Dagblaðið Vísir - DV - 02.03.1985, Qupperneq 8
8
DV. LAUGARDAGUR 2. MARS1985.
Frjálst.óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIDLUN HF.
Stjórnarformaðurog útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRDUR EIMARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoöarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjórar: JÓNAS HAR ALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 686611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI
27022.
Afgreiðsla,áskriftir,smáauglýsingar,skrifstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 686611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍOUMÚLA 12.
Prentun: Árvakurhf.
. Askriftarverfi á mánufil 330 kr. Verfi I lausasölu 30 kr. Halgarblað 35 kr.
Hnefaréttur kennara
„Kennarar ganga út.” „Framhaldsskólarnir lamast.”
Svo segir í blöðunum í gær. Fjölmargir kennarar í
framhaldsskólum sögðu lausum stöðum sínum fyrir
þremur mánuðum. Menntamálaráðherra hefur fram-
lengt uppsagnarfrestinn um aðra þrjá mánuði, til fyrsta
júní.
Á fundi kennara í fyrrakvöld var samþykkt með 229 at-
kvæðum gegn 49 að hvetja kennara til að standa við
uppsögnina og mæta ekki í gær. Niðurstöður hafa því
orðið, að mestur hluti þeirra, sem hafa sagt upp, hunsar
lengingu menntamálaráðherra á uppsagnarfrestinum.
Þó bendir allt til þess, að ráðherra fari í þessu að lögum
en kennarar fylgi fram lögleysu.
I kröfuhörku sinni beita kennarar því bolabrögðum.
Ætlunin er að setja skólastarf úr skorðum svo mjög að
stjórnvöld láti undan vegna hagsmuna nemenda.
Landsmenn hafa áður kynnzt slíkri fjárkúgun, til
dæmis af læknum og flugmönnum. Kennarar bætast í
þennan hóp.
Tillitssemi þeirra við nemendur víkur fyrir þeim einka-
hagsmunum. Fari svo fram, munu margir nemendur
ekki geta lokið prófum í vor. Líf þeirra verður sett úr
skorðum.
Kennarar hefðu átt að sýna meiri biðlund. Þeir hafa
fengið upp í hendur ýmislegt, sem gæti orðið þeim til
kjarabóta. Þeir hefðu átt að fara eðlilega leið.
Kjaradómur hefur sett fram nýjan launastiga fyrir
BHM-fólk. Líklegt er, að í því felist launahækkun fyrir
kennara.
Ríkið hefur boðið kennurum hliðstæðar kjarabætur og
verða í samningum við önnur aðildarfélög BHM- og
greinilega mun meira. Boðið er, aö tillit verði tekið til
álits svonefndrar endurmatsnefndar ráðuneytisins.
Endurmatsnefnd segir, aö bæði grunnskóla- og fram-
haldsskólakennarar hafi dregizt aftur úr þeim stéttum,
sem þeir stóðu jafnfætis í starfsmati fyrir fimmtán árum.
Þá hafi veigamiklir þættir í kennarastarfinu verið van-
metnir, til dæmis ábyrgð og áreynsla, sjálfstæði og frum-
kvæði.
Forystumenn kennara lýsa ánægju sinni með skýrslu
nefndarinnar og telja hans styrkja stöðu kennara í kjara-
samningunum.
I framangreindu felst, að það stefndi í meiri kjara-
bætur til handa kennurum en öðrum. Þó mundu margir
fylgja á eftir, fengju kennarar slíka hækkun, og þjóðarbú-
ið stendur ekki undir almennum kauphækkunum. Kenn-
arar hefðu að þessu athuguðu mátt una vel sínum hlut og
halda áfram viðræðum á þeim grundvelli, sem ríkið hafði
boöið — kjarabætur með tilliti til álits endurmats-
nefndar.
Þessir lærifeður völdu hina leiðina. Athafnir þeirra eru
ekki lexía í löghlýðni fyrir nemendur þeirra. Lærdómur-
inn er sá, að hnefarétturinn eigi að gilda. Eins og læknar
áður hugsa kennarar sér að þvinga þjóðfélagið til eftir-
gjafar.
Ragnhildur Helgadóttir menntamálaráðherra sagði í
viðtali við DV í gær: „Hver kennari verður að gera það
upp við samvisku sína, hvort hann sýnir umhyggju fyrir
nemendum sínum og mætir til skyldustarfa sinna.” En
kennarar ætla að láta hnefaréttinn gilda.
Haukur Helgason.
Norrænt plott
Hann settist viö boröiö og baðst af-
sökunar á því hve hann var seinn. Eg
(ékk ekki oröa bundist, þvi maðurinn
var fölur og tekinn í andliti, auk þess
sem slaufan var skökk í hálsmólinu á
honum, og hann var órakaður.
— Ekki svo að skilja, að ég vilji
hnýsast í þín einkamál og blessaður
hikaðu ekki við að láta spumingu
minni ósvaraö, ef þú hefur verið á
kvennafari, sagði ég, en hvað hefur
þú eiginlega verið að gera? Ég hef
aldrei séö þig svona illa útlitandi.
Hann brosti, og þrátt fyrir þreytu-
drættina í andliti hans, fór ekki á
milli mála, að hann var ánægöur;
ánægður eins og letingi, sem hefur
frestað öllum skyldustörfum sínum
fram í næstu viku.
Hann brosti semsagt brosi þess
manns, sem hefur afkastað ein-
hverju.
— Ég var á fundi. Ansi löngum
fundi, reyndar, og það var margt að
diskútera og skipuleggja. Ætli þetta
sé ekki búinn aö vera rúmur sólar-
hringur í þessari töminni, en við
vorum búnir að funda áður, reyndar.
Eg lét mér þetta svar ekki lengi
nægja og fór fljótt að krefjast nánari
skýringa. Og við vorum fleiri kunn-
ingjar hans, sem drukkum með hon-
um kaffi, sem vildum fá skýringar á
þessari miklu fundarsetu. Viö eigum
semsé öðru að venjast af þessum vini
okkar en mikilli fundagleði. Einu
sinni á okkar skólaárum var hann
kjörinn fundarstjóri á málfundi og
lét það verða sitt fyrsta verk að loka
mælendaskrá, „svo fundurinn dræg-
ist ekki óþarflega á langinn”, eins og
hann orðaði það. Þá höfðu tveir kom-
ist á mælendaskrá, fyrir utan frum-
Ólafur B. Guðnason
sitja fundinn, sem þið vitið að gengur
þvert á helstu lífsprinsíp min, eða
eiga á hættu að tærast upp úr leiö-
indum, líða kvalafullan dauða, vesl-
ast upp, vamarlaust gamalmenni,
langt fyrir aldur fram.
— Er að ganga einhver pest?
— Nei! Og þó, jú. Það má eiginlega
segja það. Það er að ganga pest.
Og hann þagnaði, meöan hann ein-
beitti sér aö þvi aö hella í bollann,
mæla út sykurskammtinn og hræra
vandlega í, tólf sinnum réttsælis og
tíu sinnum rangsælis og tvisvar sinn-
ir ólíkindalæti. Oiíkindalæti er einn
alvarlegasti glæpurinn sem félagar í
kaffiklúbbnum geta gert sig seka
um.
— Það byrjar hér Norðurlanda-
þing í næstu viku, sagði hann og hall-
aði sér aftur í stólnum, meðan hann
beið eftir skerandi neyðarópum okk-
ar hinna grandalausu. Við hinir
grandalausu hnussuöum: — Og er
eitthvað fleira í fréttum?
— Þið gerið ykkur enga grein fyrir
hættunni sem vofir yfir! Það væri
auðvitað réttast að láta þaö ganga
yfir ykkur alla, sagði hann, og var nú
reiöur.
— Hvað ertu eiginlega að tala um?
— Hafiði ekki heyrt talað um nor-
rænt menningarsamstarf ?
Við gátum ekki neitað því, að eitt-
hvað hljómaði það kunnuglega fyrir
eyrum.
— Hvað haldið þið að „norrænt
menningarsamstarf” sé?
Við horfðum spyrjandi á hann, og
tveir franskmenntaðir kaffidrykkju-
menn gengu svo langt að yppta öxl-
um.
— „Norrænt menningarsamstarf”
er ekkert annað en dulnefni á sví-
virðilegri áætlun, sem gengur út á
það að plata inn á okkur íslendinga
norsku sjónvarpi!
— 0 Gvuð almáttugur, sagði hrif-
næmur leiklistarfræðingur.
— Mæltu manna heilastur, hélt
fundargesturinn áfram og brýndi nú
raustina. — Við höfum verið að ráð-
leggja andóf! Já, andóf. Þaö verður
friðsamlegt eins lengi og mögulegt
er. Við munum fara í kröfugöngur,
standa fyrir mótmælastöðum við
Þjóðleikhúsiö, og nokkrir eru reiöu-
mælendur, svo fundarstjórinn til-
kynnti einnig að ræðutími væri tak- •
markaður við fimm mínútur. Þegar
fundargestir mótmæltu, reiddist
fundarstjóri, sleit fundinum og fór
meðhamarinn.
Meðal annars vegna þess að við
minntumst þessa fundar, trúðum við
því eiginlega ekki, að hann hefði set-
ið á sólarhringslöngum fundi, ótil-
neyddur.
— Enda var ég tilneyddur! Ég átti
tveggja kosta völ! Annaðhvort að
um þvers. Síðan blés hann tvisvar,
létt yfir kaffið, áður en hann smakk-
aði ögn, smjattaði dálitið og lygndi
aftur augunum, eins og lymskur
köttur í teiknimyndaseríu.
— Þið vitið auðvitað hvað við vor-
umaðræða?
Við neituðum því og vorum nú
orðnir létt pirraðir. En við létum á
engu bera. Það er vaninn I okkar
hóp, að geyma en gleyma ekki, og við
létum okkur nægja að nótera hjá
okkur, að hann ætti inni refsingu fyr-
búnir að fara i mótmælasvelti! En
dugi það ekki, verður gripið til harð-
ari aðgerða. Við hræðumst ekki
dauðann! Það að vera barinn í klessu
af Víkingasveitunum við götuvígin
er betri dauðdagi en að veslast upp
frammi fyrir sjónvarpsskerminum
undir norskum messum!
Nú bíð ég spenntur eftir því að
þingið hefjist. Hver veit hvað gerist?
Og kannski veröur sjónvarpið með
beina útsendingu ef það verða mót-
mæli! Hverveit?!