Dagblaðið Vísir - DV - 14.01.1993, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 14. JANÚAR 1993.
15
Þingmanni skjátlast
í upphafi er rétt að fagna stefnu-
breytingu Árna R. Ámasonar al-
þingismanns í stjómarskrármál-
inu. í stað þess að halda fram að
engin ákvæði séu um þjóðarat-
kvæðagreiðslur nefnir hann þijú
tilvik sem öll em rétt. Ég vitnaði
einnig orðrétt í 1. mgr. 79 gr.,
hvemig færi um breytingar og við-
auka á stjómarskránni, en þá skal
rjúfa þing og efna til almennra
kosninga að nýju og síðan verðurá-
lyktunin að vera samþykkt óbreytt.
Með hhðsjón af því að lýðveldis-
stjómarskráin tók ekki gildi fyrr
en meirihluti allra landsmanna
hafði samþykkt hana er augljóst
að ákvæðið er sett til þess að þjóðin
hafi síðasta orðið um stjórnar-
skrárbreytinguna. Væri þjóðin
mótfalhn henni fengi tækifæri að
KjaUaiinn
Sigurður Helgason
viðskipta- og lögfræðingur
„I greinargerð með lýðveldisstjórnar-
skránni frá 1944 er tekið sérstaklega
fram að forseti eigi ekki að leita til ráð-
herra um synjun staðfestingar laga-
frumvarps... “
skipta um þingmenn enda gæti sú
kosning snúist fyrst og fremst um
það mál og afstöðu þingmanna í
þessu sambandi. Þjóðin vhdi ekki
framselja Alþingi þennan rétt og
þingmaðurinn var í báðum grein-
um á vihigötum í lagatúlkun sinni
á umræddu ákvæði.
Sannfæring þingmanna
Þá oftúlkar Ami enn 48. gr. um
að þingmenn séu einvörðungu
bundnir við sannfæringu sína.
Hann telur að ráðgefandi þjóðarat-
kvæðagreiðsla brjóti gegn þessu
ákvæði og fái því ekki staðist. Þetta
er ekki rétt en hér er einmitt leið
til þess að fá fram vilja þjóðarinn-
ar. Norðmenn með grundvaharlög
byggð á sama gmnni og okkar
höfðu einmitt ráðgefandi þjóðarat-
kvæðagreiðslu árið 1976 um inn-
göngu í EB og þegar í ljós kom að
meirihluti var á móti þá var það
endanleg niðurstaða þrátt fyrir það
að meirihluti þingmanna væri því
meðmæltur. Sama fyrirkomulag
verðim viðhaft þar í ár.
Árni segir einnig með svipuðum
rökum að hann dragi í efa mál-
skotsrétt forseta íslands, sbr. 26.
gr., th þjóðarinnar. í greinargerð
með lýðveldisstjómarskránni frá
1944 er tekið sérstaklega fram að
forseti eigi ekki að leita th ráðherra
um synjun staðfestingar lagafrum-

Greinarhöfundur segir það oftúlkun að þingmenn séu einvörðungu
bundnir við sannfæringu sína.
varps en það er gagnstætt öðram
tilvikum. Fullyrðing um að þing-
ræðisreglan hafi breytt túlkun á
þessu ákvæði er ekki rétt. Þegar
við stofnun æðstu umboðsstjórn-
unar íslands 3. okt. 1903 hafði sú
regla þá þegar ght í rösk 40 ár.
Lýðræðislegar leikreglur
Ég fagna þessum málefnalegu
skoðanaskiptum okkar um lýðræði
enda þótt ágreiningur sé enn um
mörg mikhvæg atriði. Af minni
hálfu er þessari ritdeilu lokið. En
ég lýsi mig fúsan að ræða þessi mál
á fundi þar sem almenningi yrði
gefinn kostur á að lífga upp á um-
ræður með fyrirspurnum og þátt-
töku.
Það hefur verið einn mesti styrk-
ur Sjálfstæðisflokksins að þar hafa
verið í heiðri hafðar lýðræðislegar
leikreglur og reynt að fá fram mis-
munandi sjónarmið á ýmsum svið-
um. Á þessu hefur því miður orðið
misbrestur að undanfórnu sem er
of langt mál að ræða frekar.
Sigurður Helgason
Hugsað upphátt
um áramðt
Það fer vart hjá því að hrollur
og kvíði fari um huga margra nú
við áramót. Svo margar blikur eru
á lofti í þjóðlífinu, svo margir óræð-
ir þættir óvissunnar hggja í loftinu
og það sem verst er svo undra-
þröngt er fyrir dyram allt of
margra.
Rétt er þó að glöggva sig á því að
fjarri fer því að við búum almennt
við einhverja eymd, síður en svo,
ekki heldur að okkar dýra velferð
sé dæmd úr leik, dýra 1 tvíþættri
merkingu þess orðs.
Gífurleg yfirbygging
Við þessi áramót hygg ég að vald-
höfum sé ærið hoht að huga vand-
lega að ástandinu þar sem það er
lakast, þar sem í raun þrengir að,
m.a. fyrir þeirra eigið thstilh,
þeirra eigin aðgerðir.
Þjóðarsáttin hefur sýnt að til
næsta hths lagði launafólk svo og
bótaþegar á sig byrðar th að létta
atvinnulífinu róðurinn - margum-
beðinn stöðugleiki megnaði ekki
að koma atvinnulífi okkar á þann
rétta kjöl sem fórnendur höfðu
ætlast til og af þeim raunar verið
krafist.
En auövitað vonum við að Eyjólf-
ur hressist því ekki mun af veita -
íslensku launafólki helst og fyrst.
Aðeins það eitt sagt, sem glöggur
maður og víðfóruh gaukaði að mér
KjaUarinn
Heigi Seljan
félagsmálafulltrúi ÖBÍ
á dögunum, að hin gífurlega yfir-
bygging í atvinnurekstri hér, ekki
síst í fjölskyldufyrirtækjunum,
væri oft risavaxin og ofraun ahtof
mörgum. - Almenna launafólkið
væri ekki orsök slæmrar afkomu,
öðra nær.
En nú var sannarlega létt byrð-
um af atvinnulífinu og á tímabih
hélt ég að nú ætti að velta byrðun-
um í auknum mæh yfir á þá sem
betur þola og þeir eru margir, m.a.
með skatti á fjármagnstekjur og
hátekjuskatti (þ.e. alvöruskatti en
ekki því háðsmerki sem samþykkt
var).
En aht rann það út í Viðeyjar-
sandinn og þeir sem hæst höfðu
haft áður um að aflétta bæri skött-
um af almennum launatekjum sáu
nú þá leið eina færa að þyngja þar
verulega, færa skatttökuna enn
neðar í tekjustigann.
Vissir váboðar
Ég verð þess t.d. glögglega var
þjá ýmsum öryrkjum, sem áður
hafa sloppiö við aha skatttöku,
enda ekki af svo miklu að taka, að
þeir benda mér nú í skelfingu á
skatttöku sem verulega munar um
hjá þeim og rýrir þeirra hag. í þann
knérann mátti þó allra síst höggva
og það hélt ég að öhum hefði átt
að vera augljóst.
Þetta fólk er ekki trúað á það að
þetta fé fari th að skapa fleiri at-
vinnutækifæri þótt einmitt sé því
ljóst að þar er þörfin mest í dag.
Öryrkjum er nefnhega augljós sú
staðreynd að þeim er öðram hætt-
ara varðandi vinnu ef atvinnuleysi
verður viðvarandi. Margir öryrkj-
ar vinna eftir megni, bæði sér til
búbótar og sálubótar. - Þar eru
vissir váboðar.
En hér skal ekki frekar út í farið
þó fuht sé af uggvænlegum aðgerð-
um öðram. Unga fólkið, sem hefur
affahahúsbréfin á bakinu, mun t.d.
heldur betur finna fyrir lækkun
vaxtabóta, já og bamabóta nú. Ein-
hvern veginn hefur ekki í öhum
þessum þrengingum (og þær eru
th staðar) fundist annað fólk til að
létta undir með atvinnulífinu en
það sem áður hafði lagt á sig
ómældar byrðar þjóðarsáttar í
sama thgangi.
Ég held að valdhafar verði að
hugsa sinn gang eða er þetta máski
Viðeyjarandrið í sinni einu sönnu
mynd? - Þá mega margir fara að
biðja guð að hjálpa sér.
Helgi Seljan
„Þetta fólk er ekki trúað á það að þetta
fé fari til að skapa fleiri atvinnutæki-
færi þótt einmitt sé því ljóst að þar er
þörfin mest í dag.“
umi'æður
hafa farið
fram á und-
anföram
árum um
notkun
negldra njól-
baröa. Hjól-
barðar eru
SLÍuSiw Um,erðarráðs-
reiðar og séu þeir í góðu lagi
gengur ökumanni betur en ella
að hafa fulla stjórn á henni.
Ég tel neglda hjólbarða vera
lífsnauðsnlega að vetrarlagi.
Ástæöan er sú að þeir leiöa til
aukins umferðaröryggis í hálku
og líkur á slysum minnka. Samt
verða ökumenn að hafa í huga
að ofmeta ekki kosti þeirra unchr
neinum kringumstæðum. Það
þarf alltaf að stilla hraða í hóf
þegar ekiö er í hálku, jafiivel þótt
hjólbarðarnir undir bílnum séu
negldir.
í könnunum hefur komið fram
að notkun negldra þjólbarða hafi
þau áhrif að færri slasast í um-
ferðinni. Á lhnn bóghin skemma
þeir malbik og valda þamhg tjóih.
Þurfi menn að velja mhli þess aö
greiða fyrir viðgei'ðir á malbiki
eða slys og tjón, sem þeim_ teng-
ist, þá er mitt val ljóst. Ég vel
neglda hjólbarða og færri slys.
Það er nefnilega ahtaf hægt að
bæta tjóihð sem verður á malbik-
inu.“
óþarf i í
Sigurður Skarphéð-
insson gatnamála-
„Ég leggst
gegn notkun
nagladekkja.
Það er fyrst
og fremst i|
vegna þess að '
þau valda
okkur geysi-
legu sliti á
malbikinu.
Viðhald á
maibiki kost- 8,1°n'
ar okkur yfir 200 mihjónir á ári.
Við teljum að unualsverðan Ihuta
af þeim kostnaði megi rekja til
notkunar nagladekkja. Það eru
hins vegar til aðstæður þar sem
nagladekk eru það besta sem völ
er á og við erum ekkert aö amast
við þvi að hluti ökumanna noti
nagladekk, tilaö mynda þeir sem
aka mikið á nætumar og þeir sem
aka reglubundið og mikið utan-
bæjar. En það er min skoöun að
meginþorri íbúa borgarinnar hafi
akkúrat ekkert við nagladekk að
Það er gert hehmikið til þess
aö hálkuveija götur borgarinnar.
Við rekum vaktir sem byrjamhli
klukkan 3 og 4 á nætumar. í flest-
um tilfellum er þannig búið aö
gera allar aðalsamgönguæðar
borgarinnar hálku- og snjólausar
þegar hiim venjulegi borgari fer
á fætur. í öðru lagi hefur orðið
mikh þróun í framleiðslu vertr-
ardekkja þannig að nú oröið er
uð dekk sem við flestar aðstæður
eru jafn góð nagladekkjum. Það
er því óþarfi fyrir allflesta íbúa
borgarinnar að aka um á nagla-
dekkjum." -hlh