Dagur - 13.05.1993, Blaðsíða 16

Akureyri, fimmtudagur 13. maí 1993
immi
REGNBOCA
FRAMKOLLUN
Hafnarstræti 106 • Sími 27422
uriítnd
jij Í0tr
Komumst ekki lengur
hjá því að veiða hval
- segir Gunnlaugur Konráðsson
á Litla-Árskógssandi
Gunnlaugur Konráðsson, út-
gerðar- og hrefnuveiðimaður á
Litla-Arskógssandi, telur að Is-
lendingar verði að fara að dæmi
Norðmanna og hefia hrefnu-
veiðar án tafar.
„Mér finnst vera komið að
vendipunkti i þessu máli. Við
komumst ekki lengur hjá því að
veiða hval. Við verðum að gá að
því að þessir stofnar hafa verið að
stækka í 50-60 ár. Hrefnustofninn
vex til dæmis mjög ört og ef svo
heldur fram sem horfir get ég
ímyndað mér að hann þrefaldi sig
á næstu tíu árum. A hefðbundn-
um hrefnumiðum hér hefur orðið
gífurleg aukning á síðustu árum
og meira að segja er hrefnan árió
um kring inni á Eyjafirði. Það
gerðist ekki áður. Maður spyr
sjálfan sig hvar þetta endar. Við
getum spurt okkur þeirrar spum-
ingar hvað við ætlum að selja eftir
tíu til tuttugu ár ef hvalurinn fær
að vera óáreittur um allt og éta
fiskinn eins og honum sýnist. Við
skulum ekki gleyma því að hvala-
stofnar við landið éta hátt í eina
milljón tonna af fiski á ári. Sjálfír
veiðum við eina til eina og hálfa
milljón tonna á ári. Og viö vitum
ekkert hversu mikið selurinn étur.
íslendingar veróa að standa saman
sem einn maður í þessu máli og
hefja hvalveiðar. Við eigum að
byrja á hrefnunni. Ef Norðmenn
hefja hrefnuveiðar núna en við
ekki, þá er þetta búió spil.“
Gunnlaugur segist vera tilbúinn
Heilsuvörur
úr Qallagrösum:
Hlutafélag
stofnað á
Blönduósi
Hlutafélag um fyrirtæki sem
ætlað er að vinna heilsuvörur úr
fjallagrösum, var stofnað á
Blönduósi sl. þriðjudag. Helstu
hluthafar í fyrirtækinu eru Is-
lenska heilsufélagið, Iðntækni-
stofnun Islands og Iðnþróunar-
félag Norðurlands vestra en alls
eru hluthafarnir 11 talsins.
I stjórn félagsins voru kosnir
Guómundur Hallgrímsson, Kristín
Ingólfsdóttir, Pétur Arnar Péturs-
son, Guðmundur Skarphéðinsson
og Hallgrímur Jónasson. A næst-
unni verða lögð drög að öflun
fjallagrasa til vinnslu og þróun á
afurðum úr þeim til framleiðslu.
KK
VEÐRIÐ
I dag verður norðan gola
og léttskýjað um allt Norð-
urland. Er líður á kvöldið
verður áttin breytileg og
reiknað er með næturfrosti
og éljagangi með strönd-
inni. Veður fer enn kóln-
andi.
að hefja hrefnuveiðar strax og
græna ljósið fáist. „Það er ekki
spuming. Eg bíð eftir því að fá að
veiða. Eg hef beðið með allar
mínar græjur í átta ár og er tilbú-
inn í slaginn.“
Gunnlaugur nefndi einnig í
þessu sambandi aö selurinn gerði
sjómönnum gramt í geði. „Selur-
inn er að gera okkur vitlausa.
Hann bítur fiskinn, sýgur lifrina
úr honum og eyðileggur um leið.
Þetta er ólýsanlegt og vaxandi
vandamál. Núna er ástandið
óvenju slæmt og það liggur viö aó
ekki sé lengur hægt að stunda
netaveiðar. Eg segi hreint út að
það myndi borga sig fyrir stjóm-
völd að gera út bát á selinn til þess
eins að fækka honum.“ óþh
Sæfari skrýddur sumarbúningi.
Mynd: Robyn.
Aðeins 5 þúsund tonna birgðir af saltfiski í landinu:
GATT-toIlurmn lækkar um 9% með vorinu
Að sögn Bjarna Sívertsen hjá
SÍF (Sölusambandi ísl. físk-
framleiðenda) hefur birgða-
söfnun á saltfiski í landinu nú
seinni hluta vetrar og í vor verið
lítil hjá þeim saltfiskverkend-
um sem eru í samstarfi við SIF.
I dag eru aðeins um 5.000 tonn
í landinu sem er mikil breyting
frá því á velmektarárum salt-
fiskútflutningsins, 1988 og 1989,
þegar birgðir voru a.m.k. 30.000
tonn að lokinni vetrarvertíð.
13% tollur á saltfiski til Evr-
ópubandalagsríkja tók gildi í
byrjun þessa árs þegar búið var
að fullnýta tollfrjálsan GATT-
kvóta sem íslendingar ásamt
öðrum löndum utan Evrópu-
bandalagsins höfðu aðgang að
en hann var 25.000 tonn og var
útflutningi á því magni lokið um
miðjan febrúarmánuð.
Hlutur Islendinga var rúm
5.000 tonn en stærstur hluti kvót-
ans fór til Norðmanna og Rússa
sem þó eiga ekki að geta nýtt sér
þessi tollfríðindi því Rússar eiga
ekki aðild að svonefndu GATT-
samkomulagi. Saltfiskurinnn frá
Rússum kom aðallega í gegnum
Norðmenn og Dani en þar hafa
verið höfð nafnaskipti á framleið-
anda, þ.e. frjálslega farið með
upprunavottorð, nokkuð sem Is-
lendingar eru e.t.v. að súpa seyðið
af í sambandi við útflutning á
unninni rækju.
13% tollurinn gildir þar til þær
tillögur sem nú liggja fyrir ráð-
herranefnd Evrópubandalagsins
verða samþykktar en þær kveða á
um 4-5% toll á um 60.000 tonn-
um af saltfiski sem síðan hækkar í
13% þegar því magni er náð en
það ætti að duga ísloidingum til
að koma allri framleiðslunni út á
0-5% GATT- tolli. Á miðvikudag
voru þessar tillögur samþykktar í
undimefnd með öllum atkvæðum
gegn atkvæðum Frakka.
Samdráttar hefur gætt í salt-
fiskverkun, ekki síst á Norður-
landi, en saltfiskverkunin hefur
ævinlega tekið kúfinn, þ.e. þegar
mest hefur borist að landi af fiski
og frystihúsin hafa ekki ráðið við
það magn sem bátar og togarar
Gleðskapur 30 ára fermingarsystkina
frá Akureyrarkirkju:
Dagskrá í þrjá sólarhringa
Á morgun, föstudag, ætla ferm-
ingarsystkin, fermd á vordögum
árið 1963 á Akureyri, að koma
saman að Hótel Hörpu til að
gera sér glaðan dag og endur-
nýja gömul kynni. Reiknað er
með að til fagnaðarins mæti fast
að eitt hundrað manns.
„Við hefjum fagnaðinn klukk-
an 21 með borðhaldi og síðan
skemmtum við okkur fram eftir
nóttu. Um miðjan dag, daginn eft-
ir, verður haldið til Hríseyjar með
Sæfara. Við ætlum að rölta um
eyjuna og þá verður kvöldverður
og dansleikur í félagsheimili eyj-
arskeggja. Á sunnudeginum verð-
ur farið til messu í Akureyrar-
kirkju og fermingarbamamótinu
verður slitió í Kjamaskógi að
messunni lokinni. Hópur þessi
sem nú á 30 ára fermingarafmæli
er mjög samheldinn. Áður höfum
við hist er við vomm 10 og 25 ára
gagnfræðingar og ekki má gleyma
veislunni sem við héldum árið
sem við urðum fertug. Að hittast
reglulega, sem við gerum Akur-
eyringar fæddir árið 1949, til að
rifja upp gamla tíma gefur hver-
jum og einum mikið. Nokkur okk-
ar koma langt að, já, frá Norður-
löndunum og jafnvel lengra frá,“
segir Gunnar Austfjöró, deildar-
stjóri hjá Kaupfélagi Eyfirðinga.
ój
hafa landað. Þegar samdráttar hef-
ur gætt í aflamagni hafa þau fisk-
verkunarhús sem bæði hafa fryst-
ingu og saltfiskverkun nær und-
antekningalaust látið það bitna á
saltfiskverkuninni, en að undan-
fömu hefur verið nokkurt verðfall
á frystum afurðum og því allt eins
víst að einhver aukning verði í
saltfiskverkun að nýju. Saltfiskút-
flutningurinn hefur á undanföm-
um árum fyrst og fremst beinst að
latnesku löndunum, þ.e. Spáni og
Portúgal enda þar stærstu neyslu-
markaðirnir en einnig hefur verið
nokkur útflutningur til Bandaríkj-
anna, aðallega til þjóðarbrota sem
vanist hafa saltfiskneyslu, en
Kanadamenn hafa verið mjög
sterkir á þeim markaði og því erf-
itt um vik.
Nokkur aukning virðist ætla að
verða á Norðurlandi í skreiðar-
verkun og hefur því víða mátt sjá
spyrður í hjöllum þar sem áður
var tómlegt um að litast. Það er
aðallega hreistraóur ufsi sem hef-
ur verið hengdur upp fyrir Níger-
íumarkað en mikil verðbólga í
Nígeríu hefur torveldað alla sölu-
samninga og greiðslur. Minna
hefur verið hengt upp af þorski
með Italíumarkað í huga en einnig
hefur keila verið hengd upp. GG
„Græn bylting“
á
í sumar ætla Siglfirðingar að
gera átak í fegrun bæjarins og
liður í því er ráðning garð-
yrkjufræðings, sem hóf störf í
gær.
„Hér bíóa mörg verkefni á
þessu sviði,“ sagði Björn Valdi-
marsson, bæjarstjóri. „Við réðum
garðyrkjufræðing í sumar og síóan
ætlum við að vega og meta fram-
haldió. í hans hlut mun koma yfir-
umsjón með umhirðu grænna
svæða í bænum og einnig að
leggja drög að því að fjölga þeim.
Einnig verður hér í sumar nemi í
landslagsarkitektúr, sem mun gera
heildarúttekt á bænum í þessu til-
liti. Þaó má því segja að sé græn
bylting í gangi hér,“ sagði Björn.
óþh
Akureyri:
Valþór Stefánsson ráðinn
heilsugæslulæknir
Stjórn Heilsugæslustöðvarinnar
á Akureyri ákvað sl. þriðjudag
að ráða Valþór Stefánsson,
heilsugæslulækni á Siglufirði, í
stöðu heilsugæslulæknis við
Heilsugæslustöðina á Akureyri.
Valþór var valinn úr hópi sex
umsækjenda.
Að sögn Guðmundar Sigvalda-
sonar, framkvæmdastjóra Heilsu-
gæslustöðvarinnar, kemur Valþór
til starfa á næsta ári.
Valþór Stefánsson er fæddur
1957. Hann tók próf í heimilis-
lækningum í Svíþjóð og hefur
starfað sem heilsugæslulæknir á
Siglufirði í tæp þrjú ár. óþh