Þjóðviljinn - 20.12.1978, Blaðsíða 6

6 SIÐA — þJóÐVILJINN Miðvikudagur 20. desember 1978
Frá umræöum í neðri deild:
Skiptar skoðanir um hækkun
veröj öfnu nargj alds á raforku
Þingmenn Reykjavíkur andvígir hækkuninni
t síðustu viku var lagt fram i
neðri deild frumvarp til laga sem
heimilar rikisstjórninni að
hækka verðjöfnunargjald á raf-
orku úr 13% I 19%. Hækkun þessi
mun eiga að draga nokkuð úr
fjárhagsvanda Rafmagnsveitna
rikisins.
Ekki voru þingmenn á eitt sátt-
ir um ágæti hækkunarinnar. Ein-
ar Agústsson talaði fyrstur á eftir
ræðu iðnaðarráðherra sem birst
hefur i blaöinu. Hann las I upphafi
máls sfns samþykkt sem gerð
var einróma i borgarráði
Reykjavikur þar sem hækkun-
inni var mótmælt. Þar segir ma.:
„Borgarráð Reykjavlkur mót-
mælir þeim fyrirætlunum sem
felast i frumvarpinu er nú hefur
verið lagt fram á Alþ. aö hækka
veröjöfnunargjald á raforku úr
13% 119%. 1 þvi sambandi bendir
borgarráö á, að Rafmagnsveita
Reykjavikur á við fjárhagsvanda
að striða, þar sem stjórnvöld
hafa undanfarin ár ekki leyft um-
beönar hækkanir á rafmagns-
verði I Reykjavik. Af þeim sökum
hefur Rafmagnsveita Reykjavik-
ur neyðst til að taka erlent lán,
sem iþyngja nú rekstri fyrir-
tækisins. Sú fyrirætlan að leggja
nú á aukið verðjöfnunargjald
mundi þýða 300 milj. kr. auka-
gjald á notendur Rafmagnsveitu
Reykjavikur.”
Framsýni Reykvíkinga
Einar sagði siðan ma. aö það
væri óréttlátt aö rafmagnsnot-
endur i Reykjavfk ættu aö bera
þessa verðjöfnun og ekki væri
nema sanngjarnt að Reykvik-
ingar fengju aö njóta þeirrar
framsýni sem fólst i virkjun fall-
vatna 1 nágrenningu. Einar vitn-
aöi slöan f bréf Sambands
islenskra rafveitna máli sinu til
stuðnings en þar komi ma. fram
að ekkert samræmi er I verö-
skrám RARIK annars vegar og
þingsjá
Rafmagnsveitu Reykjavfkur
hinsvegar. Einar minntist lítil-
lega á Orkubú Vestfjarða og
sagði það vera einhverja vitlaus-
ustu framkvæmd I orkumálum
sem um gæti. Þaö sæi hver heil-
vita maður, að ekki væri tam.
hægt að skipta veröjöfnunar-
gjaldi á raforku þannig aö öli
kjördæmi fengju 20%, en það er
nú hlutur OV. Einar sagöi i ræöu
sinni aö hann væri ekki mótfall-
inn þvi, að áfram yröi unniö að
jöfnun rafmagnsverðs, en þaö
yröi aö gera með öðrum hætti en
auknum álögum á fbúa á Reykja-
víkursvæðinu.
Verðjöfnunargjald óheppi-
legt
Næstur talaöi Pálmi Jónsson.
Hann sagði að nefnd sem gert
hefði tillögur um ráð til þess að
bæta úr fjárhagsvanda RARIK
hefði fyrr á þessu ári gert tillögur
um hækkun veröjöfnunargjalds
úr 13 í 19% en sú tillaga heföi ekki
náð fram að ganga. Hann bætti
þvi við aö stjórn RARIK teldi
verðjöfnunargjaldið óheppilega
leið til lausnar fjárhagsvanda
Rafmagnsveitnanna. Pálmi lýsti
siöan nokkuð hinu félagslega
hlutverki RARIK og sjónar-
miðum stjórnar fyrirtækisins i
þvi sambandi. Hann iýsti ánægju
sinni meö undirtektir iðnaðarráð-
herra við þessa stefnu og kvaö
fyrirhugaöa fjárveitingu á láns-
fjáráætlun ver mikilsvert spor í
átt til lausnar á fjárhagsvanda
RARIK. Hann kvaðst ekki mundu
snúast gegn hækkun veröjöfn-
unargjaldsins.
Þá talaði Ellert Schram. Hann
lýsti andstöðu sinni viö frum-
varpiö. kvaöst telja aö vissulega
yrði að bæta úr fjárhagsástandi
RARIK,en það yrði að gera með
beinum framlögum úr rikíssjóði
en ekki gjöldum á notendur. Hann
tók undir þaö að mikiö misrétti
rikti f raforkumálum. en það
mætti ekki verða til þess, aö þeir
sem byggt hefðu upp sin fyrirtæki
fyrir löngu fengju refsiskatta
fyrir það. Ellert ræddi siöan
nokkuð um hina mismunandi
taxta og sagði að samanburður á
þeim töxtum sem mest væru not-
aðir á RARIK - svæöum viö þá
taxta sem rafmagn til heimilis-
nota er selt eftir i Reykjavik
leiddi i ljós, að ekki væri eins
mikill munur á þessu og menn
héldu fram. Þannig væri meöal-
verð á kilówattstund kr. 12.32 I
Reykjavik,á Reykjanesi kr. 8.76,
á Hellissandi 11.44, á Grundar-
firði kr. 10.48, á Vestfjöröum 10.40
o.s.frv.
Engin frambúðarlausn
Munurinn á raforkuveröi væri
þvi ekki eins mikill og óhag-
kvæmur og menn létu i veöri
vaka. Hann sagöi að lokum að
þótt þetta frumvarp kæmi ef til
vill ýmsum landshlutum til góða
um skamman tima þá væri það
engin lausn til frambúðar.
Framhald á 18. síðu
Bráðabirgdalögin frá
því í septemb. stadfest
Leyfisgjald verður innheimt
af innflutningi um ótiltekinn tima
I gær voru samþykkt tvenn lög
frá Alþingi. 1 fyrsta lagi var um
að ræöa staöfestingu á bráöa-
birgöalögum rikisstjórnarinnar
frá þvi I sept. s.l. um niöurfærslu
vöruverös, en i þeim fólst ma. aö
söluskattur var felldur niður á
fjölmörgum mat- og neysluvör-
um.
Þá voru einnig samþykkt lög til
staðfestingar bráðabirgðalögum
fyrri rikisstjórnar um leyfisgjald
á innflutningi ofi. og auk þess
felst f lögunum að gjaldið verður
innheimt áfram um óákveöinn
tima. 1 gær voru margir fundir i
deildum þingsins þar sem hin
svokölluöu tekjuöflunarfrumvörp
rikisstjórnarinnar voru til um-
ræðna og meðferöar. Fulltrúar
Alþýðuflokksins f þeim nefndum
þingsins sem um málin hafa f jall-
að höfðu fyrirvara á samþykki
sinu, en enginn vissi i þinginu I
gær, hvaö hann þýddi varðandi
endanlega afgreiöslu þessara
frumvarpa, en þau veröa að
hljóta samþykki samferða frum-
varpi til fjárlaga.
sgt
Efnisyfirlit.
I. kafli:
Að fjárfesta ........................................ 13
1. MarkmiA með fjárfestingunm og lengd
fjárfcstingarlimans ........................... 13
2 Höfuóreglur.................................... 14
3. HcKtu tcgundir fjárfestmga ..................... 14
Varnarfjárfeítmgar 13
3.2. Soknarfjárfcsungar ..................... 17
4 Áartlanagerð ................................... 18
Mctmtldaskré ................................. 19
2. kafli:
Fjámiagn á íslandi 20
I Hvar cr fjármagn að fá’ ......................... 20
2. Hvað kostar fjármagn? ........................ 21
2.1. Nafnvexur .............................. 23
2.2. Virkir vexur............................ 24
2.3 Raunvcxttr ................................ 25
2.4. Fórnarvextir............................ 29
3 Mai á hagkvcmni lánsfjáröflunar.................. 29
4 Skaualcg meAhóndlun vaxtagjalda ................ 34
Hctmildaskrá................................... 34
3. kafli
Tr>BSÍngar , 37
1.0. Lífeymtryggingar ................. .... 37
I I ' Sjóðfélagar............................ 38
12 IðgjóW ................................ 39
13 Ríliur ui liíeym......................... 39
14 Kcttur til lántóku 4|
1.5 (ícta lifcvrisvj(H\tnna til grciótlu
lifcyns 42
li» j .htlursluióun lifevnskcrfis land.smanna . 43
|7 Skaltalcg mcðhtmdlun llfcsrisgjjlda 43
•\»3raf trvgging.il 47
2.1 Almann.iirvggmg.ir 47
2 2 I ryggingarfcl«»gin .49
2 3 Iryggmgarsamntngur........ 49
2 4. Cirundvullur ify ggingjiMarfscmí........... 50
2 5 Sjúkra-<»g slvsalryggmgar ................. 51
2.6. i.iftryggmgar .................... 56
2 7 HcimiltMryggmgar........................... 5K
2.8. Húscigcndairyggmg ól
2 9 Bruna- og vúMagairyggtng................... 63
2.10. Bifrciðutryggmgar ... 63
Hcimildaskrá . 64
4 kaflt.
Innlánsstofnanir 65
I.O. Starfvcmi ....................................... 67
20. Innlánsvcxur 69
3.0. Skalllagning sparifjár ........................... 75
Heimildaskrá 75
5. kafli.
Spariskírteini ríkissjórts 76
10 Aróscmi spariskirtema .. . 76
2.0 Áhittta 80
3.0. Seljanlciki Kl
4 0 Skailatcg mcóhondlun . Hl
Viðauki . 83
Hcimilda.sk rj................................... 83
6 kafli
Happdrættisskuldabréf ríkissjóðs 86
IU Ar.V-mi K(>
2.0 Ahxita ............................................ 88
3 0 Sctjanlcíki............................. . . 8K
4 0. Skaltakg mcAhóndlun .......................... 88
Vi.Cauki .... K9
Hcimildaskrá .................................. 90
7 kafli:
Vcðskuldabréf 91
I. Úlgáfa vo'skuldabréfa ............... 91
2 Handhafaskuldabréí - nafnbréf ... ............. 93
3. Jafnar afhorganír — jafnat árgrciðdur
(annuitct)..................................... 93
4 ArAvcmi ug áhartia vcðskuldabréfa 93
5. Siærrt vcóskuldabréfamarkaðvins ................ 97
6 Kaup og sölusiartii............................. 98
7. Kaup minnislisti ............................... 98
7.1. Arftscmi — vukir vcxlir ................. 98
7.2. I.engd lánMima .......................... 99
7.3. Áfallnir vcxlir.......................... 99
7 4 Nafnvcxli/ ................................ 99
7.5, Útgcfandt............................... 100
7.6 Vcðift.................................. 100
7.7. Áhvilandí veðskufdir.................... 102
7.8. tnnglýMng............................... 102
7 9 Samþykki maka............................. 103
7.10. Framsalsróð............................. 103
8 Sala............................................ 103
9 Skattalcg mcðhOndlun ........................... 104
10 Innhcimia Afburganir veóskuldabréfa......... 104
II, Ocymvla....................................... 106
12 Vaxlabréf...................................... 106
Víðauki I..................................... 108
Viðauki II.................................... III
Hcimildaskrá.................................. 113
8. kafti:
Hlutabréf iu
1.0. Sagan ......................................... H4
2.0 HlulafélagaWgm.............................. 115
3.0 HlulabréfaviAskipli á Islandi................. 116
3.1. ArAsemi .............................. 117
32 SkatUagning................................ 118
3.3. Oryggi fjárfcstmgannnar ................ 118
3 4 Scljanlcikt............................. 119
4.0 Nokkur hlutaíélögá (slandi.................... 119
50 Skílyrði og koslír virkra hluubréfa-
viðskípta á Islandi .......................... 120
6.0. Viðskipti með hlutabréí vtð cðlilcgar
aðstæður á fjármagnsmarkaöt .................. 122
Heimildaskrá.................................. 125
9 kafli
Fastcignir 125
1.0. Kaup fjMdgna .................................. 127
I I Grctðsiugcta ........................... 127
1.2. Þarfirnar............................... 129
1 3. Skipuiagsmál 131
I 4 Húsn.cðislcitm ...... 133
1.4.1 Nybyggmgar 133
1.4 1.1. Bvggingarkosmaðiji 134
1 4 1.2. I jármögnuii....................... 134
14 13 Arðscmi nybvgginga...................... 134
1.4.2. F.ldra húsmcði . ..................... 135
1.4.2.1. Hjgks.rmni «>gfjármðgnun cldra
húsnæðis...............* 135
1.4.2 2 KoMnaður við cndurhæiur 137
1 5 Kaupsammngur .... I4|
1.6. Samantcki: Minnislisii... 147
2 0 Sala fastcigna................................ 147
2 1. Samanieki. Mmnislisti við súlu
fastcigna 150
3.0. Skattaleg meöhondlun samkv*mi lógum
um lekju- og cignarskatt sem gilda
cigaul3l.l2.l978 ............................. 150
311 Mcðhúndlun sóluhagnaðar .................. 151
3.2. Nvjuskaualogin........................ 152
3 2.1 Mcðhöndlun sðluhagnaðar af ihúðar-
og aivmnuhúsnacði...................... 152
Viðauki I........ 156
Viðauki II.................................... 158
Heimildaskra 164
10 kafli.
BílaviAskipti 165
1.0 Almcnnt ...................................... 165
2.0. Fjðldi fðlksbila. algengustu mcrki
og aldursskiplmg ............................. 166
3.0. Sala notaðra btla og meðalcígnar-
haldsiimi..................................... 167
4 0 Þoifm fvrir bd/kaup á híl..................... 168
5.0 Vctð biía/cndurxala ............................ 169
5.1. Hagkvxmm xtaðgrciðslu cða
lánskaupa................................ 172
5.2. Sala gcgn vcðskuldabréfi 172
6.0. Skaualeg mcðhöndlun sóluhagnaðar
af hifreiðum...... 174
6 I ijnkabifreiðir ......................... 174
6.2. Bifrcið til atvinnurcksturs........... 175
6.3. Ákvicði nvju skattalaganna ........... 176
Vtðauki................................... 176
Hcimiidaxkrá................................ 177
11. kafli:
Fyrirlækjart-kslur 178
1.0. Fansiaklingar og cinstaklings-
fyrirucki .................................. 178
2.0. Sjálfskoðun fyrir stofnun fynrtskis........... 179
3.0. Mat á hagkvxmm stofnunar fyrirtaekis 180
4.0. Rckstur fvnrtækisini.......................... 181
4.1. Arðsemi .............................. 181
4.2. Hvemig má auka hagnaðmn? ............. 183
4.3 Hvcrmg ma h*ia nýtmgu
fjármagnsinv? 187
5.0. Áhxttaogumbun ................................ 190
Heimildavkrá.............................. 190
12. kafli
Ýmsirmunir isi
1.0. Frímerki...................................... 192
2.0. Mvnt.......................................... 195
3.0. Listaverk..................................... 197
4.0 Gamltr munir(anuk) ............................ 198
5.0. HðaUtcinar.................................... 201
6.0. Fðalmálmar ................................... 202
Hcimildaskrá ............................... 203
13 kafli.
Heimilisbókhald, áætlanagerð
«g eftirlit 204
I Áxtlanagcrð...................................... 205
I 1 Innborgantr ............................ 207
1.2. Otborganir 208
13. Dxmi um gcrð grciðsluáícilunar........ 214
2.0. Skrántng raunvcruleikans.................... 221
30 FJurlit....................................... 223
Hetmildaskrá 224
Fjárfestlngahandbókln
Markmiðið með þessari bók er að gefa ein-
staklingum möguleika á að:
— Minnka tilkostnað við fjárráðstafanir með
meiri þekkingu og bættu skipulagi. Auka
tekjur með hagkvæmari fjárráðstöfunum.
Þannig á einstaklingurinn að geta aukið ráð-
stofunarfé sitt verulega.
— öðlast örvggi og sjálfstraust i samningum.
— Komast njá þvi að reiða sig á ráð illa
upplýstra manna.
— Geta með bættu skipulagi losnað úr fjár-
hagslegri óreiðu, sem nú nrjáir svo marga,
og bætt þar með llðan sína.
— Ná betri árangri i baráttu við verðbólguna.
Fjárfestingahandbókin er skrifuð af sérfræðingum
Fjárfestingarfélags íslands og á erindi til allra, hvort
sem um er að ræða rekstur fyrirtækja eða fjárfestingar
einstaklinga. Kynntu þér efnisyfirlitið hér að ofan.
Fæst í næstu bókaverslun
/ .. * -ý’’ ' •
Útgefandi: Frjálst framtak tif.