Dagblaðið Vísir - DV - 26.09.1986, Blaðsíða 4

4
FÖSTUDAGÚR 26. SEPTEMBER 1986.
Stjómmál
• •
x>v
Niðurstóður skoðanakönnunar DV:
Oruggur meirihluti
ríkisstjómarinnar
Meirihluti ríkisstjómarinnar er um
þessar mundir býsna öruggur meðal
landsmanna samkvæmt skoðana-
könnun, sem DV gerði um síðustu
helgi. Þannig heíur það verið þetta
árið, að mestu. Ríkisstjómin naut
einnig meirihlutafylgis samkvæmt
skoðanakönnunum.DV á síðasta ári,
en sá meirihluti var naumur. Ríkis-
stjómin hefur ekki haft fylgi meiri-
hlutans án undantekninga. 1
skoðanakönnunum DV í október 1984
og janúar 1985 var stjómin í minni-
hluta.
Nú fær stjómin fylgi 45,8 prósenta
af öllu úrtakinu í könnuninni, 0,9 pró-
sentustigum meira en í könnun DV
um mánaðamótin apríl-maí síðastlið-
inn. Andvig ríkisstjóminni em nú 26
prósent, 1,3 prósentustigum meira en
í maí. Óákveðnir em 17,8 prósent, 2,9
prósentustigum færri en í maíkönnun-
inni. Þeir sem ekki vilja svara spum-
ingunni em nú 10,3 prósent, 0,3
prósentustigum fleiri en i maí.
Þetta þýðir, að nú em 63,8 prósent
þeirra, sem taka afstöðu, fylgjandi rík-
isstjóminni. Það er 0,6 prósentustigum
færri en í maí eða nánast óbreytt.
Andvígir stjóminni em nú 36,2 pró-
sent þeirra, sem taka afstöðu, sem er
á sama hátt 0,6 prósentustigum fleiri
en í maíkönnuninni.
Úrtakið í skoðanakönnuninni var
nú 600 manns, þar af helmingur á
Reykjavíkursvæðinu og því á sama
hátt helmingur utan þess. Jafnt var
skipt milli kynja.
Andstaðan við ríkisstjómina var
heldur meiri meðal kvenna en karla.
Spurt var: Ertu fylgjandi eða andvíg-
ur ríkisstjóminni?
-HH
Niðurstöður skoðanakönnunarinnar um fylgi ríkisstjórnarinnar urðu þessar. Til samanburðar eru
niðurstöður fyrri DV-kannana á kjörtímabilinu:
nú mai '86 jan '86 sept. '85 júni '85 mars '85 jan. '85 okt. '84 maí '84 mars '84 okt. '83
fylgjandi 275 eða 45,8% 44,7% 35,0% 34,8% 36,7% 40,0% 35,0% 34,0% 49,5% 56,8% 48,2%
Andvígir 156 eða 26,0% 24,7% 31,0% 32,7% 31,3% 37,8% 41,0% 38,5% 23,7% 17,2% 27,7%
Óákveðnir 107 eða 17,8% 20,7% 26,7% 27.5% 23,7% 15,8% 13,3% 16,8% 19,2% 21,5% 20,7%
Svara ekki 62 eða 10,3% 10,0% 7.3% 5.0% 8,3% 6.3% 17,7% 10,7% 7,7% 4,5% 3.5%
Ef aðeins eru teknir þeir sem tóku afstöðu verða niðurstöðurnar þessar:
nú mai '86 jan. '86 sept. '85 júní '85 mars '85 jan. '85 okt. '84 maí '84 mars '84 okt. '83
Fylgjandi 63,8% 64,4% 53,0% 51,6% 53,9% 51,4% 46,1% 46,9% 67,7% 76,8% 63,5%
Andvigir 36,2% 35,6% 47,0% 48,4% 46,1% 48,6% 53,9% 53,1% 32,3% 23,2% 36,5%
Glórulaus uppbygging graskögglaverksmiðja
- segir Páll Ólafsson, eini einkaaðilinn í þessari starfsgrein
„Maður spyr sig stundum hvort
þessir menn á alþingi séu með réttu
fjármálaviti," sagði Páll Ólafsson,
bóndi að Brautarholti á Kjalamesi,
en þar rekur hann ásamt bróður sínum
graskögglaverksmiðju, þá einu í
landinu sem ríkið á ekki.
Fram kom í DV í gær að 60 milljóna
gjaldþrot vofir yfír þriggja ára gamalli
graskögglaverksmiðju, Vallhóhni hf. í
Skagafirði, sem að þrem fjórðu er eign
ríkisíns. Fjórar aðrar graskögglaverk-
smiðjur, sem em alfarið í eigu ríkisins,
töpuðu samtals 38 milljónum króna í
fyrra.
Meginskýringin á þessum erfiða
rekstri er einfaldlega sú að ekki er
þörf fyrir framleiðslu allra verksmiðj-
anna sex í iandinu. Tilkoma Vallhólms
leiddi til þess að miklar umframbirgð-
ir grasköggla mynduðust í landinu.
Þingmenn börðust um að fá
verksmiðju
„Þetta öngþveiti er ekki alfarið Vall-
hólmi að kenna. Salan á árunum 1978
til 1982 var nokkuð góð og aukning í
sölunni. Þó vom alltaf til óseldar
birgðir á hverju ári. Það er offram-
leiðsla í landbúnaðinum sem veldur
því að það verður minni þörf fyrir
grasköggla," sagði Páll.
„Þetta var vitað áður en farið var
út í að byggja Valihólmsverksmiðjuna.
Þá vom meira að segja áform um að
byggja tvær nýjar verksmiðjur til við-
bótar að svipaðri stærð, í Þingeyjar-
Páll Ólafsson bóndi við hluta af gras-
kögglafjallinu í landinu.
DV-mynd KAE
sýslu og í Borgarfirði. Það var búið
að stofha hlutafélag um báðar verk-
smiðjumar.
Þeir börðust um það þingmennimir
á þessum stöðum hvaða verksmiðju
ætti að byggja fyrst, Vallhólm eða hin-
ar verksmiðjumar. Þetta var glóm-
leysi.“
Ragnar Arnalds og Pálmi
Jónsson feður Vallhólmsverk-
smiðjunnar
„Þeir þingmenn sem beittu sér mest
fyrir byggingu Vallhólmsverksmiðj-
unnar vom Ragnar Amalds og Pálmi
Jónsson. Þeir em feður þessarar verk-
smiðju, Ragnar sem fjármálaráðherra
og Pálmi sem landbúnaðarráðherra.
Þeir vom varaðir við því á sínum
tíma að markaðurinn tæki ekki við
þessu framleiðslumagni.
Markaðurinn er svona um fimm
þúsund tonn á ári. Hann er búinn að
vera það undanfarin tvö ár. Afkasta-
geta verksmiðjanna í landinu er hins
vegar sextán þúsund tonn.
Mér sýnist á öllu að það sé ekki pláss
fyrir vöm nema þriggja verksmiðja.
Það er erfitt að kveða upp dóm en
mér finnst að þeir menn, sem valdið
hafa öngþveiti í framleiðslunni, eigi
að taka skaðann á sig.“
Stöðva verður þrjár verksmiðj-
ur
„Mér sýnist að það verði að stöðva
framleiðslu þriggja verksmiðja. Eina
ráðið er að stöðva Flatey í Austur-
Skaftafellssýslu, Gunnarsholt og
Vallhólm.
Bara gömlu birgðimar frá fyrra ári
em milli sjö og átta þúsund tonn. Við
bætist nú framleiðslan í sumar sem er
tæp sex þúsund tonn. Þá hefur vand-
inn aukist vemlega.
Ég á náttúrlega erfitt með að segja
á prenti að ég eigi rétt en ekki hinir.
En rfkið hefúr haft forgöngu um að
yfirbyggja þessa framleiðslugrein og
þá er eðlilegt að það taki skaðann á
sig en ekki hinir.
Það er alveg ljóst að alþingi og ráð-
herrar imdanfarinna ríkisstjóma hafa
tekið ákvarðanir um að yfirbyggja
þessa framleiðslugrein og þá er eðli-
legt að þeir taki skaðann.
Fóðuriðjan í Ólafsdal á rétt á sér.
Hún er ekki stór og er á markaðs-
svæði sem er Vesturland. Og hún er
sú stærðareining sem bændur ráða við
að kaupa.
Stórólfevallaverksmiðjan er á góðu
markaðssyæði, Suðurlandi. Hún hefur
þurrkað kom og blandað kúafóður
með grasmjöli í. Eg held að þessi verk-
smiðja eigi skilyrðislaust að ganga
áfrarn."
Tvöfalt fleiri starfsmenn en
þurfti
„Ráðherra skipaði snemma á árinu
1985 níu manna nefhd til þess að leita
eftir ráðum til að leysa vandamál rík-
isverksmiðj anna.
Ráðið sem hún kom með í fyrra var
að þær fengju 24 milljónir að láni með
ríkisábyrgð. Þar af fékk Vallhólms-
verksmiðjan 12 milljónir og hinu var
skipt á milli hinna ríkisverksmiðj-
anna.
Ráðið í vor var að framleiða fjögur
þúsimd tonn í ríkisverksmiðjunum,
fyrir utan Vallhólm. Þama var komin
fjögur þúsund tonna framleiðsla úr
ríkisverksmiðjunum og svo Vall-
hólmsverksmiðjan sem myndi efalaust
framleiða þúsund tonn, eins og hún
gerði.
Það var náttúrlega eðlilegt að ég
spyrði mig þá: Hvar eiga smáfuglamir
að vera eða mín verksmiðja? Átti hún
ekki tilverurétt?
Það fór eins og ég spáði. Framleiðsl-
an í sumar er orðin sex þúsund.
Þessi fjögur þúsund tonn var hægt
að framleiða í tveimur verksmiðjum,
í Fóðuriðjunni í Ólafsdal og Stórólfe-
völlum. Og ef ég á að hafa einhvem
rétt, þúsund tonn, þá var kominn
markaðurinn, fyrir utan birgðimar,
sem voru óseldar frá hinum árunum.
í þessum tveim verksmiðjum hefði
verið hægt að framleiða þetta magn
með 20 til 25 mönnum en með því að
setja fjórar verksmiðjur í gang þurfti
40 til 45 menn. Og þá sjáum við hversu
raunhæfar tillögur þessara manna
voru.“
Landgræðslan fjármagnaði
áburðarkaupin
„Gífúrleg samkeppni um hinn litla
markað er nú á milli verksmiðjanna
og undirboð mikil. Til dæmis hirti
Fóður og fræ í Gunnarsholti 200 tonna
markað af mér með undirboði í vor.
Slík var þó fjárhagsstaðan að Fóður
og fræ gat ekki samið um áburðarkaup
við Áburðarverksmiðju ríkisins heldur
varð, samkvæmt staðfestu bréfi frá
ríkisendurskoðun til mín, að láta
Landgræðslu ríkisins, sem er rekin
fyrir almannafé og þjóðargjöf, fjár-
magna og lána sér áburð fyrir fram-
leiðslu þessa árs,“ sagði Páll Ólafsson.
-KMU