Dagur - 17.12.1993, Qupperneq 19
Föstudagur 17. desember 1993 - DAGUR - B 19
Asa meö tvö „ljósubörn“, Svein Elías Jónsson yngri og Eyrúnu Elvu Marin-
ósdóttur.
Mcð ciginmanninum, Sveini Elíasi Jónssyni.
Frá aöalfundi Ljósmæörafciags íslands 1974, seni haldinn var á Hrafnagili í
Eyjaliröi. Asa í ræðustól.
I'yrir miðnættiö, mest til að vita hvort
ég væri ckki örugglega heima. Hún
var svo til verkjalaus cn fannst sanit
eitthvaó vera í aðsigi. Kom okkur
santan um að ég yrói hjá hcnni um
nóttina til öryggis. Mér er enn minn-
isstætt það scm hún sagði: „Jú, ég
hcld þaó væri ágætt að þú kærnir en
þú þarft ckkert að flýta þér.“
Þaö hittist svo á að hér var stadd-
ur nágranni minn á snjósleóa og hann
fór meó mig. Unt 15 mínútum eftir
að konan hringdi var al'tur hringt og
var þá barnið fætt. Var nú slegió í og
mátti ég hafa mig alla vió að halda
mér og töskunum á slcðanum. Búið
var að binda naflastrenginn þegar ég
kom á staóinn en ckki klippa á. Gekk
nú allt ljómandi vel.
Það scm mér er ef til vill minnis-
stæóast í sambandi við þcssar þrjár
fæðingar er það hvað kona sú sem
hér átti í hlut liélt alltal' ró sinni á
hverju sern gckk og hafði slíkan hug-
arstyrk aó margar konur mættu af
henni læra. Það er mikilsveróara en
margur hcldur aö barnshafandi konur
og konur í fæðingu reyni aö útiloka
kvíöa og hræóslu um að eitthvað fari
öóruvísi en æskilegt væri. Því miður
virðast barnshafandi konur móttæki-
legri fyrir því neikvæða en því já-
kvæóa. Ég cr sannfæró um að komast
mætti hjá mörgum inngripum í fæó-
ingar ef konur treystu meira á sjálfar
sig-“
I hálfu starfí
„Nú er ég í hálfu starfi heilsugæslu-
ljósmóður fyrir Dalvíkurlæknishérað.
Hcimafæðingar eru nánast hættar og
Amheíður Guölaugsdóttír
er Reykvíkingur. Hún lauk stúdents-
prófi frá Samvinnuskólanum
á Bifröst voriö 1988.
Frá árinu 1989 til loka ársins 1992
var hún ritstjóri héraósfréttablaösins
Borgfiröings í Borgarfiröi.
eftir að ég fullorðnaðist finnst mér
þaó ágætt en þctta var skemmtilegur
tími. Ég hal'ði líka aðstöðu hérna
heima til aó taka á móti sængurkon-
um og um tíma var algengt að konur
kæmu og ættu börnin hérna. Það
byrjaði þegar við bjuggum í gámla
bænum. Þá komu konur úr nágrcnn-
inu. Þetta var aó mörgu leyti ágætt.
Ég gat þá verið hér heima við og
sinnt börnum og búi jafnhliða. Síðast
tók ég á móti barni í heimahúsi 1989,
cn konum licfur nú síðustu ár ekki
vcrió gefinn kostur á heimafæðing-
um. Stefna yfirvalda hefur verió sú
aó láta konur fæða á scm fæstum
stöðum á landinu og helst á þeim al-
fullkomnustu og bcst búnu.
Núna eru sængurkonur ekki lcng-
ur taldar sjúklingar cins og var þcgar
þcim var ekki leyft aö stíga í fæturna
i'yrr en á fjóróa degi. Mér þykir þetta
jákvæð þróun. Nú mega þær hafa
börnin næstum cins mikið og þær
vilja og það er reynt að láta þcim líða
eins vel og væru þær heima hjá sér.”
Leiðinlegast að rukka
„Arslaun umdæmisljósmæðra voru
lcngi vel svipuð og mánaðarlaun hjá
ljósmæórum starlándi á sjúkrahúsum.
Vió fengum síðan ákveöna upphæó
greidda fyrir hvcrja fæðingu og ckki
cru ncma u.þ.b. 15 ár síðan l'arið var
aó greióa þctta í gegnum Trygginga-
stofnun ríkisins. Þctta var þaö leiöin-
lcgasta við starfið aö vera búin að
kynnast konunni og fjölskyldunni og
þurl'a síóan aó rukka hana.“
„Ljósfeður“
- Margir tclja að Ijósmóðurstarfið sé
dæmigert kvennastarf?
„Þaó var það nú ckki því svokall-
aðir „ljósl'eóur'* voru allmargir til.
Það voru karlmenn sem fengust vió
þetta starf og leystu það vel af hcndi.
ElJaust hafa þcir byrjað út úr neyð
þcgar ekki náóist í ljósmóður cða
yfirsetukonu en starfaö síðan við
þetta tímabundið, cn það helur cng-
inn karlmaóur útskrifast úr Ljós-
mæóraskólanum cnnþá.“
- Hvaða eiginleika telur þú að
góð Ijósmóðir þurfi að hafa?
„Þær þurfa fyrst og lremst að
halda ró sinni á hvcrju sem gengur,
vcra traustvekjandi og gefa mikið af
sér og rcyna að cinblína ekki um of á
það sem miður fcr. Þær þurfa að
Ícggja sig allar fram og líta á björtu
hliðarnar og góðu stundirnar sem eru
margar."
Stundin meó þessari hæglátu og
fínlegu konu cr senn á cnda. Hún
hcfur auðsjáanlega valió sér ævistarf
sem fcllur að lífsviðhorfi hcnnar og
ckki cr vafi á því að hún hcfur til að
bera flesta þá ciginleika sem ncfndir
voru í upphafi greinarinnar að prýða
þyrftu góða ljósmóóur.
Arnheiður Guðlaugsdóttir.
Höfundur er nenutndi í hagnýtri fjölmiólun vió Há-
skóla lslands.
3
Y
o
fíBIcÓtlcg jol
fot0®íf ftomtmöí úi
Þöíiíuun viðsfliptin
á árinu sem er aS lícfa
Garðyrkjustöðin Grísará
Sími 96-31129
Sparisjóður Akureyrar
og Arnarneshrepps
Brekkugötu 1 - Sími 24340
Möl og sandur hf.
Sími 21255
Skíðaþjónustan
Fjölnisgötu 4b - Sími 21713
Alprent
Glerárgötu 24 - Sími 22844
Bifreiðaverkstæði
Bjarnhéðins Gíslasonar
Fjölnisgötu 2a-Sími 22499
Bifreiðaverkstæðið Bláfell
Draupnisgötu 7a-Sími 21090
Blómabúðin Laufás
Hafnarstræti 96 Sunnuhlíð 12
Símar 24250 8. 26250