Dagur - 20.01.2001, Blaðsíða 7

LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 2001 -7
markslífeyrir samkvæmt lögum
eigi að vera lágmarkslífeyrir,
það er lágmark sé hámark sam-
kvæmt dómi Hæstaréttar.
Þetta skil ég ekki.
Alþingi má ekki afsala til
dómstóla því hlutverki sem það
hefur til að jafna kjör borgar-
anna. Eg tel það vera megin-
hlutverk mitt sem stjórnmála-
manns að vinna að því að jafna
kjör fólksins í landinu og þegar
stjórnmálamenn hafa ekki
lengur það vald að mestu
óskert þá hef ég lítið að gera í
pólitík."
- Nií liefur þú sagt að það hafi
eliki verið ágreiningur í ríkis-
stjórninni um öryrkjamálið en
sögur segja að Ingibjörg Páhna-
dóttir hafi hótað afsögn yrði ör-
yrkjum ekki greicldar bætur sjö
ár aftur í tímann.
„Það er rangt. Okkur ber að
greiða aftur í tímann á grund-
velli íslenskrar löggjafar en að
mínu mati höfum við ekki
heimild til að gera meira. Lög-
fræðingar komust að þeirri nið-
urstöðu að fara bæri að lögum
um fyrningar sem kveða á um
fjögur ár og það hefur líka ver-
ið stutt nýlegum dómi í Hæsta-
rétti í skattamálum. Aðrir hafa
sagt að hér ættu við skaðabóta-
lög. Lögfræðingar hafa sagt
mér að skaðabótalög ættu fyrst
og fremst við ef um væri að
ræða saknæmt eða ólögmætt
athæfi. Ég get engan veginn
séð hvernig það á við. Voru
menn á alþingi 1993 vísvitandi
að reyna að brjóta á öryrkjum?
Ég held að engum manni hafi
dottið það í hug.
Ef menn telja að réttlætis-
kennd eigi að knýja menn til að
greiða sjö ár aftur í tímann, af
hverju ekki þá tíu ár eða
fimmtán ár? Skerðing vegna
tekna maka hefur verið við lýði
síðan tekjutengingu var komið
á skömmu eftir 1970. Við verð-
um að hafa það í huga að við
erum að leiðrétta aftur í tím-
ann cingöngu vegna þeirra sem
hæstar hafa tekjurnar. Það má
spyrja, hvers végna ættum við
að leiðrétta lengra aftur f tím-
ann en lög mæla fvrirþegar við
vitum það að þeir sem minnst
mega sín fá ekki cina einustu
krónu."
Leiðigjarnt erfiðleikatal
- Heldurðu að Evrópuumræðan
verði þér og flokknum erfið?
„Menn eru alltaf að spyrja
hvort þetta og hitt sé manni
ekki erfitt. Ég skil ekki allar
þessar spurningar um erfið-
leika. Lífið hefur tilgang og til-
gangur lífsins er að takast á við
viðfangsefni sem hvarvetna
blasa við hvort sem þau vaxa
manni í augum eða ekki. Við í
Framsóknarflokknum hræð-
umst ekki að takast á við stór
verkefni og höfum tekist á við
hvert stórverkefnið af öðru.
Það er okkar hlutverk sem
stjórnmálamenn. I stjórnmál-
um er maður að skapa grund-
völl fyrir framtíðina. Það er
skemmtilegt og mér finnst
þetta erfiðleikatal sem alltaf er
uppi í þjóðfélaginu vera afskap-
Iega leiðigjarnt svo ekki sé nú
meira sagt. Við lslendingar
höfum það gott, við eigum
mikla möguleika í framtíðinni
og ég held að við ættum að tala
minna um erfiðleika því þá
hefðum við meiri möguleika á
að hjálpa þeim sem virkilega
eiga við erfiðleika aðstríða."
- Þtí ert að berjast fyrir fram-
tíð þítis flokks og segir að menn
eigi ekki að láta erfiðleika vaxa
sér t augum, en hvarflar aldrei
að þér að þér kunni að mis-
takast?
eins og það hafi ekki orðið
neinar tækniframfarir á undan-
förnum árum og það sé aðeins
gamli sveitasíminn sem hægt
sé að hafa samskipti við fólk í
gegnum. í nútímaþjóðfélagi
getur fólk talað saman milli
landa, jafnvel myndrænt. Það
er alltaf hægt að ná í mig.“
Ágætt samstarf við Davíð
- llvað viltu segja við þá stuðn-
ingsmenn Framsóknarflokksins
sem hafa farið yfir til vinstri
grænna?
„Ég vil segja við þá að menn
eiga aldrei að láta glepjast af
því að vera á móti öllu sem ver-
ið er að gera. Framsóknarflokk-
urinn mátti þola það hér áður
fyrr að missa marga stuðnings-
menn sína yfir til Alþýðubanda-
lagsins vegna andstöðunnar við
Atlantshafsbandalagið. Þrátt
fyrir það breytti Framsóknar-
flokkurinn ekki um stefnu. Nú
fara menn yfir til vinstri
grænna vegna ákveðinnar óá-
nægju með uppbyggingu í
orku- og iðnaðarmálum og
ákveðinnar þróunar í alþjóða-
málum sem enginn fær stöðv-
að. Mér finnst vinstri grænir
tala aftan úr fortíðinni. Ég segi
fyrir mig að ég sakna margs úr
fortíðinni en það er ekki á
mínu valdi að kalla það til h'fs-
ins, heldur er það á mínu valdi
að takast á við breytta tíma og
nýjar aðstæður. Ég held að
vinstri grænir séu bóla sem
mun hjaðna, með sama hætti
og varð hjá Alþýðubandalaginu.
Um leið og viðkomandi flokkar
standa frammi fyrir ábyrgð og
þurfa að takast á við viðfangs-
efnin þá fer úr þeim vindurinn.
Ég tel að Framsóknarflokkur-
inn eigi sér afskaplega djúpar
rætur í íslensku þjóðfélagi og
það má vel vera að vinstri
grænir geti eitthvað kroppað í
þær en ekki til langframa.
- Hvernig er samstarf ykkar
Davíðs Oddssonar?
„Það er búið að gera margar
atrennnur að mér síðustu daga
til að fá mig til áð segja að
þetta • stjórnarsamstarf sé tóm
vandræði. Samstarf okkar
Davíðs er ágætt. Við erum ekki
alltaf sammála um alla hluti en
við leysum þau mál ávallt okkar
í milli. Það er okkar hlutverk.
Ef við gerðum það ekki væri
hér órói og óstöðugleiki í
stjórnmálum sem myndi hafa
áhrif í þjóðfélaginu, þar á með-
al á efnahagslegan stöðugleika
scm kæmi til með að rýra trú
okkar á íslensku krónunni.
Slíkt hátterni væri einungis til
að skaða tslenska hagsmuni.
Við Davíð gerum okkur mjög
vel grein fyrir þessu og leysum
þau mál sem upp koma.“
- Þér finnst ekki að Davtð sé
að valta yfir þig og Framsóknar-
flokkinn?
„Þetta er fyrst og fremst tal
fólksins sem stendur á bruna-
rústum gömlu flokkanna sinna
og hefur óskaplega mikinn
áhug á því að aðrir flokkar
Ieggist niður. Ég hélt að þetta
fólk hefði fengið alveg nóg af
því að kveikja í sínum eigin
flokkum og brenna þá til
grunna en það er eins og löng-
unin sé svo mikil að kveikja í
Framsóknarflokknum að það
ráði ekki við sig.
Við höfum oft mátt þola mót-
læti í gegnum tíðina en flokk-
urinn hefur verið lengur í ríkis-
sjórn á lýðveldistímanum en
nokkur annar Ookkur. Fram-
sóknarflokkurinn hefur byggt á
traustum grunni og hefur sterk
bein. Hann er ágætlega lifandi
og við framsóknarmenn höfum
trú á framtíðinni."
„Það hvarflar að mér að mér
kunni að mistakast. Það vinn-
ast ekki allar orrustur í stjórn-
málum en það er ekki þar með
sagt að það eigi að breyta um
stefnu eða hörfa vegna þess að
eitthvað mistekst í fyrstu at-
rennu. Aðalatriðið er að hafa
sannfæringu fyrir því sem verið
er að gera. Ef ntenn geta ekki
nýtt sér sannfæringu sína og
kraft þá verður að kalla til nýtt
fólk með aðra hugsun."
- Ntí líður að varaformanns-
kjöri, ætlar þií að taka opinber-
lega afstöðu með einhverjum
frambjóðanda?
„Ég hef ekki hugsað mér það,
en ég tel afskaplega mikilvægt
að vel takist til um valið, en
það á ekki að vera í rnínu valdi
heldur flokksþings framsóknar-
manna. Ég hef að sjálfsögðu
mína rödd og mitt atkvæði í því
kjöri en það hljóta að vera tak-
mörk fyrir því hvað formaður á
að skipta sér mikið af. Það
verður hins vegar ekki komist
hjá því að ég taki þátt í um-
ræðu um það við mína félaga.
- Þú átt þér sennilega óskak-
andídat þótt þú viljir ekki gefa
það upp.
„Eg vil ekkert gefa upp.“
„Mér finnst stundum
að myndin af stöðu
Framsóknarflokksins
sé dregin miklu dekkri
dráttum en ástæða er
til, og þá sérstaklega af
andstæðingum okkar
sem standa á bruna-
rústum sinna fyrri
flokka, Alþýðubanda-
lagsins og Alþýðu-
flokksins. Þetta fólk
talar hátt um að Fram-
sóknarflokkurinn sé
jafnvel að þurrkast út.
Mér finnst þetta fólk
ekki hafa efni á slíku
tali. Ég kvíði ekki fram-
tíðinni“
- Nii gekk mjög lengi sú saga
að um miti kjörtimabil hyrfi
Davíð Oddsson úr pólitik og þií
tækir sæti forsætisráðherra. Er
eitthvað til í þessu?
„Um þetta hefur ekkert verið
rætt. Það stendur hins vegar í
stjórnarsáttmálanum að stefnt
sé að því að endurskoða verka-
skiptingu innan ríkisstjórnar-
innar á kjörtímabilinu. Það er
eðlilegt að menn spyrji hvað átt
sé við þar. Það hefur ekki end-
anlega verið gengið l’rá því og
ekkert um það samið en um
það munum við ræða á næst-
unni."
- Nú eru margir flokksmenn
ósáttir við að hafa þig svo tnikið
utanlands þótt þeir séu sáttir
við störf þín sem utanrikisráð-
herra.
„Það eru alltaf einhverjir
frasar að dúkka upp i pólitískri
umræðu. Einn frasinn er að
þetta sé allt svo óskaplega
erfitt. Annar frasinn er sá að ég
sé alltaf í útlöndum. I síðustu
viku var ég á fundum á átta
stöðum á landinu. Ekki var ég í
útlöndum þá. Ég er mikið
hérna heima og er í stöðugu
sambandi við flokksmenn og
aðra. Menn tala tala stundum
Halldóri skoðar hér jólakort sem hanrt fékk sent frá Indlandi og undirritað er af 1500 indverskum börnum í barnaþorpi sem
hefur verið byggt með fjárstuðningi íslendinga.