Dagblaðið Vísir - DV - 04.02.1992, Blaðsíða 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 4. FEBRÚAR 1992.
Fréttir
Fylgjandi
Andvígir
Utboð
framkvæmda
Vilja ekki
svara
Óákveðnir
Ummæiifólks
ikönnuninni
„Þessi einokun á vellinum er
reginhneyksli," sagði karl á
Reykjavíkursvæðinu þegar hann
svaraði spumingunni í skoðana-
kðnnun DV. Annar karl sagði að
það væri búið spil með þessar
varnarliðsframkvæmdir, svo að
sér væri sama. Kona á höfiiðborg-
arsvæðinu vildi ekki svara af því
að hun væri einfaldlega á móti
hemum. Karl á höfuðborgar-
svæðinu sagði að sama væri hver
væri í hermanginu. Annar sagð-
ist alltaf hafa verið andvigur allri
einokun. Kona á landsbyggðinni
sagði aö íslenzkir aðalverktakar
og það allt væri „heilmikið rugl“.
Karl á Suðurnesjum sagði eðh-
legast að rikið sæi um fram-
kvæmdir vamarliðsins. Kona á
höfuðborgarsvæðinu sagðist telja
eðlilegt að „menn fengju sinn arö
til baka“. Þaö væru sfjórnvöld
sem hefðu komið málum fyrir
eins og þau væru. Karl á lands-
byggðinni sagöist engan einka-
rétt vilja hafa. Annar sagði að
eðlilegast væri að allir fengju að
bjóða i vamarhðsframkvæmdir.
Kona á landsbyggðinni sagði eðli-
legast að þetta væri boðið út á
frjálsum markaði. Karl á lands-
byggðinni kvað sjálfsagt að aðrir
en aöalverktakar kæmust í vam-
arliðsframkvæmdirnar. Kona á
landsbyggðinni sagði að sér
biöskmðu síðustu fréttir af gróða
af vamarliðsframkvæmdum.
Skoöanakönnun DV:
90 af hundraði á móti
einkarétti aðalverktaka
Nærri 90 af hundraði af þeim sem
taka afstöðu vilja afnema einkarétt
íslenzkra aðalverktaka á varnarliös-
framkvæmdum. Af þeim vilja 75 pró-
set að útboð framkvæmda komi í
staðinn.
Spurt var: Ertu fylgjandi eða and-
vígur einkarétti íslenzkra aðalverk-
taka á vamarliðsframkvæmdum?
Þeir sem vom andvígir einkarétt-
inum vom spurðir: Hvað viltu að
komi í staðinn, 1) almenningshluta-
félag, 2) ríkisrekstur eða 3) útboð
framkvæmda?
Úrtakið í könnuninni var 600
manns. Jafnt var skipt milii kynja
og jafnt milli höfuðborgarsvæðisins
og landsbyggðarinnar. Könnunin
var gerð inn helgina.
Af öllu úrtakinu sögðust aðeins 9,2
- þrír fjórðu vilja útboð 1 staðinn
prósent vera fylgjandi einkarétti ís-
lenzkra aðalverktaka á vamarliðs-
framkvæmdum. 72,5 prósent sögðust
andvíg þessum einarétti. Óákveðnir
vom 17 prósent og 1,3 prósent vUdu
ekki svara spurningunni.
Þetta þýðir að af þeim sem taka
afstöðu era 11,2 prósent fylgjandi
einkarétti aðalverktaka og 88,8 pró-
sent andvíg.
Þegar spurt var hvað menn vUdu,
að kæmi í staðinn sögðust 17,4 pró-
sent vUja almenningshlutafélag. Að-
eins 6,8 prósent vUja ríkisrekstur í
staðinn fyrir einkarétt íslenzkra að-
alverktaka. Langflestir, 75,8 prósent,
segjast vUja útboð framkvæmda í
staðinn fyrir einkarétt aðalverktaka
á vamariiðsframkvæmdum.
-HH
Nærri 90 af hundraði af þeim sem taka afstöðu vilja afnema einkarétt ís-
lenzkra aðalverktaka á varnarliðsframkvæmdum. DV-mynd Ægir Már
Skoðanakönnun DV
Afstaða til einkaréttar
ísi. aðalverktaka
Hvað vilja menn, að
komi í staðinn?
Ríkisrekstur
Almennings-
6,8 hlutafélag
Niðurstöður skoðanakönnunar-
innar urðu þessar
Fylgjandi einkarétti aðalverktaka 9,2%
Andvígir 72,5%
Óákveðnir 17,0%
Vilja ekki svara 1,3%
Ef aöeins eru teknir þeír sem afstöðu tóku verða
niðurstöðurnar þessar:
Fylgjandi einkarétti aðalverktaka 11,2%
Andvígir 88,8%
Hvað vilja menn að komi í staðinn?
Almenníngshlutafélag 17,4%
Rlkisrekstur 6,8%
Dtboðframkvæmda 75,8%
í dag mælir Dagfari
Skilum hermangsgróðanum
Dagfari hefur að undanfomu fjall-
að nokkuð um hermangið hjá ís-
lenskum aðalverktökum, enda frá
mörgu aö segja og atburöarásin
hröð í þeim mikla harmleik. Dagf-
ari getur hins vegar viðurkennt aö
allt sitt vit hefur hann haft úr
Morgunblaðinu sem hefur haft al-
gjöra forystu í ítarlegri úttekt og
skilgreiningu á inntaki og eðli her-
mangsins. Morgunblaðið hefur
ekki legið á skoðunum sínum um
forstöðumenn, eigendur og erfingja
þessa mikla máls og verður að
virða Mcrgunblaöinu það til vor-
kunnar, enda hefur blaðinu aldrei
verið ljóst hvers eðhs hermangið
hefur veriö og satt að segja aldrei
gert sér grein fyrir þeim mikla
gróða sem þar hefur myndast.
í kjölfarið á öllum þeim skrifum
hefur almenningsálitið sveiflast til
og frá eins og Dagfari hefur rakið.
Fyrst var gróðinn tekinn fyrir, svo
eigendumir, síðan erfingjarnir og
ekkjumar, þessu næst skattfrelsið,
forstjórinn og einokunin og þessi
skrif hafa tekið miö af upplýsing-
unum og tilfmningunum sem hafa
bærst í brjósti þjóðarinnar. Stund-
um hefur þjóöin fyllst öfund, svo
hneykslan og nú síöast varpaði hún
öndinni feginsamlega þegar í ljós
kom að fjármálaráðherra ætlar að
fara í mál út af skattfrelsinu og
allt bendir nú-til þess að gróöinn
verði skattlagður og það er ekki
fýsilegt fyrir fátækar ekkjur sem
hafa þurft að taka nauðugar við
arðgreiðslum og gróðanum að
lenda í málaferlum viö sjálfa ríkis-
stjórnina.
Nú er þaö nýjast í þessum harm-
leik aö Morgunblaðiö hefur skrifaö
enn eitt Reykjavíkurbréfið og er
nú með alveg splunkunýja kenn-
ingu um gróðann af hermanginu.
Hún er sú aö íslendingar hafi aldr-
ei átt rétt á því að græða á her-
manginu og þetta sé illa fenginn
gróði sem útlendingar hafa þurft
að greiða og aumingja Nató og
Bandaríkjamenn hafa verið rúnir
inn að skinninu vegna græðginnar
í íslendingum. Morgunblaðið
krefst þess aö hermangið sé rann-
sakað frá upphafi og beðist afsök-
unar á öllum þessum gróða, enda
fuilyrðir Morgunblaöið að útlend-
ingar fylgist grannt með skrifum
blaðsins og haíi nú fengið sannanir
fyrir að Íslendingar hafi haft rangt
við. Þeir hafa grætt á hermanginu.
Þetta er ljótt og óheiðarlegt, segir
Morgunblaðið, og krefst þess að
íslendingar skih gróðanum aftur
út til Nató og veslings útlending-
anna sem hafa verið féflettir.
Alla vega er Morgunblaðið þeirr-
ar skoðunar að hér eftir eigi íslend-
ingar engan rétt á því að græða á
hermanginu og það er krafa blaðs-
ins og annarra heiðarlegra íslend-
inga, sem ekki nutu góðs af þessum
gróða að birtar séu upplýsingar um
þá vitneskju í Pentagon og Bmssel
að íslendingar hafi okraö á verk-
takastarfsemi sinni, svo sannað
verði hverskonar illþýði það er sem
hefur stjómað íslenskum aðal-
verktökum.
Ef þetta gengur eftir er ekki nóg
með að búiö sé að rýra mannorð
þess fólks sem hefur í sakleysi sínu
erft hlut í Sameinuöum verktökum
og á sér einskis ills von, heldur
hefur ríkisvaldið ákveðið að höfða
mál á hendur þessu fólki og skatt-
leggja hverja krónu sem það hefur
grætt. Og nú síðast á sem sagt að
heimta að þetta saklausa fólk skili
aftur gróðanum fjörtíu ár aftur í
tímann og biðjist opinberlega af-
sökunar á því að hafa grætt meira
en góðu hófi gegnir.
Morgunblaðið bendir á að varn-
arliðið hafi komið hingað til að
verja landið en ekki til að féfletta
þaö, og loksins nú þegar kalda
stríðinu er lokið og Sovétríkin eru
ekki lengur til, uppgötva heiöarleg-
ir menn á íslandi að íslenskir aðal-
verktakar hafi stundað rakkett í
kringum þetta vamarlið og leyft
sér að græða á vem þess. Þetta
kemur Morgunblaðinu og ööru
góðum og heiðarlegum landsmönn-
um svo rosalega í opna skjöldu að
það er lágmarkskrafa að gróðanum
sé skilað til baka. Annars hafi ís-
lendingar allir verra af.
Af öllu þessu má ljóst vera að
gróðinn af hermanginu er að snú-
ast upp í andhverfu sína og nú er
ekki annað eftir en að hefja undir-
skriftaherferð í anda Varins lands
og þjóðin þvoi hendur sínar af
þessu hneyksli. Þaö stóð aldrei til
að græða á hermanginu og það stóð
aldrei til að féfletta vamarliðið.
Morgunblaöið heíði aldrei stutt
vem varnarliðsins eða þátttöku
okkar í Nató, ef það hefði haft
minnsta grun um þetta framferði
íslenskra gróðapunga.
Dagfari