Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.1984, Blaðsíða 9

DV. MIÐVIKUDAGUR11. JANUAR1984.
Útlönd
Utlönd
Utlönd
Útlönd
Kosningaþátttaka íDanmörku sló öll met:
Stórsigur íhaldsmanna
Framfaraflokkur Glistrups nærþvíþurrkaður út en ástandið
að öðru leyti svipað og áður
Þaö verður aö fara allt aftur til árs-
ins 1943 til að finna viðlíka kosninga-
þátttöku og var í dönsku þingkosning-
unum í gær. 1943 streymdi fólk á kjör-
stað til að sýna Þjóðverjum að Danir
væru einfærir um að sjá um sín mál
sjálfir.
I gær streymdu Danir á kjörstað og
veittu Ihaldsflokknum slíkt brautar-
gengi aö frambjóðendur hans áttu vart
orö til að lýsa ánægju sinni, 26 þing-
menn voru orönir að 42 og í leiöinni sáu
kjósendur til þess, að þingmenn
Framfaraflokks Glistrups urðu sex í
staðsextán.
Ekki munaði nema rúmu 1 1/2% að
sá flokkur yrði að engu á einum degi.
Jafnaðarmenn töpuðu tveim þing-
mönnum, miödemókratar sjö en aðrir
flokkar bættu eilítið við sig eða stóðu í
staö.
Þrátt fyrir allt þýða þessar kosning-
ar ekki neinar stórbreytingar í dönsk-
um stjórnmálum og við liggur að
ástandið sé óbreytt frá því sem áður
var. Samanlagt hafa borgaraflokk-
unum aðeins bæst tveir nýir liðsmenn
á kostnað vinstri flokkanna og ríkis-
stjórn Poul Schliiters er eftir sem áður
minnihlutastjórn. Stórsigur Ihalds-
flokksins er á kostnað annars stjómar-
flokks, miðdemókrata og svo Fram-
faraflokksins þannig aö allt er við það
sama hvað varðar styrk stjórnarinnar.
90 þingmenn þarf til þess að meiri-
hiuti sé í höfn, stjórnarflokkarnir fjórir
(Ihaldsflokkurinn, Kristilegi þjóðarfl.,
miðdemókratar og Venstre) hafa 76 og
ná ekki meirihluta nema með stuðningi
bæði vinstri radikala og Framfara-
flokksins en þingmenn þeirra flokka
segjast ekki geta verið í stofu saman.
Stjórnarandstaðan hefur á aö skipa
83 þingmönnum en ólíklegt þykir aö
jafnaðarmenn telji heppilegt að taka
sér forystuhlutverk í slíkri minnihluta-
stjórn eins og sakir standa.
Poul Schliiter forsætisráðherra mun
því að öllum líkindum tilkynna
Margréti Danadrottningu það í dag að
minnihlutastjórn hans sitji óbreytt
áfram og reyni að stjórna eftir bestu
getu.
Enn á stjórnin eftir að koma fjár-
lagafrumvarpi sinu í gegnum þingið en
vandræöin með þaö voru einmitt til-
drög þessara þingkosninga.
Að mörgu leyti er hér um tímamóta-
kosningar að ræða. Þaö er einsdæmi að
jafnaðarmenn tapi fylgi í kosningum
eftir setu borgaralegrar ríkisstjórnar:
Það er einnig einsdæmi að Ihalds-
flokkurinn sigri eftir setu í ríkisstjórn.
Hvað sem því líður er ljóst aö 88,4%
þeirra 3,8 milljóna Dana, sem voru á
k jörskrá, hafa séð til þess að Jafnaðar-
mannaflokkurinn er ekki lengur sá ein-
ráöi risi í dönskum stjórnmálum og
hann hefur verið í áratugi. Ihalds-
flokkurinn er 15 þingmönnum á eftir
sem næststærsti þingflokkurinn.
NIÐ URSTÖÐ UTÖL UR
Flokkar atkvœði þingmanna- fjöldi (og áður)
Jafnaðarmenn 31% 57 (59)
Vinstri radikal 5,5% 10 ( 9)
íhaldsfl. 23,4% 42 (26)
Sós. þjóðarfl. 11,5% 21 (21)
Miðdemókratar 4,6% 8 (15)
Kristil. þjóðarfl. 2,7% 5 ( 4)
Venstre 12,1% 21 (21)
Vinstri sósíal. 2,6% 5 ( 5)
Framfarafl. 3,6% 6 (16)
Réttarsambandid og þrír kommúnista-smáflokkar
fengu engan mann kjörinn (nádu ekki 2%) en fjórir þing-
menn bœtast við frá Grœnlandi og Fœreyjum.
Kjörsókn var 88,4% en á kjörskrá voru 3,8 milljónir.
Frá Eiríki Jónssyni,
fréttamanni DV
íKaupmannahöfn
Poul Schliiter
ísigurvímu:
erum
nýtt
afl”
„Vilji þjóðarinnar er ljós, hún vill
að fjögurra flokka ríkisstjórn okkar
haldi áfram og það ætlum við svo
sannarlega að gera,” sagði Poul
Schliiter, forsætisráðherra Dan-
merkur, þegar ljóst var að flokkur
hans hafði unnið sinn stærsta sigur í
manna minnum.
Þegar Schliiter tók viö formennsku
í flokknum áriö 1975 voru þingmenn
hans tíu. Nú eru þeir orðnir 42.
Að vísu var engin ofsakæti í há-
tíðarherbergi íhaldsmanna í
Kristjánsborgarhöll í nótt, menn
höfðu lengi vitað að hverju stefndi.
Aftur á móti var engu líkara en flug-
eldasýning væri hafin í Tvívolí þegar
foringinn leyföi þeim 170 erlendu
ljósmyndurum, sem komnir voru til
Danmerkur vegna kosninganna, aö
mynda sig. Geislarnir flugu um loftið
og skullu allir sem einn á brosandi
andliti sigurvegarans.
,4 kvöld er orðið til nýtt afl í
dönskum stjórnmálum, mótvægi
gegn jafnaðarmönnum, þjóðin skilur
að við höfum verið að vinna þarft
verk,” sagöi Poul Schluter á frétta-
mannafundi í nótt, þar sem fulltrúi
DVvartil staðar.
Poul Schliiter frammi fyrir kvikmyndavélum og um 170 erlendum fréttamönnum sem komu tll Kaupmannahafnar gagngert til þess að fylgjast með kosningunum.
— Myndin var simsend í morgun.
Anker Jörgensen daufur í dálkinn:
„Við höfum tapað”
Anker Jörgensen, leiðtogi danskra
jafnaöarmanna, sem yfirleitt er
leiftrandi af f jöri, var ekki svipur hjá
sjón þegar DV leit inn í höfuðstöövar
hans í Kristjánsborgarhöll er úrslit
dönsku kosninganna lágu f yrir í nótt.
„Við höfum tapað þessum kosning-
um,” sagði hann, „en þó ekki jafn-
' mikiö og andstæðingarnir hafa spáð
okkur síðustu vikurnar.”
„Utkoma þessara kosninga er eng-
' inn sigur fyrir borgarflokkana,
aðeins fyrir Ihaldsflokkinn og það er
! óhugsandi annað en að taka verði til-
lit til okkar í þeim aðgerðum sem
ríkisstjórnin hyggst beita sér fyrir.”
! Þrátt fyrir allt var glatt á hjalla á
kosningahátíð jafnaðarmanna,
menn glöddust yfir því aö hafa ekki
tapað nema tveim mönnum. Annar
þeirra er Mogens Camre sem sótt
hefur Island heim og kvæntur er
skáldkonunni Idu Andersen.
Glistrup á þing
— og svo aftur í fangelsið
„Þetta var rétt mátulegt á þá, ég
hef lengi sagt að Framfara-
flokkurinn sé á villigötum eftir að
þeir hættu að láta mig ráða,” sagði
Mogens Glistrup, er honum voru
færðar þær fréttir í Horseröd-fang-
elsið að flokkur Hans hefði tapað tíu
þingmönnum af sextán á einni nóttu.
Sjálfur náði Glistrup kosningu i
Kaupmannahafnarkjördæmi og er
því aftur orðinn þingmaður og þing-
helgur, eins og það heitir. Hann mun
því ganga út úr fangelsinu strax og
kjörstjórn hefur lokið störfiun og
taka sæti sitt á þingi strax og það
kemur saman í fyrsta skipti eftir
kosningar (24. janúar).
Fyrsta mál þingsins verður að'
öllum líkindum að svipta Glistrup
GUstrup í fangaklefa sínum túlkar þinghelginni og senda hann aftur í
kosninganlðurstöðumar sem sönnun fangelsið.
þess hvernig fari þegar hann fái ekki Hann fær þó tveggja vikna fri
að ráða í Framfaraflokknum. þangaötil.
Anker Jörgensen var daufur í dálk-
inn þegar fréttamaður DV kom í
höfuðstöðvar jafnaðarmanna í gær-
kvöldi þegar að úrslitum dró. —
Símamynd DV.