Dagur - 21.12.1990, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Föstudagur 21. desember 1990
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 1000 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 90 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 725 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: EGILL H. BRAGASON
BLAÐAMENN:
JÓN HAUKUR BRYNJÓLFSSON (íþróttir),
SKÚLI BJÖRN GUNNARSSON (Sauöárkróki vs. 95-35960),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓLI G. JÓHANNSSON,
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON,
ÞÓRÐUR INGIMARSSON, LJÓSMYNDARI: KJARTAN ÞORBJÓRNSSON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RlKARÐUR B. JÓNASSON, ÞRÖSTUR HARALDSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRlMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
INGVELDUR JÓNSDÓTTIR, HEIMASlMI 22791
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Vegið að irmlendum
landbúnaði
Á undanförnum árum hefur margsinnis komið í ljós
að Framsóknarflokkurinn er eina íslenska stjórn-
málaaflið sem lætur sig byggðaþróun og landbún-
aðarmál raunverulega varða. Því miður hefur öðr-
um stjórnmálaöflum oft tekist að spilla fyrir góðum
áformum í þessum efnum, þrátt fyrir ötula baráttu
framsóknarmanna. Vegið er að íslenskum landbún-
aði úr mörgum áttum, og koma atlögurnar ekki síst
frá peningaöflum sem sjá sér mestan hag í að inn-
flutningur verði sem mestur á erlendum neysluvör-
um. Áhrif þeirra hagsmunaaðila sem þannig berj-
ast eru mikil, og ná því miður oft hljómgrunni meðal
margra íbúa þéttbýlisins.
Röksemdafærsla þeirra sem vilja leggja niður
hefðbundnar búgreinar, með því m.a. að hætta öll-
um styrkjum og niðurgreiðslum til landbúnaðar, er
einföld. Dæmið er lagt þannig fyrir að íslendingar
eigi að einbeita sér að fiskveiðum, fullnýtingu sjáv-
arafla og iðnaði með innlendum orkugjöfum. Mat-
vælaframleiðsla í tengslum við hefðbundar
búgreinar sé tímaskekkja, sem hafi kostað þjóðina
stórfé.
Frá sjónarmiði þeirra sem þannig tala er ekkert
einfaldara en að heimila óheftan búvöruinnflutn-
ing. Þeirri spurningu er þó ósvarað hvað gera eigi
fyrir þær þúsundir manna sem myndu missa
atvinnu sína í kjölfarið. Hverjir eiga svo að græða á
þessum mikla innflutningi? Þjóðin myndi standa
uppi með skaðann, en fámenn klíka maka krókinn á
frjálsum innflutningi.
Forsvarsmenn hagsmunasamtaka bænda hafa
vissulega áhyggjur af þróun landbúnaðarmála í
mörgum greinum. Margt hefur verið gert til að
bregðast við vanda offramleiðslu, og hafa bændur
sjálfir gengið fram fyrir skjöldu til að greiða fyrir
framleiðslustjórnun, t.d. í sauðfjárrækt og mjólkur-
framleiðslu. Þá hefur oft verið á það bent, að komi
til ófriðar eða verðhækkana matvæla erlendis, - og
reyndar bendir margt til að á næstu árum verði það
síðarnefnda að veruleika, þá sé eins gott fyrir þjóð-
ina að vera ekki meira upp á aðra komin en nauð-
synlegt er.
Valgerður Sverrisdóttir, alþingismaður, benti á
athyglisvert dæmi í viðtali sem nýlega birtist í Degi.
Þar segir hún að íslendingar verji, samkvæmt vísi-
tölu framfærslukostnaðar, 19,6% tekna sinna til
matvælakaupa. Um helmingur af matvælaneyslu
þjóðarinnar er nú þegar af erlendum uppruna. Um
9,2% ráðstöfunartekna fara til kaupa á innlendum
matvælum. Þó svo að verð á íslenskum landbúnað-
arvörum myndi lækka um 10% þá þýddi það minna
en 1 % hækkun ráðstöfunartekna að meðaltali.
Þetta dæmi er athyglisvert fyrir þá sem telja þjóðar-
hag best borgið með óheftum innflutningi erlendra
matvæla, einkum þegar litið er til þess að allt útlit
er fyrir að matvæli á meginlandi Evrópu eigi eftir að
stórhækka í verði á næstu árum. EHB
Öfiigmæli
Dæmalausu moldviðri hefur ver-
ið þyrlað upp í umræðum og
fréttaflutningi af afstöðu þing-
flokks Sjálfstæðisflokksins til
staðfestingar bráðabirgðalag-
anna. Svo mikill hefur hama-
gangurinn verið að engum er
láandi þótt hann sjái naumast
handa sinna skil. Það er því ekki
að undrast, þótt mörg grundvall-
aratriði hafi hulist móðu.
Þjóðarsáttin og
ríkisstjórnin
Ríkisstjórn Steingríms Her-
mannssonar eignar sér svokall-
aða þjóðarsátt og telur bráða-
birgðalögin hafa verið sett til að
tryggja framgang hennar. Hvor-
ugt er rétt.
Það hefur nú komið berlega í
ljós, að þegar „þjóðarsáttar-
samningarnir“ svokölluðu voru
gerðir, töldu samningsaðilarnir,
VSÍ og ASÍ, einsýnt að sáttar-
gjörðin strandaði á kjarasamn-
ingi, sem fjármálaráðherra hafði
gert við BHMR vorið áður (í maí
1989). Af þessum ástæðum fóru
fram handsöl um það milli fram-
angreindra aðila vinnumarkaðar-
ins og Steingríms Hermannsson-
ar forsætisráðherra, að ekki yrði
við samninginn staðið. Það verð-
ur að telja alvarlegan meinbug á
„Þjóðarsátt“ að til hennar skuli
hafa verið stofnað með svika-
makki af þessu tagi.
Það sem svikið var
Þeir samningar, sem gerðir voru
við BHMR í maí 1989 voru að
mörgu leyti sérstæðir. Svavar
Gestsson menntamálaráðherra
hafði áður en hann settist í ráð-
herrastól haustið 1988 talað mjög
hörðum orðum um bág kjör
háskólamenntaðra ríkisstarfs-
manna og brýna þörf fyrir leið-
réttingu þeim til handa. Ólafur
Ragnar Grímsson hafði talað
skelegglega máli BHMR-manna,
lýst launum þeirra sem óviðun-
andi og jafnvel hvatt til ólöglegra
verkfalla. Það var að sjálfsögðu
áður en hann settist í ráðherra-
stól, sem núverandi fjármálaráð-
herra hvatti til mikilla launa-
hækkana BHMR-manna.
Af þessum sökum voru vænt-
ingar háskólamenntaðra ríkis-
starfsmanna í garð hinnar nýju
ríkisstjórnar mjög miklar. En
þeir ráku sig fljótlega á það að
engar efndir voru á dagskrá ráð-
Tómas Ingi Olrich.
herranna. Samningaviðræður
báru ekki árangur fyrr en að
loknu 6 vikna verkfalli. Til að
binda enda á það vandræða-
ástand, sem skapast hafði, var
gripið til þess óvenjulega ráðs að
skipa sérstaka ráðherranefnd, til
að taka beinan þátt í samningavið-
ræðum. I henni sátu Steingrímur
Hermannsson, Jón Sigurðsson og
Svavar Gestsson.
Að samningagerð lokinni, var
BHMR-samningnum lýst af Ólafi
Ragnari Grímssyni sem tíma-
mótasamningi. Hann gat þess í
Þjóðviljanum 19. maí 1989 að
bein þátttaka ríkisstjórnarinnar í
samningagerðinni gæfi til kynna
„að ríkisstjórnin telur sig póli-
tískt og persónulega skuld-
bundna til að vinna það verk sem
framundan er í einlægni og
byggja upp trúnaðartraust á nýj-
an leik.“ Ríkisstjórnin, og ráð-
herrarnir persónulega, lögðu
heiður sinn að veði fyrir þessum
samningum sem þeir nefndu
einnig „vinnusáttmála".
Ráðherrarnir ætluðu sér að
vísu ekki að standa við samning-
inn. Þeir höfðu gert eins og
börnin, krosslagt fingurna fyrir
aftan bak. Þeir töldu sig hafa
tryggt að samningurinn kæmi
ekki til framkvæmda, með
ákvæði í fyrstu grein samnings-
ins. Það var sem sagt ekki þeirra
að standa við samninginn, heldur
einhverra annarra ráðherra,
síðar, þegar aðstæður leyfðu.
Þetta ákvæði reyndist haldlaus
blekkingarleikur.
Fullyrt var að samningur
BHMR og ríkisins rúmaðist inn-
an fjárlaga og að hann samræmd-
ist fullkomlega efnahagsstefnu
ríkisstjórnarinnar. BHMR-samn-
ingurinn var því stefna ríkis-
stjórnarinnar. Þessi samningur,
tryggður í bak og fyrir af ráðherr-
um ríkisstjórnarinnar, var það
sker sem þjóðarsáttin svokallaða
steytti á. Þrátt fyrir allar heit-
strengingar og persónulegar
ábyrgðir, þrátt fyrir dóm Félags-
dóms ákvað Steingrímur Her-
mannsson að standa ekki við
„vinnusáttmálann," sem ríkis-
stjórn hans hafði gert.
Þann 9. desember sl. heyrði ég
fréttamann ríkisútvarpsins,
Óðin Jónsson, lýsa ákveðnum
tíma í Islandssögunni sem tíma-
bilinu „frá Viðreisnarstjórn til
þjóðarsáttarstjórnar“. Það er
ekki í sjálfu sér undrunarefni að
þessi lágkúrulega ríkisstjórn
reyni, ofan á svik sín og undir-
ferli, að eigna sjálfri sér „Þjóðar-
sátt“ sem hún átti engan þátt í að
gera. Það er heldur ekki að
furða, þótt ríkisstjórnin treysti
sér ekki til að bera ábyrgð á þeim
samningi, sem hún hafði gert og
lýst sem tímamótasamningi. Hitt
er merkilegra er ríkisfjölmiðill
gengur í lið með henni til að vefa
lygavefinn.
Eftir því sem ríkisstjórn
Steingríms Hermannssonar geng-
ur lengra í svikum, sínum því
örvæntingarfyllri verða tilraunir
hennar til að kenna Sjálfstæðis-
flokknum um ófarir sínar. Ríkis-
stjórnin grefur nú undan þjóðar-
sáttinni með seðlaprentun,
skatta- og vaxtahækkunum. Hún
hefur sett sér það takmark að
styrkja stífluna fram yfir kosning-
ar. En tíminn vinnur gegn henni.
Ég hygg að fréttamaður ríkis-
útvarpsins hafi ekki hitt naglann á
höfuðið, þegar hann áleit að þessi
ríkisstjórn yrði kennd við þjóðar-
sátt. Ríkisstjórn, sem byggir sína
þjóðarsátt á svikum, á aðeins eitt
heiti skilið. Ríkisstjórn sem telur
sig vera brjóstvörn landsbyggðar-
inar, og leggur grundvöll að meiri
uppbyggingu á höfuðborgarsvæð-
ingu en áður eru dæmi um, á skil-
ið sömu eftirmæli. Hún verður
kennd við öfugmæli og svik.
Tómas Ingi Olrich.
Höfundur skipar 2. sæti á framboðslista
Sjálfstæðisflokksins í Norðurlandskjör-
dæmi eystra til alþingiskosninga í vor.
Glæsiveisla á nýárskvöld á Hótel Sögu
Það verður mikið um dýrðir á
nýárskvöld á Hótel Sögu, enda
má segja að ekki sé jafn mikið
lagt í nokkurn annan dansleik á
hótelinu en einmitt þennan á
fyrsta kvöldi hins nýja árs. Nú
þegar eru pantanir teknar að
streyma inn til hótelsins, en há-
tíðadansleikurinn á nýárskvöld
er haldinn í Súlnasal.
Ræðumaður kvöldsins er Davíð
Oddsson borgarstjóri. Gleðigjaf-
ar verða leikararnir Egill Ólafs-
son, Edda Heiðrún Backman,
Ása Hlín Svavarsdóttir og Jó-
hann Sigurðsson en undirleikari
þeirra er Jóhann G. Þau syngja
og bregða á leik og verða auk
þess með samfellda skemmtidag-
skrá sem er sérstaklega samin af
þessu tilefni. Hljómsveitin Eins-
dæmi leikur síðan fyrir dansi
undir stjórn Gylfa Gunnarsson-
ar. Að sjálfsögðu verður tekin
syrpa af vínarvölsum, eins og við
hæfi má teljast á þessu kvöldi.
Matreiðslumeistarar kvöldsins,
þeir Bragi Agnarsson og Magnús
Héðinsson ásamt veitingastjóran-
um Hafsteini Egilssyni hafa að
undanförnu prófað sig áfram
með samsetningu á hátíðarmat-
seðli. Einróma niðurstaða þeirra
er að bjóða eftirfarandi hátíðar-
rétti:
Fordrykkur: Kampavínið Veuve
Cliqout Ponsardin.
Forréttur: Jómfrúarhumar á
gerklöttum með
ristuðum ferskum
kryddjurtum. Með
þeim er drukkið
hvítvínið Mouton
Cadet: Baron
Philippe Rotschild.
Aðalréttur: Rauðsteiktir
hreindýrahnappar.
Rauðvínið með
aðalréttinum er
Chateau des
Jacques A.O.C.
Moulin a
Vent-Thorin.
Eftirréttur: Kveikt jarðarber
framreidd með
gráðaböggli.
Kaffi og nýárs-
konfekt.
Aðgangur gesta á nýárskvöld
er takmarkaður, því Hótel Saga
vill tryggja að hæfilega rúmt sé
um alla gesti kvöldsins.