Dagblaðið Vísir - DV - 05.03.1991, Page 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 5. MARS 1991.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JONAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RVlK, SlMI (91 )27022 - FAX: (91 )27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRjALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1100 kr.
Verð I lausasölu virka daga 105 kr. - Helgarblað 130 kr.
Gorbatsjov fælir
Rússneskumælandi kjósendur í Lettlandi og Eistlandi
greiddu atkvæði með sjálfstæði í opinberri skoðana-
könnun um helgina. Stuðningurinn varð meiri en sjálf-
stæðissinnar reiknuðu með, meðal annars vegna stuðn-
ings meirihluta kjósenda á rússneskum svæðum.
í Lettlandi er helmingur íbúanna ekki af lettneskum
ættum, heldur rússneskum og einnig pólskum. Búast
hefði mátt við efasemdum þessa fólks um sjálfstæði, sem
hugsanlega gæti gert rússneskumælandi fólk að annars
flokks borgurum í sjálfstæðu, lettneskumælandi ríki.
Þeir, sem eru aðfluttir og eiga rússnesku að móður-
máh, hafa hingað til haft ákveðin forréttindi í Eystra-
saltsríkjunum. Sovétstjórnin hefur reynt að magna þetta
fólk gegn sjálfstæði með grýlunni um, að því muni farn-
ast illa í sjálfstæðum þjóðríkjum við Eystrasalt.
Sjálfstæði fékk 75%-80% fylgi í Lettlandi eins og í
Eistlandi, þar sem styrkur heimatungumálsins er meiri.
Þetta segir einfaldlega, að ofan á eðlilega þjóðernisvit-
und Letta og Eista bætist við sú trú hinna, sem ekki eru
af þessum þjóðum, að sjálfstæði leiði til betra lífs.
Jafnvel þótt Rússar í Eistlandi og Lettlandi sjái fram
á að þurfa að læra tungumál staðarins og laga sig að
háttum heimaþjóðanna, vilja þeir ekki vera í skjóli
móðurlandsins. Þetta verður ekki skilið nema með hlið-
sjón af efnahagslegum væntingum rússneskra kj ósenda.
Rússar í Eistlandi og Lettlandi átta sig á, að Sovétrík-
in eru efnahagslega komin að fótum fram. Þeir kjósa
heldur að efla sjálfstæði Eistlands og Lettlands í von
um, að sjálfstæð geti þessi ríki tekið upp hagstefnu, sem
leiðir til farsældar og efnahagslegs öryggis fólks.
Stjórn Gorbatsjovs er um þessar mundir að gera illt
verra í efnahagsmálum Sovétríkjanna. Þar var til
skamms tíma alveg einstaklega óhæfur fjármálaráð-
herra, Valentin Pavlov, sem lét prenta rúblur í óða önn
til þess að gera ríkinu kleift að vera með 10% halla.
Gorbatsjov verðlaunaði Pavlov fyrir öngþveitið í rík-
isfjármálunum með því að gera hann að forsætisráð-
herra. Fyrsta verk Pavlovs í nýja embættinu var að
innkalla rúblurnar sínar og eyða þar með traustinu, sem
einhveijir kunna að hafa borið til gjaldmiðilsins.
Síðan bætti Pavlov um betur. Hann setti fram bros-
lega samsæriskenningu um, að vestrænir bankar hefðu
safnað rúblum til að steypa Gorbatsjov úr sessi. Þessu
fylgdu vanstilltar stríðsyfirlýsingar hans gegn vestræn-
um bröskurum, meðalgöngumönnum og gróðapungum.
í rauninni hafa Vesturlönd í óða önn verið að reyna
að hjálpa Sovétríkjunum og tryggja Gorbatsjov í sessi.
Miklu úármagni hefur verið varið til að hjálpa honum
til að efla væntingar fólks, svo að Sovétríkin yrðu traust
ríki og helzt góður bandamaður í alþjóðamálum.
Hinn nýi yfirmaður sovézku leyniþjónustunnar,
Vladimir Kryusjov, hefur sagt, að hin vestræna fjár-
hagsaðstoð miði við að grafa undan Sovétríkjunum.
Þannig hefur Gorbatsjov valið til æðstu valdastarfa þá
menn, sem helzt eru andvígir vestrænni kaupsýslu.
Innreið Pavlovs og Kryusjovs leiðir að sjálfsögðu til
þess, að vestrænir bankar, fyrirtæki og ríkisstjórnir
kippa að sér hendinni. Það tekur því ekki að hjálpa
Gorbatsjov, ef menn fá í staðinn ásakanir um glæpi og
leyniþjónustan er send í útibú vestrænna fyrirtækja.
Stuðningur Rússa í Eistlandi og Lettlandi við sjálf-
stæði þessara ríkja stafar af, að þeir skilja, að Gor-
batsjov er að fara með Sovétríkin á hausinn.
Jónas Kristjánsson
„.. .klór, sem er sett i sundlaugarvatn, hefur neikvæð áhrif á einstaklinga...“
Tvískinnungur í
mengunarvörnum
í sjónvarpsfréttum þann 6.2. var
fjallað um mengun frá núverandi
Heklugosi og var þar minnst á að
aöalmengunarvaldamir væru flú-
or og klór og slík efni sem valda
eyöingu á ósonlaginu. Hvað er
óson? Jú, óson, það eru súrefnis-
mólekúl sem bundin eru þrjú sam-
an og er það skrifaö Og.
Ósonlagið þjónar margvíslegum
tilgangi fyrir jörðina okkar og okk-
ur sem búum á jörðinni. Mannfólk-
ið er hluti af lífinu hér á jörðinni.
Skyldi þá ekki margt af því sem við
gerum með þessi efni, þ.e.a.s. flúor
og klór, vera skaðlegt fyrir ósonlag-
ið eða jafnvel fyrir okkur sjálf?
Hættum að klóra
Að áliti heilbrigðisyfirvalda gilda
þá allt önnur sjónarmiö og þarf þá
ekki að hugsa um mengun af völd-
um okkar sjálfra út í andrúmsloftið
eða bein skaðleg áhrif á mannfólkið
frá þessum efnum. Minna má á að
öll efni, sem húðin kemst í snert-
ingu við, geta farið í gegnum húð-
ina og er vitað mál að klór, sem er
sett í sundlaugarvatn, hefur nei-
kvæð áhrif á einstaklinga, t.d. í þá
átt að gera innra umhverfið súrara,
og það hefur t.d. aftur á móti þau
áhrif að það getur breytt bakteríu-
gróðri innra hjá okkur sjálfum og
leitt til verri heilsu þegar til lengd-
ar lætur.
Fólk, sem vinnur í sundlaugum,
tjáir mér aö það þurfi t.d. miklu
meira af klóri í vatniö til þess að
viöhalda þeim stöðlum sem holl-
ustuvemd mælir með þegar mikill-
ar sólar gætir eða þegar vatniö er
á mikilli hreyfingu, t.d. vegna
blásturs. Við vitum jú hvar grasið
er grænast en það er við árbakkann
þar sem vatnið er á mestri hreyf-
ingu en viö það fær grasið bestu
næringuna. Er mannfólkið nokkuö
öðruvísi en annað líf á jörðinni? Á
mörgum stöðum í heiminum er
hætt að nófa klór í vatn og farið
að nota óson til þess að hindra
óæskilegar bakteríur í vatninu. En
þegar óson kemst í snertingu við
vatn myndar það efni sem heitir
vetnisperoxíö en það efni notar
náttúran sjálf til þess að eyða þeirri
mengun sem hún vill ekki hafa til
staðar, setur af stað bruna. Ómeng-
að hitaveituvatn inniheldur vetnis-
peroxíð í nógu miklu magni til þess
að þaö eyöi óæskilegum bakteríum
í sjálfu sér. Þannig aö hér á íslandi
Kjallariiui
Hallgrímur Þ.
Magnússon
læknir
ættum viö gjörsamlega að hætta
aö taka fram fyrir hendurnar á
móður náttúru með því t.d. að klóra
vatnið okkar og nota heldur henn-
ar eigin aðferðir.
Sömu lögmál hjá mönnum
Allar helstu heilsulindir, þar sem
vatn skiptir mjög miklu máli í allri
meðferð, státa sig af því aö vatnið
sé ómengað frá náttúrunni. Við vit-
um að súrefni er mikilvægasta efni
sem líkaminn þarf á að halda en
hreint vatn inniheldur einhvers
staðar um 85% súrefni, klór vinnur
hreint og beint gegn þessu. Flúor
er annað efni sem hefur neikvæð
áhrif á ósonlagið en við ætlum að
setja á stofn álverksmiöju sem
dælir slíku efni út í andrúmsloftið,
þó svo aö mengunarvarnir hindri
það að einhverju leyti. Myndun á
ósoni minnkar vegna þess að allt
súrefni veröur til á jörðinni og það
stígur upp í himingeiminn. Þegar
ósonmyndunin minnkar þá minnk-
ar vetnisperoxíð í rigningunni sem
fellur til jaröar og í hafiö og getur
þaö haft mjög neikvæð áhrif á alla
náttúru eða allt lífið á þessum stöð-
um.
Rússneskir vísindamenn hafa
komist að því aö mjög lítil flúorinn-
taka hjá dýrum veldur allt að 30%
minnkun í oxunarhæfileikum
þeirra en oxun notum við til þess
að halda bruna og mynda orku sem
heldur líkamanum starfandi. Mjög
Uklegt er að sömu lögmál gildi hjá
mönnum. Rannsóknarnefnd í
Bandaríkjunum hefur einmitt ný-i
lega komist að því að mögulegt
samband er á milli flúorinntöku og
krabbameins hjá dýrum.
Kannski 20-40 ár /
Við tölum um að selja ísland sem
hreint land, auglýsum mjög gjarn-
an sundlaugar okkar. Væri ekki
athugandi að fara að nota náttúru-
legar aðferðir til þess að geta staðið
undir þeirri auglýsingu? Er ekki
rétt að reyna að hindra alla þessa
mengun sem við mennimir ráðum
yfir? Þá þurfum viö ekki að hafa
jafnmiklar áhyggjur af því aö
Hekla valdi slíkri mengum.
Við verðum þannig aö huga að
aðferðum náttúrunnar sjálfrar sem
hún notar til þess að halda sér við
en við höldum ennþá að við menn-
irnir séum miklu vitrari en við
sjáum greinilega hvert stefnir því
að áliti fremstu umhverfisvísinda-
manna erum við að verða búin að
tortíma sjálfum okkur og móður
jörð.
Við eigum kannski eftir með
sama áframhaldi 20-40 ár. Ef við
ætlum að lengja þann tíma þá verð-
um viö að hindra alla mengun, al-
veg sama hvaðan hún er komin og
virða fyrir okkur hvernig fljót jarð-
arinnar renna um allar grundir til
þess að endurnæra jörðina svo að
þau eignist nýtt líf og nýjan þrótt
um leið og þau vinna hreinsunar-
starf sitt. En sömu lögmál gilda hjá
okkur mönnunum.
Hallgrímur Þ. Magnússon
. .hér á Islandi ættum við gjörsam-
lega að hætta að taka fram fyrir hend-
urnar á móður náttúru með því t.d. að
klóra vatnið okkar og nota heldur
hennar eigin aðferðir.“