Dagur - 05.01.1996, Blaðsíða 8
8 - DAGUR - Föstudagur 5. janúar 1996
Niðurstada samanburðar á rekstri í landbúnaði árin 1994 og 1993:
Aíkoman fer versnandi
- kúabú komu best út í Eyjafjarðarsýslu en best gekk rekstur sauðfjár- og blandaðra búa á Austurlandi
Landbúnaðurinn á íslandi hefur
búið við erfið skilyrði á undan-
förnum árum, sér í lagi hefur
rekstur sauðfjárbúa verið erfiður
að undanförnu. Undir lok síð-
asta árs gaf Hagþjónusta land-
búnaðarins út samanteknar nið-
urstöður búreikninga fyrir árið
1994 og sýna þær afkomuna í
hefðbundnum búgreinum, auk
yfirlits yfir afkomu loðdýrabúa,
svínabúa, ferðaþjónustubúa,
blandaðs reksturs og búgreina
sem hafa sjálfstæðan efnahags-
og rekstrarreikning.
Samantektin var byggð á 514
búreikningum frá öllum búnaðar-
samböndum og voru alls 458
reikningar notaðir í uppgjörinu.
Úrtakið náði því til um 10,4% lög-
býla á landinu. Miðað við hagnað
fyrir laun eigenda reyndist afkoma
búa sem komu til uppgjörs hjá
stofnuninni að meðaltali vera
3,14% lakari á árinu 1994 saman-
borið við árið 1993.
Lakara hjá kúabændum
Afkoman versnaði um tæp 8% hjá
eigendum sérhæfðra kúabúa mið-
að við árið á undan. Hagnaður fyr-
ir laun eigenda var að meðaltali
kr. 1.398.000 á bú og hafði fram-
legð dregist saman um 0,3%, auk
þess sem bæði búgreinatekjur og
aðrar tekjur minnkuðu að raun-
virði, þær fyrmefndu um 2,7% og
þær síðamefndu um 9,1%. Hins
vegar lækkaði fjármagnskostnaður
um 15,2% á milli ára. Hækkun
veltufjárhlutfalls er einkum rakin
til tilfærslu frá fastafjármunum til
veltufjármuna þar sem skamm-
tímaskuldir voru nánast þær sömu
milli ára. Þá hélst hlutfall eiginfjár
óbreytt á milli ára. Að meðaltali
voru 25,7 kýr á hverju búi í úrtak-
inu og voru teknir reikningar 167
búa.
Með sérhæðum búum er átt við
bú sem eru með að lágmarki 70%
heildartekna af viðkomandi grein.
Þegar slík sauðfjárbú voru skoðuð
kom í ljós að hagnaður fyrir laun
eigenda var aðeins 800 þúsund
krónur á bú. Þó var þetta betri af-
koma en á árinu 1993 en bent er á
í upplýsingum Hagþjónustu land-
búnaðarins að þetta verði að skoð-
ast í því ljósi að það ár varð 48%
tekjuhrun í greininni. Samanburð-
urinn byggir á afkomu sömu búa á
milli ára og sömu forsendur leiddu
í ljós að framlegð hélst óbreytt á
sauðfjárbúum en nokkuð tókst að
lækka rekstrarkostnað samhliða
3,8% samdrætti í búgreinatekjum.
Fastur kostnaður lækkaði t.d. um
6,2% og breytilegur kostnaður um
4,7%. A sauðfjárbúum munar ekki
síst um 37% lækkun sem varð
milli þessara ára en hærra veltu-
fjárhlutfall er einkum rakið til
þeirrar tilfærslu sem varð á
skammtímaskuldum til hækkunar
langtímaskulda.
Fjöldi kinda á hverju búi í sam-
anburðinum var að meðaltali 281
og voru 90 bú í úrtakinu.
Ferslur
stdður
á tmustum
Nýr og spennandi matseðill
með úrvali rétta við allra hæfi
Sjálfsafgreiðsla er frá kl.08-18.00,
en þjónað er til borðs eftir það.
Opið er til kl. 22.00 alla daga nema föstudaga
og laugardaga, en þá er opið til kl. 23.00.
Yerú velkcmin
SULNABERG
FUNHEITT!
Hótel KEA • Hafnarstræti 87-89 • 600 Akureyri • Sími 462 2200
Hagnaður búa að meðaltali áður en tillit er tekið til launaliðar er á bilinu 800 þúsund krónur til 1,4 milljónir, lægst
hjá sauðfjárbúum og hæst á kúabúum.
Lakari afkoma
blandaðra búa
Blönduðu búin, þ.e. þau bú sem
hafa 70% búgreinatekna af naut-
gripa- og sauðfjárafurðum saman-
lagt og auk þess að lágmarki 30%
búgreinatekna af hvorri búgrein
fyrir sig, komu út með 1,4% lakari
afkomu árið 1994 en árið 1993.
Hagnaður fyrir laun eigenda var
rétt rösklega ein milljón króna.
Framleiðni búanna jókst um 1%
og nokkuð tókst að lækka tilkostn-
að. Til að mynda lækkaði fastur
kostnaður um 5% og breytilegur
kostnaður um 5,4%. Fjármagns-
kostnaður lækkaði um 28% á
blönduðu búunum en á móti kem-
ur 25% lækkun annarra tekna á
milli ára.
Besta afkoman á
Eyj afj arðars væðinu
í fyrsta sinn var skoðað hvernig
afkoman var eftir kjördæmum. Sá
samanburður sýndi að miðað við
hagnað fyrir laun eigenda, á verð-
lagi 1994 skiluðu kúabú á Eyja-
fjarðarsvæðinu bestri afkomu, eða
um 1.668.000 kr. Jafnframt voru
þessi bú með stærstu kúabúum á
landinu. Alls voru 62 bú í Eyja-
fjarðarsýslu í þessu úrtaki. Hlið-
stæðar forsendur fyrir sauðfjárbú
og blönduð bú sýndu að stærstu
búin skiluðu einnig bestri afkomu
og voru þau í báðum tilvikum á
Austurlandi. tAt,
Það er hið skrautlegasta lið sem keinur fram á Þrettándagleði Þórs.
60. Þrettándagleði Þórs
- reynt að ná sambandi við geimverur
íþróttafélagið Þór á Akureyri
heldur sína árlegu Þrettánda-
gleði, álfadans og brennu, í 60.
sinn á morgun, laugardag. Hefst
hún fyrr á deginum en vant er
eða kl. 17 og verður á félags-
svæði Þórs. Þar sem um merkis-
afmæli er að ræða er dagskráin
óvenju vegleg að þessu sinni, að
sögn Skúla Gautasonar leikara,
sem unnið hefur að undirbúningi
ásamt Steindóri Steindórssyni.
Mikið verður um dýrðir en sem
kunnugt er flytjast álfarnir búferl-
um á þrettándanum ásamt því að
síðasti jólasveinninn heldur til
fjalla. I byrjun verður mikil
skrúðganga og fara fyrir henni
álfakóngur og drotning í hest-
vagni. Þeim fylgja álfar, púkar,
tröll, jólasveinar og fleiri kynja-
verur.
Skemmtiatriði eru fjölbreytt,
t.d. danssýning og söngur. María
Björk og Sara Dís, sem gerðu
plötuna Bamabros, koma fram.
Einnig kemur Gunni úr Stundinni
okkar og segir ævintýri og fleira.
Þá má geta þess að frést hefur af
geimfari sem sveimar yfir Þórs-
heimilinu og er meiningin að
reyna að fá það til að lenda og ná
sambandi við geimverumar.
Ekki má gleyma sjálfri þrett-
ándabrennunni og glæsilegri flug-
eldasýningu. HA