Dagur - 05.02.1994, Blaðsíða 4
4 - DAGUR - Laugardagur 5. febrúar 1994
I
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI,
SÍMI: 96-24222 • SÍMFAX: 96-27639
ÁSKRIFT M. VSK. KR. 1400 Á MÁNUÐI • UUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 765 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
UMSJÓNARMAÐUR HELGARBLAÐS: STEFÁN SÆMUNDSSON
BLAÐAMENN: GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON,
(íþróttir), INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585, lax 96-42285),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, ÞÓRÐUR INGIMARSSON.
LJÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI: HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
Byggðaröskunin
snertir alla
Allt frá miðjum áttunda áratuginum hefur það
einkennt fólksfjölgunina á íslandi að hún hefur
að mestu orðið á höfuðborgarsvæðinu og Suður-
nesjum. Þessi breyting á búsetu landsmanna
hefur réttilega verið nefnd byggðaröskun. Þessi
breyting hefur að vísu átt sér stað alla öldina.
Framan af var hún þó fullkomlega eðlileg og
stóð í beinu sambandi við atvinnubyltingu þjóð-
arinnar. Bændasamfélag fortíðarinnar breyttist
smátt og smátt í það nútímasamfélagi sem við
þekkjum.
Á hinn bóginn má fullyrða að undanfarna tvo
áratugi a.m.k., hafi breytingar í byggð landsins
orðið óeðlilega miklar og hraðar og tvímælalaust
óhagkvæmar með hliðsjón af þjóðarhag. Lands-
byggðarfólk hefur unnvörpum fluttst til höfuð-
borgarsvæðisins í leit að nýjum atvinnutækifær-
um. Þar hafa byggst upp heilu borgarhverfin,
samgöngukerfið hefur sprungið undan álaginu
og þarfnast gagngerrar og kostnaðarsamrar
endurnýjunar. Einstaklingar hafa byggt þúsund-
ir íbúða á höfuðborgarsvæðinu og hið opinbera
hefur tekið drjúgan þátt í þeirri uppbyggingu í
gegnum félagslega kerfið. Ríkið og sveitarfélög
á höfuðborgarsvæðinu hafa sömuleiðis þurft að
byggja þjónustumannvirki í hundraðatali; svo
sem skóla, sjúkrahús, heilsugæslustöðvar,
íþróttamannvirki o.s.frv. en víða úti á lands-
byggðinni hafa sambærileg mannvirki verið van-
nýtt vegna fólksfæðar. Fasteignir einstaklinga
hafa einnig fallið verulega í verði á mjög mörg-
um smærri stöðum um land allt og reynst ill-
eða óseljanlegar.
Þessi öfugþróun hefur óneitanlega haft mikla
sóun fjármuna í för með sér. Það er þess vegna
mikill misskilningur að halda því fram að
byggðaröskunin sé fyrst og fremst áhyggjuefni
íbúa á landsbyggðinni. Hún er þvert á móti eng-
um landsmanni óviðkomandi og allra hagur að
finna leiðir til að stöðva hana án tafar. BB.
I UPPAHALDI
(i
segir Ejjapeyinn Sigmar Þröstur Óskarsson
yjapeyinn Sigmar Þröslur
Oskarsson hefur staðið í
niarki KA-liðsins í hand-
.bolta í vetur og varió oft
vel, þó aldrci eins og sl.
mióvikudagskvöld er hann gerði sér
lítió fyrir og varði 28 skot frá Sel-
fyssingum sem örugglega er per-
sónulegt met og líklega Isiandsmet.
Takmark hans er að verja 30 skot í
lcik. Sigmar Þröstur scgir aó þcgar
hann cigi topplciki eru andstæðing-
amir yfirleitt búnir að skjóta einu
sinni eða oftar í hausinn á honum.
Sigmar Þröstur hafur alið allan sinn
aldur í Eyjum aó undanskildum
þeim árum þegar hann hefur verið
aó sprikla með „meginlandsliðum" í
handbolta. Fyrst lá leiðin í KA, síð-
an komu tvö tímabii með Stjömunni
i Garóabæ og síðan aftur til KA.
Sigmari finnst bæjarbragurinn hér
mjög ólíkur því sem hann á að vcnj-
ast í Eyjum; þar snýst allt um fisk-
inn og allir hafa af því atvinnu en
hér sé atvinnulífið mun fjölbreytt-
ara. í dag leikur hann gegn sínum
gömlu félögum í Eyjum í bikar-
kcppninni og þar er að duga eóa
drepast. Ef KA kemst í úrslitaleikinn
á hann þá ósk að það verói lands-
byggóarúrslitaleikor, þ.e. aó and-
stæðingurinn verði Selfoss.
Hvaðgerirðu helst ífrístundum?
,JÉg á fáar frístundir mcðan á hand-
Ixjltavertíóinni stendur, en á sumrin
fara þær í ýmiss hobbí eins og t.d.
golf og svo reynir maóur aó halda
sér í einhverju formi.“
Hvaöa matur er í mestu uppá-
haldi hjá þér?
„Það er ýsa fimm sinnum í viku, sér-
staklega ýsa af Margrétinni og Ak-
ureyrinni. Þaó er alveg sérstakur
gæðamatur.“
Uppáhaldsdrykkur?
,JDiet Coke og Cappucino."
Ertu hamhleypa til allra verka á
heimilinu?
,Ja, ég vaska upp og ryksuga um
helgar. Það er nú eiginlcga það eina,
en það er fast hlutverk hjá mér.“
Er heilsusamlegt líferni ofar-
lega á baugi hjá þér?
,Já, enda verða menn að lifa rcglu-
sömu lífi ef þeir ætla aó halda sér í
toppformi."
Hvaða blöð og tímarit kaupir þú?
„Yfirleitt öll dagblöð meira og
minna í lausasölu og einnig tímarit
af og til.“
Hvaða bók er á náttborðinu hjá
„Undrið mikla eftir Jack London og
svo er þar einnig hellingur af
íþróttablöðum.“
Hvaða híjómsveitltónlistarmað-
ur er í mestu uppáhaldi hjá þér?
„Það cr Bubbi Morteins og Bono.“
Uppáhaldsíþróttamaður?
„Þaó er Clint Eastwood af því hann
er svo góður í brokkinu í „Unfor-
given“.“
Hvað horfir þú mest á (sjón-
varpi?
„íþróttir og fréttir."
Á hvaða stjórnmálamanni hef-
urðu mest álit?
„Eyjamanninum Ama Johnsen, ekki
vafi.“
Hvar álandinu vildirðu helst
búa ef þú þyrftir að flytja bú-
ferlum nú?
„Þar sem fjölskyldunni líður vel.“
Hvaða hlut eðafasteign iangar
þig mest til að eignast um þess-
armundir?
„Nýtt golfsett, en ég hef mjög gam-
an af því aó stunda golf.“
Hvemig myndir þú verja
þriggja vikna vetrarleyfi?
„Ja, það er svolítió erfitt að svara
þessu, þvi mig mundi langa að gera
svo býsna rnargt. Ætli ég færi ekki
til Ástralíu að spila golf því þar er
sumar þegar hér er vetur.“
Hvað œtlarðu aðgera um helg-
ina?
„Við KA-nienn ætlum aó skreppa til
Eyja og reyna aó leggja þá aó velli
og komast í bikarúrslitaleikinn. Ef
við vinnum lcikinn mundi ég vilja
mæta öóru utanbæjarliði í úrslitun-
um, þ.e. Selfyssingum, en þeir yrðu
þá að vinna FH. Það yrói alveg
magnaóur leikur tveggja liða utan
Stór-Reykjavíkursvæóisins.“ GG
HRÆRINCUR
STEFAN ÞOR SÆMUNDSSON
íþróttasprild er gefandi gömlum manni
íþróttasprikl gctur vcrið ákaf-
lega gefandi og mestu unaðs-
stundir mínar í viku hverri eru
þeir tveir klukkutímar sem ég
eyði annars vegar í knattspymu
og hins vegar körfubolta og
badminton. Þarna fær maður
virkilega útrás og sæluhormón-
ið streymir úr hcilanum um all-
an líkamann. Áhrifin eru eins
og af besta fíknilyfi, enda getur
maður víst orðið háður hreyf-
ingu. Eg fæ fráhvarfscinkcnni
ef ég kemst ekki í spriklið, verð
skapvondur, sveittur, á crfitt
með svefn, get ekki einbeitt
mér, skelf og tala eitthvert sam-
hengislaust rugl.
Þctta eru næstum jafn svæsin
áhrif og þegar ég hef reynt að
hætta að reykja og drekka kaffi.
En í mínum huga er ekki sama
hvemig hreyfíngin cr. Ekki
myndi ég nenna að hlaupa út
um víðan völl og frckar fínnst
mér leiðinlegt að synda fram og
aftur í sundlaug, þótt ég láti
mig nú hafa það stundum. Þá
get ég alls ckki hugsað mér aó
hoppa í takt við ærandi diskó-
væl á einhverri h'kamsræktar-
stöð cða pumpa lóð, blásandi
og stynjandí.
Nei, ég vil hafa kcppni. Það
er gamla, góða keppnisskapiö
scm drífur mann áfram. Þótt
allt sé þetta í gamni gert er
fjandi sárt að tapa og því legg
ég mig allan ffam til að koma í
veg fyrir slíka hncisu. Oft næg-
ir viljinn ekki til sigurs, getan
þarf aó fylgja mcó og eftir
suma tímana læðist hræðileg
hugsun að mér: Eg er orðinn of
gamall.
Óhollustan hið besta mál!
Á dögunum skrapp ég til lækn-
is og vildi fá allítarlega skoðun,
cnda kominn á fcrtugsaldurinn
og búinn að láta ofan í mig alls
kyns hroða mcirihluta ævinnar.
Mér þótti einsýnt að ég kæmi
illa út úr skoðuninni og var
reyndar búinn að panta niður-
stöóuna, sumsé að læknirinn
skipaði mér að hætta aó reykja,
gjörbreyta mataræði og hreyfa
mig meira. Undir þetta var ég
fyllilega búinn, enda að niður-
lotum kominn eftir taumlausa
óreglu á flestum svióum.
Jæja, ég fór í skoðun, blóó-
rannsókn, myndatöku (ckki þó
hjá Palla) og allt tilheyrandi.
Alagið jókst til muna hjá hcil-
brigðisstéttunum og var unnió
sleitulaust dögum saman við aó
greina alla sjúkdómana sem
hrjáóu mig. Ég þóttist vita að
lungun væru orðin full af tjöru,
maginn búinn af streitu og
kaffiþambi, æðamar hálfstíflað-
ar af blóðfitu og sjúkdómar
eins og asmi, mígreni, vöðva-
bólga, gigt, ristilbólga og
taugaveiki grasseruðu í mér.
Niðurstöóumar komu í smá-
um skömmtum og þær voru
sláandi. Mér var ekki skipað að
hætta að reykja. Kaffiþamb og
kókdrykkja voru hið besta mál.
Óhófleg neysla á sælgæti og
brösuðum mat hafði ekki gert
mér neitt. Streita, peninga-
áhyggjur og kyrrsetur virtust
heldur ekki hafa sett ncitt mark
á mig. Það var ekki nokkur
skapaður hlutur að mér fyrir ut-
an „íþróttameiðslin" sem ég er
svo stoltur af, en hálfónýtt bak
og brákaóar lappir staðfesta aó-
cins dug minn í sportinu.
Tannlæknagrýla og hár-
snyrtikostnaður
Það er virkilega gaman til þess
að vita aó nú getur maður hald-
ið áfram að „njóta lífsins“ meó
læknisvottorð upp á það að
óhollustan svokallaða er ekki
svo grábölvuó. Næst liggur fyr-
ir að fara til tannlæknis og at-
huga hvort hann hafi nokkuð
við þetta lífemi aó athuga. Ég
er fullur bjartsýni og býst fast-
lega við að tannlæknirinn úr-
skurði allar tennur heilar og
mataræóió skynsamlegt. Hann
má reyndar ekki komast að
annarri niðurstöðu því maóur
hefur fjandakomið ekki efni á
einhverjum viðgerðum. Það er
nógu dýrt að bjóóa góðan dag,
scgja „A“ og kveðja og raunar
dýrara en maður ræóur við meö
góðu móti. Kannski ég prófi aó
sleppa því aó heilsa og kveðja
og láti A-ió duga, það gæti
sparað tíma og þar með fé.
Annars er tannlæknagrýlan
ekki svo skelfileg lengur. Ég
hugsa aó flestir borgi meira fyr-
ir hársnyrtingu en tannlækna-
þjónustu á cinu ári en samt eru
allir aó bölva aumingja tann-
læknunum. Fáir setja hins veg-
ar reglulegan hárskuró fyrir sig.
Og fyrst ég er farinn að tala um
peninga þá er þaó oróið drjúgt
sem fer í læknis- og lyfjakostn-
aó, ekki síst ef börnin em með
þráláta eyrnabólgu og kvefpest-
ir. Þessi útgjöld geta rokió upp í
10 þúsund kall á einum mán-
uói, því hef ég kynnst.
Ég ætla hins vegar ckkert að
minnast á peninga í sambandi
við íþróttimar, en vissulega eru
þetta vemlcgar upphæðir þegar
öll fjölskyldan er í einhverju
sprikli. En þetta er svo gam-
an...