Dagblaðið Vísir - DV - 09.04.1994, Blaðsíða 20

20
LAUGARDAGUR 9. APRÍL 1994
Kvikmyndir
DV
Dagur í lífi
blaðamanns
Blaðamennska hefur alltaf verið vin-
sæll og heillandi efniviður fyrir kvik-
myndagerðarmenn. Spennan og
ringulreiðin, sem oft fylgir starfi
blaðamannsins, virðist höfða til
áhorfenda. Þaö má með nokkrum
sanni segja að rithöfundarnir Ben
Hecht og Charles MacArthur hafi
gert líf blaðamannsins ódauðlegt
með leikriti sínu The Front Page sem
var frumsýnt á Broadway árið 1928.
Tveimur árum síðar gerði Lewis
Milestone kvikmynd eftir leikritinu
þar sem O’Brian lék blaðamann sem
hélt hlífiskildi yfir morðinga sem var
á flótta, í óþökk ritstjórans. Síðan
hafa aö minnsta kosti tvær aðrar
útgáfur verið geröar eftir þessu leik-
riti. Howard Hawks gerði árið 1940 út-
gáfu sem hann nefndi His Girl Friday
og árið 1974 léku þeir félagar Jack
Lemmon og Walter Matthau blaða-
manninn og ritstjórann undir ógleym-
cuilegri leikstjórn Billy Wilders.
Breyttir timar
Flestar myndir, sem fjalla um
blaðamennsku, sækja eitthvað til
leikrits þeirra félaga Hecht og Mac-
Arthurs. Umgjörðin hefur breyst en
kjarninn er ennþá hinn sami í blaða-
mennskunni. Við sjáum ekki lengur
Umsjón
Baldur Hjaltason
blaöamanninn í krumpuðu jakkafót-
unum með skakkan hattinn, illa hert
bindi og blað og blýant í hendinni. í
myndinni Ali the President’s Men
voru t.d. rannsóknarblaðamennimir
snyrtilega klæddir, sátu við símann
og slógu allar fréttirnar inn á tölvu.
En spennan er sú sama, kapphlaup
við tímann um hver sé fyrstúr með
fréttina og svo efmn að rétt sé fariö
með alla málavöxtu. Klæðnaður,
tölvur og annar aðbúnaður bfeytir
htlu um eðli blaöamennsku, eilns og
sést í nýjustu mynd Rons Howards
sem fjallar um einn sólarhring í lífi
ritstjóra við stórblað í New York.
Rauðhærður og
freknóttur
Það er athyglisvert aö Ron Howard
skuli hafa ákveðið að gera mynd um
blaðamennsku. Það hefur mikið vatn
runnið til sjávar síðan Howard lék í
unglingamyndum á borð við Americ-
an Graffiti (1974) og The Spikis Gang
(1975). Hann lék einnig í mörgum
sjónvarpsþáttaröðum eins og The
Andy Griffith Show (1960-1968) og
Happy Days (1974-1979) eða þangað
til hann gerðist leikstjóri með frum-
raun sinni The Grand Theft Auto.
Síðan þá hefur Howard þroskast mikið
sem leikstjóri og á aö baki margar stór-
myndir eins og Splash, Cocoon, Wihow,
Parenthood, Backdraft og svo Far and
Away. Það er enn of snemmt að spá
um í hvaöa flokki nýja myndin hans,
The Paper, lendir.
Valdabarátta
Myndin snýst um starfsmenn og
starfsemi blaðsins New York Sun.
Michael Keaton leikur Henry nokk-
um Hackett sem sér um skrif blaös-
ins í Manhattan. Hann er í vöm á
öllum vígstöðvum. Konan, sem er
ólétt, vill að hann eyði meira tíma
heima við og ýtir á hann að taka að
sér vinnu hjá hinu snobbaða blaði
Það er Michael Keaton sem fer með aðalhlutverkið.
Hér er Robert Duvall ásamt fyrrver-
andi ritstjóra.
Sentinel þótt það þýði launalækkun.
Heckett er að vinna aö frétt um tvo
bandaríska unglinga sem hafa verið
handteknir fyrir morð sem virðist
tengjast kynþáttahatri og fordómum.
Hann er aö sannreyna heimildir sín-
ar og vill að fréttin fari á forsíðu
þegar hann er búinn að kynna sér
öll sjónarhorn. Hann á í deilum við
aðstoðarritstjórann, Ahcia Clark
(Glenn Close), sem vill birta fréttina
strax, blaðið hafi ekki efni á því að
bíða með fréttir. Ef fréttin er röng
er alltaf hægt að leiðrétta hana í
næsta blaði. Ritstjóri blaðsins,
Bernie White (Robert Duvall), er of
upptekinn af sínum eigin vandamálum
til að taka á deilu þeirra. Hann hefur
nýlega greinst með stækkaðan blöðm-
hálskirtil og verður að fara í aðgerð.
Þetta setur Heckett í mjög svo óþægi-
lega stöðu því hann verður aö hafa
fréttina sína tilbúna til birtingar i
næstu morgunútgáfu blaðsins.
Vel unnin umgjörð
Það hefur verið mikið lagt í aö gera
umhverfi myndarinnar sem trúverð-
ugast. Ron Howard dvaldist ásamt
aðstoðarliöi sínu um tíma á ritstjóm-
arskrifstofum New York Post og Da-
ily News þar sem þau fylgdust með
hvemig frétt verður til og er komið
til skila til lesenda. Handritahöfund-
amir David og Stephen Koepp hafa
lagt sig í líma við að hafa öll smáatr-
iðin í lagi. Þótt það komi ekki beint
fram er talið að blöðin The Sun og
svo Sentinel eigi sér fyrirmyndir í
raunveraleikanum eða New York
Post og svo Times. Til að gefa mynd-
inni meiri raunveruleikablæ kemur
fjöldi fjölmiðlafólks fram í aukahlut-
verkum. Þar má nefna sjálfan fyrr-
verandi ritstjóra New York Post, Pete
Hammill, sem tekur þátt í atriöi sem
gerist á bar þar sem blaöamenn venja
komur sínar, Stephen Koepp, sem er
einn af ritstjórum Time tímaritins,
og Jeannie Wilhams sem ritár slúð-
urdálkinn fyrir Usa Today.
Fjölhæfur leikari
Spennan í myndinni byggist á bar-
áttu þeirra Michaels Keatons og
Glenn Close um hvernig eigi að
standa að fréttinni um unglingana
sem eru grunaðir um morð. Þetta er
frekar óvenjulegt hlutverk fyrir
Close sem hingað th hefur leikiö
meira af móðurhlutverkum en sem
gallharður ritstjóri sem vegur allt
út frá peningum og völdum. Hún
ætlar sér langt og dregur enga dul á
það. Glenn Close fer léttilega með að
túlka ritstjórann á trúverðugan
máta. Michael Keaton sýnir í þessari
mynd hve fjölhæfur leikari hann er.
Hann verður að bregöast við ótelj-
andi nýjum aðstæðum í starfinu sem
blaöamaður sem krefst mikils af
Keaton sem leikara.
Sorgir og sigrar
Þeir sem hafa séö The Paper telja
að Ron Howard hafi tekist að gera
bæði spennandi og skemmtilega
mynd. Þó hafa gagnrýnisraddir
heyrst þess efnis að myndin lýsi ekki
nógu vel sorgum og sigrum þeirra
sem starfa að blaðamennsku. Lífið
sé ekki aht dans á rósum og rekstur
blaðanna í New York hefur gengið
iha hjá flestum. Margir hafa misst
vinnuna, bæði vegna rekstrarörðug-
leika og vegna þess að sum blöðin
hafa skipt um eigendur sem vilja sína
menn í stjómunarstöður. Þaö er ekki
gott að segja hvort The Paper komi
aftur af stað skriðu af myndum sem
fjalla um blaðamennsku. Þaö fer eftir
því hvemig myndin gengur vestan-
hafs. En hvort sem menn þekkja th
blaðamennsku eða ekki, þá geta allir
haft gaman af baráttu þeirra Glenn
Close og Micheals Keatons í hlut-
verkum sínum í The Paper.
The New York Post:
Óður til
Hollywood
Árið 1984 vöktu nokkra athygli
ungir bræöur frá Texas, þeir Et-
hen og Jœl Coen, fyrir sína fyrstu
mynd sem bar heitið Blood
Simple. Myndin fjallaöi umeigin-
maim sem réð sér leigumorðingja
th að kála konu sinni og ást-
manni hennar. Myndin þótti
nokkuð framleg hvað varðaði yf-
irbragð og myndatöku og vakti
þvi víða eftirtekt. Þeir Coen
bræður hafa síðan gert nokkrar
mjmdir eins og Raising Arizona,
Miher’s Crossing og svo Barton
Fink sem þeir hlutu verölaun fyr-
ir á kvikmyndahátíðinni í Cann-
es, Þess er því alltaf beöið með
nokkurri eftirvæntingu þegar
þeir senda frá sér nýja mynd.
Saklaus sveitapiltur
Nýja mynd þeirra Coen bræðra
ber heitið The Hudsucker Proxy
og gerist 1958. Hún hefst á því að
ungur örvæntingarfullur maður
stendur uppi á skýjakljúf í Man-
hattán að kvöldlagi og er að velta
því fyrir sér að stökkva niður og
fremja þannig sjálfsmorð. Til að
útskýra ástæðuna tekur myndin
okkur nokkra mánuði aftur í tím-
ann, þegar Norman Barnes (Tim
Robbins) stígur út úr langferða-
bílnum frá Indiana, kominn til
New York th að finna sér vinnu.
Hann fær vinnu við að dreifa inn-
anhússpósti hjá hinu stóra iðn-
fyrirtæki Hudsucker Industries,
má segja í sama mund og stofn-
andi fyrirtækisins ákvað að
hoppa út um glugga á 44. hæð þar
sem stjórnarfundir fyrirtækisins
voru haldnir.
Einn af framkvæmdastjóram
fyrirtækisins, hinn slóttugi Sidn-
ey J. Mussberger (Paul New-
man), tekur Barnes upp á sina
arma og lætur fljótlega gera hann
að stjórnarformanni fyrirtækis-
ins, vegna mikiha stjómunar-
hæfileika Barnes að hans eigin
sögn. En það sem undir býr er
áætlun þess efnis að láta fjárfesta
missa traust á Hudsucker Ind-
ustries þannig aö hlutabréfm falli
og stjórnin geti keypt þau fyrir
lítiö og grætt þannig mikið fé.
Hvað er hetra en að hafa vanhæf-
an formann til að klúðra málun-
um? Þótt allt gangi vel i fyrstu
líður ekki á löngu áður en blöðin
komast i málið og fyrirsagnir á
borð viö „heiraskingi við stjórn-
völinn á Hudsucker" birtast. En
Barnes á ýmislegt í pokahorninu
og inn í þetta blandast ástarævin-
týri eins og alltaf í myndum sem
enda vel.
Það er dálítið erfitt að átta sig
á þessari mynd þeirra Coen
brasðra. Hún virðist ákveðinn
óður til gömlu Hollywoodmynd-
anna því hún ber þess merki að
þeir félagar hafa leitað töluvert
th gömlu meistaranna eins og
Frank Capra og Preston Sturge.
Það hefur einnig verið lögð mikil
áhersla á sviðsetninguna og nær
myndin tujög vel anda þessa tima
Það eru þelr Tlm Robblns og
Paul Newman sem eru I aðal-
hlutverkum.