Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.1990, Blaðsíða 6

Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.1990, Blaðsíða 6
6 ÞRIÐJUDAGUR 24. APRÍL 1990. Fréttir Alþingi á í erfiðleikum með framkvæmdavaldið: Ráðherrar vilja stjórna eftirlitsmönnum Alþingis Olafur Ragnar Grimsson fjármálaráöherra hefur haft uppi tilburöi til að stjórna eftirlitsmönnum Alþingis. Þar eð hann situr ekki á þingi þá hefur það birst í störfum hans hjá framkvæmqavaldinu. „Viröulegi forseti. Þaö hefur nokk- uö færst í vöxt hér á Alþingi á undan- fornum árum að bornar eru fram fyrirspumir um margvíslegar upp- lýsingar. Oft éru hér á ferðinni óskir um upplýsingaöflun sem í reynd er meiri háttar rannsóknarverkefni. Mér finnst nokkuð skorta á um að háttvirtir alþingismenn og kannski einnig stjórnendur þingsins geri sér nægilega grein fyrir því hvaö mikið starfsálag er orðið hjá ráðuneytum og stjómarskrifstofum við að svara þessum ítarlegu fyrirspurnum eða svara margvislegum erindum frá umboðsmanni Alþingis eöa öðram þeim sem á vegum Alþingis leita eft- ir upplýsingum. Hér er á ferðinni fyrirspurn sem er mjög gott dæmi um þetta. Ég treysti mér ekki til aö svara þessari fyrirspum hér og nú einfaldlega vegna þess að mat hefur leitt í ljós að það er um það bil ársverk að afla þeirra upplýsinga sem hér er farið fram á og heildarkostnaður væri í kringum 1 milljón króna.“ Þannig mæltist Ólafi Ragnari Grímssyni fjármálaráðherra í fyrir- spurnartíma Alþingis 23. nóvember síðastliðinn. Fyrirspurn Láru V. Júl- íusdóttur, varaþingmanns Alþýðu- flokksins, um barnsburðarleyfi var því aldrei svarað. Það er fátítt að fyrirspurnum sé ekki svarað í einhverri mynd þegar þær á annað borð hafa verið sam- þykktar. Fyrirspurnir á Alþingi eru almennt taldar mjög mikilvægar fyr- ir löggjafasamkomuna til að fylgjast með störfum framkvæmdavaldsins. Þreytast ráðamenn seint á því að lofa mikilvægi og nauðsyn fyrirspurna þannig að ummæli fjármálaráðherra era nokkuð ný af náhnni. Þessi ummæh era reyndar einnig tekin sem dæmi um það hve Alþingi á undir högg að sækja gagnvart framkvæmdavaldinu. Þetta hefur ef til vill birst hvað skýrast í meðferð fjárlaga í gegnum tíðina en það er nánast orðin hefð að ráðamenn deih út peningum án þess að lagasam- þykktir séu þar fyrir. Hefur komið fyrir lítið þó fulltrúar fjárveitinga- nefndar hafi reynt að gera uppsteyt öðra hvoru enda hefur stundum virst sem þar fylgi ekki hugur máli. Angi af þessu sama er að vilja stjóma eftirhtshlutverki Alþingis. Eðhlegt virðist vera að veita Alþingi og eftirlitsstofnunum þess þær upp- lýsingar sem það leitar eftir, þó að auðvitað sé sjálfsagt að gera grein fyrir þeim kostnaði sem því er sam- fara. „Okkar fámennu ráðu- neyti...“ í lok ræðu sinnar er ekki annað að sjá en að fjármálaráðherra leggi til breytingu á fyrirspurnum alþingis- manna: „Ég held að það sé orðið nokkuð brýnt að ákveðiö mat sé lagt á það áður en fyrirspumir koma fram hvort hægt sé að ætlast til þess að þeim sé svarað á þeim skamma tíma sem til þess er ætlaður í þing- sköpum og einnig að ákveðið kostn- aðarmat fari fram á því hvort réttlæt- anlegt sé að fyrirspum sé svarað með þeim hætti sem hún sjálf felur í sér. Okkar fámennu ráðuneyti era því miður það iha búin að ef taka á ein- hvem hluta starfsmanna th þess að svara fyrirspum yfir langan tíma þá munu önnur verkefni í ráðuneytum hða fyrir það.“ Vegna þessara orða upplýsti forseti sameinaðs þings, Guðrún Helgadótt- ir, að allar fyrirspurnir færu fyrst fyrir forseta til samþykkis. Einnig benti hún á að það væri óvenjulegt að ráðherra svaraði ekki fyrirspurn. Umboðsmaður Alþingis sveltur til hlýðni Fyrirspumir era þó ekki eina að- ferð Alþingis th eftirlits með fram- kvæmdavaldinu. Auk þeirra hefur nýlega verið sett á stofn embætti umboðsmanns Alþingis sem starfar samkvæmt lögum númer 13 frá 1987. Er hlutverk hans að hafa í umboði Alþingis eftirht með stjómsýslu ríkis og sveitarfélaga og tryggja rétt borg- aranna gagnvart stjómvöldum landsins. Skal hann gæta þess að jafnræði sé í heiðri haft í stjómsýsl- unni og hún fari að öðra leyti fram í samræmi við lög og góða stjóm- sýsluhætti. Þrátt fyrir að embættið hafi ekki verið lengi th þá hefur kastast í kekki á mihi umboðsmannsins, Gauks Jör- undssonar, og ráðuneytanná en þó sérstaklega fjármálaráðherra. Deil- an snýst um seinagang ráðuneyta við að skha upplýsingum th umboðs- manns og hefur verið kvartað yfir því að þau nánast hundsuðu tilmæli Fréttaljós Sigurður M. Jónsson hans. En einnig er deilt um ljárfram- lög th umboðsmanns. I skýrslu sinni th Alþingis fyrir árið 1989, sem var rædd nýlega á Alþingi, vekur umboðsmaður athygli á að fjármálaráðherra hafi lagt til í fjárlögum fyrir 1990 að framlag til embættis umboðsmanns yrði lækkað frá þvi sem umboðsmaður hefði lagt th. Er ekki aimað aö sjá en að svelta eigi umboðsmann th hlýðni en for- setar Alþingis höfðu skrifað upp á fjárbeiðni umboðsmannsins. Sam- kvæmt heimhdum DV voru fjárveit- ingar th umboðsmanns skomar nið- ur um 20% í fjármálaráðuneytinu en umboðsmaður fékk tæpar 15 milljón- ir króna á fjárlögum. Segir umboðsmaður að afstaða sú sem finna má í fjárlagafrumvarpinu th embættisins hljóti að vera alþing- ismönnum........nokkurt umhugs- unarefni." Vegna þess ritaði umboðsmaður forsetum Alþingis bréf þar sem hann segir: „Ofangreind athugasemd hlýt- ur að vera skýring á því hvers vegna fjárveiting er lækkuð í fjárlagafrum- varpinu miðað við thlögur umboðs- manns Alþingis og forseta Alþingis. Sú skýring er ekki skhin öðra visi en svo að nauðsynlegt sé að setja starfi umboðsmanns takmörk. Nú er það hins vegar þannig að hlutverk umboðsmanns er markað í lögum nr. 13/1987 og reglum nr. 82/1988 sem Alþingi hefur sett. Þar er kveðið á um störf hans og starfshætti. Ég tel að hvorki umboðsmaður Alþingis né Alþingi geti unað við það að hand- hafar stjórnsýsluvalds taki fram fyr- ir hendur Alþingis.“ í umræðu um skýrslu umboðs- manns á Alþingi frá 23. mars síðast- hðnum kemur fjármálaráðherra inn á þá skoðun sína að óhóflega mikill tími fari í að svara erindum umboðs- manns og nefnir hann reyndar einn- ig Ríkisendurskoðun th sögunnar. Reynt að hefta Ríkisendur- skoðun „Við verðum oft varir við pirring ráðamanna út í okkur en það er greinhegt að þeim finnst að við eig- um ekki að fjalla um mörg stjóm- sýslumál eins og við teljum okkur eiga að gera. Það hefur. því verið reynt að hefta okkar verksvið," sagði einn starfsmanna ríkisendurskoðun- ar í samtali við DV. Það er ekki nema tvö ár síðan ríkis- endurskoöun var færð undir stjórn Alþingis og hefur það greinhega haft mikh áhrif á störf stofnunarinnar. Er ekki laust við að gustað hafi frá stofnunni og hefur hún fjallað um mörg viðkvæm mál - svo sem áfeng- iskaup ráðamanna. Það er álit starfsmanna ríkisendur- skoðunar að stofnunin eigi að starfa sem sérfræðilegur ráðgjafi varðandi framkvæmd fjárlaga. Því hefur hins vegar verið haldiö fram að þeir eigi ekki að „ . . . spá í hlutina heldur eingöngu hugsa um debit og kredit,“ eins og einn starfsmaður ríkisendur- skoðunar komst að orði. Þegar fiármálaráðherra kynnti fyr- ir Alþingi thlögur sínar um .....umbætur við fiármálastjórn ríkisins, nýskipan í samskiptum lög- gjafarvalds og framkvæmdavalds á vettvangi ríkisfiármála og um aukið aðhald í ríkisrekstri,“ vék hann að ríkisendurskoðun í 12. hð thlagna sinna: „Th að auðvelda störf þingsins aö ríkisfiármálum verði fiárveitinga- nefnd eða hin nýja fiárlaganefnd gerð að heilsársnefnd, hkt og utan- ríkismálanefnd. Eðhlegt er að fiár- veitinganefnd eða fiárlaganefnd hafi sjálfstæða starfsmenn. Þessi skipan mundi efla störf nefndarinnar og létta af því bráðabirgðaástandi að starfsmönnum ríkisendurskoðunar sé gert að taka þátt í daglegum störf- um löggjafans sem ekki var ætlunin við breytingamar á skipan stofnun- arinnar nýverið.“ Af ummælum manna hjá Ríkisend- urskoðun má ráða að þeir séu ekki sammála þessu og telja þeir reyndar að þarna æth fiármálaráðherrann að hefta starfssvið þeirra. Er ekki annað að heyra en að þeir hafi töluverðar áhyggjur af þessum hugmyndum. Þá er óljóst hvað fiármálaráðherra ætlar með þessum thlögum sínum, sem voru settar fram í 14. liöum, því þær voru bara kynntar í þingræðu og hafa ekki verið lagöar formlega fyrir þingið. -SMJ Nettóhagnaður UA 90 milljónir Gyifi Kristjánsson, DV, Akureyri: „Nettóhagnaður Útgerðarfélags Ak- ureyringa hf. á síðasta ári var um 91,5 mhljónir króna. Þaö má segja að það sé afstætt hvað sé góð útkoma en við verðum sennhega að telja þetta viðunandi árangur," segir Gunnar Ragnars, annar fram- kvæmdastjóra ÚA en aðalfundur fé- lagsins var haldinn í gærkvöldi. „Þessi hagnaður er 13-14% af eigin fé í rekstri á síðasta ári og raun- hækkun á eigin fé á árinu hækkar að raungildi eitthvað svipaö miðað við raunvexti. Okkar mat er að þetta sé viðunandi miðað við ástandið í þjóðfélaginu.“ Gunnar sagði að útgerðin og fisk- vinnslan væra rekin sem ein heild og því væri ekki skýr skipting þar á mhli. En eins og hún væri bókfærð væri um 35 milljóna króna hahi á útgerðinni en hagnaður af vinnsl- unni rúmlega 120 mhljónir. „Þessi rekstur krefst mikhlar end- urnýjunar á framleiðslutækjum þannig að það þarf að vera verulegur afgangur til þess,“ sagði Gunnar. Hann sagði að ekki væri neitt ákveð- ið að gerast varðandi endurnýjun togaraflota félagsins en senn hður að því að það þurfi að fara að huga alvarlega að endurnýjun togara ÚA sem flestir era að verða 20 ára gaml- ir. Sandkom dv Elskulegt stúlkukorn vesturáfiörð- umhringdii Sandkomsrit- araogsagði honumsögu semhúnkvað alvegsanna. Húneraflækni íBolungarvík sem vera mun bróðir „Palle fraHaJlested". Hann varð fyrir þvi óláni að vaskur- inn stíflaöist hjá honum á jólunum. Horföi th vandræða þar sem séð var að ekki yrði hægt að vaska upp leir- tauið eftír jólamáltíðimar. Læknir hringdi í píparann á staðnum og baö hann í guðanna bænum um að koma og redda málunum fy rir sig. Píparan- um var ekkertum það gcfið að fara ut á sjálft aðfangadagskvöld og tók ekki sériega vei í bón læknisins. Eftir mikið tuð í simanum féhst píparinn þó loks á að koma. Eftir andartak er hann mættur inni í iækniseldhúsinu og opnar þessa dæmigerðu pipara- tösku með mörgum hæðum og hólf- um. Upp úr miðri tangahrúgunni tek- ur píparinn pillubréf, opnar það og kastar einni pillu i vaskínn. Við svo búíð pakkar hann saman og á hlaup- unum út kahar hann yfir öxlina: Hringdu í mig á roorgun og segöu mér h vernig hann heíúr það. Birnahóröar- dóttirskrifaði greinumaug- lýsingarog pólitíkíÞjóð- viljanná fimnmidagmn var. Góðvinur Sandkorns las greininaog fannstaö landafræðin iiefði skolast eitthyaðthhjá Birnu. í greinninni segir: „í Perú keypti Peron sér árásir til að koma andstæðingunum ákné...“ Sand- kornsritari veit ekki betur en aö Per- on hafi verið aö dandalast við þessar uppákomur í Argentínu á sínum iiin.i Skódamúsík Lítil saga spamistutat - frumflutningiá óperu nokkurri um paskana. Þannig var.io maðurþurfö : bíltilaökom- astausturyfir fjall.Varðúraö ihannkeýptísér gamlan ogf'rek- arlashurða Skóda. Skódinn var þó nógu góður th að skrölta á austur á Hvolsvöh. Maðurinn lagði af stað að kvöldi dags og gekk ferðin vd austur aö Hveradölum. Þá fóru að berast einkennileg hljóð undan véiarhlífinni sem ágerðust þegar komið var upp á Hellisheiði. Þar skrölti Skódi gamh áfram með ógur- legum skehum og óhljóðum, svo vart heyrðist mannsins mál inni í bílnum, Loks þegar komið var að Kömbunum gafst Skódi gamli upp og steinhljóð varðíbhnura. Þarsemþauskötuhjú- in virða fyrir sér úrsýnið í þögninni heyrist skyndilega í gamalkunnri rödd í útvarpina „Þetta vartónlist eftir Atla Heimi Sveinsson. Útvarp Reykjavík, dagskránni er lokið.“ Kæri kollegi Maðursatá dýru veilhiga- húsiogleityfir maiswlihnn. Hannvarírek- arátiavihturá svipinnen sagði síöan við þjóninn: „Mér finnst frekardýrtað borgalSOO krónurfyrir einamáltíö.Ég vona að þú gefir nú kollega þínum afslátt." „Ert þú iíka þjónn?" spyr þjónninn. „Nei, éger þjófur." Urnsjón: Haukur L. Hauksson

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.