Dagblaðið Vísir - DV - 18.11.1994, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 18. NÓVEMBER 1994
15
Með bjálkana
í augunum
Sú umræöa er hæst heyrist í dag
er um meinta spiilingu stjómmála-
manna og hátt er hrópað um aftök-
ur og rannsóknir. Gagnrýnin og
sanngjöm umræða, sem veitir
ráðamönnum stofnana og stjóm-
málamönnum aðhald, er mjög þörf
og af hinu góða. En það rýrir mjög
möguleika á árangri af slíkri um
ræðu þegar augljóst er að þeir sem
fyrir henni standa em að nota hana
sem aðferð til að niða niður og
rægja keppinauta sína.
Það spillir t.d. mjög fyrir trúverð-
ugleika slíkrar umræðu þegar fyrir
henni fer maður sem á að baki
embættisferil eins og Ólafur Ragn-
ar Grímsson. - Hver getur t.d. trúað
að Ólafur Ragnar sé í alvöm
hneykslaður yftr starfslokasamn-
ingi við Bjöm Önundarson? Mað-
urinn sem gaf útgáfufélagi Tímans
KjaUarinn
Vaigerður Guðmundsdóttir
bæjarfulltrúi í Hafnarfirði
„Eru ekki fleiri en ég sem sjá bjálkana
standa úr augum Olafs Ragnars þegar
hann hneykslast á 3 milljóna starfs-
lokasamningi við Bjöm Ónundarson?“
eftir 8,5 miftjóna skattaskuld og
auðveldaði þar með Framsóknar-
flokknum að selja tap þessa fyrir-
tækis síns? Tap sem nýttist síðan
kaupandanum þannig að ríkissjóð-
ur tapaði 70 milljónum í sköttum.
Um þetta „skítabix“ hafði Ólafur
samið við Framsóknarflokkinn og
skaðað þannig ríkissjóð um tæpar
80 milljónir. Era ekki fleiri en ég
sem sjá bjálkana standa úr augum
Ólafs Ragnars þegar hann hneyksl-
ast á 3 milljóna starfslokasamningi
við Bjöm Önundarson?
Ríkislögmaður i léttvigt
Það er ekki úr vegi að rifja upp
þegar Ólafur Ragnar tók fræðslu-
stjóramáhð svokallaða út úr
haestarétti gegn eindreginni and-
stöðu ríkislögmanns. Þar var um
að ræða pólitískt prófmál um það
hvort embættismenn gætu af
ásettu ráði eytt fjármunum al-
mennings án heimiidar.
Þá vigtaði álit ríkislögmanns ekki
þungt í huga Ólafs Ragnars. Því
ofan á það að hundsa álit ríkislög-
manns þá ákvað Ólafur Ragnar upp
á sitt eindæmi að skenkja 800 þús-
und krónum ofan á greiðslu til
frEeðslustjórans sem einhvers kon-
ar óþægindaþóknun. Eru ekki fleiri
en ég sem sjá bjálkana standa úr
augimum á Ólafi Ragnari þegar
Olafur Ragnar Grimsson, form. Alþýðubandalagsins. - Hver getur trúað
þvi að Ólafur Ragnar sé í alvöru hneykslaður...? spyr Valgerður m.a.
í grein sinni.
hann hneykslast á sérverkefnis-
greiðslu til tiltekins lögmanns?
Aðstoðarmaður í þungavigt
Eitt af hneykslunarefnum fjöl-
miðla og Ólafs Ragnars er að Jón
Karlsson sat í 12 nefndum sem að-
stoðarmaður Guðmundar Áma.
Voru raunar aðeins 6. í lögum um
stjómarráð íslands er heimild fyrir
einum aðstoðarmanni ráðherra.
Ólafur Ragnar fór í kringum þessi
lög og réð sér þrjá aðstoðarmenn í
einu þegar hann var fjármálaráð-
herra. Þeir voru Már Guðmunds-
son, Svanfríöur Jónasdóttir og
Mörður Árnason, hvert um sig á
topplaunum með mikla yfirvinnu.
Eru ekki fleiri en ég sem sjá bjálk-
ana standa úr augunum á Ólafi
Ragnari þegar hann hneykslast á
nefndafjölda eins aðstoðarmanns
Guðmundar Árna?
Þeim landsmönnum, sem af ein-
lægni vilja vinna gegn spillingu og
rangsleitni, er gerður mikill óleik-
ur þegar rógberar dulbúa sig sem
siðvæðingarmenn. Því þá snýst
merking oröanna við og umræðan,
sem er svo þörf, verður marklaus.
Valgerður Guðmundsdóttir
Er fullveldishugtakið úrelt?
Það er viða þekkt í umræðu
seinni ára er tengist aðildamm-
sókn aö Evrópusambandinu (hér
eftir skammstafað ES), að því er
haldið fram að þjóðríkiö sé úrelt
hugtak og heyri sögunni til. Hin
hefðbundna skilgreining á fullveldi
sé úrelt og nú grundvallist fullveldi
á því að vera fullgildur aðifl á þeim
vettvangi þar sem ákvarðanir séu
teknar. Aðild að ES muni þannig
bjarga fullveldinu.
Þetta kemur m.a. fram í grein
eftir Vilhjálm Egilsson alþingis-
mann í DV þann 13. sept. sL Viðflka
skoðanir koma fram í máli þeirra
sem tala fyrir aöild Svíþjóðar, Nor-
egs og Finnlands að ES. Þar er því
t.d. haldið fram að tækniþróun Uð-
inna áratuga ásamt efnahagslegum
breytingum og aukinni alþjóðlegri
áherslu á umhverfismái hafi leitt
það af sér að möguleikar hvers rík-
is til að taka sjálfstæðar ákvarðan-
ir hafi minnkað. Þar sem alþjóðleg
samvinna hafi aukist verulega,
muni ákvarðanataka á alþjóðleg-
um vettvangi koma í stað þjóð-
bundinnar ákvarðanatöku.
Gamalt vín á nýjum belgjum
Þessi umræða er ekki ný af nál-
inni. Það er ekkert nýtt að sérhvert
ríki sé háö ytri skilyrðum og al-
þjóðlegum ákvörðunum á einn eða
annan hátt. Það em þær aðstæður
Kjallaiinn
Gunnlaugur Júlíusson
hagfræðingur, formaður Sam-
stöðu um óháð ísland
sem vestræn ríki hafa búið við
gegnum tíðina. En hver er kominn
til með að segja að nú hafi skyndi-
lega verið náð einhveijum vatna-
skilum hvað það varðar í Evrópu?
Það er einnig afar óljóst hvort
einstök ríki, sérstaklega þau smáu,
hagnist umfram það sem þau tapa
á samstarfi við svo umfangsmiklar
ríkjasamsteypur eins og ES er.
Vitaskuld hafa stóm ríkin meiri
áhrif en hin smærri. Sumir em
jafnari en aðrir.
Hvað segir sagan okkur?
Sagan segir okkur að barátta ein-
stakra þjóða fyrir fullveldi hefur
ekki tengst því hve auðvelt einstök
ríki hafa átt með að standa á eigin
fótum. Baráttan fyrir sjálfstæði
hefur iðulega tengst ytri áhrifum
og verið háð til þess að halda þjóð-
bundnum sérkennum og beinst
gegn alþjóðlegum samruna. Þannig
er krafan um þjóðbundna sjálf-
sijóm ekki í samræmi við viðhorf
alþjóðasinna sem vilja færa
ákvarðanatöku frá þjóðríkinu yfir
til alþjóðlegra stofnana.
Hvað er að gerast innan ES?
Þar sem líkur benda til að aðild-
arríkjum ES fjölgi á næstu ámm
flggur ljóst fyrir að breyta verður
stjómkerfi þess ef samstarfið á að
geta gengiö. Því heyrast nú æ há-
værari raddir þess efnis frá Mið-
Evrópuríkjunum (Frakklandi,
Þýskalandi og Benelux-löndunum)
sem vilja mynda nokkurs konar
kjama þeirra ríkja er hefðu mest
áhrif innan sambandsins. - Síðan
kæmi næsta deild sem samanstæði
af öðnun aöildarlöndum ES ásamt
flestum Norðurlandanna.
í ysta hring sætu síðan Austur-
Evrópuríkin og einnig mjög fá-
menn ríki sem hefðu sáralitla
möguleika á að hafa áhrif á ákvarð-
anir sem máli skiptu. Er þetta sú
framtíðarsýn sem tryggir fullveldi
íslands? Ég hef ekki séð neitt í
málflutningi ES-sinna sem sann-
færir mig um það.
Gunnlaugur Júlíusson
„Því heyrast nú æ háværari raddir
þess efnis frá Miö-Evrópuríkjunum
(Frakklandi, Þýskalandi og Benelux-
löndunum) sem vilja mynda nokkurs
konar kjarna þeirra ríkja er hefðu
mest áhrif innan sambandsins.“
ÞoHnmæði
okkar er þrotin
„Helstu
rökin fyrir
verkfalfl eru
þau sömu og
þegarviöboð-
uðum verk-
fall 10. októ-
ber sl. Þegar
að lögmaöur
Atlanta
freistaöi þess
að fa verkfail- tormáftur fía.
iö dæmt ólöglegt ákváðum við aö
íresta þvi tfl 17. október og miðuð-
um það eingöngu við flug Atlanta
til ogfrá íslandi. Síðan hefur okk-
ur verið gefið í skyn að saraning-
ar séu að nást en á síðustu stundu
hefur Amgrímur Jóhannsson,
forstjórí Atlanta, fariö til útlanda
eöa að slitnaö hafi upp úr viðræð-
um út af öðrum ástæðum eins og
t.d. forgangsréttarákvæðinu.
Núna er liðinn mánuður frá því
það verkfall var boðað. Við höf-
um ekki reynt að fyigja því eftir
og okkar þolinmæði er þrotin.
Þess vegna breytum við og boð-
um verkfall á allt flug Atlanta.
Réttur félagsmanna FÍA, sem
starfa hjá Atlanta, er ótviræður.
Niðurstaða Félagsdóms er mjög
skýr á þá leið að við eigum samn-
ingsrétt fyrir þessa menn. Ef við
eigum saraningsrétt eigum við
flka verkfallsrétt. Okkar eina
krafa er að þessir félagsmenn sitji
við sarna borð og þeir flugmenn
Atlanta sem eru í Fijálsa flug-
mannafélaginu.
Ef ekki er verið að leggja niður
flugfélagið Atlanta gæti verkfall-
ið orðið langvinnt. Við höfum
reynt að sýna langlundargeð í
þeirri von að ná samningum."
FÍ A þarf að
sætta sig við
orðinn hlut
„í rauninni
snýst þessi
deila um for-
gangsrétt fé-
lagsmanna
FÍA hjá flug-
félaginu At-
lanta. Flugfé-
lagið hefur
gert gildan
kjarasamning
við Fijálsa . _____
flugmannafélagið og í þeim
samningi er viðurkenndur for-
gangsréttur Fijálsa flugmannafé-
lagins. í öflum stéttarfélögum á
íslandi er um að ræða forgangs-
rétt sem felst í því að vinnuveit-
andinn er bundinn af þvf að ráða
félaga í viðkomandi félagi tíl til-
tekinna starfa. Þetta gildir ekki
hiá Flugleiðum sem er bundið af
mjög stífiun starfsaldurslista
FIA. Það er slíkur starfsaldurs-
listi sem FÍA vill neyða upp á
Atlanta. Þetta hefur Atlanta ekki
viljað sætta sig við en þetta er í
rauninni kjami deilunnar. Allur
annar ágreiningur er gerviástæð-
ur sem er þyrlað upp til að fela
þennan raunverulega tilgang.
Hann myndi skapa FÍA kverka-
tak til frambúöar á Atlanta alveg
eins og þeir hafa á Flugleiðum.
Lausnin í þessari deilu hlýtur
að hvíla á þeirri fórsendu aö FÍA
fari að sætta sig við orðinn hlut
aö það er komið til sögunnar nýtt
stéttarféiag við hliðina á því með
gildan kjarasamning. Væri FÍA
reiðubúið til að gefa eftir for-
gangsrétt sinn hjá Flugleiðum?"