARDAGUR 8. APRÍL 2000 - 33
LÍFiÐ f LAND/NU
Sameining á eignar-
haldi fjögurra íslenskra
upplýsingatæknifyrir-
tækja og tveggja
danskra nýlega hefur
vakið athygli. Fyrirtækin
munu áfram starfa í
óbreyttri mynd en sam-
vinna verður mikil.
Sólcn á erlenda markaði er mark-
miðið og samnefnari þessara stór-
huga áforma er Ólafur Daðason
sem hefur margt til málanna að
leggja á þessu sviði. I þessum
pakka eru íslensku fyrirtækin
Hugvit, Þekking upplýsingatækni,
Tristan og Þróun en þau dðnsku
eru SCIO og F8-Data. Með
þessu verður til eining með 280
starfsmenn og veltu upp á yfir 1,5
miljarða. Ólafur er einn af stofn-
endum lslenska hugbúnaðar-
sjóðsins og Hugvits hf., situr í
stjórnum nokkurra af öflugustu
hugbúnaðarfyrirtækja landsins og
var nýlega valinn í hóp 500 mestu
frumkvöðla Evrópu af GrowthPlus
svo fátt eitt sé nefnt. Ólafur er í
hópi þeirra manna sem lítið ber á
opinberlega en vinna um þessar
mundir að því að byggja upp
upplýsingatæknifyrirtæki fram-
tfðarinnar sem mörg hvcr eru
þegar í hópi öflugustu fyrirtækja
landsins.
Lækir verða ár,
ár verða fljót
Sýn Ólafs á þessa sameiningu er
skemmtilega skáldleg: „Ég hef
kosið að líta á þessa sameiningu
eins og læki og ár. Hver á og hver
Iækur hefur sfn „karakterein-
kenni“ og sína sérstöðu og getur
boðið upp á eitthvað sérstakt sem
höfðað getur til eins fremur en
annars. En til þess að fleyta sldp-
um þurfa menn fljót sem verður
til í okkar tilviki þegar lækirnir og
árnar koma saman, sameiginlega
búa fyrirtækin til afl sem við get-
um notað til að sækja fram er-
lendis," segir Ólafur. Sókn inn á
erlenda markaði, þar sem stóru
tækifærin eru, krefst mikillar sér-
hæfingar á hveiju sviði þannig að
fyrirtæki með nokkra starfsmenn
ráða einfaldlega ekki við slíkt að
mati Ólafs.
Ólafur er ekki í vafa um að við
höfum fulla burði og hæfileika til
þess að sækja fram. Hann rifjar
upp líkingu sem Ólafur Ragnar
Grímsson notaði um þennan iðn-
að og að hann virtist henta ís-
lendingum mjög vel sem skáld-
skapur nútímans. „Þetta eru okk-
ar ljóð, tækniljóðið," segir Ólafur
Daðason. Hann segir stærðina
nauðsynlega Ieið til að geta íjár-
magnað þróunarstarfsemi og
Ijyggt upp lausnir sem eru það
sterkar að þær eiga alvöru útrás-
artækifæri.
„Ég hef aldrei skilið þá sem
hafa talað um að nýsköpun á ís-
landi fari fram í tveggja til þriggja
manna fyrirtækjum," bætir hann
við.
Mikil verðmætaaukning
Fram hefur komið að með sam-
eiginlegri starfsmannastefnu
verði starfsmönnum þessara fyrir-
tækja sem þarna ganga til sam-
starfs gert kleift að flytjast á milli
eininga ef áhugi er fyrir hendi og
að sameiginlegt kaupréttarkerfi
tryggi skiptingu ábata af góðu
gengi milli starfsmanna og hlut-
hafa. Ólafur segir þetta nauðsyn-
lcgt til þess að hægt sé til dæmis
að gefa starfsmönnum tækifæri
að flytjast milli eininganna til að
takast á við verkefni. Samræmd
launastefna muni þó frekar Ieiða
til þess að launin í fyrirtækjunum
ytra muni hækka, heldur en öf-
ugt, enda virðist reynslan sú að
Ólafur Daðason er i hápi þeirra manna sem lítið ber á opinberlega en vinna um þessar mundir að því að byggja upp upplýsingatæknifyrirtæki framtíðarinnar sem mörg
hver eru þegar i hópi öflugustu fyrirtækja iandsins.
laun í tæknigeiranum á íslandi í
dag séu hærri en í nágrannalönd-
unum. Hins vegar segir hann
meira spennandi við upplýsinga-
tæknigeirann að hann virðist vera
að fara meira út á þá braut að
gera kaupréttarsamninga við
starfsmenn. „Það sem er spenn-
andi við þá er að menn létta af
áherslunní á launin og færa hana
dálítið yfir á það að velta fyrir sér
með hvaða hætti fyrirtækið skiptir
arði af starfseminni milli (járfesta
og starfsfólks.'1
Ólafur segist skynja markaðinn
hér sem svo lítinn í hinu alþjóð-
lega samhengi að hann eigi ekki
von á mikilli samkeppni um út-
rásina, heldur muni menn frekar
eiga samleið í hcnni. En mögu-
Icikarnir eru mildir. „Það sem er
svo einstakt við þennan iðnað er,
svo ég nefni dæmi, að við erum
að klára að þróa verkefni sem er
styrkt af Evrópusambandinu og í
það er búið að eyða um 350 millj-
ónum. Síðan verður til út úr
þessu einhver vara sem kemst fyr-
ir á einum geisladisk. Það kostar
okkur kannski 300-400 krónur að
búa til eitt eintak af þessum
geisladisk en hvert eintak af þess-
ari vöru kostar kannski frá tíu
upp í um 100 milljónir. Jaðar-
framlegð á þessa vöru er svo gríð-
arleg. Verkefnið er því að selja
fleiri eintök, sækja fram á fleiri
markaði."
Ekki bara tölvufræðingar
Sem dæmi um ágæti stærðarinn-
ar á þessu sviði nefnir Ólafur
mikilvægi sérhæfingar. „Ég held
að almenningur telji upplýsinga-
tæknifyrirtæki séu stútfull af for-
riturum eingöngu. Hin litlu hug-
búnaðarfyrirtæki gærdagins voru
þannig en fyrirtæki morgundags-
ins eru allt öðruvísi. Þau skipa
fólk með víðtæka þekkingu," segir
Ólafur. Þessu til stuðnings bend-
ir hann á að nú starfa sex eða sjö
kennarar hjá Hugviti vegna þess
að þeir eru miklu betri í að kenna
fólki á hugbúnaðinn heldur en
tölvufræðingarnir. Þar starfa
hönnuðir og teiknarar af því að
þeir eru betri í að hanna og
teikna en tölvufræðingar. Verk-
fræðingar koma líka við sögu
„...af því að þeir af einhverjum
ástæðum eiga mjög auðvelt með
að skipuleggja og verkstýra. Þegar
þekkingarfyrirtæki ná stærðinni
þá gefst okkur kostur á að ráða til
okkar fólk á svo ótal öðrum svið-
um. Við fáum miklu sterkari fyrir-
tæki þar sem-er spilað á svo miklu
fleiri strengi. Tæknin ein og sér
virkar ekki lengur, hún er ekki
nóg. Þessvegna stækkum við ein-
ingarnar, og ég held að þetta
módel sem við erum að gera
núna sé líklegt til árangurs. Við
sameinum eignarhaldið, höldum
einingunum sjálfstæðum og vinn-
um saman að ákveðnum þáttum.
Tækifærið í þessum stærri eining-
um er fyrst og fremst fyrir sér-
fræðinga á víðari sviðum heldur
en hefur verið áður. Þegar við
vorum með þrjátíu manns í vinnu
þá vorum við með tvo sem ekki
voru tæknimenntaðir. Þegar
komnir eru hundrað starfsmenn
þá erum við kannski með ljórð-
ung af starfsfólkinu sem ekki
verður tæknimenntað. Þá er
verkaskiptingin orðin skýrari og
fagmennskan meiri."
Af því að...
Ólafur rifj ar í lokin upp samtal
sitt við lslending, Jón Georg Aðal-
steinsson, sem starfar hjá
PriceWaterHouse Coopers í
Sviss. Þá var Hugvit að stofna úti-
bú á Akureyri, þar sem tveir
menn starfa nú. „Þá segir Jón Ge-
org við mig: Það er ekki upplýs-
ingatækniiðnaður á Akureyri
vegna þess að það er ékki upplýs-
ingatækniiðnaður á Akureyri,"
segir Ólafur og útskýrir þessa
kennningu nánar. Af því að það er
ekki sterkur upplýsingatækniiðn-
aður á Akureyri þá leggja fyrirtæki
ekki leið sína til Akureyrar til að
kynna nýjungar þar sem enginn
er til að kynna þær fyrir. Og af því
að engar kynningar eru þá byggja
menn ekki upp fyrirtæki á þessu
sviði á Akureyri.
„Verkefnið að því að byggja upp
stórt og öflugt samfélag upplýs-
ingatæknifyrirtækja sem hvetja
mun til enn frekari uppbyggingar
og sóknarfæra. Við þurfum að
trúa á að við getum leyst verkefni
af allt annarri stærðargráðu en
hingað til og þora að takast á við
verkefnið," segir Ólafur.
Rökin virðast við fyrstu sýn
virka eins og hringrök, það er að
upplýsingatækniiðnaður sé ekki á
einhverjum stað af því að hann er
það ekki. En samt hljómar þetta
skynsamlega því uppbygging kall-
ar á enn meiri upphyggingu, eða:
Al' hverju varð Siíicon Valley til?
Af því að í Silicon Valley voru
komin öflug tölvufyrirtæki sem
kölluðu á enn meiri uppbyggingu.
Silicon Valley varð til af því að
Silicon Valley varð til!
- m