Þjóðviljinn - 21.12.1975, Blaðsíða 17

Sunnudagur 21. desember 1975. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 17
19800
„Til þess aö bæta
upp ódugnaðinn”
Hún bjó hér fyrr
hin dökka drós
Málfriður Einarsdóttir sendi
Þjóðviljanum meðfylgjandi
hendingar eftir Þórberg
bórðarson. Þær fann hún i gam-
alli kompu frá 1951, eða eins og
hún segir sjálf:
„Visur þessar fann ég af til-
viljun i rifrildi af gamalli
kompu frá árinu 1951, að þvi er
virðist. Þær eru með minni
hendi, rissaðar upp i flýti með
grænu bleki. Ekki stendur nafn
bórbergs undir, heldur á öðrum
stað i kompunni, i þessari út-
setningu: Mahatma Thorberg-
ananda Thordarcharaka, skrif-
að með sömu hendi og sama
bleki. En ekki sýnist neinn vafi
á þvi að visurnar séu eftir Þór-
berg Þórðarson. 1 þessari
kompu fann ég visu sem Simon
Dalaskáld er sagður hafa ort
um Þórberg ungan, eða litinn,
liklega á ferðum sinum um
Austur-Skaftafellssýslu. Hún er
Rjóður á kinn scin rööullinn
sem rennur upp með fjöllum
Bergur minn með blómann
sinn
ber af sveinum öllum.
Og hér koma visur Þórbergs:
Hún bjó hér fyr hin dökka drós,
drúpir hryggð á glugga,
hún var fyr mitt lifsins ljós
sem ljómaði i hverjum skugga.
Nú er hún burt, sú dýra drós,
drúpir hryggð á glugga,
samt er hún enn mitt lifsins ljós
sem ljómar i hverjum skugga.
Hér bjó fyr hin dökka drós,
drýpur regn úr skýjum,
hún var fyr mitt lifsins ljós,
nú logar á perum nýjum.
— sagði Lárus Björnsson, sem gaf Alþýðubandalaginu á
Akureyri
r
Aður óbirtar vísur
eftir
Þórberg Þórðarson
húseign sína
— Ætli það megi ekki segja, að
ég hafi gefið félaginu húsið til
þess að bæta það upp hve ég hef
veriðóduglegur liðsmaður i gegn-
um árin, eða i það minnsta finnst
mér það núna, gömlum mannin-
um, sagði Lárus Björnsson, hinn
aldni baráttumaður sósialista á
Akureyri sem fyrir ári siðan gaf
Alþýðuba ndalaginu á Akureyri
neðri hæð hússins að Eiðsvalla-
götu 18 á Akureyri og nú, ári siðar
efri hæðina, þannig að félagið á
nú allt húsið, sem cr stórt og
glæsilegt og kemur til með að
gerbreyta allri félagsaöstöðu Aí-
þýðubandalagsins þar nyrðra.
Við heimsóttum Lárus fyrir
nokkru, þar sem hann býr á efri
hæð hússins að Eiðsvallagötu 18
og það mun hann gera svo lengi
sem hann lifir. Þrátt fyrir háan
aldur er Lárus hinn hressasti,
enda er hann léttbyggður, gengur
mikið og stundar sund reglulega
þótt hann sé orðinn 83ja ára gam-
all.
— Ég er fæddur skal ég segja
þér að Höskuldsstöðum nærri
Skagaströnd, en ég var ekki nema
smáangi þegar foreldrar minir
fluttust að Syðra Hóli i sömu
sveit, sem þá var kirkjujörð þá,
en siðar keypti faðir minn þessa
jörð og þar bjó bróðir minn
Magnús eftir hann. Ég hinsvegar
var heima fram yfir fermingu en
fór þá að vinna fyrir mér eins og
tiðkaðist að unglingar gerðu fljótt
eftir fermingu á þeim árum. Ég
vann fyrstu árin sem lausamað-
ur, mest við smiðar, enda hefur
Lárus Björnsson og Einar Olgeirsson
mér alltaf fallið sú vinna vel i geð.
Siðar fór ég svo til Reykjavikur til
að fullnuma mig i trésmiði og
vann nokkur ár i Reykjavik. Til
Akureyrar fluttist ég svo 1932 og
hef verið heimilisfastur þar siðan
1933.
— Fyrst i stað vann ég við smíð-
ar hér hjá öðrum en árið 1935
stofnsetti ég mitt eigið verkstæði
og hóf amboðasmiði og alla tið
siðan hef ég stundað amboða-
smiði og um margra ára skeið hef
ég verið sá eini sem hana stunda.
Nú er ég hinsvegar orðinn svo
gamall að ég get ekkert unnið
lengur sem heitið getur, rétt að ég
stend við hefilbekkinn stund og
stund hérna niðri i kjallaranum.
— Upphaf þess að ég fór að
vinna sjálfstætt var fyrst og
fremst það mikla atvinnuleysi
sem rikti á þessum árum, krepp-
an var þá i algleymingi Ég keypti
um a an heim

eru DlLJMacn
hljómflutningstækin þekkt fyrir
framúrskarandi gæði og
hagstæft verð.
Hlustið á og skoðið
Oft/IUaCOtækin.
Verö kr. Verö: 77.686,00 kr.
Orka hátalara: 2x40 sínusvött
Tíönissvörun: Frá 15 riðum
upp í 50.000 riö.
Hálfleiöir: 20transistorar,
10 díóður.
I BÚ Ð*l N Skipholti 19. Simar 23800 & 23500 Klapparstiq 26 — sími
hálft verkstæðið af Sveinbirni
Jenssyni i Ofnasmiðjunni, siðar
keypti ég svo verkstæðið allt. Það
var alltaf nóg að gera hjá mér i
amboðasmiðinni og þótt árferði
væri erfitt hjá mörgum, gekk allt-
af vel að selja amboðin, þannig að
éghafði það ágættþrátt fyrir allt.
Siðar tók ég uppá þvi að smiða
amboðin úr áli og mun hafa verið
fyrstur til þess hér á landi. Þau
likuðu betur, voru sterkari og
endingarbetri og þvi fór svo að ál-
ið varð allsráðandi við þessa
smiði.
— Hvernig stóð svo á þvi, að þú
sveitapilturinn verður róttækur i
pólitikinni?
— Ég get nú eiginlega ekki
svarað þessu. Strax ungur maður
hneigðist ég til róttækni og eftir
að ég fór að vinna fyrir mér og fór
að fylgjast með verkalýðsbarátt
unni var aldrei neinn vafi hvar ég
myndi skipa mér i sveit og svo
þegar kommúnistaflokkurinn var
stofnaður gekk ég i hann. Auðvit-
að kynntist ég verkalýðsbarátt-
unni mest og best hér á Akureyri
og þá voru hér frábærir foringjar
svo sem Steingrimur Aðalsteins-
son og Elisabet Eiriksdóttir svo
ég nefni einhver nöfn, nú og á
undan þeim hafði verið hér ekki
ómerkari foringi en Einar 01-
geirsson, þannig að vel var unnið.
— Ég hef alltaf tekið nokkurn
þátt i starfsemi sósialista hér á
Akureyri, átti sæti i nefndum og
sliku, en meira var það nú ekki.
Auðvitað sótti maður svo alla
fundi hjá félaginu og eins hjá
minu stéttarfélagi trésmiðaféiag-
inu.
— En hvernig stóð á þvi að þú
gafst Alþýðubandalaginu húseign
þina?
— Nú, ég er nú orðinn gamall
maður og get farið hvenær sem er
og mér fannst enginn annar betur
að þvi kominn að eiga húsið en Al-
þýðubandalagið og svo eins og ég
sagði áðan til að bæta upp ódugn-
aðinn. Við búum hér bara tvö.
systir min og ég. hún er nokkuð
eldri en ég og það er aldrei að vita
hve lengi við getum haldið heim'ili
úr þessu. Ég er mjög ánægður
hafi ég getað gert félaginu gagn
með þessari gjöf. þá er takmark-
inu náð.
— En svo við snúum okkur aftur
að gamla timanum hér á Akur-
eyri. hér urðu frægar vinnudeilur
á árunum áður?
— Já. blessaður vertu. hér urðu
Framhald af 22 siðu
Vísa
t tilefni af aðgerðum rikis-
stjórnarinnará alþingi siðustu
dagana var þessi visa ort og
send Þjóðviljanum: _
i orustuiiiii Islandsbörn
ekki virðast sigurgjörn.
Slefnir þjóð i kvalakvörn.
Kári er fvrir aftan Björn