Dagblaðið Vísir - DV - 27.07.1992, Blaðsíða 4

4
MÁNUDAGUR 27. JÚLÍ 1992.
Slæmt ástand hjá sauðflárbændum:
Líkist einna helst
mæðiveikiárunum
- segir Hákon Sigurgrímsson, framkvæmdastj óri Stéttarsambandsins
„Ég held aö áfallið, sem sauöfjár-
bændur eru að veröa fyrir, sé ekki
ósvipað mæöiveikiárunum á milli
1934 og 1950,“ sagöi Hákon Sigur-
grímsson, framkvæmdasijóri Stétt-
arsambands bænda. Búist er viö 20%
flötum niöurskurði á framleiöslu-
rétti sauðfjárbænda í haust. Ljóst er
aö slæmt efnahags- og atvinnuástand
1 landinu gerir það að verkum aö
margir sauðfjárbændur hafa ekki aö
öðru aö hveifa. Til að gera ástandið
enn verra hefur sala á dilkakjöti
dregist saman miðaö við fyrra ár.
En hvað er til ráða? Hákon sagöi
að til væru nokkrar leiöir til að milda
áfalliö. Hann sagði til dæmis að frá
ársbyijun 1991 hefðu bændur greitt
tryggingargjald og þar með gjald til
Atvinnuleysisbótasjóðs. „Því var
heitiö í þingræðum í desember 1990
af mönnum úr öllum flokkum að
þessum skyldum fylgdu réttindi. Við
höfum ekki fengið áheym viö því enn
að réttur bænda til atvinnuleysisbóta
yrði skilgreindur. Það er því réttmæt
krafa nú að þetta mál verði tekiö
upp.“
Hákon sagöi einnig að á sínum tíma
hefði verið gerður samningur við
Sauöfj árveikivamir um niðurskurð.
í samningum var ákvæði um að þeir
mættu leigja réttinn í tvö ár en að
sögn Hákonar hefur ekki verið staðiö
við umrætt ákvæði. „Rök hins opin-
bera í þessu máli em ekkert annað
en hártogun," sagði Hákon. „En það
er fleira sem við viljum gera svo
ástandið verði ekki eins slæmt og lít-
ur út fyrir að það verði aö óbreyttu.
Hákon Sigurgrímsson, fram-
kvæmdastjóri Stéttarsambandsins.
Ég nefni einnig aö gert er ráð fyrir
að leggja tvo milljarða á næstu sex
árum í landgræðslu og skógrækt.
Þannig áttu bændur að geta dregið
úr framleiðslu eða hætt og farið í
störf tengd þessum málaflokki. Við
vfljum fá fyrsta skammt af þessum
flármunum á næsta ári. Mér skilst
að í flárlagagerð sé ekki reiknað með
því. Þetta er óskfljanlegt með tilliti
til umræðunnar um gróðurvemd.
Ég tel til dæmis að hægt sé að leysa
vandann við Mývatn með þvi aö
bændur fái þar tímabundið störf við
að græða upp land sem bændur
fengju síðar aö nota. Ég trúi því að
almenningur sé mjög sáttur viö að
nota opinbert fé á þennan hátt.“
Á næstu árum fær Byggðastofnun
400 milljónir til að efla atvinnu á
sauðfjársvæðum. Hákon sagði mjög
mikilvægt aö það verk færi í gang
sem fyrst. „Viö eigum til dæmis að
efla úrvinnslu sauðfjárafurða heima
á svæðunum. Nú er farið með kjötið
í stórar vinnslur en úrvinnsla í
smáum stíl gæti hentað viða og bætt
atvinnuástandið. Þetta gæti lika leitt
til aukinnar vömþróunar sem koma
myndi í veg fyrir frekari sölusam-
drátt,“ sagöi Hákon Sigurgrímsson.
„En það er svo ótal margt sem hægt
er að gera en ég vil aö lokum nefna
leiðbeiningarþjónustuna. Hún verö-
ur að halda sambærilegu fjármagni
og veriö hefur. Starf þessarar þjón-
ustu getur skipt sköpum mjög víða.“
-ask
Breska læknablaðið British Medical Joumal:
Sjö dauðsföll urðu
vegna neyslu á alsælu
- landlæknir varar aLmenning alvarlega við efninu
Breska læknablaðið British Medic-
al Joumal greinir í síðasta tölublaði
frá sjö dauösfollum sem rakin vom
til notkunar flkniefnisins alsælu eöa
Ecstasy. Þar kemur jafnframt fram
að í öðrum tilfellum hafi verið hægt
að rekja alvarlegar aukaverkanir til
neyslu þess, svo sem alvarleg hita-
og krampaköst, aðsóknarkennd (par-
anoia) og langvinnar geðrænar truf-
lanir, þunglyndi og sjálsvíg.
í upplýsingum frá landlækni kem-
ur fram að einstaklingar þurfi litla
skammta í fyrstu til að komast í vímu
en þá aukist þolið fljótlega. Þannig
þurfi á næstu vikum að allt að tífalda
skammtinn til aö komast í vímu aft-
ur. í tilkynningu frá landlækni er
almenningur alvarlega varaður viö
þessu vímuefni - sérstaklega með
hliðsjón af því að þetta fíkniefni hef-
ur verið boðið á markaði með þeim
orðum aö það sé hættulaust.
Alsæla er amfetamíntegimd sem
upphaflega var skráð sem lyf árið
1914. Lyfiö var gefið fólki til aö draga
úr matarlyst, þar á meðal hermönn-
um í fyrri heimsstyijöldinni. Lyfiö
hefur nú verið tekið út af skrám í
flestum vestrænum löndum vegna
notkunar þess sem vímugjafa og
jafnframt vegna allra þeirra auka-
verkana og dauðsfalla sem neysla
þess hefur haft í för með sér.
-ÓTT
Fjöldi tók þátt í Borgarhlaupi Nike sem fram fór á laugardag. Hlaupið var
hugsað sem nokkurs konar upphitun fyrir Reykjavfkurmaraþon. Hlaupið var
frá Laugavegi að Borgarkringlunni.
DV-mynd GVA
Lögreglan á Selfossi haföi nóg
aö gera um helgina því alls voru
24 teknir fyrir of hraðan akstur.
Sá sem keyrði hraöast var á 128
kmhraöa. -ÍS
kölluð að Hótel Esju laust fyrir
klukkan hálftiu á föstudags-
kvöldið en þá var laus eldur í
herbergi á annarri hæð hússins.
Fuflvíst er taliö að þama hafi
verið um ikveikju aö ræða eftir
innbrot en málið er f rannsókn.
Sökudólgarnir hafa ekki fundist.
í dag mælir Dagfari
Þorsteinn eða þorskurinn
Nú dregur óðum aö því að ríki-
stjómin taki lokaákvörðun sína
um þorskkvótann. Þorsteinn Páls-
son sjávarútvegsráöherra mun
leggja það fyrir rikisstjómarfund á
morgun hvað hann vill gera í mál-
inu og þá mun koma í ljós hvor lif-
ir þessa krísu af, hann eða þorskur-
inn.
Málið snýst nefnilega um þaö
hvort Þorsteinn á að ráða eða Dav-
íö, um þaö hvort þorskurinn verði
skorinn eða Þorsteinn. Þorsteinn
vill skera þorskinn niöur en Davíð
er ekki niöurskuröarmaður nema
bara pínulítið og þá mest að þvi
leyti að hann vill losna við Þorstein
úr ríkisstjóminni því hann er til
trafala, með sjálfstæðar skoðanir
sem koma sér illa fyrir Davíð.
Þorskadeilan er síöasta dæmið
um það.
Sagt er að þessi deila sé stál í stál.
Ef Þorsteinn fái ekki vflja sínum
framgengt muni hann segja af sér.
Ef hann þverskallast viö og heldur
tillögum sínum til streitu mun Dav-
íð sparka Þorsteini. Ef Þorsteinn
bakkar og hlífir þorskinum viö nið-
urskurðinum, eins og Davíð og hin-
ir ráðherramir vflja, er þorskurinn
búinn að vera. Þetta snýst sem sagt
um það hvor haldi lífi, þorskurinn
eða Þorsteinn.
Ljóst er aö Davíð heldur meira
upp á þorskinn en Þorstein. Davíð
vill ekki fara að tillögum fiskifræð-
inga og heldur ekki að tillögum
Þorsteins sem vill fara að tillögum
fiskifræðinga og þar stendur hníf-
urinn í kúnni. Davíð er sama þótt
Þorsteinn fari meðan þorskurinn
blífur. En Davíð er sniðugur og
veit sem er að þótt Þorsteinn fari
en ekki þorskurinn mun þorskur-
inn fara líka innan tíðar því að
áframhaldandi ofveiði mun ganga
af þorskinum dauðum. Þá fara þeir
á endanum báðir, þorskurinn og
Þorsteinn.
Farið hefur fé betra, hugsar Dav-
íð greinilega, enda er honum svo
mikið í mun að losa sig við Þor-
stein að honum er sama þótt þorsk-
urinn fari líka. í huga Davíðs er
þetta nefnilega ekki spuming um
hvom eigi að skera, Þorstein eða
þorskinn, heldur vill hann skera
Þorstein, hvað sem þaö kostar.
Jafnvel þótt það kosti þorsidnn.
Að þessu leyti em þeir á sama báti,
þorskurinn og Þorsteinn.
Þegar Þorsteinn Pálsson er að
hlífa þorskinum fómar hann sjálf-
um sér um leiö. En Þorsteini ér
meira annt inn þorskinn en sjálfan
sig og Þorsteinn vill þar aö auki
sýna fram á að þessi slagur stendur
fyrst og fremst um hann en ekki
þorskinn. Davíð vill í rauninni
skera Þorstein frekar en þorskinn
og þess vegna þykir Davíð'eiginlega
betra að Þorsteinn vilji skera þor-
skinn frekar en sjálfan sig því að
þá getur Davíð sagt aö hann sé að
hlífa þorskinum þegar hann er í
rauninni að skera Þorstein. Og svo
sker hann Þorstein ef Þorsteinn
vill skera þorskinn.
Þetta er snúið mál og erfitt að
skera ráðherra á borð við Þorstein
og satt að segja hefur Davíð lengi
beðið eftir því að skera Þorstein og
fær því ákjósanlegt tækifæri til
þess þegar menn em að rífast um
þorskinn þegar það er Þorsteinn
en ekki þorskurinn sem veriö er
að rífast um. Með því að hlífa
þorskinum við niðurskurði þykist
Davíð vera að hlífa þorskinum
meðan sannleikurinn er sá að
þorskurinn er ekki undir hnífnum
heldur Þorsteinn. Hertækni Daviðs
gengur út á þaö að hlífa þorskinum
til að skera Þorstein. Þjóðin þarf
að losna við Þorstein, segir Davíð,
án þess að segja það vegna þess aö
hann getur ekki sagt það upphátt
að Þorsteinn sé minna virði en
þorskur. Þess vegna lætur Davíö
sem honum sé sama um þorskinn
og vill veiða meira af þorski en
Þorsteinn til aö geta skorið Þor-
stein í staöinn fyrir þorskinn ef
Þorsteinn vill skera þorskinn.
Þetta skflja ekki allir, enda
stjórnmálamenn klókir. En í aug-
um Davíðs er ótækt að skera þor-
skinn. Það er betra að skera Þor-
stein. Kænskan liggur í því að láta
sem hann vilji hlífa þorskinum til
að þurfa ekki aö hlífa Þorsteini við
því að hlífa ekki þorskinum. Á rík-
isstjómarfundinum á morgun
verður hnífum bragðið á loft og
ljóst er aö annaðhvort verður
þorskurinn skorinn eða Þorsteinn.
Þar sem þjóðin lifir af þorski en
ekki Þorsteini verður eftirleikur-
inn nokkuð auðveldur hjá Davíð.
Sláturtíðin hefst snemma í ár.
Dagfari