Dagblaðið Vísir - DV - 09.06.1990, Blaðsíða 21

LAUGARDAGUR 9. JÚNÍ 1990.
21
Vísnaþáttur
Enn hljómar
Húnvetninga-
harpan
- Hvað sagði Ólafur Friðriksson um að kalla suma alþýðuskáld?
Þessi þáttur er saman settur á
nokkuð óvenjulegum tíma. Sökum
veikinda var ég kominn í tímahrak.
Hann er skrifaður aðfaranótt kosn-
ingauppgjörs og daginn eftir. En
auðvitað kemur það lesendum lítið
við, þó kannski.
Ég átti því láni að fagna aö kynn-
ast fljótlega eftir að ég kom fyrir
alvöru til Reykjavíkur, til þess að
vera þar eins mikinn tíma hvers
árs og í heimahögunum, þjóðkunn-
um stjórnmálamanni og rithöf-
undi, Oiafi Friðrikssyni, fyrrver-
andi ritstjóra. Ég var vinnufélagi
og vinur eina sonar hans, Atla, sem
var verslunarmaður að atvinnu,
enda var móðir hans, fyrrverandi
kona Ólafs, kaupmaður. En við
Ólafur töluðum fyrst og fremst um
bókmenntaleg efni og íslensk
menningarmál.
Ég ætlaþví aö byrja á því að segja
frá áliti Ólafs á flokkun skrifandi
manna í rithöfunda og alþýðu-
skáld. Hann sagði: Annað hvort er
maöur þeim hæfúeikum búinn að
vera rithöfundur og sýnir það þá í
verki aö hann er skáld eða hann
er það ekki. Orðið alþýðurithöf-
undur er notað í lítillækkandi
merkingu sem ekki er okkur sæm-
andi. Það á ekki að stimpla neinn
fyrir það að vera ekki skólageng-
inn. Og enginn á að bera sérstimp-
il vegna þess að hann velur sér efni
úr lífsbaráttu alþýöu eða styöur
málstað fátækra.
Ólafur skipaði ekki bókarhöfund-
um í skáld og hagyrðinga eftir
menntunargráðum þeirra. Hann
dæmdi menn eingöngu eftir kost-
um og göllum bókanna. Undirritað-
ur hefur lengi ætlað að segja frá
þessu. En ég ætla einmitt að setja
1 þennan þátt vísur eftir tvö hún-
vetnsk skáld sem bæöi eru látin en
aldursmunur þeirra var mikill.
Aðalstarf þess yngra var lengst af
ritstörf en sá eldri var bóndi og
erfiðisvinna hlutskipti hans. Báðir
létu eftir sig allmargar bækur. Hér
verða aöeins birt eftir þá sýnishom
af ferskeytlum þeirra
Gísli Ólafsson frá
Eiríksstöðum
Gísli er kenndur við fæðingarbæ
sinn, Eiríksstaði í Svartárdal,
Húnavatnssýslu, 1885-1967, síðustu
ár, frá 1927, búsettur á Sauöár-
króki. Alla ævi nafnkunnur ljóða-
maður. Síðasta bók hans, í land-
vari, kom út 1960. Þaðan em eftir-
farandi vísur, oft teknar úr sam-
hengi:
Breytt er nú ýmsu, sem áöur var
í þessum Mðhelga stað.
Fyrstu Ijóðin við lækinn þar
sem lítill drengur ég kvað.
Vísnaþáttur
Brunnin er vonaborgin mín,
sem bemskan í fyrstu hlóð,
en minningin aftur skært mér skín,
ef skara ég í þá glóð.
Á fornar slóðir í Mði og ró
flýg ég um draumageim.
Af eyðimölinni út við sjó
að endingu kemst ég heim.
Úr Sokkavísum
Þínu eðli þú varst trúr,
þöglan vinskap bundum.
Góður hestur gjörist úr
göldum fola stundum.
Þín var lundin köld og klók,
kosti ei vildir sýna.
Að yfirstíga tíma tók
tortryggnina þína.
Á endanum fór á annan veg,
ýmsir hlutu að kenna,
að engir máttu utan ég
á þig hnakkinn spenna.
Mér um síðir hlýða hlaust,
hófa sýndir snilli.
Skapaðist innra ást og traust
okkar beggja milli.
Ævisamleið endar fljótt,
ertu vinur fallinn.
Raunalega reyndist hljótt
rúmið þitt við stallinn.
Rósberg G. Snædal
Ef Rósberg heitinn G. Snædal á
að fá eitthvert rúm að þessu sinni
nemum við staðar í landvarinu
núna. Gagnvegir hét síöasta bók
yngra skáldsins, fæddur 1919. Síð-
ustu starfsár sín var hann kennari
við Hólaskóla í Hjaltadal, dó um
jólaleytið 1983, þreyttur og farinn
að kröftum en átti þó margt ógert,
vaxandi skáld enn, bæði í bundnu
og óbundnu máli. Við ætlum hon-
um hér pláss síðar. Nokkur sýnis-
horn og ekki alltaf samfellt efni:
Sunnan sólar og mána,
bak við firrðir og fjöll,
bak við dauða þess dána
rís in hátyrnda höll.
Bak við árdegiselda,
bak við bænir og trú,
bak við kveld allra kvelda,
bak við þögnina þú.
Bak við haf allra hafa,
bak við vonlausan veg,
bak við villur og vafa,
bak við játningar ég.
Vorvísur
Góða tíðin glæðir þrá.
Gestir fríðir vappa,
grænkar hlíð og glitrar á
gullna víðihnappa.
Vængjaþytur yfir er,
yndi flytur hjarta.
Ilm að vitum blærinn ber,
bjartir litir skarta.
Ekkert fróar okkar sál
eins og lóukvakið.
Hennar fijóa helgimál
hefur móinn vakið.
Lokavísa
Einu sinni á ári aö minnsta kosti
flykkist þorpa- og bæjafólkið til
fundar við sveitamennina sína og
átthagana, það er oft um réttirnar.
Hér kemur ein vísa sem er helguð
Húnvetningum. Ekki vill höfundur
láta sín getið:
Koma og fara knáir menn,
kæti flytja í dalinn.
Húnvetningaharpan enn
hljómar um fjallasalinn.
Jón úr Vör,
Fannborg 7, Kópavogi.
KQmsac
MÝKT ER OKKAR STYRKUR
HEILDSÖLUB. JOHN LINDSAY H.F.
SUMARTIL
20" kr. 42.287 stgr.
14" kr. 29.880 stgr.
★ Úvals sjónvarpstæki á frábæru verði.
★ Fjarstýring.
★ Monitor útlit.
mma
&SAMBANDSINS
OG KAUPFÉLÖGIN
HOLTAGÖRÐUM SÍMI 68 55 50
VID MIKLAGARÐ
Núgeturþú
komið oftar
áMímisbar!
Mímisbar nýtur aukinna vinsælda eftir
breytingarnarog þess vegna höfum við
ákveðið að hafa hann oftar opinn en áður
-eðafjögurkvöld íviku: Fimmtudags-, föstudags-
laugardags-ogsunnudagskvöld. Fáðu þér léttan
snúning á dansgólfinu undir tónlist Stefáns og Hildar
á föstudags- og laugardagskvöldum.
Láttu sjá þig á nýja staðnum - og láttu þér ekki
bregða!
\W&eV
-lofargóðu!