Þjóðviljinn - 24.12.1943, Blaðsíða 4

2
ÞJÓÐVILJINN
hnífinn rétt. við háls kennslukonunnar. Ég gleymi því
aldrei meðan ég lifi. Aðeins krítarlykt getur látið mynd-
ina blossa upp í liuga mínum, skýra og hræðilega og níst
mig hinum sama, helkalda ótta, sem ég fann þá ...
Ungfrú Wilmot færði sig. Ekki undan hnífnum, heldur
nær honum. Hún leit fast á Martein, og hún varð að líta
upp fyrir sig, en á þessari stundu gazt þú þó ekki trúað
því, að hún væri minni en hann. Hún rétti höndina upp
að hnífblaðinu, sem næstum snerti háls hennar.
„Ljáðu mér hann“, sagði hún með hinni djúpu og ró-
legu rödd. „Ljáðu mér hnífinn“.
Marteinn heyrðist anda stutt og slitrótt. Allt í einu
hætti andardrátturinn, en aðeins augnablik, þá hcyrðist
grátblandið liljóð eins og ekki. Hnífurinn rann úr hönd
hans niður á gólfið, og hann sneri sér við og hljóp álútur
út úr stofunni og hreyfingar hans voru fálmandi eins og
hann sæi ekki. Ungfrú Wilmot gekk upp í kennarapúltið
og settist. Hún leit yfir stofuna og augu hennar hvíldu
andartak á hverjum og einum. „Er nokkur annar, sem
hefur eitthyað fram að bera“, sagði hún. Það var dauða-
þögn. Það var eins og fyrsta morguninn hjá Henty. En
hjá Henty þögðum við af ótta. Hjá ungfrú Wilmot var
það af einhverju öðru — einhverju, scm ófyrirleitnasti
strákauli ldaut að finna, þegar hann sá hana standa fyr-
ir framan Martein, og hnífur snerti háls liennar, án þess
að hún léti nokkra breytingu á sér finna.
★
Þegar tírninn var búinn beið ég þangað til hin voru
farin, þá gekk ég upp að kennaraborðinu.
„Ungfrú Wilmot“, sagði ég, „ég heiti Eeta Lamson,
systir Marteins". Hún horfði á mig. Ég fann, að hún
athugaði allt ókunnugt fólk rækilega, áður en hún talaði
við það — sá fyrst í gegn um það með hinum yfirlætis-
lausu, dökku augum, sem virtust skilja allt.
„Marteins“, sagði hún eftir augnabliks þögn, „var það
þessi, sem fór?“
„Han er ekki vondur drengur, ungfrú Wilmot, hann er
óhamingjusamur og bældur, en liann cr ekki vondur. Það
er svo margt, sem hefur gengið illa“. v
„Seztu niður, Beta“.
Ég settist á einn bekkinn nálægt kennaraborðinu, og
hún hallaði sér í áttina til mín og studdi höndunum undir
hina litlu, frammjóu höku.
„Margir, sem líta út fyrir að vera vondir eru aðcins
óhamingjusamir og bældir“, sagði hún. „Segðu mér eitt-
hvað frá þessu“.
Ég sagði henni, að móðir mín hefði dáið þcgar ég fædd-
ist, og að Marteini og pabba h'afi alltaf þótt svo vænt
hvorum um annan, og hve Marteinn tók nærri sér þegar
pabbi dó af slysi í flugvélaverksmiðjunni fyrir 18 mán-
uðum. Steve frændi, föðurbróðii; okkar, tók okkur þá til
sín, en hann var miklu yngri en pabbi, og hann var
ókvæntur og hafði ekkert vit á börnum. Þar að auki hafði
hann allt of mikið að gera vegna stríðsins. Hann hafði
umsjá með verksmiðjunni og vann oft tíu eða ellefu tíma
í sólarhring, og var jafnvel of jireyttur til að borða þegar
hann kom heim.
„Hver sér um heimilið?“ spurði ungfrú Wilmot mig.
„Ég gerði það“, sagði ég, „en Steve frænda fannst ég
eiga að — já, hann sagði, að ég væri að verða ellileg og
þyrfti að lyfta mér eitthvað upp, svo að hann lét sækja
Maríu frænku. Hún er systirin að austan, og hún fór frá
öllu til þess að koma og sjá um okkur, og hún segir, að
Marteinn sé á hraðri leið að lenda í fangelsi.
„Hún — segir hún honum þetta?“
„Já — hún vill reyna að bjarga honum, býst ég við,
af því að hún óttast um hann, og hún grætur stundum
þegar hann gerir eitthvað ljótt, og hún háttar aldrei á
kvöldin fyrr en hann er kominn heim. En Marteinn held-
ur, að hún hati hann“.
„Já“, sagði ungfrú Wilmot, „það er undarlegt, að hann
skuli ekki vera genginn í burtu“. Hún stóð upp og brosti
til mín. „Það er þér að þakka, býst ég við, en þú mættir
ekki þurfa að bera þessa byrði lengur“. Brosið hvarf af
andlitinu, og hún virtist ekki vera lengur að tala við mig.
„Að barn eins og þú skuli þurfa að vera systir, móðir og
faðir í senn — það er of mikið“. Hún þagnaði og hugsaði
sig um andartak. Síðan sagði hún: „Beta, segðu frænku
þinni og frænda, að vera heima í kvöld. Ég ætla að heim-
sækja þau“.
★
Marteinn var einhvers staðar úti þegar ungfrú Wilmot
kom, én ég sat inni í eldhúsi yfir námsbókunum mínum.
Ég reyndi að lcsa með einhverju móti. Ég gat heyrt hverl
orð, sem talað var í stofunni, og það var alveg sama, hve
fast ég reyndi að hugsa um orðin í bókinni, svo að innan
skamms gafst ég upp og fór að hlusta.
Steve frænda var ekkert um komu ungfrú Wilmot.
Hann sagðist hafa nóg að gera, þó að hann væri ekki að
hlusta á eitthvað, sem hann kállaði „kennslukonumærð".
En hann var vanur að vísa öllu slíku til Mariu frænku, og
hún sagðist kvíða fyrir að sjá þessa konu, sem gat flutzt
í svona eyðilegan verksmiðjubæ til þess að kenna óþekkt-
arormum. Auðvitað vissi hvorugt þeirra erindi ungfrú
Wilmot. Ég býst við, að þau hafi haldið, að þetta væri
aðeins kurteisisheimsókn.
Ég opnaði fyrir henni og vísaði henni inn í stofuna.
„Gott kvöld“, sagði hún um leið og hún horfði sínum
athugulu augum frá flötu, nefhvössu andliti Maríu frænku
á þunnleitt, dökkt andlit Steve frænda.
María frænka bauð gott kvöld á móti og smjattaði á
eftir hverju orði og hafði dálítið bil á milli „gott“ og
„kvöld“. En Steve frændi stóð hægt upp af stól sínum.
eins og liann gcrði það aðeins til að rétta sig upp, og
leit á ungfrú Wilmot. Hann brosti, og ofurlitlar hrukkur.
sem sýndust hvítar á sólbrunnu andlitinu, breiddust iit í
kring um augun. Bros hans var fallegt.
„Ef þér vissuð hvcrnig ég gerði mér yður í hugarlund,
ungfrú Wilmot“. Því næst tók hann hönd hennar og sagði
„gott kvöld“, ekki eins og María frænka, en lagði mikla
áherzlu á kvöld, og María frænka leit snöggt á hann og
klemmdi saman varirnar.
I fyrstu, eftir að ég hafði aftur sctzt yfir bækur mínar
i eldhúsinu, glapti samtal þeirra mig ekki nvjög. Það var
mest um heimili ungfrú Wilmot, sem var í austur hluta
landsins. þar sem hún hafði búið ásamt systur sinni, hve