Dagblaðið Vísir - DV - 08.11.1994, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 8. NÓVEMBER 1994
15
Kennarafrí eða
nemendafrí?
Ég veit ekki hve oft hefur þurft aö
leiðrétta þann misskilning að
kennarar séu aðeins að störfum
þann tíma sem þeir eru með nem-
endum sínum í kennslustundum.
Þó skal það reynt í greinarkomi
þessu.
Árleg vinnuskylda kennara er
1800 stundir á ári. Vinnuskylda á
starfstíma skóla er 1647 stundir á
36 vikum eða 45.45 klukkustundir
á viku. Vikuleg vinnuskylda kenn-
ara skiptist í kennslu, undirbúning
kennslustunda, verkefna- og prófa-
gerð, öflun bóka og gagna, úr-
vinnslu verkefna og prófa, skýrslu-
gerð, viötalstíma fyrir nemendur
og foreldra, umsjón með bekk og
kennara- og samstarfsfundi. A
sumrin eða þegar skóhnn starfar
ekki er kennurum skylt að skila 153
klukkustundum í námskeið, end-
Kjallariim
Guðrún Ebba Ólafsdóttir
varaformaður Kennara-
sambands íslands
„Sífellt fleiri þættir eru settir inn í
skólastarfiö án þess að á móti hafi kom-
ið aukið kennslumagn heldur þvert á
móti hefur fjármagn verið skorið nið-
ur.
„Vinnutími kennara er ekki eingöngu
greininni. -
40 minútur í senn,“ segir m.a
urmenntun og undirbúning fyrir
kennslu.
Starfstími skóla
Samkvæmt reglugerð um starfs-
tíma skóla er heimilt að veija allt
að 12 dögum til annarra starfa en
kennslu á hverju skólaári og það
eru svokallaöir starfsdagar grunn-
skóla. Þessir dagar eru notaðir til
ýmissa undirbúnings- og skipu-
lagsstarfa sem ekki rúmast innan
bundinnar viðveru kennara. Auk
þess getur fræðslustjóri heimilaö
niðurfellingu á kennslu vegna
námskeiða og fræðslufunda eins
og gert er í tengslum við haustþing
kennara. Ég skal fúslega viöur-
kenna að nafnið er vihandi. Kenn-
urum er skylt að vinna þessa daga
og þess vegna er beinlínis rangt að
kalla þá kennarafrí. Réttara væri
að kalla þá frídaga nemenda.
Kennarastarfið hefur breyst tölu-
vert mikiö á undanfómum árum.
Skýringa er fyrst og fremst að leita
th aukins samstarfs við aðra er
tengjast skólastarfmu, s.s. sér-
kennara, sálfræðinga, námsráð-
gjafa og síðast en ekki síst foreldra.
Þá hefur einnig færst í vöxt að
unnin sé skólanámskrá í skólunum
og hún krefst aukinnar vinnu
kennara og skólastjórnenda. Það
er ekki einungis kennarastarfið
sem slíkt sem hefur tekið breyting-
um heldur skólakerfið í heild. Sí-
fellt fleiri þættir eru settir inn í
skólastarfið án þess aö á móti hafi
komið aukið kennslumagn heldur
þvert á móti hefur fjármagn verið
skorið niður. Allt menntakerfið og
stofnanir er tengjast því hafa mátt
þola íjársvelti.
Gæsluhlutverk og vinnutími
Gæsluhlutverk grunnskólans
hefur aukist gífurlega og sérstak-
lega á þéttbýlissvæðum. Foreldrar
gera þá kröfu th skólanna aö börn-
in geti verið þar örugg undir um-
sjón kennara flesta virka daga
skólaársins. Kvartanir þeirra und-
an nemendafrídögum eru skhjan-
legar en það er ekki við kennara
að sakast.
Kennarasamband íslands hefur
margítrekað nauðsyn þess að tekið
sé tihit th þessa breytta og aukna
hlutverks grunnskóla og kennara
í kjarasamningum kennara. En
vilji kennara nægir ekki einn og
sér. Menntamálaráðherra sagði
nýverið í blaðaviðtah við DV að
hann hefði ekki séð ástæðu til að
semja um breyttan vinnutíma enn
þá. Þau orð eru með öllu óskiljan-
leg og algerlega úr samhengi við
stöðu grunnskólans í dag. Á ég þar
ekki einungis við breytingu á skil-
greiningu á vinnutíma kennara
vegna fjölgunar kennsludaga og
fækkunar svokallaöra starfsdaga
skóla heldur einnig vegna einsetn-
ingar grunnskólans sbr. lög um
grunnskóla.
Vinnutími kennara er ekki ein-
göngu kennsla í 40 mínútur í senn.
Það er jafnfáránlegt að halda því
fram eins og að ætla að fréttamenn
vinni eingöngu þær mínútur sem
fréttir eru lesnar.
Guðrún Ebba Ólafsdóttir
Sjóvá styrkti þessa guðsþjónustu!
Nú er kátt í kirkjunni; ríkisrekið
þing hennar spjahar um heima og
geima og háskalegan kjafthátt
íjölmiðla og Reykjavíkurprófasts-
dæmi (í fleirtölu) auglýsa „fjöl-
breytt helgihald" í sjónvarpinu og
einnig á íjórlita opnu í Morgun-
blaðinu eins og sæmir stórfyrir-
tæki á heimsmælikvarða. Það er
kirkjuvika í prófastsdæmunum.
Kjötbitar á kirkjuloftinu
Um úrvahð af helgihaldinu má
lesa í mhljón króna auglýsingu í
Mogga helgina áður en ríkiskirkjan
settist á rökstóla. Þar er boðið upp
á ýmislegt: fyrirbænastund,
mömmumorgna, kyrröarstund,
tónhst, altarisgöngu, TTT starf,
Ton-Sing unghngastarf, bænaguðs-
þjónustu, kínverska leikfimi,
spjah, kyrrð, íhugun, éndurnær-
ingu, ungbarnamorgna, fóndur,
sphamennsku, léttar leikfimiæf-
ingar, dagblaöalestur og akstur
fyrir þá sem vhja eins og hjá stjóm-
málaflokkunum á kjördag.
Texti við mynd af Dómkirkjunni
hljóðaði svo: Miðvikudagur: Há-
degisbænir kl. 12.10./Leikið á orgel
frá kl. 12,/Léttur hádegisverður á
kirkjuloftinu á eftir.
Undir úrvalið allt og herlegheitin
stimpla: íslandsbanki, Eimskip,
Sjóvá-Almennar, Skeljungur
(merki fyrirtækjanna í ht eins og
Kjállariim
í þessum dúr: Við eigum samleiö;
„kom þú og sjá“ því þú tryggir ekki
eftir á hvorki á himni né jörð.
Amen! Sjóvá kostaði gerð þessarar
guðsþjónustu!
Nema næsta skref þjóðkirkjunn-
ar sé einkavæðing í anda sam-
starfsfyrirtækjanna og jarðarfarir,
fermingar og önnur aukageta verði
Elskast við altarið kl. 12.10. Auglýs-
ingar styrktaraðha frá kl. 12. Kon-
íak í kórnum á eftir. Bænir og
bridge fyrir þá sem það vhja.
Einkavinavínbúðin hf. kostar gerð
þessarar guðsþjónustu.
Ekki segja Jesúsi!
En þróunin ræðst af ýmsu. Eðh-
Ulfar Þormóðsson
rithöfundur
kirkjumyndimar), og loks: Fastir
liöir eins og venjulega.
Elskist við altarið!
Það ber að sjálfsögðu að fagna því
að kirkjan skuli vera skriðin upp
úr kofforti klæðskiptingsins og
komin í viðhafnarföt með sínum
hkum og öörum atvinnurekendum.
Og óneitanlega verður spennandi
að fylgjast með framhaldinu: Hvort
ríkisprestamir muni segja sann-
leikann og ljúka þá messum sínum
„Það ber að sjálfsögðu að fagna þvl að
kirkjan skuli vera skriðin upp úr koff-
orti klæðskiptingsins og komin í við-
hafnarföt með sínum líkum og öðrum
atvinnurekendum. Og óneitanlega
verður spennandi að fylgjast með fram-
haldinu.“
boðin út á almennum markaði svo
frjálshyggjan fái notið sín í undir-
búningnum fyrir framhaldslífið.
En þá er líka viðbúið að þegar
Kirkja hf. hefur selt hlutabréfm í
sér á almennum markaði verði hún
að herða róðurinn í auglýsinga-
mennskunni og auka „úrval af
helgihaldi". Þá væri líka von á al-
mennilegri kirkjusókn þegar aug-
lýst dagskrá verður eitthvað á
þessa leið:
Miðvikudagur: „Kom þú og sjá!“
legt framhald þess sem gerst hefur
nú væri að halda næsta kirkjuþing
í Hruna. Höfuðviðfangsefni þings-
ins ætti að vera tvöfalt siögæöi
annarra (hinna). En th þess þyrfti
að tryggja með heitum bænum að
guð sjálfur léti það eiga sig, ef hann
kynni að fá fréttir af hinum nýís-
lenska þjóðkirkjusið, að segja syn-
inum frá þessu, því það var víst
hann sem ruddi um koh borðum
víxlaranna í kirkjum fomaldarinn-
ar. Úlfar Þormóðsson
meðþeim
„í fyrsta
lagi tel ég að
Alþingi eigi
að taka af-
stöðu th hval-
veiða. Þaö
hefur ekki
gerst síöan
1983 þegar
bann Alþjóða
hvalveiði- QuAJAn GuðmumKson
ráðsins var alþlngismaður.
samþykkt með eins atkvæðis
mun. Við eigum fremstu vísinda-
menn á þessu sviöi og þeir hafa
bent á að ákveðnir hvalastofnar
þoli vel að úr þeim sé veitt. Ekki
síst hrefnustofninn. Varðandi
hvalveiðar eru mörg störf í húfi
sem og verðmæti. Síðast þegar
hvalveiðar voru stundaöar í at-
vinnuskyni var verðmætið á ann-
an mhljarð á núverandi verðlagi.
Þarna voru 250 til 300 störf. Eg
tel líka að hvalveiðibannið skapi
ójafnvægi i hafinu. Hvölum íjölg-
ar jafnt og þétt og talið er að þeir
éti aht að milijón tonn af fiski á
ári hér við land. Hvalatalningin,
sem framkvæmd var hér við land
fyrir nokkrum árum, sýndi gríö-
arlega mikið af hval á slóðum viö
landiö. Ef ég man rétt voru þaö á
mihi 50 og 60 þúsund hvahr. Tal-
ið er að þessu fjölgi eftir tegund-
um um 5-10 prósent á ári. Slík
íjölgun skapar ójafnvægi í lífrík-
inu í kringum okkur og kemur
niður á fiskstofnunum. Við eig-
um ekki bara að hefja hrefnu-
veiðar heldur líka úr þeim stofn-
um sem við getum vísindalega
sannað aö þoh þær. Ég hef flutt
tillögu þar um á Alþingi, Hún var
send ýmsum hagsmunaaðilum og
voru umsagnir þeirra allra já-
kvæðar. Því er það engin spurn-
ing í mínum huga að við eigum
að heíja hvalveiðar."
Útíhött
„Allt frá því
aö Alþingi
samþykkti að
mótmæla
ekki hval-
veiðibanninu,
hafa íslend-
ingar farið
óviturlega að
ráði sínu. Fátt
hefur orðið GuörunHelgadóHir
þjóðfélaginu alþlnghimaður.
dýrara heldur en þetta mál.
Markaðir sem lokuðust í Þýska-
landi og fleira eru dæmi sem sýna
það. Málið er ósköp einfalt og sem
betur fer fjölgar þeim sem skilja
þaö. Þegar ísland átti þátt i að
semja alþjóða hafréttarsáttmál-
ann, var sett í þrjár greinum
ákvæði um að hvahr séu, einir
ahra jarðarbúa, sameiginlegauð-
lind. Þá beri ekki að veiöa nema
í álþjóðlegu samráöi. Alþjóða
hvalveiðiráðið hefur auðvitað
verið sá aðhi er um þessi mál
hefúr íjallað, en eins og allir vita
sögðum við okkur úr því í ein-
hverju reiðikasti. Ef við heföum
hagaö okkur ööruvísi værum við
fyrir löngu fari'n að veiða hrefnu.
Enda er það á efa rétt að óhætt
er að veiöa úr þehn stofni. Ég tel
það óviturlegt að hefja nú hrefnu-
veiðar án þess að hafa samráð við
þar til bæra alþjóðlega stofnun.
Nammco er það ekki. Auðvitað
eigum viö engan kost annan, eins
og utanríkisráðherra hefur bent
á, og raunar sjávarútvegsráö-
herra líka þó hann vilji ekki
gangast við þvi núna, en að ganga
aftur í Alþjóða hvalveiðiráðið. Og
sem betur fer hefur þessi mál-
staður loksins lokist úpp fyrir
ýmsum þingmönnum."