Dagblaðið Vísir - DV - 08.12.1988, Side 22

22
FIMMTUDAGUR 8. DESEMBER 1988.
Lífestm
Lélegri íbúðir lækka:
„Auglýst sölu-
verð stend-
ur í stað"
- Friðrik Stefánsson
milljónir. Segjum að íbúðinni fylgi
40 ára húsnæðisstjórnarlán upp á
tvær og hálfa milljón. í þessu tÍLfelli
er vel til í í dæminu að seljandi hækki
verðið um 3-4 hundruð þúsund upp
fyrir gagnverð og hún myndi seljast
auðveldlega eftir það.“
- Hefur þá uppgefið gangverð staðið
í staö og kjör ráðið því hvorum meg-
in við það verð eignin selst á?
„Já, það er ekki svo mjög farið eft-
ir auglýstu verði - en verð ræðst af
gæðaflokki eignarinnar. Lélegt hús-
næði, sem verölagt er á 3,1 milijón,
selst kannski ekki á nema 2,5 milljón-
ir - annars gengur íbúðin ekki út.
Af þessum sökum hætta margir við
að selja frekar en að fá svona Mtið
fyrir sinn snúð. Tökum annað dæmi,
3ja herbergja íbúð á Flyðrugranda,
hún selst örugglega fljótt á uppgefnu
verði. Góðar íbúðir á góðum stað
seljast nefnilega alltaf á góðu verði -
oft frekar háu. Stundum er slegist
um góðu bitana."
„Eignir, sem teljast í lélegri kant-
inum, hafa verið að lækka á þessu
ári en eftirsóttar eignir hafa hins
vegar frekar hækkað í verði,“ segir
Friðrik Stefánsson fasteignasah.
„Verð annarra eigna hefur staðið í
stað. Annars fer endanlegt verð
eigna mikið eftir lánum sem hvíla á
þeim - kaupkjörum. Kjörin ráða líka
úrslitum hvort íbúðir seljast eða
hvort þær eru lengi á sölu. Það má
segja að eignir, sem ekkert hvílir á,
séu erfiðar í sölu út af miklum
greiösluþunga. íbúðir með hagstæð-
um lánum áhvílandi geta aftur á
móti selst á hærra veröi en gangverð
segir til um,“ segir Friðrik.
Góð kjör
hækka verð
„Tökum sem dæmi 2ja herbergja
íbúð í Safamýri sem undir venjuleg-
um kringumstæðum myndi kosta 3,8
Fasteignaverð ýmist lækkar, hækkar eða stendur í stað - allt eftir gæðaflokki eigna, áhvilandi lánum og staðsetningu.
Fólk hættir við
- En hvernig er með meðaleignir,
standa þær í stað?
„Hvað meðaleignir snertir, t.d. í
Breiðholti, þá fer verð þeirra mikið
eftir kjörum - hvort þær seljast eða
ekki. Ef seljandi skynjar að ekki er
nægilega mikill áhugi hjá kaupanda
til þess að greiða uppsett verð þá
hættir fólk bara við að selja í staðinn
fyrir að herja fram sölu á lægra
verði.“
- Auglýst fasteignaverð hefur þá
ekki hækkað og endanleg tilboð ráð-
ast af áhvílandi lánum, gæðum eigna
og staösetningu.
„Það er rétt. Nú er ekki verðlagt
fram í tímann eins og gert hefur ver-
ið á markaðnum. Fasteignaverð hef-
ur verið haft svolítið hærra - það var
verðlagt með tilliti til komandi
hækkana. Nú eru ekki neinar kom-
andi hækkanir svo að auglýst verð
hefur haldið sér.
Kaupendur eru orðnir sjóaðri í
fasteignakaupum nú en áður var.
Nú er mikið spáð í heildardæmið -
hve mikið hvílir á eignum og
greiðslubyröi. Hinn almenni kúnni
lagði ekki skilning í þetta áður. Þetta
er alveg nýtt. Nú spáir fólk t.d. mikið
í að reyna að sleppa við eftirstööva-
lán sem eru yfirleitt til fjögurra ára.
Þannig þarf kaupandi að greiða mjög
hátt afborgunarhlutfall á hveiju ári
af eftirstöðvum sem yfirleitt eru 25%
af íbúðarverði.
-ÓTT
Er fasteigna-
verð að lækka?
Fasteignaverð á íbúðarhúsnæði hefur spumir af því að verð hús-
hækkar ekki um þessar mundir. DV næðis í lágum gæðaflokki hafi þó
Fasteignaverð ræðst nú mikið af gæöum eigna; því betri eign því hærra
verð miðað viö auglýst verö. Áhvílandi lán hata auk þess mikil áhrif á
sölumöguleika. DV-mynd E.ÓI.
eitthvað lækkað á árinu en eftirsótt-
ar eignir seljast á uppsettu verði og
jafnvel rúmlega það.
Svo virðist sem hagstæðast sé að
selja eignir með áhvílandi hagstæð-
um lánum og eignir sem teljast í
háum gæðaflokki á góðum stöðum. í
þeim tilfellum fær seljandi yfirleitt
uppsett verð fyrir eign sína - í ör-
fáum tilfellum er um yfirboð að
ræða. Verra er hins vegar að selja
íbúðir sem teljast í lakari kantinum
að gæðum fyrir tilætlað verð - slíkt
Heimilið
húsnæði er talið hafa lækkað á ár-
inu. Auk þess seljast síður íbúðir
með þunga greiðslubyrði.
Þessi árstími hefur síöustu ár þótt
heldur rólegur í fasteignaviðskipt-
um. Hjá fasteignasölum fást þó þær
upplýsingar „að þar sé allgott líf
miðað við árstíma" - enginn kreppu-
tónn. Hins vegar hefur eitthvað orðið
vart við að fólk hætti við að selja.
Ástæðan er sú að það telur sig ekki
fá það verð fyrir eignir sínar sem það
vill. í sumum tilfellum er lítið spurt
um eignir eða þá að reynt er að und-
irbjóða.
Sverrir Kristinnsson fasteignasah
segir að nú sé auðveldara að kaupa
atvinnuhúsnæöi en í byijun þessa
árs. „Verslunar-, iðnaðar- og at-
vinnuhúsnæði er hægt aö kaupa á
góðu verði á góðum kjörum," segir
hann. Hann segir að þó sveiílur séu
á markaönum sé engu aö síður keypt
með eðlilegum hætti.
-ÓTT
Magnús Axelsson:
/f
meiri völd en áður"
DV haföi samband við Magnús
Axelsson fasteignasala sem er í
stjóm Húseigendafélagsins og
spuröi hann hvort fasteignaverð
væri að lækka. Hann sagöi fast-
eignaverö íbúða standa í staö á
meðan annaö hækkaði.
„Nú er ekki um krónutölulækk-
un aö ræða. En lækkun á fasteigna-
verði kemur fram í ýmsum þáttum,
td. betri kjörum - raunvirði
skuldabréfa lækkar og greiðslu-
tímabil lengist í dag búum við við
kaupendamarkað - kaupendur
hafa meiri völd en áður var.“
Magnús telur að raunverö fari
lækkandi og ekki sé miðað við
krónutölu eða uppsett verð. „Það
eru einkenni stöðugs raarkaðar að
gæði eigna skipta meira máli eins
og staðan er nú - þannig hefur ásig-
komulag íbúða nokkuð að segja,“
segir hann.
„Áður fyrr skipti stundum máli
hvorum megin viö mánaðamót var
Magnús Axelsson, fasteignasali
og stjórnarmaður i Húseigendafó-
laginu, segír aö krónutala auglýsts
húsnæðls standi í stað á meðan
annað hækkar.
keypt þegar veröbólga og gengis-
fellingar voru í algleymingi. Nú fer
verðiö mikið eftir því til dæmis
hvort nýtt húsnæðisstjómarlán.
hvíli á íbúð eða ekki - sérstaklega
á minni íbúöum sem þannig eru
oft verðlagðar í hærri kantinum.
Hvað snertir 2-4 herbergja íbúðir
almennt þá fara kjör þeirra mikið
eftir áhvílandi lánum. Ef lítiö er
um hagstæð áhvílandi lán á þeim
ef gjaman boðið lægra verð í við-
komandi eign - og því getur tekið
langan tíma að seija, að minnsta
kosti fyrir uppsett verð.“
Magnús segir að heildarverð sé
að lækka að raungildi - en markað-
urinn er stöðugur. „Gæðamunur
verður skýrari á miili eigna og
húsnæöi meö hagstæðum áhvil-
andi lánum er verðlagt hærra en
skuldlaust eða skuldlítiö hús-
næði.“
-ÓTT