Dagblaðið Vísir - DV - 08.12.1988, Blaðsíða 23

LífsstQI
Ljósasamstæður (seríur) eru
prófunarskyldar hjá Rafmagnseft-
irliti ríkisins. Seljendur eiga ad geta
sýnt fram á að þær hafi hlotið við-
urkenningu - samstæðum eiga að
fylgja upplýsingar og leiðbeiningar
á islensku.
Ljósaseríur, sem notaðar eru inn-
anhúss, eru tengdar viö raflögn
hússins og hafa 220 volta spennu.
Sumar seríur eru þanníg að þær
geta logað áflram þegar ein eða fleiri
perur,bila. Bn sá galli er á gjöf
Njarðar að þá eykst spennan á per-
unum sem ennþá loga, hannig get-
ur hitamyndun orðið óeðlileg - per-
ur geta sprungið og peruhöldur
bráðnað. Þess vegna er mikilvægt
að skipta strax um perur og þá af
réttri gerð fyrir hverja samstæðu.
Útiljósaseríur þarf að festa vel svo
þær sláist ekki utan í eitthvað og
brotni. Þær eiga að vera viður-
kenndar af RER. Mikilvægast er
að höldurnar og öll samskeyti séu
vatnsþétt.
í vandaða og viðurkennda sam-
stæðu er notuð gúmmísnúra - ekki
plast. Þegar pera i 220 volta sam-
stæðu brotnar getur myndast út-
leiðsla við svalahandrið. Takið þá
úr sambandi og skiptið strax um.
Útiljósaseriur eru nú oft seldar
með lágspennu, 24 volta með (inn-
anhúss)spennubreyti. Þetta þarf
RER líka að viðurkenna. Við lág-
spennuseríur þarf að gæta sömu
hluta, skipta um brotnar eða dauð-
ar perur - tengið ekki fleiri sam-
stæður við sama spennubreyti en
ætlast er til af framleiðanda. Varist
líka að nota aðra spenna en þá sem
fylgja samstæðunum - aðrar teg-
undir geta verið varasamar þótt
þær gefi 24 volt.
-ÓTT
24 volta útiljósaseríur með spennubreyti eru nú algengar. Þess verður
að gæta af kaupendum að slikar vörur séu viðurkenndar.
Tákn fyrir tvöfalda einangrun
(]o,5m|
MAX 60 W Hámarksstærð peru í tiltekinn lampa
Tákn fyrir iágmarksfjarlægð kastara frá brennanlegu efni
(t.d. 0,5 m, 0,8 m, o.s.fr.)
Tákn fyrir jarðtengingu
Hér eru nokkur tákn sem eru á rafmagnsvörum - þetta er vert að leggja á minnið og fara eftir.
Þegar ljósaskrautið er tekið fram
Senn tekur fólk á flestum heimil-
um tii við að tengja ýmiss konar ljós
sem eiga að skapa jólastemningu í
u.þ.b. tvær vikur. Jóhn eru hátíð
ljósanna. Teknir eru fram kassar úr
geymslunni merktir jólaskraut -
stundum er ýmislegt nýtt keypt. Svo
er byijað að skreyta upp úr Þorláks-
messu.
Þegar jólaskreytingar, sem tengjast
rafmagni, eru settar upp er vert að
hafa í huga að hafa perur ekki of
sterkar. Þannig er hæfilegt að hafa
15 W perur í jólastjörnum í glugga,
í burstabæjum o.s.frv. Sterkari perur
mynda of mikinn hita - mesta hættan
við að kvikni í er of mikill hiti. Þess
vegna verður alltaf að reyna að stilla
hlutum þannig að perur séu sem
fjærst brennanlegum efnum.
Ef ekki loftar nægilega vel um
ljósastæði getur hitinn leitað inná-
við, bakvið lampann. Shkt getur leitt
til þess að perur springi. Þetta er
hættulegt þegar mörg hundruð gráða
heitt glerið fer í áklæði, gluggatjöld,
teppi og ekki síst fólk.
Fjöltengi og leikföng
Á jólunum skapast aukin þörf
fyrir fjöltengi. Þá má ekki ofhlaða
eina grein svo að skapist leiðni -
þannig geta öryggi bráönað eða sjálf-
vari slær sífellt út. Ofhlaðinn tengill
Nú eru margir farnir aö hugsa til
kassans í geymslunni sem er merkt-
ur jólaskraut eða jólaljós.
getur valdið hita í leiðslum og
íkveikju. Fjöltengi verða líka að vera
í samræmi við tengla og klær. í því
sambandi er mikilvægt að jarðteng-
ing sé ekki rofm á milli tækis og teng-
ils með því t.d. aö nota ójarðtengda
millisnúru.
Sjáiö til þess að börn leiki sér ekki
með hluti sem tengjast hærri spennu
en 24 voltum. Um síðustu áramót
kviknaði í rúmi drengs sem hafði
fengið klemmulampa í jólagjöf.
Drengurinn festi lampann við rúm-
gaflinn hjá sér í 10-15 cm fjarlægð frá
koddanum.
Þegar verið er aö tengja og skipta
um perur í útiljósastæðum er gott
að hafa vaðið fyrir neðan sig og
kaupa nokkrar til vara. Merki eins
og E 27 og E 14 á ljósaperum þýða
millimetra þvermál skrúfgagns, sem
gott er að vita viö innkaup. Ef ekki
er lekastraumsrofi í húsinu er hætta
á að serían leiði út ef ein pera brotn-
ar - þá slær nefnilega ekki út. Hafið
perur til taks og skiptiö strax um.
Látið ekki jólaskrautið standa fram
á vor eins og stundum er gert, sam-
stæður veðrast á löngum tíma og
gúmmíþéttingar verða stökkar. Að
síðustu er vert að benda á aö slökkva
á skrautljósum á nóttunni og þegar
heimilið'er yfirgefið um stundarsak-
ir. Allur er varinn góður.
-ÓTT
flðeins um
eina helgi
ARFLRINN
Erik Nerlöe
Hún er ung og fátæk og
ferðast til aldraðrar frænku
sinnar til að aðstoða hana í
veikindum hennar. Alveg
síðan hún var barn hafði
hana dreymt um að fá
einhvern tíma tækifæri til þess
að búa á óðalssetri. Þessir
draumar hennar höfðu fengið
hana til að gleyma dapurlegri
og erfiðri bernsku sinni. Nú
virtust óskir hennar mjög
óvænt vera að rætast — en
ungi maðurinn í draumum
hennar elskar aðra . . .
GYLLTU SKORNIR
Else-Marie Nohr
Móðir hennar var kona, sem
var erfið í umgengni, og
hugsaði aðeins um sjálfa sig.
Og bróðir hennar var
eiturlyijasmyglari, sem
eftirlýstur var af lögreglunni.
Eitt kvöldið fer hún frá
heimili sínu og eftir það
fréttist ekkert af henni. Þegar
hún sást síðast, var hún
klædd hvítum hlíralausum
kjól, með gula slá og var í
gylltum skóm. Lögreglan er á
þeirri skoðun, að henni hafi
verið rænt af samtökunum,
sem bróðir hennar er í.
AST OG ATÖK
Sigge Stark
Þær höfðu farið upp í selkofa,
sem var úr alfaraleið uppi í
skóginum. Þær voru dáiítið
óttaslegnar, því að þær höfðu
frétt af því, að smyglarahópur
héldi til í nágrenninu. Þær
voru taugaóstyrkar, og enn
meir eftir að hundur þeirra
hafði fundið bakpoka falinn
bak við stóran stein í
skóginum. í bakpokanum var
samanvafinn frakki, íjórir
elgsfætur og bréfmiði, sem á
var skrifað „Miðvikudag kl.
11". En hvað átti að gerast á
miðvikudag klukkan ellefu?
SKVGGSJA - BOKABVÐ OLIVERS STEINS SF
ÖRLAGAÞRÆÐIR
Barbara Cartland
Idona Overton hafði orðið
furðu lostin, þegar hún komst
að því, að faðir hennar hafði,
áður en hann var drepinn í
einvígi, tekið þátt í veðmáli.
Og það sem hann hafði lagt
undir var húseign hans, allt
sem í húsinu var — og þar
með talin dóttir hans. Þetta
hafði hann lagt undir í
veðmáli við markgreifann af
Wroxham. En vegir örlaganna
eru órannsakanlegir, og þegar
heitar tilftnningar leysast úr
læðingi milli tveggja persóna,
getur hvað sem er gerst —
einnig það, sem síst af öllu
var hægt að láta sér detta í
hug. . .
AÐEINS UM EINA HELGI
Theresa Charles
Morna, eldri systir Margrétar
Milford, hafði tekið fyrstu ást
Margrétar frá henni og gifst
honum. Og síðan hafði Morna
sagt við Margréti: „Gleymdu
eiginraanni mínum — og
komdu ekki nálægt okkur!"
Þetta hafði sært Margréti
mikið. Nú var Morna sjúk af
einhverri dularfullri veiruveiki
og gat ekki hugsað um börnin
sín þrjú — og það var erfitt
fyrir Margréti að neita hinni
örvæntingarfullu beiðni um
hjálp. Það er aðeins yfir
helgina fullvissaði Margrét
hinn góða vin sinn, Hinrik,
um. Það getur nú ekki margt
gerst á einni helgi.