Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.1982, Qupperneq 6

6
DV. MIÐVIKUDAGUR 15.SEPTEMBER 1982.
Neytendur Neytendur Neytendur Neytendur
LÁN FRÁ LÍFEYRISSJÓÐUM
— Hvað veistu um verðtryggð lán? Spumingar og svör í bæklingi LL og SAL
Landssamband lífeyrissjóöa og
Samband almennra lífeyrissjóöa
hafa nýlega gefiö út bækling til þess
aö upplýsa lántakendur um þær
breytingar, sem orðið hafa á láns-
kjörum hér á landi á undanfömum
árum, og er þá átt við verðtryggingu
lána. Bæklingur þessi liggur frammi
í lánastofnunum og víðar, ókeypis
fyrir neytendur. I þessum greinar-
góða bæklingi eru tólf spurningar og
svör við þeim. Að undanfömu hafa
birst auglýsingar í blööum frá
h'feyrissjóðunum og þar komið fram
spurningar og svör úr bæklingnum.
Þaðerástæða tilaðhvetjafólktilað
kynna sér inntak bæklingsins því aö
eins og segir þar: Það er álit þessara
aðila aö nokkurrar vanþekkingar og
jafnvel misskilnings gæti á eðli
þeirra lána, sem lifeyrissjóðirnir
veita sjóðfélögum sínum. Sé það að
hluta skýring á þeirri miklu eftir-
spum eftir lífeyrissjóðslánum, sem
kemur í veg fyrir aö sjóðimir geti
veitt eins há lán og vera þyrfti til
þeirra, sem eru að koma yfir sig þaki
í fyrsta sinn.
Spurningar sem
veitt eru svör við
Hver er helsta breytingin frá eldri
óverðtryggðum lánum? — Hvað
þýðir „verötryggt” lán? — Hvernig
hækka lánin miðaö við fjárfestingar
einstaklinga? — Hvað kostar
húsnæði miðað viö núgildandi vaxta-
kjör? Hver er skattaleg meðferð
vaxta og verðbóta? — Borgar sig að
spara? Þetta em sex spumingar af
tólf, sem svarað er í bæklingi líf-
eyrissjóðanna.
Einnig em sýnd dæmi um greiðslu-
byrði af tveimur verðtryggðum
lánurn að upphæð kr. 100.000.-, öðm
til 10 ára en hinu til 20 ára. Gert er
ráð fyrir að vextir séu 3% eins og
algengast er núna. Ennfremur er
gert ráð fyrir aö vísitalan hækki um
45% á ári. Til hliðsjónar er sýnd
þróun 10.000,- kr. mánaðariauna,
sem gert er ráð fyrir að hækki einnig
um 45% á ári.
Á eftir ársgreiðslunum er sýnd hve
stórt hlutfall þær eru af mánaðar-
launum. Tafla með þessum út-
reikningum um greiðslubyrði af
þessum tveimur verötryggðu lánum
birtist hér meöá síðunni.
Breytt viðhorf
til sparnaðar
Það hefur komið fram að breytt
viðhorf em í fjárfestingarmálum
þjóðarinnar. Nú em ýmsir
ávöxtunarmöguleikar fyrir hendi,
sem ekki vom áður. Lánskjaravísi-
talan og fasteignaverð hafa hækkað
svipað og því ættu menn að gefa
öðmm fjárfestingarmöguleikum en
íbúöarkaupum gaum.
Viðhorf til spamaðar hafa breyst,
nú er tryggt aö sparif járeigendur fá
verðgildi aura sinna til baka og
reyndar örlitla vexti að auki. Nú er
ekki lengur hagkvæmt að taka mjög
dýr lán til kaupa á vídeótækjum og
skiðaútbúnaöi eða öðmm hlutum,
sem nútímamaðurinn telur til
nauðsynjavarnings. Nú ættu allir að
hugleiða, hvort þeir geti ekki frestað
einhverjum þörfum sínum um smá-
tíma og keypt sér hlutina síðar og þá
fyrir eigiö sparifé í stað þess aö taka
dýrlántilkaupanna. -ÞG.
Eftir greiósla ár á ári greiðsla áári mánaðar- laun
1 18.850 130.0% 11.600 80.0% 14.500
2 26.702 127.0% 16.505 78.5% 21.025
3 37.803 124.0% 23.474 77.0% 30.486
4 53.488 121.0% 33.375 75.5% 44.205
5 75.635 118.0% 47.432 74.0% 64.097
6 106.882 115.0% 67.382 72.5% 92.941
7 150.936 112.0% 95.683 71.0% 134.765
8 212.996 109.0% 135.809 69.5% 195.409
9 300.343 106.0% 192.673 68.0% 283.343
10 423.172 103.0% 273.213 66.5% 410.847
11 387.223 65.0% 595.728
12 548.517 63.5% 863.806
13 776.562 62.0% 1.252.519
14 1.098.772 60.5% 1.816.152
15 1.553.718 59.0% 2.633.421
16 2.195.615 57.5% 3.818.461
17 3.100.590 56.0% 5.536.768
18 4.375.431 54.5% 8.028.314
19 6.169.760 53.0% 11.641.056
20 8.692.959 51.5% 16.879.532
Greiðslur alls: 1165.0% 1315.0% Ágúst 1982.
Hór eru sýnd dsemi um greiðslubyrði af tveimur verðtryggðum
lánum að upphæð kr. 100.000,-, öðru til 10 ára en hinu til 20 ðra.

■
y v *
Úr þessum fræjum vex smávaxið grænmeti, sem má líkja við ferska kryddjurt og baunir. Þetta er ræktað á fá-
einum dögum og kostar fræpokinn rúmar 10 krónur.
RÆKTUM GRÆNMETI
Á FÁEINUM DÖGUM
Grænmeti er holl fæða, sem væri
efla ust neytt í mun meira mæli ef það
væri ódýrara. Best er að neyta græn-
metis þegar það er alveg nýtt og eru
hrásalöt oftast útbúin skömmu áður
en þeirra á að neyta. I Náttúru-
lækningabúðinni við Laugaveg eru
seldir fræpokar á kr. 10.50. Ur
þessum fræjum er hægt að rækta
ferskt grænmeti á 3—6 dögum. Segir
á meðfylgjandi leiðarvísi að við
ræktun margfaldist næringargildi og
þyngd þeirra. Þar segir að vítamín -
innihaldið geti aukist um 600—800%
á fáum dögum, en að grænmetisins
beri að neyta innan viku, því að
annars fari það að tapa bragði.
„Sprouting Seeds” nefnast þessi
fræ og eru fáanlegar þrjár bragðteg-
undir. I þeim eru öli helstu vítamín,
steinefni og um 35% eggjahvítuefni.
Eins og annaö grænmeti er þetta kol-
vetnasnauö fæða og er því mælt með
sliku, þurfi menn að halda sig við
kaloríusnauða fæðu. Fræin eru
auðveld i ræktun og síðan er græn-
metið notað í hrásalat, út á brauö,
sem matarskraut, eða til að borða
eintómt. Einnig má baka það, sjóða,
gufusjóða eða steikja. I Náttúru-
lækningabúðinni fæst einnig
matreiðslubók, sem hefur að geyma
ótal rétti úr þessu grænmetí. Bókin
kostar tæplega 100 krónur en hún er á
ensku.
Grænmetið er auðvelt
að rækta í eldhúsinu
Fræin eru látin í vel þvegna gler-
krukku og þá aðeins sléttfull mat-
skeið, því að fræii. eiga eftir að
tífaldast aö rúmmáli og þyngd
áður en þau eru tilbúin til neyslu.
Ekki er notað lok á krukkuna, heldur
grisja, sem er fest yfir með teygju.
Ylvolgu vatni er hellt í og krukkan er
hrist svo að öll fræin blotni. Vatninu
er síðan hellt af. Þetta þarf að endur-
taka t.d. tvisvar á dag eða kvölds og
morgna. Best er að geyma krukkuna
á hlið i eldhúsinu og von bráöar fara
fræin að spíra. Ekki má láta
krukkuna standa í sól eða á ofni.
Þeim fræjum, sem ekki hafa spírað
eftir sex daga, er hent.
/
Það er ágæt tilbreytni aö neyta
nýrrar tegundar grænmetis, einnig
er ánægjulegt að fylgjast með því
vaxa. Leiðavísir sá, sem fylgir
þessum fræpokum, er á ísiensku og
stendur m.a. að þetta sé fullkomin
heilsufæöa, sem inniheldur náttúru-
legar trefjar, en þær eru mikilvægur
hluti fæðunnar.
-RR.
AUGNHLÍFAR VIÐ ÞREYTU OG
HÖFUÐKVÖLUM - MÍGREN
Við höfuöverkjum, bólgum og ýms-
um kvillum grípum við oft til kaldra
bakstra, stundum líka í fegrunarskyni.
I lyfjaverslunum og
snyrtivöruverslunum fást plast-
augnhlífar, sem fylltar eru með kremi
(gel) eða hlaupi. Þessar augnhlífar
kosta um kr. 160,- og eru bæði notaðar
heitar og kaldar.
Á umbúöum augnhlífanna er fólki
ráðlagt að nota þær kaldar m.a. við
höfuðverkjum, bólgum, þreytu,
ofnæmi á mar og skrámur. Geyma á
augnhlífarnar í kæli (ekki frysti) og
taka bær út úr ísskápnum fimm
mínútum fyrir notkun. Klútur eða
grisja er lögð á húðina ogaugnhlífin á
klútinn. Á augnhlífunum er góð
festing, svokallaður „franskur renni-
lás”. Sérstaklega eru þessar augn-
hlífar góðar fyrir mígrensjúklinga og
aðra, sem þjást af höfuökvölum. Köld
áhrifin endast í u.þ.b. hálfa klukku-
stund og er t.d. mígrensjúklingum
ráölagt aö hafa tvær hlífar viö
hendina, í þeim tilfellum aö mígren-
köstin vara lengur en hálftíma. Þá er
önnurhlífin ínotkunenhin íkæli.
Þegar um heitan bakstur er að ræöa
eru augnhlífarnar hitaöar í sjóðandi
vatni í fimm mínútur og sami háttur
viðhafður og með kaldan bakstur aö
beöiö er í fimm mínútur þar til notað
er, og grisja sett undir augnhlífina á
húðina.
Þó að þessi hlíf sé sérstaklega
hönnuö fyrir augun má að sjálfsögðu
nota hana á fleiri líkamshluta.
-ÞG.