Þjóðviljinn - 08.01.1978, Side 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 8. janúar 1978
Málgagn sósialisma,
verkalýðshreyfingar
og þjóöfrelsis.
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjúri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
úmsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann.
Auglýsingastjóri: Úlfar Þormóösson.
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Síöumúla 6, Sfmi 81333
Prentun: Btaöaprent hf.
A bófafélag aö
stjórna
landinu ?
Deildarstióri i Landsbanka íslands situr
i gæsluvarðhaldi vegna meintra stórkost-
legra fjársvika. Bankinn hefur orðið fyrir
mjög alvarlegum álitshnekki þar sem
augljóst er að eftirlit til að fyrirbyggja
glæpastarfsemi innan bankans hefur eng-
an veginn verið sem skyldi.
Slikt áfall er ekki bankans eins, heldur
má segja að hér hafi allir heiðvirðir menn
i landinu hrokkið illilega við, þvi að nóg
voru svindl- og svikamálin fyrir, þótt ekki
bættist það við að sjálfur Landsbankinn
reyndist eitt ræningjabælið
Þetta Landsbankahneyksli verður að
leggja allt kapp á að upplýsa til fullrar
hl.i tar hið bráðasta, og draga fram i dags-
ljósið ‘ öll fjármálatengsl hins handtekna
deildarstjóra. Slikt er ekki aðeins nauð-
synlegt vegna æru Landsbankans sem
stofnunar, heldur á almenningur þá kröfu
að ljósi verði varpað inn i myrkviðinn.
Þær upphæðir sem hér er um að ræða
eru svo háar að engar likur verða taldar
fyrir þvi, að f jármagnið hafi allt verið not-
að til einkaþarfa deildarstjórans.
Þess vegna hlýtur að verða spurt:
Hverjir nutu góðs af nægtaborði deildar-
stjórans?
Þeirri spurningu hefur enn ekki verið
svarað, en einn maður hefur þó gefið sig
fram, og greint frá þvi i blaðaviðtölum, að
einmitt hann hafi reyndar notið mola af
nægtaborðinu, þ.e. „persónulegrar lána-
.fyrirgreiðslu” hjá hinum handtekna
deildarstjóra Landsbankans.
Hér er um að ræða formann stærsta
stjórnmálafélags Sjálfstæðisflokksins,
Landsmálafélagsins Varðar i Reykjavik,
en maðurinn er jafnframt formaður þeirr-
ar nefndar, sem nú vinnur að vali og röðun
manna á framboðslista Sjálfstæðisflokks-
ins i Reykjavik i komandi alþingiskosn-
ingum.
Formaður Varðar lætur hafa það eftir
sér i blöðum, að hann hafi haldið að þessi
„fyrirgreiðslustarfsemi” hins handtekna
deildarstjóra hafi verið óviðkomandi mál-
efnum Landsbankans, og i blaðaviðtali s.l.
föstudag ber formaður Varðar til baka all-
ar fréttir um það, að hann hafi þurft að
greiða óeðlilega háa vexti hjá „einka-
banka” deildarstjórans!
Hvað er hér eiginlega á ferðinni?
Hvers vegna sá hinn handtekni deildar-
stjóri ástæðu til að veita einmitt formanni
Varðar „persónulega lánafyrirgreiðslu”?
Dettur nokkrum manni i hug að slik
„persónuleg lánafyrirgreiðsla” einstakra
deildarstjóra Landsbankans geti sam-
ræmst starfi þeirra hjá bankanum?
Dettur nokkrum manni i hug, að formaður
stærsta stjórnmálafélags Sjálfstæðis-
flokksins, alkunnur umsvifamaður úr
fjármálaheiminum, hafi verið svo ein-
faldur að imynda sér, að hér væri lögmæt
starfsemi á ferð?
Vist ekki. Þjóðviljinn hefur leyft sér að
krefjast skýringa á tengslum formanns
Varðar viö nægtaborð hins handtekna
deildarstjóra, og þessi krafa er ekki borin
fram að tilefnislausu, þvi að sjálfur hefur
formaður Varðar upplýst á opinberum
vettvangi, að hann hafi notið þaðan „per-
sónulegrar lánafyrirgreiðslu. ’ ’
Slika kröfu kallar Morgunblaðið hins
vegar „forneskjublaðamennsku”, og seg-
ir að Þ jóðviljinn sé að setja „ógæfu manna
og mistök” á pólitiska vog.
Sem sagt: Ef deildarstjóri Landsbank-
ans dregur sér tugi miljóna með ólögmæt-
urn hætti og útdeilir siðan til formanns
Varðarfélagsins og annarra vildarvina á
grundvelli „persónulegrar fyrirgreiðslu”,
— þá eru þetta bara „ógæfa og mistök”,
sem helst ekki má tala um i blöðum!!
Það má ekki trufla þá i starfi sem eru að
raða þeim Albert og Geir, Gunnari og
Ragnhildi, Friðrik Sophussyni og Pétri
upp á framboðslista Sjálfstæðisflokksins i
næstu þingkosningum.
Kjörnefndin og formaður hennar verða
að hafa frið!
Þvilikt pólitiskt siðgæði! Þvilikt svart-
nætti spillingar i innsta hring stærsta
stjórnmálaflokks þjóðarinnar!!
Er allur Sjálfstæðisflokkurinn, öll
islensk borgarastétt orðin samdauna þvi
fjármálasiðgæði, sem fram kemur i yfir-
lýsingum formanns Varðarfélagsins?
Ætlar forsætisráðherra landsins að
þiggja sæti sitt á framboðslista Sjálf-
stæðisflokksins úr hendi fyrrverandi
framkvæmdastjóra Dósagerðarinnar og
núverandi forstjóra Hafskip?
Á bófafélag að ráða mönnum i næstu
rikisstjórn? —k.
Mikil sprenging í Sibiriu fyrír 70 árum
Hlýtur að hafa
verið halastjarna
,/Túnguskaloftsteinn-
inn.... var risastór snjó- og
rykbolti," sagði dr. Georgi
Petrov, félagi i sovésku
vísindaakademíunni fyrir
tveim árum. Nýjustu
heimildir benda þó til ann-
ars. Sumarið 1976 fór nýr
rannsóknarleiðangur til
þess staðar þar sem þetta
dularfulla jarðrask átti sér
stað og stundaði rannsókn-
ir þarna í frumskóginum í
tvö mánuði. Gagnstætt öll-
um fyrri tilgátum komust
vísindamennirnir að þeirri
niðurstöðu, að þarna hlyti
að hafa verið um hala-
stjörnu að ræða.
Um kl. 7 aö morgni eftir staöar-
tima, 30. júnf 1908, kom geim-
iikaminn i andrúmsloft jaröar I
grennd viö fljótiö Nizjanajaja
Tunguska i Siberiu og sprakk yfir
yfirboröi jaröar. Sprengingin
varaöi a.m.k. fimmtung úr
sekúndu, olli gifurlegu jaröraski
og felldi tré á um 2200 ferkilö-
metra svæöi. Hún olli og jarö-
skjálftum sem skráöir voru I
Irkútsk, Tasjkent, Tbilisi og
Potsdam. Sprengingunni fylgdi
ljósglammpi sem sást 1 hundruö
kilómetra fjarlægö og orsakaöi
mikla skógarelda.
Atburöurinn i frumskógum
Siberiu var ekki hinn eini heldur
hinn mesti i röö óvenjulegra jarö-
elisfræöilegra atburöa áriö 1908.
Ýmis ljósfyrirbrigöi i andrúms-
loftinu hófust nokkrum dögum
fyrir atburöinn I Tunguska og
stóöu yfir i meira en mánuö eftir
hann.: Lýsandi næturský ljósblik
Vísindi
i ljósaskiptunum, mikil birta i
dögun og ýmislegt fleira.
Ýmsir leiðangrar
Rannsóknarleiöangur, sem
geröur var út til Tunguska á
þriöja áratugnum undir forustu
Leonid Kulik, sem var kunnur
loftsteinafræöingur, fam,
sprengjugiga þarna i mómýrinni,
sem voru allt upp i nokkrir metr-
ar i þvermál. Kulik áleit aö þeir
heföu myndast af regni loft-
steinabrota. Viö gröft i gigunum
og segulmagnsrannsóknir fund-
ust þó engin slik loftsteinabrot.
Svo virtist sem þessi risavaxni
gestur utan úr geimnum heföi á
dularfuilan hátt faliö öl! merki
um komu sina og rnanninum
myndi aldrei takast aö afhjúpa
leyndardóminn.
Arfö 1958 rannsakaöi leiöangur
frá sovésku visindaakademlunni
samsetningu jarövegsins á
sprengingarstaönum I þvi skyni
aö reyna aö finna duftkenndar
agnir úr loftsteininum. En þaö
fannst ekki ein einasta slik ögn.
Leiöangursmenn komust aö
þeirri niöurstööu, aö skógurinn
heföi eyöst af einhverjum öörum
orsökum en hrapi venjulegs loft-
steins sem myndar sprengigig.
Ariö 1959 framkvæmdi leiöang-
ur frá háskólanum i Tomsk mjög
nákvæmar segulmagnsmælingar
i gigunum og mýrunum. Kannaöi
leiöangurinn hæöirnar umhverfis
sprengingarstaöinn og leitaöi þar
málma.
Siöan hefur á hverju sumri far-
iö leiöangur frá þessum háskóla
til þess aö rannsaka þetta frum-
skógalendi, sem svo erfitt er aö-
göngu. Hafa mörg sovésk vis-
indafélög veitt Siberlumönnum
aöstoö viö þessar rannsóknir.
ötular rannsóknir, sem fram-
kvæmdar hafa veriö aö undan-
förnu og sameiginleg starfsemi
eölisfræöinga, efnafræöinga,
stjarnfræöinga, stæröfræöinga,
liffræöinga og margra annarra
visindamanna hafa skapaö inn-
sýn I hin fjölþættu fyrirbæri sem
áttu sér staö samfara flugi og
eyöingu þessa gests utan úr
geimnum.
Efnisagnir
Rannsóknir, sem dr. Georgi
Petrov og aöstoöarmenn hans
geröu, hafa leitt I ljós, aö efni
þessa geimlfkama hafa eyöst
fljótt, og þar sem mikil gufa haföi
myndast I andrúmsloftinu fyrir
framan geimlikamann á flugi
hans, þá sprungu þau og dreiföust
t. ■ jj'utía
(&■<&#
út t andrúmsloftiö. Siöan þéttust
þau I smákúlur, sem dreiföust yf-
ir stórt landsvæöi. Þessi kenning
var lögö til grundvallar viö leit aö
efnum úr geimlikamanum sem
sprakk.
En hvernig er hægt aö finna ör-
smáar loftsteinaagnir á svo viö-
áttumiklu svæöi? Visindamenn i
Tomsk fundu eftirfarandi aöferö:
I staö þess aö leita i jaröveginum
skyldi leita þeirra i sveröi mó-
mýranna sem draga til sin stein-
efni úr sjálfu andrúmsloftinu.
Þannig atvikaöist þaö aö
bráönaöar silikatagnir, 800
mikron aö stærö, fundust I
svaröarlögum, sem myndast
höföu áriö 1908. Nákvæmar rann-
sókn á þessum „glerjuöu” ögn-
um leiddi til fundar margra sjald-
Framhald á 18. siöu