Alþýðublaðið - 04.10.1967, Blaðsíða 8

I

Og svo kom síld í salt. Auð-
vitað var það aflakóngurinn
Eggert Gíslason, sem kom með
fyrstu saltsíldina hingað og á'
einum klukkutíma tók plássið
stakkaskiptum. Á planinu þar
sem saltað var safnaðist fólk
íi smáhópa, og sumir þreifuðu
niður í tunnurnar og struku
síldina og sögðu hún væri bara
furðugóð, aðrir lyftu henni
upp á maganum og sjá, mag-
inn hélt. Eggert skipstjóri stóð
á bryggjunni með augu á öll-
um fingrum og fylgdist með
lönduninni.
AÐ AUSTAN
Lokaspjall
um síldveiðar
og síldar-
virmu austur
á fjörðum
aðamótin, þegar allt verður
komið í fullan gang?
— Við framleiðum ísinn
sóálfir um borð, sagði Egg-
ert, — og við ísum þetta allt
á hillur og höfum stutt á milli
þeirra. Það er lífsspursmái að
koma með sem bezta vöru.
Eggert mátti ekki vera að
áð spjalla, því í nógu var að
enúast.
Áhuginn í síldarstúlkunum
var ósvikinn, og þær spöruðu
hrópin, enda margar hendur
á lofti til að sjá um að þær
vanhagaði ekki um neitt.
Jóhann Magnússon ljómaði
og einhver hafði orð á því, að
það sakaði ekkert þó sólin
skini ekki, því birtan, sem
stafaði frá Jóhanni væri meiri
en nóg.
Sigfinnur Karlsson var í
essinu sínu og eiginlega mað-
ur dagsins, enda forstjóri Sæ-
silfurs, sem fékk fyrstu salt-
síldina. Sigfinnur er eins og
allir vita landskunnur drift-
og dugnaðar-maður, svo jafn-
vel þeir, sem liggja í kirkju-
garðinum fara að brölta í gröf-
unum sínum, þegar hann er í
spltunarham.
Skólafólk var í greinilegum
meirihluta af þeim, sem störf-
uðu við söltunina, og sú ó-
þægilega spurning læddist að
manni: Hvernig fer eftir mán-
Eftir hádegi í gær kom svo
síld I frystingu í bæði frysti-
húsin enda ekki vanþörf á,
því hvaðanæva af landinu ber
ast neyðaróp um beitusíld.
Forstöðumaður annars frysti-
hússins sagði mér, að ekki
hefði linnt látum í allan gær-
dag og í morgun um beiðnir
frá verstöðvum að vestan og
sunnan um síld í beitu, og ég
held, að öll sú sild sem fryst
hafi verið í gær og dag hafi
verið seld, áður en hún fór í
tækin til frystingar.
Þeim hér fyrir austan finnst
það í meira lagi skrýtið, að
ekki skuli hafa verið fryst
nema sáralitið af öllum þeim
fjörutíu þúsund tonnum af
síld, sem veiddist fyrir Suður-
landinu á sl. sumri.
Mikill áhugi virðist nú vera
hjá síldarbátunum að taka með
sér ís á miðin, enda hefur sýnt
sig, að engin frágangssök er
að salta velísaða síld. Sá galli
fylgir bara gjöf Njarðar að ís-
framleiðsla.hér fyrir austan er
takmörkuð og fá því færri ís
en vilja. Svo er líka liitt, að
fæstir síldarbátarnir eru þann-
ig útbúnir, að hægt sé með
góðu móti að ísa síldina. — í
nokkrum bátum er útbúnaður
til að úða ísnum á síldina eða
öllu heldur blása honum og
einstaka bátar geta framleitt
ís um borð.
Það er raunasaga, að flest
skipin, sem flutt hafa verið til
landsins á síðustu árum eru
mjög einhliða og aðeins mið-
uð við það að flytja hráefni
fyrir sildarbræðslurnar en
minna hugsað fyrir hinu að
hafa þau þannig úr garði
gerð, að hægt væri að vinna
matvöru úr síldinni, eS langt
þyrfti að sækja. Eins og sést
og heyrzt hefur í fréttum hafa
Norðmenn gert velheppnaða til-
raun með flutning á síld af
fjarlægum miðum meðan ísl.
síldareinkasalþn pírir 'einum
tvö hundruð og fimmtíu þús-
undum í algjörlega misheppn-
að ævintýri. Við verðum að
horfast í augu við þá staðreynd
að saltsíldarmarkaðir okkar
eru í stórhættu og þar er ekki
neinu öðru um að kenna en
okkar eigin andvaraleysi og
skorti á fyrirhyggju.
Nú í mánaðarlokin eru raun-
veruleg vertíðarlok, og þurfa
síldarbátarnir að munztra upp
á nýtt. Eins og séð verður af
síðustu aflaskýrslu, þá eru þeir
æðimargir bátarnir, sem lítið
hafa fengið og því rýr hlut-
urinn hjá mörgum. Ég veit
það ekki nákvæmlega, en þó
held ég, að hluturinn sé eitt-
hvað um þrjátíu krónur úr
tonninu og því margir bátar
langt undir tryggingu. — Á
hinn bóginn hefur olíuaustur
verið mikill á sumrinu og mér
segir svo hugur, að margur út-
gerðarmaðurinn verði í vand-
ræðum með uppgjör um mán-
aðamótin.
Smáatvik hér á dögunum
minnti mig óþægilega á árin i
kringum fimmtíu, þegar síldar-
hallærið var sem mest. Ég var
á rakarastofu hér í plássinu og
með mér voru nokkrir sjó-
menn og lét einn þeirra þau
orð falla, að hann hefði kreist
tvöhundruðkall úr kallinum
eins og hann orðaði það.
Þá er og viðbúið, að pyngjan
verði Iétt hjá skólafólkinu, sem
eingöngu hefur sumarið upp á
að hlaupa.
Af þessari sildarvertíð geta
íslendingar dregið þann lær-
dóm, að í framtíðinni verðum
við að leggja allt kapþ á að
nýta síldaraflann betur og gera
úr honum meiri pening. Grút-
ardallar og gúanóverksmiðjur
tilheyra fortíðinni, og við get-
um ekki lengur verið þekktir
fyrir það, að allur okkar síld-
ariðnaður miðist við það ann-
ars vegar að framleiða skepnu-
fóður og hins yegar hálfunna
matvöru, sem svo aðrar þjóðir
fullvinna með stórum hagn-
aði. Vonandi taka nú sjómenn,
útgerðarmenn, síldai-kaupmenn
og peningaúthlutunarforstjór-
ar saman höndum um að breyta
þessu ráðslagi og gera það að
kappsmáli að nýta betur feng-
inn afla.
Þessum rabbþáttum héðan
að austan lýkur nú að sinni og
mér er það ekkert launungar-
mál, að það er dálítið skrýtið
að hafa vérið hér fyrir aust-
an síðan í júlí án þess hægt
sé að segja maður hafi hand-
fjatlað síld. En þrátt fyrir það
liefur sumarið verið að mörgu
leyti notalegt, því óneitanlega
fylgja síldarhasarnum ýmis
óþægindi og röskun á daglegu
lífi félksins, sem stendur fyr-
ir utan öll lætin. Margir gömlu
karlarnir hér í plássinu líta
síldina hálfgerðu hornauga og
þá dreymir enn þorskinn og
ýsuna, sem þeir áttu allt sitt
undir. í þeirra augum er síld-
in eins konar tízkufyrirbrigði,
sem gengur yfir eins og bítla-
hár og þeir lifa sannarlega í
þeirri von, að sá guli eigi eftir
að sýna sig hér fyrir utan og
verða aftur sú lífsbjörg, sem
hægt er að treysta á. Til að
mynda er hann Sigurður vinur
minn Norðfjörð ófáanlegur til
að spásséra með mér niðrá síld-
arplanið, þar sem verið er að
vinna við síldina frá í gær, en
aftur á móti spyr hann
mig, hvaða smábátur það sé,
sem liggi utan á ytri hafnar-
bryggjukantinum.
Máske rennur upp sá dagur,
Framhald á bls. 15.
Hér er smá pró
HVERS KONAR eiginkona
eruð þér? Drottnunargjörn eða
bljúglát, hjálpsöm eða erfið?
Athugið þessar spurningar,
svarið þeim hreinskilnislega og
lítið síðan í svörin. Kannski get-
ið þér meira að segja lært eitt-
hvað á rannsókninni?
1. Setjum svo, að maður yðar
spyrji yður ráða varðandi
eitthvert illleysanlegt vanda-
mál í sambandi við starf
hans.
a. Þér gefið honum ráð og ætl-
izt til, að hann fari eftir þeim.
b. Þér færizt undan og segið:
„Ég hef ekkert vit á þessu, elsk-
an mín, þú ræður áreiðanlega
bezt fram úr því sjálfur.”
c. Þér reiðizt og segið: „Nei,
góði, ég ætla rétt að biðja þig
að hlífa mér við þessu eilífa
umtali um vinnuna þína!”

d. Þér gefið honum engin ráð,
en reynið að fá hann til að tala
íram og aftur um málið við yð-
ur, þannig að „með” og „móti”
komi skýrt fram.
2. Þér sjáið af tilviljun á hár-
greiðslustofunni tímarits-
grein sem fjallar um störf lík
þeim, sem maðurinn yðar
stundar.
a. Þér rífið greinina strax úr
blaðinu til að láta liann lesa
hana.
b. Þér lesið hana með athygli
til að geta sagt honum frá inni-
haldinu.
c. Þér gerið ekkert í málinu og
segið við sjálfa y$ur, að maður
inn yðar viti þetta áreiðanlega
allt saman, og það sé allavega
betra, að hann gleymi starfinu
og vandamálum þess meðan
hann er heima hjá yður.
d. Þér skrifið hjá yður nai'n
og útgáfudag tímaritsins til að
geta keypt það þegar þér komið
úr j greiðslutjni, eða þér : f arið
fram á að mega kaupa það af
gc 4. flktóber 1967 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ