Dagur - 19.12.1987, Blaðsíða 21
„Satt að segja brá mamii
í hnm á aöfángada^
- Eristjana Níelsdóttir lýsir jólahaldinu í Svíþjóð
Níels Hólm, Rannveig og Magnús Múli.
Fjölmargir landar okkar eyða jólunum erlendis. Eflaust
er jólahald mjög mismunandi því sinn er siður í hverju
landi. Við slógum á þráðinn til Svíþjóðar en þangað
fluttu hjónin Kristjana Níelsdóttir, sem er Akureyring-
ur, og Sigurður Pálmi Randversson, Ólafsfirðingur að
ætt og uppruna, árið 1981 ásamt börnum sínum, Rann-
veigu og Níelsi Hólm. Fyrir rúmum 6 mánuðum fjölg-
aði í fjölskyldunni er Magnús Múli var í þennan heim
borinn.
Kristjana varð fyrir svör-
um og ég bað hana að
lýsa jólahaldinu hjá
þeim í Svíþjóð og hvort sænskir
og íslenskir siðir væru ólíkir.
„Jólahaldið byrjar fyrr á aðfanga-
dag en á íslandi. Krakkarnir fá
yfirleitt að taka upp jólagjafirnar
um hádegisbilið. Þeir byrja jafn-
vel á því um morguninn og eru að
því fram eftir degi. Um klukkan
tvö er maturinn síðan tilbúinn.
Sænskur jólamatur samanstendur
af öllu mögulegu. Það eru sér-
stakar gamaldags pylsur, kjöt-
bollur, heitir og kaldir síldarréttir
og alls konar ostar.“
- Og fylgið þið þessum sænska
sið eða bíðið þið með matinn til
kl. 6?
„Við erum meira og meira að
taka upp þennan sið. Kalda borð-
ið hjá þeim stendur yfir öll jólin
ásamt hinni ógleymanlegu jóla-
skinku. Hún er steikt og síðan er
maturinn á borðum allan aðfanga-
dag, jóladag og annan í jólum,
þannig að maður þarf raunveru-
Íega ekki að standa í frekari
matseld. Það er líka mjög algengt
að hafa hrísgrjónagraut hér, en
við sleppum honum.“
- Hvað með íslenska hangi-
kjötið?
„Þeir íslendingar sem ég þekki
hér fá flestir hangikjöt sent að
heiman, enda eru engin jól án
hangikjöts. Við erum vön að hafa
hangikjötið á aðfangadagskvöld.
Við gerum laufabrauð og meira
að segja erum við búin að færa
þennan sið inn í íslendingafélag-
ið. Við, þessar norðlensku
konur, tökum okkur saman og
steikjum laufabrauð og á 1. des.
hátíðinni borðum við hangikjöt
og laufabrauð.
Á jóladag erum við hins vegar
á sænsku línunni, með jóla-
skinku, kokteilpylsur, kjötbollur,
síldarrétti, osta og fleira og búum
ekkert til meiri mat yfir jólin. Við
reynum samt að hafa jólin sem
íslenskust og t.d. hef ég alltaf
bakað smákökur fyrir jólin og við
getum ekki verið án hangikjöts-
ins og laufabrauðsins.“
- En þið hafið þá ekki alltaf
nýjan og nýjan heitan mat í hvert
mál.
„Nei, þetta er frábært fyrir-
komulag. Það er fáránlegt að
þurfa að standa yfir pottunum
alltaf hreint öll jólin. Þetta er
matur sem alltaf er hægt að gogga
í. Við erum með brauð með
þessu, salöt og ýmislegt fleira
góðæti.“
- En jólagjafirnar. Er svipað-
ur „standard“ í Svíþjóð?
„Já, það er mjög svipað. Okk-
ur fannst fyrst, sérstaklega í
sambandi við afmælisgjafir, að
þessu væri meira í hóf stillt hér en
síðan höfum við séð að þetta er
ósköp svipað og heima. Við gef-
um krökkunum það sem þeir
þurfa, hvort sem það eru skíði,
föt eða annað.“
- En áramótin?
„Þau fara fram á nokkuð svip-
aðan hátt og heima. Það er þó
miklu almennara á íslandi að fólk
skjóti upp flugeldum."
- Ef við víkjum aftur að jólun-
um, geturðu lýst sænskri jóla-
stemmningu, svona fyrir utan
matinn?
„Já, satt að segja brá manni í
brún á aðfangadag. Það er hefð
að hafa teiknimyndir um miðjan
daginn fyrir krakkana, en um
kvöldið eru alls konar skemmti-
prógrömm. Hvert prógrammið
öðru skemmtilegra og betra. Það
er ekki til að maður finni að það
séu jól. Þetta er eins um páska. Á
föstudaginn langa er oft þriller í
sjónvarpinu, þannig að Svíar eru
ekkert ákaflega kirkjulegir,
a.m.k. ekki í sjónvarpinu.
Við gleymum samt ekki upp-
runanum, enda fáum við nýjar
íslenskar skáldsögur í jólapakk-
anum að heiman og fáum því
menninguna ferska inn á gafl hjá
okkur. Mér finnst mjög mikil-
vægt að fylgjast með því sem er
að gerast á íslandi og viðhalda
gömlum og góðum siðum.“
- Hugsið þið meira heim um
jólin en vanalega?
„Jú, auðvitað gerum við það.
Það er náttúrlega hræðilega sorg-
legt að vera aleinn hérna, en þó
er þessu þannig farið að þegar
maður býr í útiöndum á maður
vini sína sem nokkurs konar fjöl-
skyldu. Maður binst þeim meiri
tilfinningaböndum en gengur og
gerist með vinina heima á Islandi
og verður háðari þeim.“
- Halda íslendingar þá vel
hópinn?
„Það er svona upp og niður.
íslendingafélagið heldur nokkrar
hátíðir á ári og sumar eru mjög
vel sóttar, sérstaklega þær sem
íslendingar eru vanir að halda
upp á. Þeir eru vanir að skemmta
sér á 17. júní, þeir eru vanir að
fara á árshátíðir og þeir eru vanir
að gera eitthvað 1. des. eða í
kringum jól. Síðan eru alls konar
ölkvöld og böll sem eru misvel
sótt. Það er mikil hreyfing á
íslendingum, t.d. eru allir farnir
sem við kynntumst hérna 1. árið,
en þá kynntumst við geysilega
mörgum. Þeir eru allir farnir
heim núna.“
Kristjana sagði að þau sökn-
uðu ættingjanna heima á íslandi
en það væri ekkert annað sem
togaði í þau og því væru þau ekki
á leiðinni heim í bráð. Varðandi
íslenska matinn sagðist hún nátt-
úrlega verða að fá norðlenska
hangikjötið en margt fleira væri
líka ómissandi, s.s. grænar baun-
ir frá íslandi, súkkulaðikúlur,
apótekaralakkrís, lakkrísreimar
og margt fleira sem ekki er hægt
að fá f Svíþjóð en þau hafa alist
upp við á Islandi. Hún bað fyrir
kærar kveðjur til ættingja og vina
á íslandi og við óskum þeim
gleðilegra jóla í Svíaríki. SS
Sigurður Pálmi Randversson og Kristjana Níelsdóttir una hag sínum vel í
Svíþjóð.
19. DESEMBER 1987 - DAGUR - & Jl
Æ
Gleðileg jól
og farsælt komandi ár
Þökkum viðskiptin á árinu.
Skóbúð Husavíkur og
Sjóváumboðið Húsavík
-V
IrT
Óskum viðskiptavinum okkar
gleðiiegra jóia
og farsældar á komandi árí.
Þökkum viðskiptin.
Hestasport
Helgamagrastræti 30, sími 21872.
/
á/
/
Oskum viðskiptavinum okkar
gleðilegra jóla
og farsældar á komandi árí
Þökkum viðskiptin.
æsí EúHMlvmimf.
\ V Réttarhvammsvegi 1
Sími 26776 • Akureyri
Æ21
»
-A
' í
Öskum viðskiptamönnum
og landsmönnum öllum
gleðilegra jóla
og gleðilegs nýárs
Þökkum viðskiptin á liðnu ári.
J
~f . \"
s. fl i-
' I
Blómaskáliim
við Hrafnagil
sendir landsmönnum öllum
og viðskiptavinum sínum bestu
jóla- og nýársóskir
og þakkar viðskiptin á árinu sem er að líða^fc
<?
/
Gleðileg jól
og farsælt komandi ár
Sjálfcbjörg
Félag fatlaðra á Akureyri og nágrenni,
Bugðusíðu 1, sími 26888.