Dagur - 04.11.1987, Síða 6
6 - DAGUR - 4. nóvember 1987
Egilsá í Norðurárdal.
hér ’83. Fimm ára reynslutímabili
lýkur því í vor.“
- Verður þa gerð einhver
úttekt á starfseminni hér?
„Pað var talað um að gera
úttekt á starfseminni eftir 2 ár, en
hún hefur ekki verið gerð ennþá
og við eigum síður von á að hún
verði gerð úr þessu. En vitaskuld
ætti að gera hana.“
- Hvernig er skólavikan hér á
Egilsá?
„Börnin eru hér heima við,
utan miðvikudaga þegar þau fara
ásamt kennara í barnaskólann á
Ökrum og tveir nemenda okkar,
sem eru hvað næst því að geta
numið í almennum skólum, eru
einnig þar á fimmtudögum. Til-
gangurinn með því að vera einn
dag í vikunni á Ökrum er mest-
megnis af félagslegum toga og
með því reynt að koma í veg fyrir
indi eða neinir alvarlegir árekstr-
ar í samskiptum við foreldrana
eða börnin sjálf. Við erum í mjög
góðu sambandi við foreldra og
hittum þá reglulega."
- En hvernig líkar ykkur sjálf-
um hérna á Egilsá? Finnið þið
eitthvað fyrir einangrun?
„Ég kann mjög vel við mig
hérna og hef ekki orðið var við
þá tilfinningu. Þegar ég bjó í
Grjótaþorpinu í Reykjavík
heyrði maður músík frá Duus-
húsi til eitt og tvö á nóttinni og ef
það er andhverfan við einangrun-
ina, þá vil ég ekki skipta," sagði
Ingvar. Sveinn sagði það alveg
ljóst að þau hjónin hefðu ekki
verið hér í 4 ár ef þau kynnu ekki
vel við sig. Báðir voru þeir sam-
mála um ágæti og hjálpsemi ná-
granna sinna og létu vel yfir sam-
félaginu í Akrahreppnum. -þá
Á Egilsá í Norðurárdal í
SkagaFirði hefur fjóra undan-
farna vetur verið rekið á veg-
um Fræðsluskrifstofu Norður-
lands vestra og menntamála-
ráðuneytisins svokallað skóla-
heimili. Eins og marga rekur
e.t.v. minni til var Egilsár-
heimilið nokkuð í fréttum fyrir
nokkrum misserum, vegna
deilna sem upp komu við
skólayfirvöld í Varmahlíð sem
neituðu að taka börnin frá
Egilsá í Varmahlíðarskóla. En
um starfsemina á Egilsá hefur
lítið verið fjallað og til að for-
vitnast um hana skrapp Dagur
að Egilsá um daginn.
A Egilsá eru í vetur 5 nemend-
ur en heimilið getur tekið á móti
6 einstaklingum. Þar eru tvenn
hjón sem í sameiningu sjá um
gæslu barnanna, kennslu og
heimilishald. Þau Ingvar Guðna-
son, Bryndís Guðmundsdóttir,
Sveinn Allan Mortens og Þóra
Björk Jónsdóttir. Öll starfa þau
sem kennarar, þó að menntun
þeirra sé mismunandi. Ingvar er
sálfræðingur, Sveinn og Bryndís
uppeldisfræðingar og Þóra er
kennaramenntuð.
Þannig hittist á, þegar blaða-
mann bar að garði síðla dags, að
kvenfólkið var á fundi í Akra-
skóla, Sveinn var að glíma við
hross í nágrenninu og því Ingvar
einn heima með börnin, sem flest
voru úti að leik. En fljótlega kom
Sveinn, sem verið hefur á Egilsá
alveg frá stofnun heimilisins,
heim úr hestastússinu. Konurnar
komu svo af fundinum rétt í þann
mund sem blaðamaður var að
tygja sig til heimferðar. Fyrst var
Sveinn spurður um tildrög að
stofnun heimilisins, en flestum
öðrum spurningum svöruðu þeir
félagar í sameiningu.
„Þegar menn voru á sínum
tíma að gera sér grein fyrir þörf-
um þeirra einstaklinga í kjör-
dæminu, sem ekki gátu notfært
sér þá kennslu sem skólar í þeirra
I u -raðendur á Egilsá. Sveinn Allan Mortens, Þóra Björk Jónsdóttir, Ingvar Guðnason og Bryndís Guömundsdótt-
ir.
Börnin á Egilsá.
heimahéruðum buðu upp á, kom
fram mikill vilji frá foreldrum
þessara einstaklinga og félaginu
Þroskahjálp um að komið yrði á
fót einhverju slíku heimili á
svæðinu, Norðurlandi vestra.
Foreldrar barnanna sáu fram á að
ef slíkri þjónustu yrði ekki komið
á, væri ekkert annað fyrir þá að
gera en að flytja suður.“
- Skólaheimili, er þetta eins
og venjulegur skóli?
„Ekki í þeim skilningi að hér
fari fram hefðbundið skólahald.
Námið hér fer að miklu leyti fram
í gegnum athafnir daglegs lífs,
má segja. Vegna þess að nem-
endurnir eru misjafnlega staddir
og gera þarf mismunandi kröfur
til þeirra, verður skólaumgjörðin
að vera mjög teygjanleg. Sumir
skjólstæðinga okkar eru nálægt
því að geta stundað nám í
almennum skólum, en til annarra
þýðir ekki að gera svo miklar
kröfur til náms. í stuttu máli má
segja að hlutverk okkar hér sé,
að reyna að gera okkur grein fyr-
ir þörfum nemendanna í framtíð-
inni og gera þá sem hæfasta að
mæta þeim þegar þar að kemur."
- í hverju eru erfiðleikar skjól-
stæðinga ykkar fólgnir?
„í fyrstu voru hér að mestu
leyti þroskaheftir einstaklingar,
en síðan hefur samsetning hóps-
ins breyst og í auknum mæli
komið einstaklingar sem eiga við
sértæka námsörðugleika að etja.
Börnin hér hafa ekki lent í
ágreiningi við sinn skóla, þau
flokkast ekki til þess hóps sem oft
er kallaður vandræðabörn, held-
ur hafa skólarnir ekki getað sinnt
þessum sérstöku þörfum þeirra.
Það má segja að þetta heimili
leysi alvarlegasta vandann í sér-
kennslumálum kjördæmisins og
því er sú spurning mjög áleitin
hvað taki við að loknum þessum
vetri. Því í vor rennur út 5 ára
leigusamningur sem Fræðslu-
skrifstofan og eigandi Egilsár
gerðu áður en starfsemin hófst
að krakkarnir einangrist félags-
lega. En það var einmitt það sem
sumir óttuðust þegar heimilið var
stofnað á sínum tíma. Samstarfið
við Akraskóla hefur gengið mjög
vel, en að vísu setur það okkur
skorður að í Akraskóla ganga
börn að 12 ára aldri og því getum
við ekki tekið eldri krakka til
okkar. Skjólstæðingar okkar fara
heim um helgar, utan einnar
helgar í mánuði. Eru þær helgar
ætlaðar til að börnin fái að kynn-
ast okkur og við þeim utan skóla-
vikunnar. Við förum þá stundum
eitthvað með börnin og er það
annar þáttur í því að koma í veg
fyrir einangrun barnanna."
- Hvernig virðist ykkur
krökkunum líka hér og hvernig
hefur samstarf við foreldra verið?
„Við verðum ekki varir við
annað en að krökkunum líki hér
vel og okkur er sagt að þau
hlakki til að koma hingað eftir
fríin. Og þegar þau eru hérna alla
vikuna fer auðvitað ekki hjá því
að foreldrasamband myndast.
Það hafa aldrei orðið nein sær-
'éSm -
. -
„Námið er að niiklu leyti í gegnum
athafiiir daglegs W
- rætt við Svein Allan Mortens og Ingvar Guðnason á skólaheimilinu á Egilsá