Dagur - 18.04.1984, Blaðsíða 4

4-DAGUR-18. apríl 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 130 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 18 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
GÍSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRlKUR ST. EIRÍKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Skattastefna
fjármálaráðherra
Þann 1. aprfl sl. ákvað Aíbert Guðmundsson,
fjármálaráðherra, að fefla niður tímabundið vöru-
gjald af gosdrykkjum og ávaxtasöfum og jafn-
framt voru tollar af ýmsum efnum til gosdrykkja-
gerðar lækkaðir eða felldir niður. Samhflða þessu
lagði ráðimeytið fyrir að hafin yrði innheimta á
söluskatti og vörugjaldi af tilteknum drykkjar-
vörum, sem blandaðar eru úr mjólk eða mjólkur-
afurðum og bragðefnum, s.s. kakómjólk, jóga og
mangósopa. Hefur ráðherra með þessu sett
mjólkurdrykki á bekk með flmonaði og gos-
drykkjum. Virðist með þessu reynt að bæta það
tekjutap sem varð við lækkun gjalda á öfl og gos-
drykkjum með gjaldtöku af mjólkurdrykkjum.
Það sem sumir héldu að ætti að vera aprflgabb
reyndist fúlasta alvara hjá ráðherranum.
Sjö þingmenn Framsóknarflokksins munu eftir
páska leggja fram frumvörp sem fjafla um
undanþágu á söluskatti og vörugjaldi á tiigreind-
um mjólkurvörum. Flutningsmenn geta ekki
sætt sig við að við skattlagningu séu mjólk og
mjólkurvörur lagðar að jöfnu við munaðarvörur
eins og öl og gosdrykki. Þeir vilja að gjaldfrelsið
nái til vara sem innihalda að lágmarki 3h hluta
mjólkur. Ótvírætt er að mjólk er sú matvara
sem hefur einna mest hollustugildi. Hún inni-
heldur ýmis næringarefni, sem eru ómissandi
fyrir börn og unglinga. Einkum af þessum
ástæðum hafa framleiðendur mjólkurvara
lagt verulega áherslu á að koma með nýjar
mjólkurvörur og mjólkurdrykki, sem svöruðu
kröfum um breytt mataræði og neysluvenjur
á íslenskum heimilum. Þá hafa þessar fram-
leiðsluvörur orðið uppistaðan í skólakosti
barna í skólum og á dagvistarstofnunum.
Með því að flytja gjaldtöku af gosdrykkjum
yfir á mjólkurdrykki er verið að létta skatta-
álögum af þeim sem neyta gosdrykkja, t.d. á
skemmtistöðum, yfir á það fólk sem hefur
börn sín í skólum og á dagheimilum. Sam-
kvæmt áætlun fjármálaráðuneytisins er talið
að skattlagning ríkissjóðs á kakómjólk einni
saman á heilu ári, miðað við núverandi
verðlag, gefi ríkissjóði um 30 milljónir króna í
tekjur. Hér er um verulegan skatt að ræða,
þó svo að hann verði tæplega nægjanlegur til
að bæta upp tekjutap það sem verður við
lækkun gjalda til ríkissjóðs af öli og gos-
drykkjum.
Með skattheimtu af því tagi sem fjármála-
ráðherra hefur nú beitt sér fyrir, er sú við-
leitni mjólkuriðnaðarins að leita nýrra leiða til
að nýta íslenskar mjólkurafurðir sem best og
bjóða fram nýjar vörur, drepin í dróma. Verð-
ur að telja að hér sé um mjög varhugaverða
stefnu að ræða.
Tveir ungir piltar úr Hrafnagilsskóla dvöldu hjá okkur í starfskynningu á dögunum, og lirugöu sér í
„hlaöamannaleik".
Piltarnir heita Jón Aðalsteinn Brynjólfsson 15 ára og Heiðar Ingi Svansson sem er árinu eldri. Þeir
ræddu við ráðskonu skólans, skólastjórann og einn kennara. Viðtöl þessi fylgja hér á síðunni.
„Félagslífio mætti
IIAMA — segir Sigurður Aðal-
VtJld Uclld geirsson skólastjóri
Hrafnagilsskóli er heimavistar-
skóli í Hrafnagilshreppi. Að
honum standa fjórir hreppar:
Hrafnagils-, Saurbæjar-, Ong-
ulsstaða- og Svalbarðsstrandar-
hreppur en einnig eru nemend-
ur úr Grímsey við skólann og
9. bekkingar úr Hrísey. Alls
eru nemendur 96. Starfsliðið
er 30 manns þar af 15 kennar-
ar.
Sigurður Aðalgeirsson skóla-
stjóri veitti fúslega svör við
nokkrum spurningum.
- Hvernig finnst þér félagslíf
vera í skólanum?
„Þaö mætti vera betra,“ svar-
aði hann. „Þó finnst mér að fé-
lagsstarfið mætti koma meira frá
nemendunum sjálfum."
Sigurður sagði að talsvert væri
um það á hverju ári að sótt væri
um skólavist fyrir krakka frá
þéttbýli en þeir hefðu bundið sig
við það að taka aðeins börn
þeirra foreldra sem hefðu flust í
bæinn. Einnig hefðu verið teknir
nokkrir nemendur frá félags-
málastofnunum. Sigurður sagði
einnig að ekki hefði komið til tals
að loka skólanum þó að mikið
hefði verið rætt um það í blöðum
að ekki væru borguð laun til bíl-
stjóra, starfsfólks í eldhúsi og
vegna aukavakta kennara.
„Ríkið á að greiða þessi laun
mánaðarlega og okkur finnst
slæmt að sveitarfélögin þurfi að
greiða þetta á undan ríkinu.“
Sigurður var spurður hvað
honum fyndist um reykingar
nemenda við skólann (en þær eru
stranglega bannaðar).
„Mér finnst að skólanum beri
skylda að halda reykingum frá
skólanum. Þetta hefur að vísu
sætt mikilli gagnrýni frá vissum
hópi nemenda."
- Er eitthvað sérstakt á döf-
inni í skólastarfinu það sem eftir
er af vetri?
„Við höfum hugsað okkur að
eftir páska látum við nemend-
urna vinna við skólann t.d. betr-
umbæta ýmsa hluti og leita álits
hjá nemendum um hvað megi
laga.“
Nýlega var haldinn fundur um
byggingu nýs íþróttahúss við
skólann. Við spurðumst fyrir um
hvað hefði komið fram á þessum
fundi.
„Það var ákveðið að stefnt yrði
að því að hefja fljótlega fram-
kvæmdir við grunn íþróttahússins
og koma upp botnplötu fyrir
kjallarann. í kjallara þessa húss
er einnig gert ráð fyrir verknáms-
aðstöðu," sagði hann.
Nú er mikið um það að fólk
flytji úr sveitinni í bæinn, hefur
þetta bitnað á fjölda nemenda
hér í skóla?
„Þetta hefur nokkuð staðið í
stað núna undanfarin ár þar til í
vetur þá fækkaði nemendum
heldur og næsta vetur fækkar
nemendum niður í rúmlega 80.“
Að lokum var Sigurður spurð-
ur að því hvort hann teldi að
nemendur í heimavistarskóla
væru betur undir lífið búnir held-
ur en nemendur í þéttbýlis-
skólum.
„Ég held að þessari spurningu
sé ákaflega vandsvarað en ég
held þó að heimavistarskóla-
formið henti sumum illa, en þeim
vel sem kunna að nýta sér það
form. Þó má bæta því við að
sumum finnst að nemendum sé of
mikið stjórnað í heimavist.“
„Umgengnin er
mjög misjöfn“
- segir Þuríður ráðskona
Þuríður ráðskona.
Ráðskonan við skólann er
Þuríður Schiöth, en hún hefur
starfað við skólann í 9 ár, þar
af 3 sent ráðskona. Hún var
spurð að því hvernig henni
fyndist aðstaðan í eldhúsi.
„Hún er nokkuð góð,“ sagði
Þuríður. Einnig sagði hún að
vinnan væri skemmtileg og
vinnutíminn hæfilega langur.
„Umgengnin,“ sagði hún „er
mjög misjöfn frá borði til borðs
en lítinn mun sé ég á henni ár frá
ári.“
Þuríður var spurð að því hvort
ekki væri erfitt að elda mat sem
allir vildu borða og hvort matur-
inn yrði aldrei fyrir gagnrýni hjá
nemendum.
„Vissulega verður maturinn
fyrir eðlilegri gagnrýni og er eng-
in furða þegar eldað er ofan í
rúmlega hundrað manns en það
er alltaf til einn og einn réttur
sem öllum þykir góður.“ Þuríður
var spurð að því hvernig henni
fyndist félagslífið vera í skólan-
um.
„Mér finnst það bara nokkuð
gott, nemendurnir hafa alltaf nóg
að gera ef þeir vilja.“
Að lokum var hún spurð að
því hvort hún teldi að heimavist-
arskóli væri betri fyrir nemendur
heldur en venjulegur skóli og
hvort henni fyndist að leyfa ætti
reykingar við skólann.
„Ég er á móti reykingum nem-
enda við skólann, mér finnst þeir
of ungir til að byrja á að reykja.
Mér finnst heimavistarskóli
hafa marga kosti fram yfir venju-
iegan skóla, þó aðallega í sam-
bandi við félagslíf. Nemendur
geta sinnt því betur og hafa meira
samband sín á milli,“ sagði hún
að lokum.
„Sumir nemendur
geta gert betur“
- segir Birgir Jónasson kennari
Næstur varð fyrir svörum Birg-
ir Jónasson stærðfræðikenn-
ari.
Hann hefur kennt við skólann
í tæplega 12 ár. Birgir kennir auk
stærðfræðinnar bókfærslu, sam-
félagsfræði og tækniteiknun.
Hann var spurður að því hvernig
honum fyndist félagslífið vera í
skólanum.
„Það er nú svona ágætt,“ svar-
aði hann. „Kannski er það sem
veldur því að félagslífið er ekki
meira en það er að nemendur í
daglegum akstri eru ekki í skól-
anum á kvöldin og svo eru engir
nemendur í skólanum um
helgar.“
Birgir sagði að sér fyndist nem-
endur yfirleitt stunda námið vel
en þó gætu sumir gert betur.
Hann var spurður að því hvernig
honum fyndist íþróttaaðstaðan í
skólanum.
„íþróttaaðstaðan er léleg, við
höfum bara félagsheimilið til að
stunda innanhússíþróttir, að-
staða til utanhússíþrótta er ágæt
svo langt sem hún nær.“
Birgir var spurður að því hvort
heimavistarkennarar hefðu
Birgir kennari.
eitthvað fram yfir aðra kennara.
„Það að vera við heimavist
skapar kannski möguleika á því
að fá aukavaktir og vera við
klúbbstarfsemi. Þetta skapar
einnig aukatekjur. Á sumrin
kvaðst Birgir hafa nóg að gera,
aðallega vinna við vélar.
Að lokum kvaðst Birgir vera
algerlega á móti reykingum við
skólann.