Dagur - 19.11.1988, Side 17

sokomálasoga
19. nóvember 1988 - DAGUR - 17
{
l
Fyrri hluti
Stríð er frábær huliðshjálmur
afbrota og best er heimsstyrj-
öld. Á þeim dögum er herir nas-
ista flæddu yfir Evrópu, var
framkvæmd niesta ránsáætlun
sögunnar.
Adolf Hitler og herforingjar
hans hófu þá kerfisbundinn
þjófnað á gífurlegum verðmæt-
um herteknu landanna. Þeir
hegðuðu sér eins og sjóræningj-
ar, ákveðnir í að verða auðugir
á ránum. Þeir létu sér ekki
nægja að stela því, sem milljón-
ir gyðinga báru á sér, þegar
þeim var smalað í útrýmingar-
búðirnar. Þeir létu greipar sópa
um auðæfi annarra ríkja,
margra milljarða verðmæti í
gulli, demöntum og listaverk-
um. Ránsferð nasista náði allt
frá auðæfageymslu gamla zarins
í Rússlandi til Iistasafna Parísar
og bankahvelfinga Rómaborg-
ar.
60 tonn af gulli
Þótt áratugir séu frá stríðslok-
um, eru ennþá mörg ríki, sem
neita að gefa upp, hversu stór
ránsfengur nasista var. Sér-
fræðingar í leyniþjónustum
báðum megin járntjalds telja,
að enn hafi ekki komið í leitirn-
ar gull að verðmæti 50 milljarð-
ar,-punda og hundruðir nasista
og fjölskyldur þeirra hafi lifað
dýrindis lífi á afrakstrinum af
mestu ránsferð mannkynssög-
unnar.
Mikið af því, sem vantar, er
efalaust innan landamæra þýsku
ríkjanna, á botni fjallavatna
eða í gömlum námagöngum.
Einnig er vitað, að mikið gull
fór um hendur svissneskra
banka til ríkisstjórna í Suður-
Ameríku, sem tóku 5 milljóna
punda gjald af hverjum nasista,
sem þær hjálpuðu til að komast
undan. Meðan á því stóð, voru
Bandamenn í of miklu uppnámi
yfir fórnarlömbum styrjaldar-
innar til að velta fyrir sér gull-
stöngum og slíku. Þegar síðan
var hafist handa við að leita að
öllum þeim miklu verðmætum,
sem nasistar höfðu stolið, hafði
megnið af þeim horfið ofan í
hvelfingar leifanna af evrópsku
bankakerfi. Ránsfengur nasist-
anna er án nokkurs vafa horn-
steinn inargra framgangsríkra
fjölþjóðafyrirtækja nútímans.
En á flótta er öll byrði til trafala
og mörgum nasistanum fannst
of erfitt að dragnast með gullið
og skildi það eftir bókstaflega
talað á vegarbrúninni. Enn
þann dag í dag er að finnast gull
í bráðabirgðageymslustöðum. í
júnímánuði 1983 var verið að
gera við gamlan brunn við
klausturrústir á Norður-Ítalíu
nærri austurrísku landamærun-
um. Þá fundust járnkistur, sem
í voru 60 tonn af gulli, að verð-
mæti 540 milljónir punda á gull-
verði þess tíma.
Þessi fundur varð til þess, að
ítalska ríkisstjórnin viður-
kenndi í fyrsta sinn opinber-
lega, að nasistar, bandamenn
þeirra í styrjöldinni, hefðu tæmt
þjóðarbankann í Róm árið 1944
og haft á brott 120 tonn af gulli.
Þegar átti að fá úr því skorið,
hver eigandi gullsins var, þá
Fjársjóðsleit á landareign Görings,
og honum var bent á að leita á
mið, þar sem hæfileikaskortur
hans væri ekki jafn áberandi.
Gæti hann ekki reynt að komast
í teikninám?
Fram að því að hann fór til
Múnchen árið 1913, bjó hann í
piparsveinsíbúð og hafði ofan af
fyrir sér með því að selja
„málverk" sín bargestum, sem
vorkenndu honum fyrir
armæðulegt og vannært útlit.
Þessi niðurlæging nærði hatur
hans á Vínarborg næstu 20 árin,
þar til hann var oröinn Foring-
inn voldugi og kom fram hefnd
sinni á þessari fyrirlitlegu borg
við innlimun Austurríkis í Stór-
Þýskaland.
Samhliða áætlun um styrjöld í
Evrópu, ráðgerði Hitler hefnd
„listamannsins" á menningar-
setrum Vínarborgar. í mars
árið 1938 hlaut hann stórfeng-
legar móttökur í Linz og þá lét
hann kalla til sín forstöðumann
listasafns bæjarins, dr. Karl
Kerscher. „Ég ætla að gera Linz
að listamiðstöð heimsins," lof-
aði Hitler. „Hér munu verða
mestu dýrgripir evrópskrar
listar. Durgarnir í Vín skulu fá
að finna fyrir því.“
Síðan hóf hann með ákefð
áhugámannsins gerð frumteikn-
inga að nýju bæjarskipulagi. í
miðbænum skyldi „safn foringj-
ans" vera. Þar átti að vera allt
hið besta, sem þekktist, af mál-
verkum, höggmyndum, vefnaði
og bókagerðarlist ásamt eðal-
málmasmíði. Þessu átti að safna
saman hvaðanæva að. Hitlerfól
blóðþyrstum aðstoðarmanni
sínum, Martin Bormann, fram-
kvæmdir. „Ég vil, að hver ein-
asti herbíll og skriðdreki, sem
snýr aftur, sé fullhlaðinn lista-
verkum til safnsins í Linz."
Þá myndaðist Sonderauftraf
Linz - starfshópur vegna sér-
verkefnis í Linz - eina dæmi
sögunnar um sérstaklega útval-
inn hóp gull-, demanta- óg lista-
verkaþjófa vopnaðan sprengju-
flugvélum, skriödrekum og
handsprengjum og með ótak-
markaða heimild ríkisstjórnar
sinnar til manndrápa. En áður
en ránsbandalagið sneri sér að
aðgerðum gegn listasöfnum
utan Þýskalands, þá hófu þeir
miskunnarlausa ránsferð gegn
íbúum eigin lands, þeim hlutan-
um, sem var af gyðinglegum
uppruna.
kom eignarréttarkrafa frá Júgó-
slövum. Fullyrt var af þeirra
hálfu, að gullið væri úr þjóðar-
bankanum í Zagreb, en her-
námslið nasista hafði rænt þar
öllum birgðum og flutt í bílalest
„heim til das Vaterland“.
„Durgarnir í Vín skulu
fá að fínna fyrir því“
Sagan sýnir, að herir sigurveg-
ara hafa alltaf rænt og ruplað á
herteknum svæðum. Ránin hafa
verið framkvæmd af öllum, allt
frá óbreyttum, sem „bjargað"
hafa vínkjöllurum til yfir-
manna, sem slegið hafa eign
sinni á heilar hallir. Kjörorðið
hefur verið: Sigurvegurunum
allt.
En herrarnir, sem næst stóðu
Adolf Hitler, voru ekki í smá-
auraharki. Þjófnaðirnir voru
framdir af þýskri nákvæmni í
stórum stíl, vel skipulagðir og
oftast að skipun foringjans
sjálfs. Skipuleg bankarán voru
hluti af herstjórnarlist nasista
ekki síður en fjöldamorð á gyð-
ingum. Nagandi hatur Hitlers á
„náunganum" varð til þess, að
sérstakt ráðuneyti var sett á
stofn í ríkisstjórn nasista til að
annast rán og ránsfeng.
Adolf Hitler yfirgaf heimabæ
sinn, Braunau, að föður sínum
látnum árið 1903, og flutti til
Linz. Hann var þá huglítill tán-
ingur, en seiglaðist gegnum
skólann, þar sem hann mætti
tómlæti kennaranna og andúð
nemendanna. Eina markmið
Adolfs var að verða myndlistar-
maður. Að móðurinni látinni
árið 1908, var hann frjáls ferða
sinna og flutti frá Linz til Vín.
Hann dáðist að listasöfnum
höfuðborgarinnar og fljótlega
sótti hann um aðild að listahá-
skólanum. Framleiðsla hans til
þessa vakti enga hrifningu þar
HVER ER STAÐA FYRIRTÆKIS ÞÍNS?
Skilar reksturinn ágóða; gengur dæmið ekki upp, eða er staðan óljós
vegna upplýsingaskorts?
ÓVISSA?
Við teljum að hjá of mörgum íslenskum fyrirtækjum ríki óvissa um
rekstrarlega stöðu, afleiðingin verður óvissa um verðlagningu og til-
boðsgerð, óvissa um áætlanagerð, óvissa um greiðslustöðu o.s.frv.
o.s.frv.
VIÐ HÖFUM ÁHUGA Á AÐ GERA
UPPLÝSINGAVINNSLU BETRI SKIL
Með skipulagðri og jafnri bókhaldsvinnu og með tölvuvinnslu er
hægt að meta stöðu fyrirtækisins hversu oft sem óskað er. Okkar
skoðun er sú að bókhaldsuppgjör sé ekki aðeins árlegt framtal til
skattyfirvalda, heldur rekstrarlegt stjórnunartæki.
NÚ ER RÉTTI TÍMINN FYRIR NÝ VIÐHORF!
Við skipuleggjum bókhaldsvinnu og reikningsskil og veitum rekstr-
arráðgjöf eftir þörfum viðskiptavina okkar.
kanna málið? Hafðu þá samband við okkur
REKSTRARRÁÐGJÖF
REIKNINGSSKIL
RÁÐNINGAR
FELL HF. • TRYGGVABRAUT 22 • PÓSTHÓLF 748 • 602 AKUREYRI • SÍMI 96-25455
Hefurðu áhuga á að
sem fyrst.